سخنان اخیر مقامات مختلف امریکایی، حکایت از نرمش و صبر بسیار آنان نسبت به تعلل رییس جمهور در باره امضای پیمان امنیتی با آن کشور است. روز چهارشنبه سخنگوی کاخ سفید در اظهارات تازه ای از تعدیل در ضرب العجل تعیین شده در باره امضای پیمان امنیتی با افغانستان سخن گفت.
به گزارش رسانه ها، جاش ارنیست، معاون سخنگوی کاخ سفید، به خبرنگاران گفت:" به نظر ما این سند باید هرچه سریعتر و نهایتا تا پایان سال روان به امضا برسد تا ما بتوانیم پروسه مهم برنامه ریزی را آغاز کنیم.
ضرب الاجل تعین شده برای امضای موافقت امنیتی میان کابل و واشنگتن ممکن است به ماه جنوری موکول شود."
چنانچه از لحن سخنان سخنگوی کاخ سفید پیداست، مقامات امریکایی ترجیح می دهند تا به جای کشمکش با رییس جمهور کشوری که مدت چندانی از عمر سیاسی او باقی نمانده، با حوصله و مدارای بیشتری برخورد کنند.
این تنها معاون سخنگوی کاخ سفید نیست که یک چنین انعطافی از خود نشان می دهد؛ بلکه برخی دیگر از مقامات ایالات متحده امریکا نیز بدین مهم اشاراتی داشته و هر کدام به نوعی اظهارات پیشین خویش مبنی بر اعلام ضرب العجل در باره امضای پیمان امنیتی با کابل را تعدیل کرده اند.
این در حالی است که قبلاً مقامات امریکایی گفته بودند، چنانچه این موافقتنامه تا پایان سال روان امضا نشود، آنها زمان کافی برای برنامه ریزی نخواهند داشت و مجبورند تمام سربازان خود را از افغانستان در پایان سال ۲۰۱۴ خارج کنند.
این مقامات همچنین گفته بودند که کشورشان خواهان امضای موافقتنامه امنیتی با افغانستان می باشد و نمی خواهند دست آوردهای ۱۲ ساله درافغانستان به هدر برود.یک مقام بلند رتبه نظامی امریکا تصریح کرد که امریکا قصد ندارد در رابطه با موافقت امنیتی با افغانستان دوباره به بحث بپردازد.
یکی دیگر از مقاماتی که در این زمینه به اظهار سخنان نسبتاً نرم و ملایم پرداخته، لوی درستیز قوای امریکا مارتین دمپسی است که روز چهارشنبه گذشته در قرارگاه بگرام گفت:" چنانچه امریکا تمام قوای خود را در پایان سال ۲۰۱۴ از افغانستان خارج کند، نیرو های افغانستان شاید پیروزی هایی را که در جنگ علیه طالبان کسب کرده اند، از دست بدهند. امریکا هیچ برنامه ای برای خروج نیروهای خود از افغانستان در پایان سال ۲۰۱۴ ندارد. اما اگر موافقتنامه امضا نشود، این احتمال به وجود خواهد آمد."
و در همین زمینه نماینده خاص امریکا برای افغانستان و پاکستان جیمز دابنز بعد از صحبتهایی در اهیمت امضای پیمان امنیتی، با نرمش و ملاطفت بی سابقه ای می گوید:" به تعویق انداختن امضا این پیمان به نفع هیچکس نیست. برای امریکا و متحدان ناتو تاخیر این موافقتنامه، مانع برنامه ریزی واضح حضور قوا بعد از سال ۲۰۱۴ می شود. امریکا چنین تصمیمی نخواهد گرفت که دست آوردهای ۱۲ ساله امریکا و افغانستان به باد فنا بروند".
