خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ افغانستان در یک سال گذشته گام‌های جدی‌تر و گسترده‌تری را برای صلح با طالبان برداشته، هرچند معاون ریاست اجرایی حکومت به این باور است که در سال 2018 میلادی در حوزه صلح شاهد تلاش‌های بی‌پیشینه در درون افغانستان و همچنین تقویت اجماع منطقه‌ای در این حوزه بودیم، اما یک عضو مجلس نمایندگان به این باور است که از یک‌سو حکومت در مسأله صلح در پی اقتدار شخصی رییس‌جمهور است و گروههای سیاسی دست کم گرفته شده‌اند و از سوی دیگر، آمریکایی‌ها آمادگی پرداخت بهای لازم برای تامین صلح افغانستان را ندارند؛ چون فشار لازم را به متحدان و حامیان خارجی طالبان به خصوص پاکستان وارد نکرده و طالبان هنوز هم حاضر به مذاکره با افغانستان نیست؛ بنابراین از جهت‌های مختلف هنوز هم ما در ابتدای این پروسه هستیم.
نگاهی به چگونگی پیش‌برد روند صلح در سال 2018
افغانستان پس از سال‌ها تلاش، در سال 2018 شاهد پیشرفت‌هایی در عرصه گفت‌وگوها و مذاکرات صلح با گروه طالبان بوده است. حکومت وحدت ملی در یک سال اخیر موضوع مذاکرات صلح با طالبان را با شدت و جدیت بیشتری دنبال کرده و پای کشورهای همسایه، منطقه و جهان به ویژه امریکا نیز به این روند باز شد، اما طالبان از یک‌سو تاکنون حاضر به مذاکرات مستقیم و رسمی با حکومت نشده و می‌خواهد ابتدا با امریکا به توافق برسد و از سوی دیگر، برای داشتن برگ برنده و امتیاز بیشتر در مذاکرات، بر شدت حملات خود بر مناطق مختلف افزود و به دنبال توسعه مناطق زیرکنترل خود بود.
در اولین گام مهم، محمد اشرف غنی، رییس‌جمهور در نشست پروسه کابل در 6 حوت 1396، طرح صلح بی‌‌پیشینه‌ای را به گروه طالبان ارائه کرد. در این طرح صلح، اشرف غنی پیشنهادهای بی‌سابقه‌ای را چون به رسمیت شناختن طالبان به عنوان حزب سیاسی، برقراری آتش‌بس، مذاکرات بدون قید و شرط حتی در کابل و... ارائه کرد. در سایه این طرح، برای نخستین بار در طول چند دهه گذشته در افغانستان، هم‌زمان با فرا رسیدن عید فطر یک آتش‌بس سه روزه از سوی طالبان و یک آتش‌بس 18 روزه از سوی حکومت برقرار شد، اما در عید قربان تداوم نیافت.
در حالی که دونالد ترامپ به دنبال حملات خونین طالبان در ماه دلو سال گذشته در کابل اعلام کرده بود که حاضر به مذاکره با طالبان نیست و بر نابودی طالبان تأکید کرده بود، اما پس از خواست طالبان برای مذاکره با امریکا و آتش‌بسی که در عید فطر برقرار شد، امریکا به صورت جدی و مستقیم وارد روند گفت‌وگو با طالبان شد.
قبل از معرفی زلمی خلیلزاد، سیاست‌مدار امریکایی ـ افغانستانی به عنوان نماینده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان، خانم الیس ویلز، معاون وزارت امورخارجه این کشور در امور آسیای جنوبی و مرکزی چند بار با نمایندگان طالبان در قطر و پاکستان دیدار و گفت‌وگو کرد. این گفت‌وگو پس از معرفی آقای خلیلزاد، به عنوان نماینده ویژه امریکا برای صلح افغانستان، با دستور کار مشخص‌تر و به صورت مسنجم‌تر دنبال شد. وی تاکنون سه دور نشست‌های امریکا با طالبان را در دوحه و ابوظبی برگزار کرده که در نشست آخر، نمایندگانی از پاکستان، عربستان و امارات نیز حضور داشتند.
