په افغانستان کې د خوراکي توکو د نړیوال پروګرام (WFP) مشر هیسو ویلی، په دغه هېواد کې د ژوند وضعیت مایوسوونکی وباله او ویې ویل: دغه اداره له هغو لسو میلیونو افغانانو سره چې د فقر تر کرښې لاندې ژوند کوی، د مرستې لپاره بودجه نه لری.

د یوه خیریه بنسټ مسوولینو د روژې د مبارکې میاشتې د رارسېدو په مناسبت په کابل کې پر څه باندې ۳۰۰ اړمنو او بې وزلو کورنیو خوراکي توکي ووېشل. دوی دا هم وايي، چې ډېر ژر به له ۳۰۰۰ نورو کورنیو سره هم مرستې وشي.

د مزارشريف ښار يو ځوان هنرمند وايي: د هېواد ځوانان د زغم او نه ستړي کېدونکو هلو ځلو له لارې کولای شي په بېلابېلو برخو کې د خلاقيت په رامنځته کولو سره ښه مسلک او پايلې ترلاسه کړي.

د جاپان د ملي اسعارو د ارزښت له کمېدو وروسته د دغه هېواد شرکتونه په جاپان کې د رامنځته شوي انفلاسیون له امله د خپلو محصولاتو د بیو د لوړولو په لټه کې دي.

د اقتصادي چارو کارپوهان وايي، چې د امریکا او لویدیځ له خوا د افغانستان د پیسو بندول د هېوادوالو په ځانګړې توګه د سوداګرو پر اقتصاد منفي اغېز کړی او د هرې ورځې په تېرېدو سره د افغانستان خلک له دې کړاو سره مخ دي.

د مالیې وزارت د عوایدو عمومي رئیس محمد معراج معراج وايي، د اسلامي امارت له پیل راهیسې دغه وزارت ۱۹۷ میلیارده افغانۍ عواید راټول کړي دي. نوموړی همدارنګه ټینګار کوي چې د مالیې وزارت په عوایدو کې مالي فساد صفر ته رسېدلی دی.

په ملګرو ملتونو کې د قطر درېیم سرمنشي ویلي، هېواد یې په داسې حال کې چې د افغانستان اقتصادي وضعیت ته اندېښمن دی، په هېواد کې سولې، سوکالۍ او ثبات ته ژمن دی.

د نړۍ د مشهورو اقتصاد پوهانو یوې ډلې د امریکا ولسمشر جو بایډن او د خزانې وزیر جینت ییلن ته لیکونه استولي او د دغه هېواد د کنګل شویو پیسو د خلاصون غوښتنه یې کړې ده. د دوی په وینا د بشري ناورین د کمولو او د افغانستان د اقتصاد د سمسورتیا لپاره باید د افغانستان بانک ته اجازه ورکړل شي چې خپلې نړیوالې زیرمې بیرته راوباسي.

د خوړو نړیوال پروګرام په هېواد کې د بشري ناورین په اړه خبرداری ورکړی او له نورو هېوادونو یې غوښتي چې د افغانستان د خلکو د ژغورنې لپاره دې ژر تر ژره اقدامات وکړي.

د امریکا د خزانې پخواني وزیر دغه بحران د امریکا اقتصاد ته یو ګواښ بللی دی.

دا چې هېواد اقتصاد له بحران سره مخ دی او نړیوالو سازمانونو په وار وار په دې اړه خبرداری ورکړی، سره صلیب د روان وضعیت په اړه اندېښنه ښودلې او له افغانستان سره یې د ۸۰ میلیونه فرانکو بیړنیو مرستو غوښتنه کړې ده.

د یوې امریکايي رسنۍ د راپور له مخې، د سپټمبر د یوولسمې د بریدونو د قربانیانو یو شمېر کورنیو په دې خبرې ټینګار سره چې د افغانستان د پیسو زیرمې زموږ حق نه دی، د بایډن له حکومت څخه وغوښتل چې د افغانستان د مرکزي بانک کنګل شوې شتمنۍ دې خوشې کړي.

ځايي سرچينې وايي، چې د بدخشان ولايت په تشکان او خاش ولسواليو کې د جګړو او طبيعي پېښو له امله د ٤٢٤ اړمنو کورنيو او بېځايه شويو لپاره؛ د کډوالو او راستنیدونکو چارو وزارت د چین په همکارۍ دغه مرستې وویشل شوې.

د بشري حقونو د څار اداره وايي، مرستندویه هېوادونه او بنسټونه باید په افغانستان کې له اړمنو کسانو سره بېړنۍ بشري مرستې وکړي.

په روسیه کې د ملي انرژۍ د خوندیتوب صندوق کارپوه د اروپايي هېوادونو له خوا د روسیې د تېلو د بندیز د پایلو په اړه خبرداری ورکړ.

نړیوال بانک پرون (جمعه د غبرګولي ۱۳مه) د افغانستان لپاره ۷۹۳ میلیونه ډالره بودیجه ځانګړې کړه. د ياد سازمان په وينا، دغه بوديجه به د خوراکي توکو د خونديتوب، د افغاني ټولنې د بيارغونې او د ژوندانه د ښه والي او د اړينو روغتيايي خدمتونو د وړاندې کولو په برخو کې په درېيو سترو پروژو تمرکز وکړي.

د بشري حقونو د څار سازمان یوځل بیا د افغانستان پر روان بشري وضعیت اندېښنه ښودلې او پر مرستندویو هېوادونو یې غږ کړی، چې د بېوزلو افغانانو لپاره سمدستي بشري مرستې چمتو کړي.

د پلازمېنې یو شمېر اوسېدونکي په هېواد کې له بې وزلۍ او بېکارۍ شکایت کوي. دوی زیاتوي چې اوسنۍ بې وزلي او بېکاري بې ساري ده. خو ټولنپوهان په دې باور دي چې که د بېوزلۍ مخه ونه نیول شي، د امنیت او جنايي ننګونو لامل به شي.