این طبیعی است که مقامات کاخ سفید نباید هیچگونه علاقه ای به بیرون کشیدن نیروهای نظامی شان از افغانستان داشته باشند. از نظر امریکایی ها مخالفت کرزی با امضای پیمان امنیتی، قطعاً آخر خط نیست و هنوز آغاز راه بوده و آنان غیر از گزینه خروج، بسیاری از روشهای موثر دیگر را در اختیار دارند که در زمان مناسب به آنها متوسل خواهند شد.
یکی از آن روشها و چنانچه پیش از این نیز یادآوری شده، استفاده از اهرمهای فشار است؛ اهرمهایی که به واقع در اختیار امریکایی ها و شرکای غربی آنان قرار داشته و هر زمان که بخواهند می توانند علیه دولت و ملت افغانستان از آنها سود ببرند؛ چنانچه اخیرا مقامات مختلف امریکایی با صراحت از آن اهرمها نام برده و دولت و ملت افغانستان را به وسیله آنها تهدید کرده و می ترسانند.
اهرمهایی چون قطع کامل کمکها، وقوع درگیری های داخلی، از میان رفتن دستآوردهای چندین ساله و در بسیاری از عرصه ها و ...، از مواردی اند که این شب و روزها، ورد زبان مقامات امریکایی بوده و هر از گاه و بیگاه، دولت و ملت افغانستان را به وسیله آنها تهدید می کنند.
روش دیگر، اقدام امریکایی ها در امضای پیمان امنیتی به غیر از آدرس رییس جمهور و مراجعه به دیگر مقامات ارشد کابینه حکومت افغانستان خواهد بود؛ چیزی که چندی پیش به وسیله یکی از مقامات امریکایی مطرح شده و دفتر حامد کرزی رییس جمهور نیز شدیداً به آن واکنش نشان داد.
روش بعدی زیر فشار قرار دادن رییس جمهور افغانستان، به وسیله نهادهای به اصطلاح مدنی و سایر ارگانهای دولتی و غیر دولتی موافق امضای پیمان امنیتی با ایالات متحده امریکا است و بالاخره روش دیگر، اقدام عملی امریکایی ها در بی ثبات کردن افغانستان و با استفاده از تروریستهای القاعده و سایر گروههای دهشت افگن در همکاری با برخی از دولتهای خاین عربی در منطقه!.
به نظر می رسد مقامات امریکایی تمامی این گزینه ها و چیزی بیشتر را در اختیار دارند تا از هر یک از آنها به عنوان اهرم فشار علیه دولت حامد کرزی استفاده کنند. اما از سویی دیگر چنین به نظر می آید که نه امریکایی ها و نه هم رییس جمهور کرزی، هر دو در فیصله های شان چندان جدی نیستند و هدف از این بازی موافقت و مخالفت بیشتر جنبه امتیازگیری دارد تا جهتهای جدی و قابل اعتنای دیگر.
چنین به نظر می آید که نه امریکایی ها در استفاده از گزینه صفر تمایل واقعی خود را به نمایش گذاشته اند و نه رییس جمهور کرزی در مخالفت با امضای پیمان امنیتی، نیت باطنی خویش را بروز داده است.
احتمال دیگری که از سوی برخی از آگاهان در زمینه بازی موافقت و مخالفت پیمان امنیتی مطرح شده آن است که این آگاهان می گویند اساساً بحث مخالفت با پیمان مذکور در میان نیست و مخالفتهای صوری و ظاهری حامد کرزی با امضای پیمان مذکور جنبه بازارگرمی را دارد؛ به این معنی که حامد کرزی سعی دارد تا با این روش، مردم افغانستان را به امضای پیمان امنیتی، تشنه و راغب تر کند و البته که این روش در هماهنگی با مقامات امریکایی بوده و اساساً طرح و نقشه نیز از آنان بوده است.
به هر تقدیر، هر چه باشد، سخنان مقامات مختلف امریکایی در دو سه روز آخر به مراتب ملایم و منعطف تر از قبل شده و این به آن معنی است که آنان سعی دارند تا به هر شکل ممکن، پیمان امنیتی با افغانستان را به امضا برسانند.