.jpg)
اما گفت‌وگوهای امریکا و طالبان، به خصوص نشست اخیر ابوظبی خشم رهبری حکومت افغانستان را به همراه داشته است. هرچند حکومت وحدت ملی در گذشته بارها اعلام کرد که گفت‌وگوهای امریکا با طالبان، زمینه‌ساز مذاکرات بین‌الافغانی خواهد بود و در برابر انتقادهای مختلف از مذاکرات مستقیم امریکا با طالبان حمایت شد، اما نشست ابوظبی نشان داد که امریکا پای خود را فراتر گذاشته و به جای حکومت افغانستان تصمیم می‌گیرد؛ مسأله‌ای که به یک‌باره ارگ ریاست جمهوری را آشفته ساخت.
خبرگزاری رویترز در حاشیه نشست ابوظبی به نقل از مقامات طالبان گزارش داده بود که زلمی خلیلزاد از نمایندگان طالبان خواسته تا روی یک آتش‌بس شش ماهه توافق کند و نمایندگان خود را برای دولت موقت در افغانستان معرفی نمایند. براساس این گزارش، نمایندگان طالبان گفته‌اند که اگر عربستان سعودی، امارات و پاکستان ضمانت بدهند که رهبری دولت موقت را گروه طالبان معرفی کند، این گروه حاضر خواهد شد آتش‌بس شش ماهه را بپذیرد.
به دنبال این گزارش، حمدالله محب، مشاور امنیت ملی رییس‌جمهور در بیانیه‌ای شدیدالحن اعلام کرد که حکومت اجازه یک «معامله عجولانه» که قربانی‌های مردم را نادیده بگیرد، نخواهد داد و و تلاش‌های صلح نیازمند صبر، تدبیر و شجاعت استراتژیک است، نه اقدام فوری بدون هیچ‌گونه جهت.
اما با وجود این مخالفت‌های حکومت، مطابق خواست نخستین امریکا، کمیسیون انتخابات افغانستان سرانجام روز یک‌شنبه(9 جدی) اعلام کرد که انتخابات ریاست جمهوری با حدود سه ماه تأخیر، به تاریخ 29 سرطان برگزار خواهد شد. زلمی خلیلزاد ابراز امیدواری می‌کند که تا پیش از برگزاری این انتخابات، به یک توافق صلح با گروه طالبان دست پیدا کنند.
در کنار این گفتگوهای طالبان و امریکا، قدرت‌ها و کشورهای منطقه نیز ساکت و بی‌کار ننشسته‌اند. پس از نشست صلحی که در بهار سال جاری در تاشکند برگزار شد، نشست صلحی دیگر با حضور نمایندگان طالبان در مسکو برگزار شد. در این نشست، برخلاف مذاکراتی که امریکایی‌ها با طالبان داشتند، برای نخستین‌بار نمایندگان رسمی طالبان با نمایندان شورای عالی صلح افغانستان پشت یک میز نشستند، اما جای تأسف این‌که رهبری حکومت افغانستان در اقدامی که به نظر می‌رسد تحت فشارهای امریکا صورت گرفت، هیچ نماینده رسمی به نشست مسکو نفرستاد و تنها شورای عالی صلح از آدرس خود به عنوان یک نهاد غیررسمی حکومتی در این نشست شرکت کرد.
در این بین، علاوه بر روسیه، ازبکستان، اندونزی، پاکستان، عربستان و حالا جمهوری اسلامی ایران نیز تلاش‌هایی را برای گفت‌وگو با نمایندگان طالبان انجام دادند و هیأت سیاسی طالبان با سفر به این کشورها، پیرامون صلح افغانستان دیدار و گفت‌وگو کرده‌اند.
اما هم‌زمان با شدت گرفتن تلاش‌ها برای گفت‌وگوهای صلح افغانستان، حملات طالبان نیز در یک سال گذشته شدت یافته است. آگاهان به این باور اند که طالبان برای گرفتن امتیازهای بیشتر در مذاکرات صلح و داشتن دست بالا در گفت‌وگوها، تمام توان خود را بر گسترش دامنه جنگ و توسعه مناطق زیر نفوذ خود گذاشتند.
طالبان در یک سال گذشته دست به تحرکات گسترده‌ای از غرب تا شمال افغانستان زدند؛ از تلاش برای تصرف شهر فراه و سقوط ولایت غزنی و همچنین زیر کنترول درآوردن مناطقه مرکزی و هزاره‌جات افغانستان.
