سخنگوی وزارت خارجه دیروز در نشست هفتگی خود با خبرنگاران پس توضیح در مورد کنفرانس استانبول، نشست سران سارک از برگزاری دوازدهمین نشست گروه تماس در قزاقستان قبل کنفرانس بن خبر داد.
به گفته وی دوازدهمین نشست گروه بین المللی تماس که در رابطه به مشوره پیرامون اتخاذ آمادگی های لازم برای تدویر کنفرانس بن در شهر آستانه روز سه شنبه( 24 عقرب) دایر می شود و گمان می رود که این آخرین نشست این گروه قبل از تدویر کنفرانس بین المللی بن باشد که قرار است چهاردهم ماه قوس برگزار شود.
بر اساس اعلامیه وزارت خارجه که یک نسخه از آن به آدرس
خبرگزاری صدای افغان(آوا) ارسال شده متن کنفرانس خبری جانان موسی زی به شرح ذیل می باشد:
ِبسمِ اللهِ الرِّحمنِ الرِّحِیم
خوش آمدید به کنفرانس خبری هفته وار وزارت امور خارجه افغانستان.
فقط در سه مورد می خواستم اظهارت بسیار کوتاهی داشته باشم و بعد از آن می شود که به سوالات شما بپردازیم.
در قدم اول اشاره مختصری دارم به تدویر کنفرانس استانبول یاکنفرانس همکاری های استانبول که منتج به تصویب آغاز پروسه استانبول گردید. گر چه سند نهایی کنفرانس همکاری های استانبول مطابق به توقع ابتدایی افغانستان در مورد تصویب یک سند الزامی همکاری های منطقوی نبود، ولی آغازگر پروسه ای است که ما امید وارهستیم به نتایج ملموس، یعنی نتایجی که شامل اقدامات عملی اعتماد سازی بین 14 کشور اشتراک کننده کنفرانس استانبول باشد، منجر شود. در عین زمان این سند شامل میکانیزم پی گیری اقدامات کشور های اشتراک کننده پروسه استانبول نیز می شود.
جلسه بعدی پیگیری کنفرانس استانبول نیز در ماه جون سال آینده در شهر کابل و در سطح وزرای امور خارجه کشور های اشتراک کننده کنفرانس استانبول دایر خواهد گردید.
نکته دوم در رابطه به چارچوب همکاری های منطقوی و تلاش های دولت افغانستان برای تقویت همکاری ها در این عرصه نشست سران کشور های عضو سازمان همکاری های منطقوی جنوب آسیا یا سارک بود که در کشور مالدیف به میزبانی رییس جمهور مالدیف دایر گردید و جلالتمآب حامد کرزی رییس جمهوری اسلامی افغانستان و وزیر امور خارجه با اشتراک اعضای دیگر بلند رتبه حکومت افغانستان در آن اشتراک نموده بودند. حکومت افغانستان به این باور است که سازمان سارک می تواند در توسعه، تقویت و ارتقای همکاری های منطقوی هم در عرصهء های سیاسی و امنیتی و هم در عرصهء توسعهء تجارت و روابط اقتصادی بین هشت کشور عضو این سازمان نقش عمده و اساسی داشته باشد و افغانستان به عضویت و فعالیت خود در سازمان سارک تعهد کامل دارد.
نکته سوم خبری است در مورد دوازدهمین نشست گروه بین المللی تماس که در رابطه به مشوره پیرامون اتخاذ آمادگی های لازم برای تدویر موفقانه کنفرانس بن در شهر آستانه که به میزبانی کشور دوست و برادر جمهوری قزاقستان به تاریخ 24 عقرب یعنی روز سه شنبه دایر می شود و گمان می رود که این آخرین نشست گروه بین المللی تماس قبل از تدویر کنفرانس بین المللی بن برای افغانستان به تاریخ 5 دسمبر 2011 مطابق یا 14 قوس 1390 باشد. ما امیدوار هستیم در دوازدهمین جلسه گروه بین المللی تماس مسایل عمدهء شامل اجندای کنفرانس بن مورد بحث و گفتگو قرار گیرد.
