سیاست‌های واکنشی؛ پدیده مهاجرت به دلیل بی‌فکری و نبود برنامه‌ریزی به بحران تبدیل شده است

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، دکتر بهرام صلواتی، دبیر شبکه مهاجرت خاورمیانه که روز گذشته(سه‌شنبه، 28 جواز) در آغاز "مدرسه تابستانی حکم‌رانی و سیاست‌گذاری مهاجرت" در تهران سخن می‌گفت، خاطرنشان کرد: در سه روز این مدرسه به شکل ویژه در مورد مهاجرت و سیاست‌گذاری‌ها پیرامون بحران مهاجرت در سطح خرد و کلان و هم‌چنین در مقیاس ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی صحبت خواهیم کرد.
 
به گفته وی، در این مدرسه تابستانی نهادهای مختلف داخلی و خارجی و مهمانانی از کشور افغانستان و سفارت عراق حضور دارند و در خدمت یک مهمان ویژه از دانشگاه تورکوی فنلاند قرار دارند.
 
این در حالی است که یک گروه 5 نفری از مرکز معلومات مهاجرت وابسته به وزارت امورمهاجرین و عودت‌کنندگان و یک موسسه بین‌المللی از افغانستان نیز در این مدرسه تابستانی شرکت کرده است.
 
دبیر شبکه مهاجرت خاورمیانه در ادامه صحبت‌های خود افزود: اکنون مهاجرت در واقع از یک پدیده خرد یا غیرمتداول، به یکی از پدیده‌های رایج در جهان تبدیل شده است. در شرایط کنونی، طبق آماری که ارائه شده، حداقل 260 میلیون نفر خارج از جایی که به دنیا آمده‌اند، زندگی می‌کنند که به طور میانگین، از هر 30 نفر در این جهان، یک نفر مهاجر است.
 
به گفته وی، برآوردها نشان می‌دهد که این آمار با سرعت و روند بیشتری افزایش پیدا خواهد کرد.
 
دکتر صلواتی با بیان این‌که مهاجرین برای یک آینده بهتر و رسیدن به آرمان شهر و آرمان کشور، از خانه و کاشانه، فرهنگ، زبان و داشته‌های خود می‌گذرند، و دست به مهاجرت می‌زنند، تصریح کرد که مهاجرت به ذات خود خصلت بسیار ارزشمندی است و مهاجرین، شیرزنان و شیرمردانی اند که در این مسیر پر خطر و پر هزینه قدم می‌گذارند.
 
اما وی با اشاره به این که امروز در رسانه‌ها از مهاجرت به عنوان یک بحران، چالش و مشکل یاد می‌شود، تأکید کرد که مهاجرت قطعا یک مشکل و چالش خواهد بود، در زمانی که برایش فکر نشده باشد.
 
دبیر شبکه مهاجرت خاورمیانه تأکید کرد که مهاجرت یک پدیده یا آسیب اجتماعی جهانی و لذا ما هم به عنوان جامعه بشری، باید به این پدیده به عنوان یک پدیده انسانی توجه داشته باشیم؛ از این‌رو این شبکه بر آن شد "تا از نهادهای دولتی، دانشگاهی، انجوها و تمام ذی‌نفعانی که می‌توانند در این فرآیند اجتماعی کمک کنند، دعوت کنیم تا دور یک میز بنشینیم؛ اول داشته‌ها و دانسته‌های خود را در کنار هم قرار بدهیم، بیشتر بدانیم و بیشتر صحبت کنیم، و در کنار آن تلاش کنیم راه‌حلی برای این مسأله جمعی و جهانی پیدا کنیم".
 
وی خاطرنشان کرد، موضوع اصلی در سه روز برگزاری مدرسه تابستانی حکم‌رانی و سیاست‌گذاری مهاجرت روی آن بحث می‌شود، سیاست‌گذاری و مدیریت مهاجرت است، زیرا در شرایط کنونی سیاست بیشتر کشورها، نهادها و سازمان‌ها در قبال پدیده مهاجرت، سیاست‌های واکنشی است؛ به این معنا که چون از قبل در برابر این مسأله آماده نبوده و فکر نکرده‌اند، برای حفظ وضع موجود، از دیوارکشی، ایجاد مناطق حائل، محدودیت، کم‌کردن، جلوگیری کردن و... سخن می‌گویند.
 