این در حالی است که بر اساس یک گزارش بی.بی.سی در سال گذشته، طالبان ۱۴ ولسوالی افغانستان (چهار درصد از خاک کشور) را در کنترل کامل خود دارند. همچنین در ۲۵۳ ولسوالی دیگر (۶۶ درصد از افغانستان) حضور فعال و علنی دارند. اما بی‌بی‌سی در جریان تحقیق خود دریافته که در ۱۲۲ ولسوالی (اندکی بیشتر از ۳۰ درصد کشور) طالبان به طور علنی حضور ندارند. بر اساس این گزارش، این میزان از قدرت طالبان به طور چشمگیری بالاتر است از آنچه که قبلا درباره قدرت طالبان تخمین زده می‌شد.
بر اساس یک گزارش بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان(سیگار) که در اوایل سال جاری خورشیدی منتشر شد نیز آمده است که حکومت افغانستان از جمع ۴۰۷ شهر کشور، کنترل ۲۲۹ شهر(۵۶.۳ درصد قلمرو) را در دست دارد، حال آن‌که طالبان بر ۵۹ شهر(۱۴.۵ درصد قلمرو) تسلط داشته و دو طرف یعنی حکومت و طالبان برای مسلط شدن بر ۱۱۹ شهر دیگر(۲۹.۲ درصد قلمرو) درگیر هستند.
میثم: در سال 2018 میلادی شاهد تلاش‌های بی‌پیشینه در حوزه صلح بودیم
.jpg)
در مورد این تحولات در حوزه صلح افغانستان در یک سال گذشته، امید میثم، معاون سخنگوی ریاست اجرایی حکومت وحدت ملی در مصاحبه با خبرنگار آوا گفت: هر حکومت در جریان کاری خود فراز و فرودهایی دارد که افغانستان از آن مستثنی نبوده و کام‌یابی‌ها و ناکامی‌های خود را در سال 2018 داشته است.
به گفته آقای میثم، در سال 2018 میلادی ما در حوزه صلح شاهد تلاش‌های بی‌پیشینه در درون افغانستان و تقویت اجماع منطقوی در این حوزه بودیم؛ "نشست‌های مختلفی مبنی بر حمایت از پروسه صلح کشور در منطقه برگزار گردیده و نماینده ویژه امریکا در راستای مصالحه افغانستان تعیین شد که این تحرکات نشان می‌دهد تلاش‌های جدی و بی‌سابقه در این سال میلادی در پیوند به پروسه صلح افغانستان انجام شده است".
وی مهمترین بحث در راستای صلح افغانستان را وادار نمودن حامیان گروههای تروریستی برای همکاری با ملت و دولت افغانستان خوانده و گفت: باید مخالفین مسلح را وادار بسازیم که صادقانه در کنار دولت و ملت افغانستان بایستند.
میثم افزود: هنوز هم متاسفانه کشورهای مشخصی در سطح منطقه وجود دارد که گام‌های جدی و صادقانه در راستای صلح افغانستان برنداشتند، اما به هرحال با به وجود آمدن تلاش‌ها در سطح منطقه و سفرهای آقای خلیلزاد، در بهترسازی این روند کمک کرده است.
وی اظهار کرد که تأسیس بورد عالی مشورتی صلح در ساختار حکومت که هر از گاهی جلسه دارند و طرح‌های‌شان را در پیوند به صلح کشور با حکومت شریک می‌سازد، یک گام مهم است که ما بتوانیم یک اجماع و یا یک چتر کلان را در سطح حکومت، جریان‌های سیاسی، جامعه مدنی و با تمام اقشار مختلف مردم داشته باشیم.
معاون سخنگوی ریاست اجرایی حکومت این اجماع شکل‌یافته که از تمام اقشار موجود در افغانستان است را بی‌سابقه خوانده و ادامه داد: احزاب سیاسی، اپوزیسیون حکومت بوده و با چتر و اجماعی که تشکیل شده، ما می‌توانیم نظرات و طرح‌های تمام چهره‌های تأثیرگذار که در تشکیل حکومت نیستند را در روند پیش‌برد صلح داشته و از آن در چگونگی رسیدن به صلح استفاده کنیم.
وی طالبان را خلق‌کنندگان خشونت دانسته و افزود که طالبان از استقلالیت تصمیم‌گیری برخوردارد نیست و از حامیان خود دستور هرگونه عملکردی را می‌گیرند؛ "طالبان افغانی باید از راه سیاسی مطالبات و اهداف‌شان را دنبال کنند و به خشونت افزایش ادامه ندهند که این راه به منفعت‌شان نیست و ما شاهد تلفات زیاد مخالفین مسلح دولت در یک و نیم دهه گذشته بوه‌ایم.
