په افغانستان کې د سازمان ملل سیاسی نمایندګی دفتر(یوناما) اعلان کړ چی په افغانستان کې امنیتی ګواښونو ته په کتو سره، امنیتی ځواکونه د پارلمانی ټاکنو امنیت تامین په برخه کې د یاد وړ پرمختګونه درلودلی دی.
دا هناد ویلی دی چی امنیتی ځواکونه، داسی شرایط رامنځته کړی دی چی هیواد ډیر اوسیدونکې وکولای شی رایو صندوقونو ته لاړ شی.
تادامیچی یاماموتو؛ په افغانستان کې سازمان ملل خاص نمایندګه ویلی دی: افغانستان امنیتی ځواکونه ټاکنو پروسی امنیت تامین مسؤولیت په پوره توګه په غاړه لری او امکان ترحده پوری داشی شرایط رامنځته کوی چی رای ورکولو ټول واجد شرایط کسان د خپل رای حق څخه ګته واخلی.
د داخله وزارت وایلی چی ۵۴ زره ځواکونه، د ارتش ځواکونو، پولیس او ملی امنیت ځواکونو په ګډون د رایو ۵۱۰۰ مرکز او ۲۱ زرو محلو د امنیت تامین لپاره به ګډون ولری. سربیره پردی ناتو هم اعلان کړی دی چی افغانستان ټاکنو امنیت تامین په برخه کې افغانستان سره مرسته کوی.
د یوناما هیله مندی او رضایت ښودلو سربیره د ټاکنو څخه، امنیتی مسایلو ډیر ناظران په دی برخه کی شک لری.
طالبان د خلګو څخه غوښتی چی ټاکنې تحریم کړی. هغوی خبرداری ورکړی چی خپل ټول توان څخه د تاکنو په لاره کې خنډ رامنځته کولو لپاره ګټه اخلی.
ډګریز پيښی هم ددی شکاره کوونکې دی چی دولت تراوسه ټاکنو پروسی په لاره کې ټوله امنیتی ګواښونه او خطرونه له منځه نه دی وړی او دا باور خلګو ته نه دی رامنځته شوی چی هغوی حضور د رایو لپاره، امن او د هر ډول خطر څخه خالی وی.
همدا دوه ورځی مخکې وو چی پارلمانی ټاکنو یو نامزد کاروان لشکرګاه ښار کې د انتحاری برید لاندی راغلل چی د یاد نامزد سربیره نږدی ۷ تنه خپل ژوند له لاسه ورکړ. رسمی آمارو په اساس، تراوسه ۸ تنه ټاکنو نامزادان، د سازمان یافته نامنیو له امله خپل ژوند له لاسه ورکړی دی.
په دی توګه، د کارپوهانو په باور، هغه وخت چی ټاکنو نامزدانو امنیت دومره ناهیله کوونکې وی، کوم باور نشته چی خلګ به څنګه د رای په وخت کې د امنیت درلودونکې وی.
د یاده ونه باسو چی په لومړیو کې قرار وو چی ۷۰۰۰ رای ورکولو مرکزونه په ټول افغانستان کې خلاص شی؛ خو دولت نږدی ۲۰۰۰ مرکزونو امنیت تامین باندی قادر نه شو او ددی مراکزو شمیر ۵۰۰۰ ته کمه شوه.
دا په داسی حال کې دی چی ددی تصمیم له امله چی عملآ د افغانستان ځینی خلګ د ټاکنو حق او په تاکنو کې ګډون څخه محروموی، تراوسه هم پراخ سیمی شته چی امنیتی لحاظه، ډیر ماتوونکې او زیان لیدونکې دی.
دا په داسی شرایطو کې دی چی د ناامنی او سیاسی اختلافاتو او ټولنیز اختلافاتو له امله، غزنی لوی ولایت، په پوره توګه د ټاکنو پروسی څخه پاک شوی او روشانه نه ده چی په نهایت کې، دولت او ټاکنو کمیسیون، ددی ولایت ۱۱ کرسیو د ډکولو لپاره په نمایندګانو مجلس کې، کوم تدابیر نیولی دی.
په همدی حال کې، ملی امنیت ریاست وایی چی ورځ کې ټول افغانستان کې نږدی ۱۲۰ ګواښونه شتون لری او امنیتی ځواکونه ۶۰ څخه تر ۸۰ پوری خنثی کوی.
بناپردی، امنیت یو د لویو اندیښنو څخه د راتلونکو ټاکنو په وړاندی حسبایږی او که امنیت، په پوره توګه قناعت بخشه نه وی، ممکن دی چی میلیونونه کسان د رایو حق څخه محروم شی او دا کار، د خلګو مشارکت پروسی په منفی کولو سره، د ټاکنو مشروعیت او کیفیت او پارلمانی کارآمدی باندی منفی اغیزه کوی.