قرار است وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی افغانستان در این کنفرانس اشتراک و در افتتاح کنفرانس سخنرانی داشته باشند. جلسه بین المللی گروه تماس تحت ریاست جمهوری اسلامی افغانستان و جمهوری فدرال آلمان صورت می گیرد.
سوال:
قرار است که لویه جرگه عنعنوی برگزار گردد طرح جدیدی که افغانستان در این جرگه بخاطر روابط راهبردی با کشور ها بخصوص امریکا دارد چی است ؟
جواب:
قراریکه شما و هموطنان ما اطلاع دارند لویه جرگه عنعنوی به هدف اجرای مشورت های وسیع با نمایندگان مردم افغانستان از سرتاسر کشور صورت می گیرد. علیرغم این واقعیت که هنوز سند همکاری های درازمدت استراتژیک بین افغانستان و ایالات متحده امریکا نهایی نشده، حکومت افغانستان به این باور است که تدویر جرگه عنعنوی در زمان تعین شده آن لازم است، تا باشد که نظریات و مشوره های نمایندگان مردم افغانستان از سرتاسر کشور در رابطه به این سند نهایت مهم برای آینده افغانستان شنیده شود.
پوښتنه:
د قزاقستان د کنفرانس په اړه زه پوه نشوم چی د بن د کنفرانس د اجندا د بررسی په اړه ده او که نور د نورو موضوعاتو په اړه معلومات ورکری؟
ځواب :
تاسو به خبر یاست چی نړیوال تماس ګروپ د هغو هیوادونو د خاصو استازو څخه جوړ شوی دی چی د افغانستان لپاره دوی خاص استازی لری، د سیمی هیوادونه او د نړیوالی ټولنی هیوادونو د غیر رسمی ډلی ۱۱ مجلسونه مخکی ترسره کړی دی چی آخری جلسه یی په کابل کی وه، او دا به یی ۱۲مه او زمونږ په باور باندی آخری جلسه وی ترڅو د بن د کنفرانس د دایرولو په هکله او د بن د کنفرانس د اجندا په هکله غیر رسمی مشوری په خپل مینځ کی تر سره کیږی او دا جلسه به د افغانستان او آلمان د ګډی مشری لاندی ترسره کیږی، البته لکه څنګه چی په کابل کی بحثونه د دی ګروپ په چوکاټ کی تر سره شول د بحثونو محورونه به څلور وی یعنی هغه مسایل چی البته په بن کی هم په اساسی ډول مطرح کیږی ، انتقال پروسه، د افغانستان اوږد محاله اړیکی د نړیوالی ټولنی سره ، سیمه ایزی همکاری او همدا راز د افغانستان د ملی روغی جوړی یا د افغانستان د مصالحی د پروسی په اړه به مفصلی خبری کیږی او له دی غونډی وروسته به زمونږ راتلونکی مهمه ناسته د افغانستان په هکله د بن نړیوال کنفرانس وی.
سوال:
شما چندی قبل گفته بودید که سند همکاری های دراز مدت با کشور فرانسه را به امضا می رسانیم، قرار است که هفته دیگر مجلس قزاقستان برگزار شود. آیا از این سند استراتژیک در این نشست یاد آوری می شود ویا خیر و چقدر کار ها در این زمینه پیش رفته است؟
جواب:
قسمیکه قبلاً هم اعلان کردم، اولین پیش نویش سند همکاری های ستراتیژیک بین افغانستان و فرانسه در جریان سفر وزیر امورخارجه افغانستان به پاریس به هیئت افغانی تسلیم شد. ما فعلاً اولین پیش نویس این سند را مطالعه می نماییم و امید وار هستیم که بتوانیم در آینده نزدیک سند نهایی را بین دو کشور به امضاء برسانیم.