میثم انتظار دارد تا در سال 2019 میلادی شاهد پیشرفت‌های قابل ملاحظه پروسه صلح و کاهش جنگ به گونه چشم‌گیر باشیم.
وی سال 2019 را یک سال مهم برای حکومت و مردم افغانستان خواند و اظهار کرد که در این سال ما انتخابات ریاست جمهوری را خواهد داشتیم که در فرآیند کشور موثر است و همچنان گفت‌وگوهای صلح به جای بسیار حساس رسیده که شاهد پیشرفت‌های قابل توجه در این قسمت خواهد بودیم.
به عقیده معاون سخنگوی ریاست اجرایی حکومت، در این اواخر دو تن از اشخاص کارفهم، با اراده و دارای ظرفیت لازم را برای دفاع از تمامیت ارضی افغانستان در ارگان‌های امنیتی و دفاعی گماشته شده و توانسته امیدواری‌های زیادی را در این قسمت خلق کنند. امیدواری ما این است که بتوانیم از راه گفت‌وگو شاهد پیشرفت باشیم تا عملا در میدان‌ها و سنگرهای نبرد، جنگ کاهش پیدا کند.
منصور: آمریکایی‌ها آمادگی پرداخت بهای لازم برای تامین صلح افغانستان را ندارند
.jpg)
در همین حال عبدالحفیظ منصور، نماینده مردم کابل در مجلس نمایندگان در گفتگو با خبرنگار آوا در مورد تحولات صلح افغانستان در سال 2018 گفت: در سال ۲۰۱۸ مذاکرات صلح به ابتکار امریکا شتاب بیشتری گرفته و نشست‌هایی در این رابطه در کشورهای منطقه صورت گرفت، اما بدون در نظر داشت این‌که دلیل روشن برای موفقیت این مذاکرات وجود داشته باشد.
به گفته آقای منصور، هنوز هم دولت افغانستان به صورت جدی وارد مذاکرات صلح نشده است، زیرا صلح بدون اقدامات لازم تأمین نمی‌شود.
وی علاوه کرد که امریکا فشار لازم را به متحدان و حامیان خارجی طالبان وارد نکرده و طالبان هنوز هم حاضر به مذاکره با افغانستان نیست.
این عضو مجلس نمایندگان فشاری را که بر پاکستان وارد شده، در حدی نمی‌داند که این کشور را برای صلح قانع کند.
وی خاطرنشان کرد: حکومت افغانستان گروههای سیاسی را دست‌کم گرفته و تلاش دارد که تمام امور در دست شخص رییس‌جمهور باشد، در تعیین هیئت مذاکره‌کننده که بزرگترین آن شورای مشورتی صلح است، نشان می‌دهد که ریاست جمهوری افغانستان در پی تحکیم اقتدار شخصی خود است؛ بنابراین ما از جهت‌های مختلف هنوز هم در ابتدای این پروسه هستیم.
آقای منصور با تأکید بر این‌که طالبان به هیچ وجه معتقد به صلح نبوده و ضرورت صلح را درک نکرده‌اند، میگوید: "فشار لازمی که طالبان را وادار به مذاکره با کشور کند، بالای این گروه وارد نشده و آن‌ها از گفت‌وگوهای صلح به مقصد ساختن اعتبار شخصی خود و کسب مشروعیت در سطح منطقه، بهبود مناسبات با کشورهای مختلف بهره می‌گیرند و به نفع خویش تبلیغ می‌کنند".
وی در ادامه گفت: آمریکایی‌ها نیز آمادگی پرداخت بهای لازم برای تامین صلح افغانستان را ندارند و امریکا هنوز هم با پاکستان که عمده‌ترین حامی و پشتیبان طالبان بوده و است، مناسبات دوستانه دارد.
این عضو مجلس نمایندگان افزود: اگر آمریکا مصمم باشد، می‌تواند فشار لازم را بالای پاکستان وارد کند که مطمئنا قضیه صلح، راه حل پیدا خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد که کشورهایی چون ایران، روسیه و چین در مورد حضور امریکایی‌ها در افغانستان ملاحظه دارند و تا زمانی که کشورهای منطقه از حضور امریکا در افغانستان احساس خطر نمایند، برای صلح افغانستان تلاش نمی‌کنند و حضور امریکا را به مثابه یک تهدید برای منافع خودشان می‌دانند.