حال باید منتظر ماند و دید که این تغییر موضع مقامات امریکایی باعث ایجاد چه نوع تغییری در موضع رییس جمهور حامد کرزی خواهد شد.
به گزارش رسانه ها، جاش ارنیست، معاون سخنگوی کاخ سفید، به خبرنگاران گفت:" به نظر ما این سند باید هرچه سریعتر و نهایتا تا پایان سال روان به امضا برسد تا ما بتوانیم پروسه مهم برنامه ریزی را آغاز کنیم.
ضرب الاجل تعین شده برای امضای موافقت امنیتی میان کابل و واشنگتن ممکن است به ماه جنوری موکول شود."
چنانچه از لحن سخنان سخنگوی کاخ سفید پیداست، مقامات امریکایی ترجیح می دهند تا به جای کشمکش با رییس جمهور کشوری که مدت چندانی از عمر سیاسی او باقی نمانده، با حوصله و مدارای بیشتری برخورد کنند.
این تنها معاون سخنگوی کاخ سفید نیست که یک چنین انعطافی از خود نشان می دهد؛ بلکه برخی دیگر از مقامات ایالات متحده امریکا نیز بدین مهم اشاراتی داشته و هر کدام به نوعی اظهارات پیشین خویش مبنی بر اعلام ضرب العجل در باره امضای پیمان امنیتی با کابل را تعدیل کرده اند.
این در حالی است که قبلاً مقامات امریکایی گفته بودند، چنانچه این موافقتنامه تا پایان سال روان امضا نشود، آنها زمان کافی برای برنامه ریزی نخواهند داشت و مجبورند تمام سربازان خود را از افغانستان در پایان سال ۲۰۱۴ خارج کنند.
این مقامات همچنین گفته بودند که کشورشان خواهان امضای موافقتنامه امنیتی با افغانستان می باشد و نمی خواهند دست آوردهای ۱۲ ساله درافغانستان به هدر برود.یک مقام بلند رتبه نظامی امریکا تصریح کرد که امریکا قصد ندارد در رابطه با موافقت امنیتی با افغانستان دوباره به بحث بپردازد.
یکی دیگر از مقاماتی که در این زمینه به اظهار سخنان نسبتاً نرم و ملایم پرداخته، لوی درستیز قوای امریکا مارتین دمپسی است که روز چهارشنبه گذشته در قرارگاه بگرام گفت:" چنانچه امریکا تمام قوای خود را در پایان سال ۲۰۱۴ از افغانستان خارج کند، نیرو های افغانستان شاید پیروزی هایی را که در جنگ علیه طالبان کسب کرده اند، از دست بدهند. امریکا هیچ برنامه ای برای خروج نیروهای خود از افغانستان در پایان سال ۲۰۱۴ ندارد. اما اگر موافقتنامه امضا نشود، این احتمال به وجود خواهد آمد."
و در همین زمینه نماینده خاص امریکا برای افغانستان و پاکستان جیمز دابنز بعد از صحبتهایی در اهیمت امضای پیمان امنیتی، با نرمش و ملاطفت بی سابقه ای می گوید:" به تعویق انداختن امضا این پیمان به نفع هیچکس نیست. برای امریکا و متحدان ناتو تاخیر این موافقتنامه، مانع برنامه ریزی واضح حضور قوا بعد از سال ۲۰۱۴ می شود. امریکا چنین تصمیمی نخواهد گرفت که دست آوردهای ۱۲ ساله امریکا و افغانستان به باد فنا بروند".
این طبیعی است که مقامات کاخ سفید نباید هیچگونه علاقه ای به بیرون کشیدن نیروهای نظامی شان از افغانستان داشته باشند. از نظر امریکایی ها مخالفت کرزی با امضای پیمان امنیتی، قطعاً آخر خط نیست و هنوز آغاز راه بوده و آنان غیر از گزینه خروج، بسیاری از روشهای موثر دیگر را در اختیار دارند که در زمان مناسب به آنها متوسل خواهند شد.