البته ارتباط مستقیم بین سند همکاری های ستراتیژیک دراز مدت بین افغانستان و فرانسه و نشست بین المللی تماس وجود ندارد، اما در چارچوب تلاش های حکومت افغانستان برای تعریف بهتر روابط دراز مدت اش با جامعه جهانی بعد از ختم پروسه انتقال در اخیر سال 2014 سند همکاری های ستراتیژیک دراز مدت بین افغانستان و فرانسه برای ما اهمیت زیادی دارد.
سوال:
قرار است که لویه جرگه عنعنوی دایر شود ، مسایل سیاسی که هنوز حل نشده این مسایل چی اند؟
جواب:
قسمیکه شما آگاه هستید سند همکاری های دراز مدت ستراتیژیک بین افغانستان و ایالات متحده امریکا حایز اهمیت بسیار بلند است، هم برای حکومت افغانستان و هم برای مردم افغانستان و در مجموع برای روابط آینده افغانستان و ایالات متحده امریکا.
مذاکرات دو کشور به خوبی پیش می رود، اما هنوز مسایلی است که باید بین هر دو کشور نهایی شود و ما امید وار هستیم که در آینده نزدیک به این هدف برسیم قسمیکه شما آگاه هستید، ما در حال مذاکره هستیم. سند یا قرار داد همکاری های ستراتیژیک با ایالات متحده امریکا شامل طیف وسیع روابط دو جانبه دو کشور می شود، بناءً ما در این موضوع کدام عجله نداریم. از نظر چارچوب زمانی موضوع مهم برای حکومت افغانستان محتوای این سند است، ما امید وار هستیم این سند دارای محتوایی باشد که نه تنها به خیر امروز افغانستان بلکه به خیر آینده افغانستان در دراز مدت هم باشد و ما امید وار هستیم که در آینده نزدیک به این هدف برسیم.
من فکر می کنم قبل از اینکه سند متذکره میان دو حکومت نهایی شود، تبصره بیشتر در رابطه به جزئیات سند و یا جزئیات مذاکرات که صورت می گیرد، مناسب نخواهد بود.
یک نکته را می خواهم واضح سازم و آن این است که حکومت افغانستان موضوع انعقاد سند همکاری های ستراتیژیک را نه تنها با ایالات متحده امریکا بلکه با کشور های دیگر بعد از مشوره های وسیع با نمایندگان مردم افغانستان، پارلمان افغانستان و دیگر مراجع مربوطه انجام خواهد داد، تحقق خواهد بخشید.
بناءً ما از این نقطه نظر به شما اطمینان داده می توانیم که در رابطه به شفافیت پروسه و در رابطه به اجرای مشوره های وسیع با مردم افغانستان که لویه جرگه عنعنوی مثال خوبی برای این تعهد است، اقدامات لازم عملی خواهد شد.
سوال:
دستاورد های افغانستان در سازمان سارک بعد از سال 2007 چی است و بزرگترین مانع در قسمت تطبیق موضوعات اقتصادی جلسه سارک چی می باشد؟
جواب:
قسمیکه قبلاً اشاره نمودم، باور جمهوری اسلامی افغانستان این است که سازمان همکاری های منطقوی جنوب آسیا یا سارک با عضویت هشت کشور منطقه می تواند در راستای تشدید همکاری های منطقوی و در راستای بهبود همکاری های منطقوی در ابعاد مختلف نقش مؤثر داشته باشد.
یکی از موضوعاتی که حکومت افغانستان امیدوار است که سازمان همکاری های سارک در تطبیق آن نقش مؤثر و قاطع داشته باشد، تصویب موافقتنامه تجارت آزاد منطقه جنوب آسیا است بنام SAFTA ، تا باشد که تجار منطقه جنوب آسیا بدون موانع موجود امروزی و هم داد و ستد نمایند و از ظرفیت و پتانسیل اقتصادی منطقه جنوب آسیا به خیر تمام مردم این منطقه استفاده صورت بگیرد.