آقای منصور تأکید کرد، باید برای کشورهای منطقه اطمینان داده شود که افغانستان پایگاه تهدیدی علیه آن‌ها نیست و تا هنوز این اطیمنان داده نشده است.
او تلاش های کشور های منطقه را برای صلح این کشور نمادین خوانده و میگوید: تلاش های کشور های منطقه برای صلح این کشور برای اینست که در سطح رسانه های بین الملی تبلیغ شود که همه کشور ها صلح طلب استند.
به عقیده وی در سال 2019 میلادی، جنگ و مداخلات کشورهای مختلف در افغانستان ادامه خواهد داشت.
نگاهی به چگونگی پیش‌برد روند صلح در سال 2018
افغانستان پس از سال‌ها تلاش، در سال 2018 شاهد پیشرفت‌هایی در عرصه گفت‌وگوها و مذاکرات صلح با گروه طالبان بوده است. حکومت وحدت ملی در یک سال اخیر موضوع مذاکرات صلح با طالبان را با شدت و جدیت بیشتری دنبال کرده و پای کشورهای همسایه، منطقه و جهان به ویژه امریکا نیز به این روند باز شد، اما طالبان از یک‌سو تاکنون حاضر به مذاکرات مستقیم و رسمی با حکومت نشده و می‌خواهد ابتدا با امریکا به توافق برسد و از سوی دیگر، برای داشتن برگ برنده و امتیاز بیشتر در مذاکرات، بر شدت حملات خود بر مناطق مختلف افزود و به دنبال توسعه مناطق زیرکنترل خود بود.
در اولین گام مهم، محمد اشرف غنی، رییس‌جمهور در نشست پروسه کابل در 6 حوت 1396، طرح صلح بی‌‌پیشینه‌ای را به گروه طالبان ارائه کرد. در این طرح صلح، اشرف غنی پیشنهادهای بی‌سابقه‌ای را چون به رسمیت شناختن طالبان به عنوان حزب سیاسی، برقراری آتش‌بس، مذاکرات بدون قید و شرط حتی در کابل و... ارائه کرد. در سایه این طرح، برای نخستین بار در طول چند دهه گذشته در افغانستان، هم‌زمان با فرا رسیدن عید فطر یک آتش‌بس سه روزه از سوی طالبان و یک آتش‌بس 18 روزه از سوی حکومت برقرار شد، اما در عید قربان تداوم نیافت.
در حالی که دونالد ترامپ به دنبال حملات خونین طالبان در ماه دلو سال گذشته در کابل اعلام کرده بود که حاضر به مذاکره با طالبان نیست و بر نابودی طالبان تأکید کرده بود، اما پس از خواست طالبان برای مذاکره با امریکا و آتش‌بسی که در عید فطر برقرار شد، امریکا به صورت جدی و مستقیم وارد روند گفت‌وگو با طالبان شد.
قبل از معرفی زلمی خلیلزاد، سیاست‌مدار امریکایی ـ افغانستانی به عنوان نماینده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان، خانم الیس ویلز، معاون وزارت امورخارجه این کشور در امور آسیای جنوبی و مرکزی چند بار با نمایندگان طالبان در قطر و پاکستان دیدار و گفت‌وگو کرد. این گفت‌وگو پس از معرفی آقای خلیلزاد، به عنوان نماینده ویژه امریکا برای صلح افغانستان، با دستور کار مشخص‌تر و به صورت مسنجم‌تر دنبال شد. وی تاکنون سه دور نشست‌های امریکا با طالبان را در دوحه و ابوظبی برگزار کرده که در نشست آخر، نمایندگانی از پاکستان، عربستان و امارات نیز حضور داشتند.
اما گفت‌وگوهای امریکا و طالبان، به خصوص نشست اخیر ابوظبی خشم رهبری حکومت افغانستان را به همراه داشته است. هرچند حکومت وحدت ملی در گذشته بارها اعلام کرد که گفت‌وگوهای امریکا با طالبان، زمینه‌ساز مذاکرات بین‌الافغانی خواهد بود و در برابر انتقادهای مختلف از مذاکرات مستقیم امریکا با طالبان حمایت شد، اما نشست ابوظبی نشان داد که امریکا پای خود را فراتر گذاشته و به جای حکومت افغانستان تصمیم می‌گیرد؛ مسأله‌ای که به یک‌باره ارگ ریاست جمهوری را آشفته ساخت.
