ولی طالبان د سولې غږ نه اوری؟

 
اشرف غنی؛ ولسمشر په بروکسل کې د ناتو غړیو هیوادونو مشرانو په ناسته کې خپلو خبرو کې وویل: نن ستاستو څیړنې د افغانستان څخه تر ۲۰۲۴ کال پوری ملاتړ تمدید لپاره موږ ته توان راکوی چی خود کفایی ته رسیدو لپاره هڅه وکړو، طالبان په دی باندی باوری کړو چی مخکې لاره یو سیاسی پروسه ده او همدارنګه سیمه ایز بازیګران همکاری ته وهڅوو.
ولسمشر وویل: موږ د سولې، سرمایه ګذاری، تجارت او ترانزیت په برخه کې سیمه ایز او نړیوال همکاریو پراختیا په حال کې یو.
اشرف غنی وویل: موږ د سولې څخه ملی اجماع پیروی لپاره، خپل سیاسی اراده و طالبانو ته د سولې وړاندیز او یو اړخیزه اوربند اعلان سره نمایش ته کښیښول.
هغه زیاته کړه: د لومړۍ ځل لپاره د ۴۰ کالو وروسته، زموږ خلګ د سولې تحفه تجربه کړ.
دا لمړۍ فرصت نه دی چی ولسمشر د سولې غږ رسولو لپاره و طالبانو ته ورڅخه ګټه اخلی. د ناتو سرانو ناستې مخکې، سعودی عربستان، د ۳۰ څځه ډیرو اسلامی هیوادونو په سلهاوو دینی عالمانو مهم ناستې کوربه وو ترڅو جنګ په افغانستان کې حرام اعلان کړی او د طالبانو څخه وغواړی چی د دولت سولې غوښتنو ته لبیک ووایی.
د ښاغلی غنی دولت، د هغه ناستې سازماندهی لپاره هڅو محور او متن کې؛ که څه هم ونه توانید چی خپل اصلی هیلو ته ورسیږی؛ خو دومره لویه ناسته خپله بی ساری دی او یو لاسته راوړنه بلل کیږی.
د طالبانو ځواب هر وخت منفی پاته شوی. دا ډله هر وخت ټینګار کوی چی افغانستان یو اشغال شوی هیواد دی او ترڅو چی امریکایی او ناتو اشغالګر ځواکونه دا هیواد پرینږدی، سوله به رامنځته نه شی.
طالبان همدارنګه د افغانستان دولت لاس کښینولي او صلاحیت نه درلودونکې بولی او وایی چی یواځی د امریکا سره حاضر دی د سولی خبری وکړی.
ددی ډلی مقصد که هرڅه هم وی، د کارپوهانو په باور، حقیقت دادی چی طالبان د دولت سولې غږ نا آوریدلی او نادیده وینی او نه غواړی ورته توجه شکاره کړی.
په دی توګه، افغانستان دولتمردان ددی خبرو په تکرار سره نا هیله کیږی نه؛ حتی د ناتو سرانو په شان ناسته کې هم چی په شکاره توګه په افغانستان کې د خارجی ځواکونو جنګ ادامه لپاره ناسته بلل کیږی هم اشرف غنی؛ ولسمشر د سولې څخه خبری کوی او په دی برخه کې خپل هڅو باندی ټینګار کوی.
ددا سره سره ولی طالبان نه غواړی د دولت سولې غږ واوری؟
کارپوهان په دی اړه بیلابیل نظریی لری؛ خو مهم استدلال یی دادی چی د سولې غږ د جنګ او تاوتریخوالی غږ څخه کمزوری دی چی طالبان پر دولت باندی تحمیلوی.
په بل بیان سره، دولت تراوسه طالبانو ته ددی پیغام رسولو لپاره چی جاری بحران حل لاره، سیاست او خبری او سوله ده نه جنګ او تاوتریخوالی، توان نه دی رامنځته کړي.
د دولت سولې دعوت، د جنګ په ډګر کې هم باید مقتدرانه او جدی وی ترڅو طالبان دی نتیجی ته ورسیږی چی که سوله قبول نه کړی نو سختو تلفاتو سره مخ شی؛ بیله هغه، د سولې خبرو تکرار به یواځی د دولت ناتوانی باندی دلالت کوی او دا هغه څه نه دی چی سولې لامل شی.
په هیڅ یو هیواد کې د سولې په برخه کې د یو اړخیزه سولې او اوربند شاهد نه یو پاته شوي.
لمړۍ باید مخالفانو ایمان هغوی نظامی توان باندی کمزوری کړل شی او هغوی دا باور ته ورسیږی چی دولت، پیاوړی دی او که سوله ونه کړی نو له منځه ځی.
ددا هیله وو چی د ناتو په اخیر ناسته کې چی و امنیتی-نظامی ناسته د افغانستان موضوع لپاره وو، هم دولت مشران او هم ددی سازمان غړۍ هیوادونو مشران، دا پیغام صادر کړي؛ خو ونه کړ او په دی توګه، ددی هیله نه شو درلودلای چی د دولت یو اړخیزه سوله کوم نتیجی ته ورسیږی او دولت خپل دا هیلی ته ورسیږی.