همکاری های منطقوی موضوعی نیست که شما نتیجه آن را در یک روز، یک هفته و یا یک سال و یا حتی چند سال ببینید، اما تلاش های جمهوری اسلامی افغانستان در این راستا نه تنها صادقانه بوده بلکه تلاش های فعال این زمینه داشتیم.
چون باور حکومت افغانستان این است که صلح وثبات و پیشرفت اقتصادی افغانستان و منطقه ای که افغانستان در قلب آن قرار دارد، با هم ارتباط ناگسستنی دارد. به همین دلیل است که افغانستان از تمام راه های ممکنه هم در چارچوب سازمان سارک و هم در چارچوب ابتکارات و سازمان های دیگر همکاری های منطقوی تلاش نموده است تا در این راستا دستاوردهای عملی داشته باشیم. البته تدویر کنفرانس همکاری های منطقوی استانبول به ابتکار مشترک افغانستان و ترکیه یک نمونه بسیار خوب این تلاش ها است.
سوال:
مشخصاً اگر بگویید که چه طرحی و چه برنامه ای از طرف حکومت در ارتباط به جرگه عنعنوی وجود دارد، البته برای اشتراک کنندگان که روی آن صحبت می نمایند؟
جواب:
لویه جرگه عنعنوی تنها در مورد سند همکاری های دراز مدت ستراتیژیک بین افغانستان و ایالات متحده امریکا می باشد که در این لویه جرگه عنعنوی موضوع مهم پروسه مصالحه ملی افغانستان نیز مطرح می شود و نمایندگان ملت افغانستان در رابطه به میکانیزم پیشبرد پروسه مصالحه ملی که دولت افغانستان به آن متعهد است مشوره های خود را به حکومت افغانستان خواهند داد. در رابطه به سند همکاری های دراز مدت ستراتیژیک با ایالات متحده امریکا، حکومت افغانستان طالب مشوره ها و نظریات نمایندگان ملت خواهد شد، من فکر می کنم از این واضح تر نمی شود در این رابطه یاد آوری کرد. قسمیکه رییس جمهوری اسلامی افغانستان دیروز در اعلامیه مطبوعاتی تأکید کرد، علیرغم نهایی نبودن سند همکاری های دراز مدت ستراتیژیک بین افغانستان و ایالات متحده امریکا ضروری ولازم است تا لویه جرگه عنعنوی به زمان معین آن دایر شود تا باشد که مردم افغانستان و نمایندگان مردم افغانستان از تمام ولایات نظریات و مشوره های خود را در رابطه به این سند با حکومت شریک نمایند.
سوال:
تاسو وویل چی د استانبول کنفرانس ته د افغانستان حکومت د توقع مطابق وړ نه وو... عملی ګامونه څومره تاسو ته د توقع وړ دی چی په آینده کی به عملی شی؟
جواب:
مونږ په مجموع کی د استانبول د کنفرانس د سند څخه چی د استانبول پروسه را مینځ ته کوی راځی یو ځکه چی په دی سند کی مشخص اقدامات ذکر شوی دی چی د اعتماد سازی په برخه کی به د هغو څخه کار اخیستل کیږی او په دی سند کی د تصامیمو د پی ګیری او تعقیبلو میکانیزم هم په نظر کی نیول شوی دی چی هغه په کابل کی د راتلونکی کال د جون په میاشت کی د بهرنیو چارو وزیرانو په سطح یوه غونډه ده چی په هغه کی به د استانبول د پروسی د تطبیق بررسی کیږی او په راتلونکو ګامونو به تصمیم نیول کیږی.
