آلودگی هوای پایتخت؛ انتحاری خاموش و مرگ تدریجی 5 میلیون نفر

آگاهان محیط زیست هشدار می‌دهند که وضعیت هوای کابل بسیار نگران‌کننده است و حکومت باید اقدامات لازم را برای جلوگیری از آلودگی هوای شهر کابل روی دست بگیرد، در غیر آن شهروندان بیش از سالهای قبل به امراض گوناگون دچار خواهند شد.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا)؛ این اظهارات آگاهان محیط زیست در حالی مطرح می‌شود که شهر کابل شب گذشته با شاخص آلودگی 364 در رتبۀ نخست آلوده‌ترین شهر جهان جای گرفته بود. با توجه به شرایط جوی و وارونگی هوای کابل، شاخص آلودگی هوا در این شهر هم‌اکنون به 243 رسیده است.

عبدالهادی ژمن کارشناس محیط زیست در مورد آلودگی هوای شهر کابل به خبرنگار آوا می‌گوید: محیط زیست پاک و سالم، از حقوق شهروندی مردم بوده و دولت مکلف است که برای جلوگیری از آلودگی هوا اقدامات لازمه را روی دست بگیرد.

وی همچنین اشاره کرد: "در اکثر ادارات دولتی برای گرم ساختن دفاتر از ذغال‌سنگ استفاده می‌‌شود که این رویۀ غلط به تنهایی عامل 50درصد آلودگی هوای پایتخت است. حکومت باید بدل مناسبی برای ذغال‌سنگ جهت گرم کردن دفاتر دولتی پیدا کند تا بتوان از 50 درصد آلودگی هوای شهر کابل جلوگیری نمود."

ژمن خاطرنشان ساخت؛ استفاده از تیل بی‌کیفیت در وسایط نقلیه، خرابی جاد‌ه‌ها و تردد وسایط نقلیۀ فرسوده نیز آلودگی هوا و محیط زیست شهر کابل را بیشتر ساخته است.

او هم‌چنان گفت؛ مردم خود عملا به دلیل بی‌مسئولیتی و یا عدم آگاهی از مسئولیت‌های زندگی شهری، سهم مناسب و چشمگیری برای حفظ محیط زیست بر دوش نمی‌کشند، ولی اگر این فرهنگ در میان مردم اشاعه داده شود و آنان برای همکاری با نهادهای مسئول فراخوانده و تشویق شوند، موثریت کارها و اقدامات چندین برابر خواهد شد.

اکثریت ساکنان پنج میلیونی پایتخت سعی می‌کنند تا در فصل سرما با سوزاندن ذغال سنگ، چوب، پلاستیک و هر آنچه که قابل اشتعال باشد، گرمای منزل و محل کار خود را تأمین کنند.

در همین حال ریاست محیط زیست ولایت کابل کمپاین بسیج علیه دودگرایی را در مکاتب شهر کابل آغاز کرده است. همچنان این اداره بروشورهای تبلیغاتی که حاوی معلومات در مورد مشکلات ناشی از استفاده از ذغال‌سنگ روی محیط زیست سالم می‌باشد، به شهروندان کابل توزیع می‌نماید.

محمدکاظم همایون رئیس حفاظت محیط زیست ولایت کابل در گفت‌وگو با آوا گفت که ریاست حفاظت محیط زیست کابل در گسترۀ بسیج علیه دودگرایی برای جمع‌آوری یک لگ و بیست و چهار هزار نشان انگشت از شهروندان کابل برای تأیید و تعهد به کمپین "نه گفتن به کاربرد ذغال‌سنگ و استفادۀ بهینۀ این پدیده کشنده" به راه انداخت.

رئیس اداره محیط زیست کابل افزود که منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست در دیگر کشورها تعریف مشخصی داشته و جزو میراث‌های جهانی به شمار می‌رود، اما در افغانستان تنها یک اداره کوچک به نام اداره محیط زیست ایجاد شده که قدرت اجرایی نیز ندارد.

او با بیان اینکه اداره محیط زیست کابل به تنهایی توان مقابله با آلودگی هوای شهر کابل را ندارد افزود: باید دیگر ادارات و شهروندان کابل در کاهش آلودگی هوا با اداره محیط زیست به صورت جدی همکاری نمایند.

همایون افزود که اداره محیط زیست یک اداره جدید است و تا همین اواخر برای سایر اداره‎ها تعریف ناشده بود. ما تلاش کرده‎ایم روئسای پلان اداره‎ها را هماهنگ سازیم و گفتمان‎هایی را با اداره‎های مختلف به راه‌ بیاندازیم.

کمبود برق، استفاده از ذغال‌سنگ، چوب و پلاستیک، فعالیت‌های فابریکه‌های تولیدی در حومۀ شهر، حمام‌های غیرمعیاری، موجودیت کوره‌های خشت‌پزی و ریگ ریشن‌ها در نزدیکی‌های شهر کابل از عوامل اصلی آلودگی هوا و محیط زیست در این شهر عنوان می‌شود.

اکنون در کابل بیش از ۴۷۰ هزار واحد مسکونی غیرپلانی وجود دارد. در این خانه‌ها سیستم معیاری گرمایش وجود ندارد و اگر هر کدام دو بخاری داشته باشند بیش از یک میلیون منبع آلوده‌کنندۀ هوا در حال تولید آلودگی خواهند بود.

وزارت صحت عامه افغانستان نیز بارها از آلودگی هوا و محیط زیست ابراز نگرانی کرده و گفته است که سالانه صدها تن به علت بیماری‌های تنفسی ناشی از آلودگی هوا در کشور جان می‎دهند.