مارک گروسمن نماینده ویژه باراک اوباما در امور افغانستان و پاکستان روز یکشنبه(30 میزان) در گفتگویی ویژه با تلویزیون یک در خصوص "خط مرزی دیورند"، مرز فعلی ما با پاکستان گفته بود که "موضع کشور ما در این مورد این است که این مرز، مرز بین‌المللی است و من فکر می‌کنم که نظر همه را در این مسئله منطقه‌ای باید در نظر گرفت." این خط مرزی میان افغانستان و پاکستان در زمان سلطنت عبدالرحمن خان پادشاه وقت افغانستان و "هنری مورتیمر دیورند" نماینده هند بریتانیایی در سال ۱۸۹۳ میلادی تعیین شد. پاکستان در آن زمان بخشی از خاک هند بود که مستعمره بریتانیا بود. پس از تشکیل کشور مستقل پاکستان در سال ۱۹۴۷ میلادی، دولت وقت افغانستان با این خط مرزی مخالفت کرد و خواستار پیوستن قبایل آن سوی دیورند به افغانستان یا برگزاری همه‌پرسی در بین آنها در این مورد شد.
در واقع "خط دیورند" یکی از میراث های شوم ونامیموني است كه استعمار بریتانیا بعد از خروج از این منطقه به جا گذاشته و تبعات گسترده‌ای را به دولت وملت افغانستان تحمیل کرده که مهمترین پیامد های آن حوادث پی درپی سه دهه اخیر و دست اندازی های مداوم طرف مقابل در افغانستان است.
به دنبال اظهارات مداخله جویانه این مقام امریکایی، وزارت خارجه ما درواکنش به آن بیانیه ای صادر کرد و در خصوص آن اظهارات و این بیانیه، گذشته ازتمایلات و مواضع سیاسی موافقان و مخالفان حکومت، محتوای قابل تامل دارد که در این یاداشت به آنها پرداخته شده است، متن بیانیه به این صورت است: «مسئله خط دیورند یک موضوع تاریخی و مهم برای مردم افغانستان است. بنابر این حکومت افغانستان هر گونه اظهارنظر نامربوط از سوی هر کسی را در باره مسئله حقوقی این خط، رد می کند.»
1. با توجه به این که خط دیورند یک موضوع محل اختلاف و مرتبط با تمامیت ارضی افغانستان است، هم اصل پرسش مجری تلویزیون یک "سمیع مهدی" از مارک گروسمن، اشتباه جدی است و هم اظهار نظر گروسمن مداخله در یکی از موضوعات مهم سیاسی و ارضی کشور است. اگر قرار باشد که ما استقلال و تمامیت ارضی خویش را بر مدار پالیسی های وزارت خارجه امریکا، پنتاگون، ناتو و دیگر نهادهای مداخله گر استوار کنیم، دیگر افغانستان، افغانستان نیست، ایالت دست چندم ایالات متحده باید باشد. آنان بد شان نمی آید که فردا جنوب افغانستان و بخشی از آن سوی دیورند را حکومت جدید اعلام و یا اینکه کشور ما را تجزیه کنند. اصل سوال غیر مسئولانه و پاسخ گروسمن مداخله گرانه در امورافغانستان است.
2. به نظرمی رسد؛ بیانیه وزارت امورخارجه افغانستان نه لحن قاطع و بایسته دارد و نه با توجه به بار و تبعات حقوقی و سیاسی خط دیورند و اظهار نظرمداخله گرانه گروسمن، از واژگان دقیق و محتوای مطابق با واقع برخورداراست. و نه تعیین سرنوشت حقوقی دیورند و اظهار نظر در باره آن در صلاحیت گروسمن و دولت متبوعش است. وی حق ندارد، که حق یا ناحق در مسائل ملی ما اظهار نظر یا دخالت کند زیرا:
اولاً اینکه: اظهار نظرغیرمسئولانه نماینده کشوری است که طی این چند سال در امور مختلف کشور، مداخله کرده است و این بار، بازدخالت علنی در باره موضوعی کرده که به بخشی از سرزمین و تمامیت ارضی افغانستان مربوط است و دولت افغانستان را "مجبور به ورود" به موضوعی می‌کند که در حال حاضر آمادگی لازم برای آنرا ندارد. بنابراین وقتی که گروسمن در باره بخشی از سرزمین افغانستان یا سرزمین مورد مناقشه اینگونه اظهار نظر کرده، درواقع جزئی از سیاست های ایالات متحده برای منافع آن کشور از طریق ابزار قرار دادن مسائل افغانستان است. با توجه به شرایط حساس کشور، بیانیه قاطع و محکمی را از سوی وزارت خارجه کشورمی طلبید و نباید تنها به "رد" سخنان گروسمن اکتفاء می شد. بلکه این اظهارات را نه تنها از آنرو که غیر واقع است، بلکه از آنجایی که مداخله در امور افغانستان است به شدت محکوم می کرد.
دوم اینکه: بیانیه وزارت امور خارجه، به صورت خنثی، موضوع خط دیورند را "موضوع تاریخی" و "مهم" برای "مردم" افغانستان عنوان کرده است. آیا بخشی از سرزمین افغانستان تنها برای مردم افغانستان مهم است و برای دولت افغانستان مهم نیست؟ در اینکه برای مردم افغانستان مهم است، تردیدی وجود ندارد، اما بیانیه وزارت خارجه(نهاد مسئول حکومت) باید حاوی واژگان دقیق حقوقی و سیاسی و لحن قاطع می بود. خط دیورند، موضوع مربوط به " بخشی از قلمرو سرزمینی" کشور است، نه یک مسئله تاریخی. بیانیه وزارت خارجه بعد ارضی و حقوقی آنرا مهمل گذاشته و در حد یک مساله تاریخی تقلیل داده و نهایتا با استفاده نا مناسب از بعد حقوقی در اخیر آن، به جای محکومیت قاطع اظهارات گروسمن "به عنوان مداخله در مسایل افغانستان"، به واژه "رد" اکتفا شده که به هیچ وجه شایسته و بایسته موضوع نیست.
فشرده آنکه، اگرچه به لحاظ قوانین بین‌المللی و اسناد موجود، خط دیورند به هیچ وجه نمی تواند، مرز بین المللی ما با پاکستان و محتوای سخنان گروسمن، مطابق با واقع باشد. حتی اگر مطابق با واقع هم می بود، شیطنت آمیز و مصداق کلام امام علی (ع) در باره خوارج است که "حرف حقی می زنند اما از آن اراده باطل می کنند." گروسمن می خواهد، مصالح افغانستان را (که طرح نکردن آن در این زمان است)، قربانی منافع امریکا (طرح آن در حال حاضر) کند و پاکستان را با استفاده ابزاری از افغانستان تحت فشار قرار دهد. بیانیه ضمن اینکه از حق سرزمینی ما در آن سوی دیورند به راحتی عبور کرده، به جای محکومیت قاطع و مداخله دانستن اظهارات گروسمن، تنها به رد آن بسنده نموده است. دیگر آنکه به جای بعد ارضی و حقوقی موضوع، تاریخی بودن قضیه و اهمیت آن برای مردم برجسته شده در حالی که برای دولت افغانستان نیز حساس و از بالاترین درجه اهمیت برخور دار است، اما در بیانیه بازتابی نیافته است. در اخیر به صورت حاشیه ای به حقوقی بودن موضوع اشاره کرده در حالی که وضعیت حقوقی دیورند یک موضوع ارضی و محوریت برای ماست.
نویسنده:سیدآقا موسوی نژاد
در واقع "خط دیورند" یکی از میراث های شوم ونامیموني است كه استعمار بریتانیا بعد از خروج از این منطقه به جا گذاشته و تبعات گسترده‌ای را به دولت وملت افغانستان تحمیل کرده که مهمترین پیامد های آن حوادث پی درپی سه دهه اخیر و دست اندازی های مداوم طرف مقابل در افغانستان است.
به دنبال اظهارات مداخله جویانه این مقام امریکایی، وزارت خارجه ما درواکنش به آن بیانیه ای صادر کرد و در خصوص آن اظهارات و این بیانیه، گذشته ازتمایلات و مواضع سیاسی موافقان و مخالفان حکومت، محتوای قابل تامل دارد که در این یاداشت به آنها پرداخته شده است، متن بیانیه به این صورت است: «مسئله خط دیورند یک موضوع تاریخی و مهم برای مردم افغانستان است. بنابر این حکومت افغانستان هر گونه اظهارنظر نامربوط از سوی هر کسی را در باره مسئله حقوقی این خط، رد می کند.»
1. با توجه به این که خط دیورند یک موضوع محل اختلاف و مرتبط با تمامیت ارضی افغانستان است، هم اصل پرسش مجری تلویزیون یک "سمیع مهدی" از مارک گروسمن، اشتباه جدی است و هم اظهار نظر گروسمن مداخله در یکی از موضوعات مهم سیاسی و ارضی کشور است. اگر قرار باشد که ما استقلال و تمامیت ارضی خویش را بر مدار پالیسی های وزارت خارجه امریکا، پنتاگون، ناتو و دیگر نهادهای مداخله گر استوار کنیم، دیگر افغانستان، افغانستان نیست، ایالت دست چندم ایالات متحده باید باشد. آنان بد شان نمی آید که فردا جنوب افغانستان و بخشی از آن سوی دیورند را حکومت جدید اعلام و یا اینکه کشور ما را تجزیه کنند. اصل سوال غیر مسئولانه و پاسخ گروسمن مداخله گرانه در امورافغانستان است.
2. به نظرمی رسد؛ بیانیه وزارت امورخارجه افغانستان نه لحن قاطع و بایسته دارد و نه با توجه به بار و تبعات حقوقی و سیاسی خط دیورند و اظهار نظرمداخله گرانه گروسمن، از واژگان دقیق و محتوای مطابق با واقع برخورداراست. و نه تعیین سرنوشت حقوقی دیورند و اظهار نظر در باره آن در صلاحیت گروسمن و دولت متبوعش است. وی حق ندارد، که حق یا ناحق در مسائل ملی ما اظهار نظر یا دخالت کند زیرا:
اولاً اینکه: اظهار نظرغیرمسئولانه نماینده کشوری است که طی این چند سال در امور مختلف کشور، مداخله کرده است و این بار، بازدخالت علنی در باره موضوعی کرده که به بخشی از سرزمین و تمامیت ارضی افغانستان مربوط است و دولت افغانستان را "مجبور به ورود" به موضوعی می‌کند که در حال حاضر آمادگی لازم برای آنرا ندارد. بنابراین وقتی که گروسمن در باره بخشی از سرزمین افغانستان یا سرزمین مورد مناقشه اینگونه اظهار نظر کرده، درواقع جزئی از سیاست های ایالات متحده برای منافع آن کشور از طریق ابزار قرار دادن مسائل افغانستان است. با توجه به شرایط حساس کشور، بیانیه قاطع و محکمی را از سوی وزارت خارجه کشورمی طلبید و نباید تنها به "رد" سخنان گروسمن اکتفاء می شد. بلکه این اظهارات را نه تنها از آنرو که غیر واقع است، بلکه از آنجایی که مداخله در امور افغانستان است به شدت محکوم می کرد.
دوم اینکه: بیانیه وزارت امور خارجه، به صورت خنثی، موضوع خط دیورند را "موضوع تاریخی" و "مهم" برای "مردم" افغانستان عنوان کرده است. آیا بخشی از سرزمین افغانستان تنها برای مردم افغانستان مهم است و برای دولت افغانستان مهم نیست؟ در اینکه برای مردم افغانستان مهم است، تردیدی وجود ندارد، اما بیانیه وزارت خارجه(نهاد مسئول حکومت) باید حاوی واژگان دقیق حقوقی و سیاسی و لحن قاطع می بود. خط دیورند، موضوع مربوط به " بخشی از قلمرو سرزمینی" کشور است، نه یک مسئله تاریخی. بیانیه وزارت خارجه بعد ارضی و حقوقی آنرا مهمل گذاشته و در حد یک مساله تاریخی تقلیل داده و نهایتا با استفاده نا مناسب از بعد حقوقی در اخیر آن، به جای محکومیت قاطع اظهارات گروسمن "به عنوان مداخله در مسایل افغانستان"، به واژه "رد" اکتفا شده که به هیچ وجه شایسته و بایسته موضوع نیست.
فشرده آنکه، اگرچه به لحاظ قوانین بین‌المللی و اسناد موجود، خط دیورند به هیچ وجه نمی تواند، مرز بین المللی ما با پاکستان و محتوای سخنان گروسمن، مطابق با واقع باشد. حتی اگر مطابق با واقع هم می بود، شیطنت آمیز و مصداق کلام امام علی (ع) در باره خوارج است که "حرف حقی می زنند اما از آن اراده باطل می کنند." گروسمن می خواهد، مصالح افغانستان را (که طرح نکردن آن در این زمان است)، قربانی منافع امریکا (طرح آن در حال حاضر) کند و پاکستان را با استفاده ابزاری از افغانستان تحت فشار قرار دهد. بیانیه ضمن اینکه از حق سرزمینی ما در آن سوی دیورند به راحتی عبور کرده، به جای محکومیت قاطع و مداخله دانستن اظهارات گروسمن، تنها به رد آن بسنده نموده است. دیگر آنکه به جای بعد ارضی و حقوقی موضوع، تاریخی بودن قضیه و اهمیت آن برای مردم برجسته شده در حالی که برای دولت افغانستان نیز حساس و از بالاترین درجه اهمیت برخور دار است، اما در بیانیه بازتابی نیافته است. در اخیر به صورت حاشیه ای به حقوقی بودن موضوع اشاره کرده در حالی که وضعیت حقوقی دیورند یک موضوع ارضی و محوریت برای ماست.
نویسنده:سیدآقا موسوی نژاد
منبع : خبرگزاری آوا