پوښتنه :
تاسو مخکی اشاره وکړه چی د بن کنفرانس کی لازمی ضمانت چی د مخکی نه شوی وو چی ګاونډی هیوادونه به د افغانستان په کورنیو چارو کی مداخله نه کوی زما په نظر تاسو.. او داسی ویل کیږی چی د بن کنفرانس کی به داسی یو اجرایی ضمانت چی د افغانستان ګاونډیان به د افغانستان په کورنیو چارو کی مداخله نه کوی هغه افغان پلاوی چی تللی دی هغو څه وویل چی ولی پاکستان دی عمل ته څخه لاس نه اخلی؟
ځواب:
په افغان پلاوی کی زه خپله هم ددی پروسی د پیل څخه تر پای پوری مذاکر اتو کی دخیل وم د افغانستان د حکومت له خوا، اوهیڅکله دا خبره نه وه مطرح چی په دی کی به د سیمی هیوادونه افغانستان ته یو اجرایوی یا الزامی ضمانت ورکوی دا د افغانستان د حکومت غوښتنه وه، د افغانستان د حکومت دریځ دا وه چی باید د سیمه ایزو همکاریو په چوکاټ کی مونږ د سیمی هیوادونه دا جرات ولرو او دا اقدام ترسره کړو ترڅو یو الزام آوره سند په خپل مینځ کی امضا کړو ترڅو هغه آرمان یا هغه شعار چی د سیمه ایزو همکاریو په هکله موجود ده هغه د عمل په ډګر کی تطبیق شی، سیمه ایزی همکاری د افغانستان لپاره یوه تیوری نه ده، سیمه ایزی همکاری د افغانستان لپاره یو عملی ضرورت د ځکه چی د افغانستان سوله د افغانستان د اقتصادی پرمختګ د افغانستان امنیت د سیمی د صادقانه او عملی همکاریو پوری تر ډیره ځایه پوری تړلی خبره ده د کنفرانس نه مخکی ډیری خبری دا وی چی دا به هم یو بل داسی کنفرانس وی چی په هغه کی به یوه اعلامیه صادریږی او نه به کوم عملی اقدامات په دی کی شامل وی او نه به کوم تصامیمو د تعقیبولو میکانیزم په دی کی شامل وی، چی له نیکه مرغه دواړه کارونه وشول اعلامیه نه وه دا د یوی پروسی پیل وه او همدا راز د استانبول د پروسی د تصامیمو او د اجرااتو د بررسی او تعقیبولو لپاره په کابل کی شپږ میاشتی وروسته د جون په میاشت کی د بهرنیو چارو وزیرانو په سطح باندی د یوی مهمی غونډی پیشبینی شوی ده چی مونږ هیله مند یو نه یوازی د استانبول د پروسی د اولو شپږو میاشتو د پرمختګ په هکله خبری او بحث پری وشی بلکه د استانبول د پروسی د تعقیبولو لپاره او د تطبیقولو لپاره په آینده کی لازم تصامیم ونیول شی.
پوښتنه:
هغه سند چی تاسو یی غوښتنه کوله امضا نه شو؟
ځواب:
هغه امضا نشو ولی مونږ د هغه سند څخه چی بالاخره امضا شو او تصویب شو راځی یو او یو بل څه چی باید مونږ اوتاسو یی له نظره پرینږدو هغه دا چی له بده مرغه زمونږ سیمه د آسیا د زړه سیمه دا ۱۴ هیوادونه لږ تر لږه اوس په هغه کی شامل دی د ډیرو زیاتو ستونزو سره مخامخه ده، د سیاسی بی اعتمادیو سره مخامخه ده او د نورو راز راز مشکلاتو سره که دا ستونزی مونږ نه درلودلی نو نن به په دی سیمه کی تروریزم یو غټ تهدید نه وو، که دا ستونزی مونږ نه درلودی نن به په دی سیمه کی اقتصادی اړیکی د هیوادونو تر مینځ ډیری نږدی او ډیری ښی وی. دی واقعیتونو ته په په کتلو سره د افغانستان حکومت د استانبول د کنفرانس د سند څخه چی د استانبول پروسه رامینځ ته کوی راځی یو او مونږ هیله مند یو چی په راتلونکی کی به وکولی شو چی هغی درجی ته ورسیږو چی د دی سیمی هیوادونه به په یوه الزام آوره سند باندی هم موافقه وکړه.
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا)- کابل