د امریکا خارجه وزارت معاونه د مرکزی آسیا او آسیا جنوب لپاره اعلان کړی چی راتلونکې اونۍ پاکستان ته ځی او په افغانستان کې د سولې پروسی په اړه او تروریستی ډلو سره مبارزی په اړه، ددی هیواد چارواکو سره خبری کوی.
الیس ویلز؛ د امریکا خارجه وزیر معاون وویله: که دا خبری ناکام شی، واشنګتن به طالبانو ضد نظامی اقدام وکړی.
هغه زیاته کړه: هغه خبری اتری چی موږ به په پاکستان کې راتلونکې آماده کړي دی، د هغو اندیښنو پای ته رسولو لپاره دی چی پاکستان له لوری د افغانستان سولې او ثبات ته متوجه دی او په افغانستان کې د سولې هڅې دی.
الیس ویلز زیاته کړه: دا هغی یو بیل او توپیر لرونکی سفر و پاکستان ته دی.
دا امریکایی دیپلماته سفر و پاکستان ته په داسی حال کې ترسره کیږی چی د سولې لپاره افغانستان او پاکستان خبرو نوی دور په اسلام آباد کې ترسره کیږی.
مخکې د طالبانو رهبر د افغانستان حکومت سره خبرو وړاندیز رد کړي؛ خو وویل چی د سولې خبرو سره مخالف نه دی او غواړی چی په مستقیم توګه د امریکایی چارواکو سره خبری وکړی.
دا شاید د امریکا مهم اقدام د سولې لپاره وی؛ ځکه د ناظرانو په باور، په افغانستان کې جنګ او سوله د سیمی او بین المللی قدرت استراتژیک معادلاتو بدلون نه بغیر امکان نه لری.
د هغوی په باور، نه جاری جنګ په افغانستان کې د افغانستان خلګو او افغانستان لپاره دی او نه هم سوله.
امریکا او پاکستان ددی لوبی اصلی او مهمو لوبیدونکو څخه دی. په دی منځ کې، طالبان هم ددی دوو هیوادونو پروژو او مقاصدو څخه لیری اهداف او مقاصد نه لری او ترڅو چی امریکا او پاکستان د سولې شروع او جنګ پای ته رسیدو لپاره مشترک جمع بندی ته ونه رسییږی، داسی کوم څه به رامنځته نه شی.
په دی حساب سره، د پوهانو په باور، په افغانستان کې د سولې غوښتنې بی سارۍ غوښتنو ته په توجه سره چی منځته راغلی دی، دا هیله باید ونه لور چی دا هڅې د امریکا او نورو دخیل قدرتنو کار او برنامی څخه خارج شکل نیولی وی.
امریکا په افغانستان کې حتی سیاسی او ټولنیز کوچنی پیښی څیړی او په هیواد کې سولې غوښتنی حرکتونه هم نه شی کولای چی ددی قاعدی څخه مستثنی وی.
دا مسایلو ته په کتو سره، داسی په نظر رسیږی چی د افغانستان سولې او جنګ په برخه کې په سرعت سره د بدلون په حال کې دی او ددی بدلون لاره د واشنګتن او اسلام آباد څخه تیریږی.
په دی منځ کې، افغانستان یو اړخیزه امتیاز ورکونې د طالبانو هڅولو لپاره سولې ته، هیڅ ارزښت نه لري؛ ځکه دولت په دی برخه کې دولت دومره آزاد او مستقل دی چی امریکا اراده وکړی او د هغه هیواد سولې اهداف او ګټي مخدوش نه شی.
ددی مهم د پوهیدو لپاره یو ساده مثال ته توجه کوو: امریکا او همپیمانه یی په افغانستان کې، نږدی ۱۷ کاله نظامی او سیاسی حضور درلودلی. په همدی وخت کې طالبانو هم په خپل قدرت سره خپل حیات ته ادامه ورکړی او هر وخت هڅه کړي چی افغانستان جنګ معادلی یو لوری کې قرار ولری.
د سولی پروژه هم یو تازه ابتکار نه دی. دا پروژه د کرزی په وخت کې شروع او د هغه وخت راهیسی د دولت له لوری په جدیت سره ترڅارنی لاندی وو او حتی دولت ته د طالبانو په وړاندی نظامی راهبردی ځای نیولی دی.
په دی حساب، داسی کوم پیښه رامنځته شوی چی امریکا خبرداری ورکوی چی که طالبان د سولې لپاره آماده نه شی، واشنګتن به ټکولو او له منځه وړلو لپاره اقدام وکړی؟ آیا دا وسیله او تګلاره مخکې د امریکا په اختیار کې نه وو؟ آیا پاکستان مخکې له دی، د طالبانو او تروریزم څخه، په هر اړخیزه توګه ملاتړ نه کوله؟
د همدی لپاره دی چی سوله او جنګ به افغانستان کې د خارج څخه دی او په دی برخه کې د افغانستان دولت سمبولیک نقش لری.
اوس هم چی د سولې غږ د جنګ صفیر څخه پورته شوی، معنی یی دادی چی په سیمه او افغانستان کې استراتژیک معادلات بدلون کړي او په دی توګه دا امکان رامنځته شوی چی امریکا د پاکستان په مرسته، د طالبانو سره سولې چل او سحر مات کړی.