دکتر صلواتی گفت: "در مدیترانه 7 کشور جمع شدند و تلاش می‌کنند مهاجرین را پس بزنند، صحبت از دیوار حائل چند هزار کیلومتری بین امریکا و مکزیک است، بین ایران و افغانستان یا کشورهایی که پیش از این ارتباط فرهنگی داشتند نیز الان صحبت از محدودیت می‌شود، این‌ها قالبا سیاست‌های واکنشی اند".
 
وی تأکید کرد که در مدرسه تابستانی حکم‌رانی و سیاست‌گذاری مهاجرت تلاش می‌کنند با هم‌فکری دریابند که چه رویکردهای بهتر و دقیق‌تری را می‌توان در برابر سیاست‌های واکنشی در برابر پدیده مهاجرت روی دست گرفت و کشورها به طرف برنامه‌های کنشی بروند.
 
مرکز معلومات مهاجرت؛ تلاش برای آگاهی‌دهی از خطرات مهاجرت‌های غیرقانونی
در همین حال، سید شیرحسین هنریار، هماهنگ‌کننده مرکز معلومات مهاجرت در کابل که به همراه 4 تن دیگر از همکاران خود در مدرسه تابستانی حکم‌رانی و سیاست‌گذاری مهاجرت در تهران شرکت کرده، در گفت‌وگو با خبرنگار آوا خاطرنشان کرد: "یکی از وظایف عمده مرکز معلومات مهاجرت این است که ما معلومات موثق و معتبر را برای مردم افغانستان بدهیم و آن‌ها از خطرات مهاجرت‌های غیرقانونی آگاه کنیم".
 
وی در مورد هدف از شرکت در مدرسه تابستانی شبکه مهاجرت خاورمیانه در تهران گفت: "دلیلی که این‌جا آمدیم، این است که می‌خواهیم ظرفیت خود را در عرصه مهاجرت بلند ببریم و چیزهایی که از اینجا یاد می‌گیریم، پس منتقل بسازیم به مرکز خود، و از طریق مرکز برای مردم افغانستان تا زمانی که می‌خواهند مهاجرت کنند، تصمیم آگاهانه بگیرند".
 
آقای هنریار افزود که مدت یک سال از شروع کار رسمی مرکز معلومات مهاجرت در کابل می‌گذرد و در این مورد توانسته‌اند به 7 هزار جوان به شمول دانش‌آموزان و دانشجویان در مرد خطرات مهاجرت آگاهی بدهند و جلو مهاجرت‌های غیرقانونی را توسط آگاهی‌دهی در مکاتب، انستیتوت‌ها و دانشگاه‌ها بگیرند.
 
وی خاطرنشان کرد که مرکز معلومات مهاجرت در کابل، نه تنها با مردم افغانستان در داخل کشور، بلکه با مهاجرین در دیگر کشورها به خصوص در جمهوری اسلامی ایران نیز در ارتباط است و به آن‌ها معلومات می‌دهد.
 
آقای هنریار در این مورد گفت: "ما از طریق شبکه‌های اجتماعی با افغان‌هایی که در ایران به سر می‌برند نیز به تماس هستیم، آن‌ها به خاطر برخی مشکلات چون مشکلات آموزشی و وضعیت اقتصادی ترجیح می‌دهند از ایران به طرف اروپا(ترکیه، یونان و آلمان) بروند، آن‌ها برای مشوره با ما به تماس می‌شوند و ما معلومات لازم را برای‌شان می‌دهیم".
 
به گفته وی، به عنوان مثال آن‌ها به کسانی که در یک رشته خاص تخصص داشته باشند، مشورت می‌دهند که به جای مهاجرت به سوی اروپا، به افغانستان برگردند و کمک‌ می‌کنند تا وضعیت واقعی کشور را برای آن‌ها توضیح دهند؛ زیرا این متخصصین مدت‌های طولانی از افغانستان دور بودند و از نگاه روانی، وضعیت کشور برای‌شان خراب و پیچیده معلوم می‌شود.
 
قابل یادآوری است که مدرسه تابستانی حکم‌رانی و سیاست گذاری مهاجرت به مدت سه روز و تا فردا پنج‌شنبه(30 جوزا) از سوی شبکه مهاجرت خاورمیانه در پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه صنعتی شریف تهران ادامه دارد. در این مدرسه موضوعات و مفاهیمی چون مهاجرت‌های اجباری و پناه‌جویی، مهاجرت‌های کاری و اقتصادی و جابه‌جایی‌هایی تحصیلی و مهاجرت بازگشتی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند.