کمیسیون سمع شکایات انتخاباتی می گوید که نتایج نهایی بررسی شکایات شوراهای ولایتی، به کمیسیون مستقل انتخابات ارسال شد.
عبدالستار سعادت؛ رییس کمیسیون سمع شکایات انتخاباتی گفت که علت تاخیر رسیدگی به شکایات شوراهای ولایتی این بود که هر دو انتخابات یکجا برگزار شد.
قرار بود نتایج انتخابات شوراهای ولایتی به تاریخ ۱۷ جوزا اعلام شود.
وی افزود: ما در آینده نباید دو انتخابات را همزمان برگزار کنیم؛ چرا که بر اساس تجربه ها این اقدام ناکام است.
سعادت افزود: عدالتی که باید در انتخابات شورای ولایتی تامین می شد، محقق نشده است؛ چرا که انتخابات ریاست جمهوری ارزش سیاسی انتخابات شوراهای ولایتی را تحت تاثیر خود قرار داد.
وی افزود که انتخابات شوراهای ولایتی در سال ۲۰۰۹ هم مشکل داشت.
سعادت عدم همکاری کمیسیون مستقل انتخابات در ولایت نورستان را از دیگر دلایل تاخیر در ارسال نتایج شوراهای ولایتی عنوان کرد.
همچنین مقامات این کمیسیون، این دور از انتخابات شوراهای ولایتی نیز مانند گذشته با تقلب های وسیعی همراه بوده است.
گزارش کمیسیون رسیدگی به شکایت های انتخاباتی پس از چند ماه تاخیر در باره انتخابات شوراهای ولایتی نیز درست مانند انتخابات جنجال برانگیز ریاست جمهوری امسال، کمتر ناامید کننده نبود.
رییس کمیسیون یادشده گفت که دریافت آنان نشان می دهد که برگزاری دو انتخابات به صورت همزمان، ایده خوبی برای برگزاری یک انتخابات شفاف و عاری از تزویر و تقلب نیست؛ اما موضع کسانی که از اصل برگزاری انتخابات در کشور، انتقاد می کنند، بسیار شدیدتر از این موضع است. آنها می گویند اساسا اصل برگزاری انتخابات در افغانستان، با بحران جدی روبروست.
آنها در این زمینه، مثال های فراوانی دارند؛ مثال هایی که از سال ۲۰۰۴ که اولین تجربه برگزاری انتخابات در کشور پشت سر گذاشته شد تاکنون تکرار شده است و به عقیده کارشناسان، هر بار بیشتر از پیش، بر عمق و دامنه بحران های ناشی از انتخابات، افزوده شده است؛ بنابراین به باور آنها، مساله تنها برگزاری دو انتخابات به صورت همزمان نیست؛ بلکه مشکل اصلی در این است که آیا انتخابات، راه مناسبی برای مشارکت دادن مردم در قدرت سیاسی و در مقابل، کسب مشروعیت قدرت سیاسی از مردم است یاخیر؟
این پرسش، جدی است و جدیت آن به اندازه آینده دموکراسی و مردم سالاری در افغانستان، اهمیت دارد. اینکه آیا ما به دنبال برگزاری و نتیجه گیری ناکام و ناموفق انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی امسال، برای همیشه با دموکراسی خداحافظی کردیم یاخیر، اینکه آیا قدرت سیاسی کنونی مشروعیت خود را از کجا می گیرد، اینکه چرا هنوز هم نهادهای انتخاباتی وجود دارند و آیا این وجود مشروعیت دارد یاخیر، تاثیر وجود یا عدم این نهادها بر مشروعیت سیاسی دولت و قدرت در کشور چیست و... مسایلی است که به دنبال انتخابات امسال برای همه مردم و ناظران، پدیدار گشت.
اما شماری دیگر از کارشناسان در این میان، ایده میانه روتری مطرح می کنند. آنها می گویند این، اصل برگزاری انتخابات نیست که مشکل داشته باشد. به باور آنان، ما انتخابات ۱۶ حمل و ۲۴ جوزا را به خوبی برگزار کردیم؛ با وجود آنکه نگرانی های اصلی امنیت بود، مردم وسیعا سهم گرفتند و از نظر سطح و سقف مشارکت، انتخابات مشروعیت لازم را به همراه داشت؛ اما آنچه بعدا نتیجه را منحرف کرد، تقلب های سازمان یافته ای بود که متاسفانه با حمایت دستگاه قدرت و کشورهای خارجی نیز همراه بود و این امر بود که به اصالت انتخابات آسیب زد و کلیت دموکراسی و مردم سالاری را برای همیشه مورد پرسش جدی قرار داد.
به هرحال، به نظر می رسد انتخابات در افغانستان، پس از این تجربه تلخ و ناامیدکننده با یک مشکل بنیادی روبروست و آن، وجود دست ها و دستگاه هایی است که ورای اراده واقعی مردم قرار دارند و به جای مردم تصمیم گیرند و اراده خود را به جای اراده مردم می نشانند. این دست ها و دستگاه ها باید شناسایی و منهدم شوند؛ تا انتخابات به مسیر اصلی خود برگردد و دموکراسی، مردم سالاری و رای و اراده مردم احیا شود؛ تا قدرت سیاسی مشروعیت واقعی اش را به دست آورد.
توافق سیاسی شاید در کوتاه مدت برای عبور از یک گردونه بحران و خطر، خوب و چه بسا لازم و ضروری باشد؛ اما این امر هرگز مشروعیت لازم قدرت سیاسی را برای همیشه تامین نمی کند. مردم باید در قدرت مشارکت داشته و به آن مشروعیت و اعتبار بدهند، در غیر آن، تفاوتی میان یک نظام برآمده از توافق سیاسی با حکومت های توتالیتر و اقتدارگرا باقی نمی ماند.
عبدالستار سعادت؛ رییس کمیسیون سمع شکایات انتخاباتی گفت که علت تاخیر رسیدگی به شکایات شوراهای ولایتی این بود که هر دو انتخابات یکجا برگزار شد.
قرار بود نتایج انتخابات شوراهای ولایتی به تاریخ ۱۷ جوزا اعلام شود.
وی افزود: ما در آینده نباید دو انتخابات را همزمان برگزار کنیم؛ چرا که بر اساس تجربه ها این اقدام ناکام است.
سعادت افزود: عدالتی که باید در انتخابات شورای ولایتی تامین می شد، محقق نشده است؛ چرا که انتخابات ریاست جمهوری ارزش سیاسی انتخابات شوراهای ولایتی را تحت تاثیر خود قرار داد.
وی افزود که انتخابات شوراهای ولایتی در سال ۲۰۰۹ هم مشکل داشت.
سعادت عدم همکاری کمیسیون مستقل انتخابات در ولایت نورستان را از دیگر دلایل تاخیر در ارسال نتایج شوراهای ولایتی عنوان کرد.
همچنین مقامات این کمیسیون، این دور از انتخابات شوراهای ولایتی نیز مانند گذشته با تقلب های وسیعی همراه بوده است.
گزارش کمیسیون رسیدگی به شکایت های انتخاباتی پس از چند ماه تاخیر در باره انتخابات شوراهای ولایتی نیز درست مانند انتخابات جنجال برانگیز ریاست جمهوری امسال، کمتر ناامید کننده نبود.
رییس کمیسیون یادشده گفت که دریافت آنان نشان می دهد که برگزاری دو انتخابات به صورت همزمان، ایده خوبی برای برگزاری یک انتخابات شفاف و عاری از تزویر و تقلب نیست؛ اما موضع کسانی که از اصل برگزاری انتخابات در کشور، انتقاد می کنند، بسیار شدیدتر از این موضع است. آنها می گویند اساسا اصل برگزاری انتخابات در افغانستان، با بحران جدی روبروست.
آنها در این زمینه، مثال های فراوانی دارند؛ مثال هایی که از سال ۲۰۰۴ که اولین تجربه برگزاری انتخابات در کشور پشت سر گذاشته شد تاکنون تکرار شده است و به عقیده کارشناسان، هر بار بیشتر از پیش، بر عمق و دامنه بحران های ناشی از انتخابات، افزوده شده است؛ بنابراین به باور آنها، مساله تنها برگزاری دو انتخابات به صورت همزمان نیست؛ بلکه مشکل اصلی در این است که آیا انتخابات، راه مناسبی برای مشارکت دادن مردم در قدرت سیاسی و در مقابل، کسب مشروعیت قدرت سیاسی از مردم است یاخیر؟
این پرسش، جدی است و جدیت آن به اندازه آینده دموکراسی و مردم سالاری در افغانستان، اهمیت دارد. اینکه آیا ما به دنبال برگزاری و نتیجه گیری ناکام و ناموفق انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی امسال، برای همیشه با دموکراسی خداحافظی کردیم یاخیر، اینکه آیا قدرت سیاسی کنونی مشروعیت خود را از کجا می گیرد، اینکه چرا هنوز هم نهادهای انتخاباتی وجود دارند و آیا این وجود مشروعیت دارد یاخیر، تاثیر وجود یا عدم این نهادها بر مشروعیت سیاسی دولت و قدرت در کشور چیست و... مسایلی است که به دنبال انتخابات امسال برای همه مردم و ناظران، پدیدار گشت.
اما شماری دیگر از کارشناسان در این میان، ایده میانه روتری مطرح می کنند. آنها می گویند این، اصل برگزاری انتخابات نیست که مشکل داشته باشد. به باور آنان، ما انتخابات ۱۶ حمل و ۲۴ جوزا را به خوبی برگزار کردیم؛ با وجود آنکه نگرانی های اصلی امنیت بود، مردم وسیعا سهم گرفتند و از نظر سطح و سقف مشارکت، انتخابات مشروعیت لازم را به همراه داشت؛ اما آنچه بعدا نتیجه را منحرف کرد، تقلب های سازمان یافته ای بود که متاسفانه با حمایت دستگاه قدرت و کشورهای خارجی نیز همراه بود و این امر بود که به اصالت انتخابات آسیب زد و کلیت دموکراسی و مردم سالاری را برای همیشه مورد پرسش جدی قرار داد.
به هرحال، به نظر می رسد انتخابات در افغانستان، پس از این تجربه تلخ و ناامیدکننده با یک مشکل بنیادی روبروست و آن، وجود دست ها و دستگاه هایی است که ورای اراده واقعی مردم قرار دارند و به جای مردم تصمیم گیرند و اراده خود را به جای اراده مردم می نشانند. این دست ها و دستگاه ها باید شناسایی و منهدم شوند؛ تا انتخابات به مسیر اصلی خود برگردد و دموکراسی، مردم سالاری و رای و اراده مردم احیا شود؛ تا قدرت سیاسی مشروعیت واقعی اش را به دست آورد.
توافق سیاسی شاید در کوتاه مدت برای عبور از یک گردونه بحران و خطر، خوب و چه بسا لازم و ضروری باشد؛ اما این امر هرگز مشروعیت لازم قدرت سیاسی را برای همیشه تامین نمی کند. مردم باید در قدرت مشارکت داشته و به آن مشروعیت و اعتبار بدهند، در غیر آن، تفاوتی میان یک نظام برآمده از توافق سیاسی با حکومت های توتالیتر و اقتدارگرا باقی نمی ماند.
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) - سرویس تحلیل و پژوهش اخبار
