په قطر کې د امریکا او طالبانو نمایندګانو شپږ ورځنۍ ناستې پای ته رسیدو وروسته، ولسمشر غنی وایی هیڅ افغان په هیواد کې د خارجی ځواکونو د دایمی پاته کیدو غوښتونکې نه دی.
ولسمشر غنی د دوشنبه په ورځ د سولې په اړه په یو ویدیویی پیغام کې وویل: د خارجی ځواکونو حضور د دوه لوری تړون په اساس رامنځته شوی، هیڅ افغان نه غواړی خارجی ځواکونه د لوړ مده لپاره په خاوره کې یی پاته شی؛ خو اوسنۍ حضور د یو ضرورت په اساس دی او دی ضرورت باندی هر وخت توجه شوی او کیږی چی خارجی ځواکونو شمیر څومره وی او موږ هڅه کوو چی د خارجی ځواکونو شمیر د یو منظم طرحی په اساس صفر ته ورسوو.
دا په داسی حال کې دی چی زلمی خلیلزاد د ولسمشر غنی په سره لیدنه کې ویلی دی چی طالبان د افغانستان څخه د خارجی ځواکونو وتلو غوښتونکې شوی دی.
د ولسمشر غنی اظهارات د صاحب نظرانو په باور د امریکا او طالبانو سولې او جګړی لوبی څخه د ریاست جمهوری ژور نارضایتی په معنی دی.
امریکا په داسی حال کې چی د افغانستان دولت سره امنیتی تړون لری، ریاست جمهوری ماڼۍ ته په بی اعتنایی سره د طالبانو سره یو اړخیزه تړون کوی ترڅو ځواکونه یی د ۱۸ میاشتو په مده کې د افغانستان څخه وباسی.
که څه هم لکه څنګه چی ښاغلی غنی وویل د افغانستان هیڅ یو اوسیدونکې مایل نه دی چی حتی یو وجب خاوره یی د خارجی نظامیانو په اشغال کې وی او هغوی په دی ځمکه کې، نظامی دایمی پایګاوی ولری؛ خو د هغه امنیتی تړون فسخه لپاره او هغه تعهدات چی واشنګتن د تروریزم سره مبارزی او امنیت په وړاندی او امنیتی ځواکونو څخه ملاتړ د تروریزم په وړاندی ورکړی دی، تعریف شوی حقوقی سازوکار شتون لری چی بیله شکه، زلمی خلیلزاد او طالبانو نمایندګان، ددی صلاحیت څخه برخمن نه دی چی په یو خارجی هیواد کې خپل پټو مذاکراتو کې په دی اړه تصمیم ونیسی.
له بل لوری، ځینی پوهان وایی چی ولسمشر اخیر موضع د خارجی ځواکونو حضور په اړه د افغانستان دولت نورو پخوانیو تګلارو او سیاستونو سره په شکاره توګه په تضاد کې قرار لری. که قرار نه دی چی امریکا یا بل خارجی هیواد په افغانستان کې نظامی ځواک ولری، نو باید هغه درانده لګښتونه چی تراوسه ددی ځواکونو لپاره ورکړل شوی دی، جبران شی او هغه قوانینو به اړه چی د یو اړخیزه پیمان تایید او تصویب په مقصد منعقد شوی د هغوی سره تر پښو لاندی شوی، په صراحت سره توضیح ورکړل شی. حامد کرزی، دادفر سپنتا، حنیف اتمر او اشرف غنی، هغه کسان دی چی افغانستان باندی امریکا نظامی سلطه او هم پیمانو سلطه دروغ مشروعیت رامنځته کولو لپاره درانده مستقیم لګښتونو مسؤول دی چی هیواد امنیتی ځواکونو او خلګو باندی تحمیل شوی دی.
دولت باید د امریکا او متحدانو څخه یی توضیح وغواړی چی که قرار دی د طالبانو سره داسی سوله وکړی، نو ولی د همغه لومړیو څخه د طالبانو رژیم د له منځه وړلو لپاره افغانستان ته نظامی لشکرکشی وکړ او په سلهاوو زره خلک د هیواد امنیتی ځواکونو او خلګو څخه د بی ځایه او عبث جګړی قربانی کړ؟ آیا دا په دی معنی دی چی افغانستان، د خارجی قدرتونو سولې او جګړی آزموینی ډګر دی او هر وخت چی خارجی قدرتونه، ترجیح ورکړ، دا هیواد ته لشکرکشی وکړی او هر وخت چی هغوی ګټه په جګړه کې تامین نه شو، د همغه ځواکونو سره چی تیرو کې جګړه ته وارد شوی وو، په یو اړخیزه توګه سوله بر قراره کړی؟
آیا دا خپله د افغانستان ملی حاکمیت نقض او استعماری چلند نه دی؟
داچی امریکا د افغانستان څخه وځی، یو مبارک او خجسته پیښه د هیواد ټولو خلګو لپاره دی؛ خو امریکا ددی حق څخه برخمن نه دی چی افغانستان څخه وتلو سره، زموږ هیواد طالبانو او تروریستی ډلو ته پریږدی، دولت او هیواد مسلح ځواکونه نادیده ونیسی او افغانستان ارضی تمامیت او ملی حاکمیت ته هیڅ اعتنا ونه لری.
افغانستان د امریکا هیواد نه دی او طالبان هم که ځان د افغانستان څخه بولی باید د بیګانګانو مزدوری څخه، فاصله واخلی او د سولې رامنځته کیدو لپاره، د دولت او نورو سیاسی او قومی جریانونو سره خبری وکړی؛ بیله هغه، د امریکایی او خارجی نظامیانو جایګزین ځواک په حیث، هیواد برخلیک باندی سلطه حق نه لری او د خلګو له لوری به طرد شی.