خبرگزاری رویترز در حاشیه نشست ابوظبی به نقل از مقامات طالبان گزارش داده بود که زلمی خلیلزاد از نمایندگان طالبان خواسته تا روی یک آتش‌بس شش ماهه توافق کند و نمایندگان خود را برای دولت موقت در افغانستان معرفی نمایند. براساس این گزارش، نمایندگان طالبان گفته‌اند که اگر عربستان سعودی، امارات و پاکستان ضمانت بدهند که رهبری دولت موقت را گروه طالبان معرفی کند، این گروه حاضر خواهد شد آتش‌بس شش ماهه را بپذیرد.
به دنبال این گزارش، حمدالله محب، مشاور امنیت ملی رییس‌جمهور در بیانیه‌ای شدیدالحن اعلام کرد که حکومت اجازه یک «معامله عجولانه» که قربانی‌های مردم را نادیده بگیرد، نخواهد داد و و تلاش‌های صلح نیازمند صبر، تدبیر و شجاعت استراتژیک است، نه اقدام فوری بدون هیچ‌گونه جهت.
اما با وجود این مخالفت‌های حکومت، مطابق خواست نخستین امریکا، کمیسیون انتخابات افغانستان سرانجام روز یک‌شنبه(9 جدی) اعلام کرد که انتخابات ریاست جمهوری با حدود سه ماه تأخیر، به تاریخ 29 سرطان برگزار خواهد شد. زلمی خلیلزاد ابراز امیدواری می‌کند که تا پیش از برگزاری این انتخابات، به یک توافق صلح با گروه طالبان دست پیدا کنند.
در کنار این گفتگوهای طالبان و امریکا، قدرت‌ها و کشورهای منطقه نیز ساکت و بی‌کار ننشسته‌اند. پس از نشست صلحی که در بهار سال جاری در تاشکند برگزار شد، نشست صلحی دیگر با حضور نمایندگان طالبان در مسکو برگزار شد. در این نشست، برخلاف مذاکراتی که امریکایی‌ها با طالبان داشتند، برای نخستین‌بار نمایندگان رسمی طالبان با نمایندان شورای عالی صلح افغانستان پشت یک میز نشستند، اما جای تأسف این‌که رهبری حکومت افغانستان در اقدامی که به نظر می‌رسد تحت فشارهای امریکا صورت گرفت، هیچ نماینده رسمی به نشست مسکو نفرستاد و تنها شورای عالی صلح از آدرس خود به عنوان یک نهاد غیررسمی حکومتی در این نشست شرکت کرد.
در این بین، علاوه بر روسیه، ازبکستان، اندونزی، پاکستان، عربستان و حالا جمهوری اسلامی ایران نیز تلاش‌هایی را برای گفت‌وگو با نمایندگان طالبان انجام دادند و هیأت سیاسی طالبان با سفر به این کشورها، پیرامون صلح افغانستان دیدار و گفت‌وگو کرده‌اند.
اما هم‌زمان با شدت گرفتن تلاش‌ها برای گفت‌وگوهای صلح افغانستان، حملات طالبان نیز در یک سال گذشته شدت یافته است. آگاهان به این باور اند که طالبان برای گرفتن امتیازهای بیشتر در مذاکرات صلح و داشتن دست بالا در گفت‌وگوها، تمام توان خود را بر گسترش دامنه جنگ و توسعه مناطق زیر نفوذ خود گذاشتند.
طالبان در یک سال گذشته دست به تحرکات گسترده‌ای از غرب تا شمال افغانستان زدند؛ از تلاش برای تصرف شهر فراه و سقوط ولایت غزنی و همچنین زیر کنترول درآوردن مناطقه مرکزی و هزاره‌جات افغانستان.
این در حالی است که بر اساس یک گزارش بی.بی.سی در سال گذشته، طالبان ۱۴ ولسوالی افغانستان (چهار درصد از خاک کشور) را در کنترل کامل خود دارند. همچنین در ۲۵۳ ولسوالی دیگر (۶۶ درصد از افغانستان) حضور فعال و علنی دارند. اما بی‌بی‌سی در جریان تحقیق خود دریافته که در ۱۲۲ ولسوالی (اندکی بیشتر از ۳۰ درصد کشور) طالبان به طور علنی حضور ندارند. بر اساس این گزارش، این میزان از قدرت طالبان به طور چشمگیری بالاتر است از آنچه که قبلا درباره قدرت طالبان تخمین زده می‌شد.