یکی از آن روشها و چنانچه پیش از این نیز یادآوری شده، استفاده از اهرمهای فشار است؛ اهرمهایی که به واقع در اختیار امریکایی ها و شرکای غربی آنان قرار داشته و هر زمان که بخواهند می توانند علیه دولت و ملت افغانستان از آنها سود ببرند؛ چنانچه اخیرا مقامات مختلف امریکایی با صراحت از آن اهرمها نام برده و دولت و ملت افغانستان را به وسیله آنها تهدید کرده و می ترسانند.
اهرمهایی چون قطع کامل کمکها، وقوع درگیری های داخلی، از میان رفتن دستآوردهای چندین ساله و در بسیاری از عرصه ها و ...، از مواردی اند که این شب و روزها، ورد زبان مقامات امریکایی بوده و هر از گاه و بیگاه، دولت و ملت افغانستان را به وسیله آنها تهدید می کنند.
روش دیگر، اقدام امریکایی ها در امضای پیمان امنیتی به غیر از آدرس رییس جمهور و مراجعه به دیگر مقامات ارشد کابینه حکومت افغانستان خواهد بود؛ چیزی که چندی پیش به وسیله یکی از مقامات امریکایی مطرح شده و دفتر حامد کرزی رییس جمهور نیز شدیداً به آن واکنش نشان داد.
روش بعدی زیر فشار قرار دادن رییس جمهور افغانستان، به وسیله نهادهای به اصطلاح مدنی و سایر ارگانهای دولتی و غیر دولتی موافق امضای پیمان امنیتی با ایالات متحده امریکا است و بالاخره روش دیگر، اقدام عملی امریکایی ها در بی ثبات کردن افغانستان و با استفاده از تروریستهای القاعده و سایر گروههای دهشت افگن در همکاری با برخی از دولتهای خاین عربی در منطقه!.
به نظر می رسد مقامات امریکایی تمامی این گزینه ها و چیزی بیشتر را در اختیار دارند تا از هر یک از آنها به عنوان اهرم فشار علیه دولت حامد کرزی استفاده کنند. اما از سویی دیگر چنین به نظر می آید که نه امریکایی ها و نه هم رییس جمهور کرزی، هر دو در فیصله های شان چندان جدی نیستند و هدف از این بازی موافقت و مخالفت بیشتر جنبه امتیازگیری دارد تا جهتهای جدی و قابل اعتنای دیگر.
چنین به نظر می آید که نه امریکایی ها در استفاده از گزینه صفر تمایل واقعی خود را به نمایش گذاشته اند و نه رییس جمهور کرزی در مخالفت با امضای پیمان امنیتی، نیت باطنی خویش را بروز داده است.
احتمال دیگری که از سوی برخی از آگاهان در زمینه بازی موافقت و مخالفت پیمان امنیتی مطرح شده آن است که این آگاهان می گویند اساساً بحث مخالفت با پیمان مذکور در میان نیست و مخالفتهای صوری و ظاهری حامد کرزی با امضای پیمان مذکور جنبه بازارگرمی را دارد؛ به این معنی که حامد کرزی سعی دارد تا با این روش، مردم افغانستان را به امضای پیمان امنیتی، تشنه و راغب تر کند و البته که این روش در هماهنگی با مقامات امریکایی بوده و اساساً طرح و نقشه نیز از آنان بوده است.
به هر تقدیر، هر چه باشد، سخنان مقامات مختلف امریکایی در دو سه روز آخر به مراتب ملایم و منعطف تر از قبل شده و این به آن معنی است که آنان سعی دارند تا به هر شکل ممکن، پیمان امنیتی با افغانستان را به امضا برسانند.
حال باید منتظر ماند و دید که این تغییر موضع مقامات امریکایی باعث ایجاد چه نوع تغییری در موضع رییس جمهور حامد کرزی خواهد شد.
مولف : سیدفاضل محجوب