بر اساس یک گزارش بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان(سیگار) که در اوایل سال جاری خورشیدی منتشر شد نیز آمده است که حکومت افغانستان از جمع ۴۰۷ شهر کشور، کنترل ۲۲۹ شهر(۵۶.۳ درصد قلمرو) را در دست دارد، حال آن‌که طالبان بر ۵۹ شهر(۱۴.۵ درصد قلمرو) تسلط داشته و دو طرف یعنی حکومت و طالبان برای مسلط شدن بر ۱۱۹ شهر دیگر(۲۹.۲ درصد قلمرو) درگیر هستند.
میثم: در سال 2018 میلادی شاهد تلاش‌های بی‌پیشینه در حوزه صلح بودیم
در مورد این تحولات در حوزه صلح افغانستان در یک سال گذشته، امید میثم، معاون سخنگوی ریاست اجرایی حکومت وحدت ملی در مصاحبه با خبرنگار آوا گفت: هر حکومت در جریان کاری خود فراز و فرودهایی دارد که افغانستان از آن مستثنی نبوده و کام‌یابی‌ها و ناکامی‌های خود را در سال 2018 داشته است.
به گفته آقای میثم، در سال 2018 میلادی ما در حوزه صلح شاهد تلاش‌های بی‌پیشینه در درون افغانستان و تقویت اجماع منطقوی در این حوزه بودیم؛ "نشست‌های مختلفی مبنی بر حمایت از پروسه صلح کشور در منطقه برگزار گردیده و نماینده ویژه امریکا در راستای مصالحه افغانستان تعیین شد که این تحرکات نشان می‌دهد تلاش‌های جدی و بی‌سابقه در این سال میلادی در پیوند به پروسه صلح افغانستان انجام شده است".
وی مهمترین بحث در راستای صلح افغانستان را وادار نمودن حامیان گروههای تروریستی برای همکاری با ملت و دولت افغانستان خوانده و گفت: باید مخالفین مسلح را وادار بسازیم که صادقانه در کنار دولت و ملت افغانستان بایستند.
میثم افزود: هنوز هم متاسفانه کشورهای مشخصی در سطح منطقه وجود دارد که گام‌های جدی و صادقانه در راستای صلح افغانستان برنداشتند، اما به هرحال با به وجود آمدن تلاش‌ها در سطح منطقه و سفرهای آقای خلیلزاد، در بهترسازی این روند کمک کرده است.
وی اظهار کرد که تأسیس بورد عالی مشورتی صلح در ساختار حکومت که هر از گاهی جلسه دارند و طرح‌های‌شان را در پیوند به صلح کشور با حکومت شریک می‌سازد، یک گام مهم است که ما بتوانیم یک اجماع و یا یک چتر کلان را در سطح حکومت، جریان‌های سیاسی، جامعه مدنی و با تمام اقشار مختلف مردم داشته باشیم.
معاون سخنگوی ریاست اجرایی حکومت این اجماع شکل‌یافته که از تمام اقشار موجود در افغانستان است را بی‌سابقه خوانده و ادامه داد: احزاب سیاسی، اپوزیسیون حکومت بوده و با چتر و اجماعی که تشکیل شده، ما می‌توانیم نظرات و طرح‌های تمام چهره‌های تأثیرگذار که در تشکیل حکومت نیستند را در روند پیش‌برد صلح داشته و از آن در چگونگی رسیدن به صلح استفاده کنیم.
وی طالبان را خلق‌کنندگان خشونت دانسته و افزود که طالبان از استقلالیت تصمیم‌گیری برخوردارد نیست و از حامیان خود دستور هرگونه عملکردی را می‌گیرند؛ "طالبان افغانی باید از راه سیاسی مطالبات و اهداف‌شان را دنبال کنند و به خشونت افزایش ادامه ندهند که این راه به منفعت‌شان نیست و ما شاهد تلفات زیاد مخالفین مسلح دولت در یک و نیم دهه گذشته بوه‌ایم.
میثم انتظار دارد تا در سال 2019 میلادی شاهد پیشرفت‌های قابل ملاحظه پروسه صلح و کاهش جنگ به گونه چشم‌گیر باشیم.
وی سال 2019 را یک سال مهم برای حکومت و مردم افغانستان خواند و اظهار کرد که در این سال ما انتخابات ریاست جمهوری را خواهد داشتیم که در فرآیند کشور موثر است و همچنان گفت‌وگوهای صلح به جای بسیار حساس رسیده که شاهد پیشرفت‌های قابل توجه در این قسمت خواهد بودیم.
به عقیده معاون سخنگوی ریاست اجرایی حکومت، در این اواخر دو تن از اشخاص کارفهم، با اراده و دارای ظرفیت لازم را برای دفاع از تمامیت ارضی افغانستان در ارگان‌های امنیتی و دفاعی گماشته شده و توانسته امیدواری‌های زیادی را در این قسمت خلق کنند. امیدواری ما این است که بتوانیم از راه گفت‌وگو شاهد پیشرفت باشیم تا عملا در میدان‌ها و سنگرهای نبرد، جنگ کاهش پیدا کند.
منصور: آمریکایی‌ها آمادگی پرداخت بهای لازم برای تامین صلح افغانستان را ندارند
در همین حال عبدالحفیظ منصور، نماینده مردم کابل در مجلس نمایندگان در گفتگو با خبرنگار آوا در مورد تحولات صلح افغانستان در سال 2018 گفت: در سال ۲۰۱۸ مذاکرات صلح به ابتکار امریکا شتاب بیشتری گرفته و نشست‌هایی در این رابطه در کشورهای منطقه صورت گرفت، اما بدون در نظر داشت این‌که دلیل روشن برای موفقیت این مذاکرات وجود داشته باشد.
به گفته آقای منصور، هنوز هم دولت افغانستان به صورت جدی وارد مذاکرات صلح نشده است، زیرا صلح بدون اقدامات لازم تأمین نمی‌شود.
وی علاوه کرد که امریکا فشار لازم را به متحدان و حامیان خارجی طالبان وارد نکرده و طالبان هنوز هم حاضر به مذاکره با افغانستان نیست.
این عضو مجلس نمایندگان فشاری را که بر پاکستان وارد شده، در حدی نمی‌داند که این کشور را برای صلح قانع کند.
وی خاطرنشان کرد: حکومت افغانستان گروههای سیاسی را دست‌کم گرفته و تلاش دارد که تمام امور در دست شخص رییس‌جمهور باشد، در تعیین هیئت مذاکره‌کننده که بزرگترین آن شورای مشورتی صلح است، نشان می‌دهد که ریاست جمهوری افغانستان در پی تحکیم اقتدار شخصی خود است؛ بنابراین ما از جهت‌های مختلف هنوز هم در ابتدای این پروسه هستیم.
آقای منصور با تأکید بر این‌که طالبان به هیچ وجه معتقد به صلح نبوده و ضرورت صلح را درک نکرده‌اند، میگوید: "فشار لازمی که طالبان را وادار به مذاکره با کشور کند، بالای این گروه وارد نشده و آن‌ها از گفت‌وگوهای صلح به مقصد ساختن اعتبار شخصی خود و کسب مشروعیت در سطح منطقه، بهبود مناسبات با کشورهای مختلف بهره می‌گیرند و به نفع خویش تبلیغ می‌کنند".
وی در ادامه گفت: آمریکایی‌ها نیز آمادگی پرداخت بهای لازم برای تامین صلح افغانستان را ندارند و امریکا هنوز هم با پاکستان که عمده‌ترین حامی و پشتیبان طالبان بوده و است، مناسبات دوستانه دارد.
این عضو مجلس نمایندگان افزود: اگر آمریکا مصمم باشد، می‌تواند فشار لازم را بالای پاکستان وارد کند که مطمئنا قضیه صلح، راه حل پیدا خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد که کشورهایی چون ایران، روسیه و چین در مورد حضور امریکایی‌ها در افغانستان ملاحظه دارند و تا زمانی که کشورهای منطقه از حضور امریکا در افغانستان احساس خطر نمایند، برای صلح افغانستان تلاش نمی‌کنند و حضور امریکا را به مثابه یک تهدید برای منافع خودشان می‌دانند.
آقای منصور تأکید کرد، باید برای کشورهای منطقه اطمینان داده شود که افغانستان پایگاه تهدیدی علیه آن‌ها نیست و تا هنوز این اطیمنان داده نشده است.
او تلاش های کشور های منطقه را برای صلح این کشور نمادین خوانده و میگوید: تلاش های کشور های منطقه برای صلح این کشور برای اینست که در سطح رسانه های بین الملی تبلیغ شود که همه کشور ها صلح طلب استند.
به عقیده وی در سال 2019 میلادی، جنگ و مداخلات کشورهای مختلف در افغانستان ادامه خواهد داشت.
