یک پژوهشگر مهاجرت بین‌المللی از تغییر الگوی مهاجرت‌های غیرمتعارف از افراد عادی به افراد تحصیل‌کرده خبر می‌دهد، اما هشدار می‌دهد که پناهجویان و کسانی که در این راه قدم می‌گذارند، هیچ آشنایی از شرایط در کشورهای ترانزیت و هم‌چنین کشورهای مقصد ندارند و این مسأله، آسیب‌های جدی را بر نهاد خانواده‌ها وارد می‌کند.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) از تهران، هم‌زمان با فرا رسیدن روز جهانی مهاجر، نشست تخصصی آسیب‌شناسی مهاجرت‌های بین‌المللی، عصر روز گذشته(سه‌شنبه، 27 قوس) از سوی شبکه مهاجرت خاورمیانه در پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه صنعتی شریف تهران برگزار شد.
خانم دکتر سعیده سعیدی، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حوزه مهاجرت در این نشست در مورد پژوهش جدید خود پیرامون زنان و مهاجرت؛ تأثیر مهاجرت‌های غیرمتعارف بر نهاد خانواده، با تأکید بر وضعیت زنان در کشورهای ترانزیت سخن گفت.
خانم سعیدی با بیان این‌که الگوی مهاجرتی از الگوی سنتی تغییر کرده و حالا بیشتر افراد تحصیل‌کرده‌اند که در حال مهاجرت، آن‌هم از کانال‌ها و مسیرهای غیرمتعارف اند، گفت که این نوع مهاجرت در ایران به خصوص در نتیجه شرایط جدید اقتصادی این کشور در حال افزایش است.
وی روی آوردن به این‌گونه مهاجرت‌های نامتعارف را ناشی از اشتباهات محاسباتی خواند و خاطرنشان نمود: افرادی که دست به مهاجرت از مسیرها و کانال‌های نامتعارف می‌زنند، هیچ آگاهی از ادبیات و ترمینالوژی مهاجرت ندارند و بدون آگاهی از شرایط مهاجرت، به این باور اند که به محض رسیدن به کشورهای مقصد، مشمول بسته‌های حمایتی و کمکی این کشورها می‌شوند؛ در حالی که ماهیت پناهجو با پناهنده فرق می‌کند و تا زمانی که به عنوان پناهنده پذیرفته نشوند ـ که معمولا خیلی طول می‌کشد ـ، از بسته‌های حمایتی خبری نخواهد بود.
این پژوهشگر حوزه مهاجرت تأکید کرد که شبکه‌های قاچاق انسان از این عدم آگاهی پناهجویان سوءاستفاده می‌کنند.
وی با بیان این‌که جابجایی و مهاجرت، به خصوص مهاجرت بین کشورها، نهاد خانواده را متأثر می‌سازد، خاطرنشان کرد که مصارف و هزینه‌های این جابجایی‌ها که در موارد بین کشوری بیشتر است، نهاد خانواده را با چالش مواجه می‌کند.
خانم سعیدی افزود، هر فرد برای رسیدن به کشورهای اروپایی نیاز دارد که تا 10 هزار یورو را به قاچاق‌بران بدهد که این مسأله با توجه به نوسانات نرخ ارز در ایران، فشار شدیدی را بر نهاد خانواده وارد می‌کند. این در حالی است که به گفته وی، در خیلی از موارد، قاچاق‌بران پناهجویان را در میانه راه رها می‌کنند یا مقصد را تغییر می‌دهند.
علاوه بر این، به گفته خانم سعیدی، نتایج یک تحقیق ایشان نشان می‌دهد که مهاجرت‌ها سبب پایین آمدن سن ازدواج‌ها و افزایش ازدواج‌های کودک‌همسری به خاطر مسائل اقتصادی و ترس از آبرو و هم‌چنین ازدواج‌های دیگر به خاطر تغییر مذهب و الگوهای جنسی جهت پذیرفته شدن پرونده متقاضی می‌شود.
وی در آسیبی دیگر، به مهاجرات کودکان بدون همراه به سوی کشورهای اروپایی اشاره کرد که در میان مهاجرین افغانستانی معمولا پسر بزرگ‌تر به این مهاجرت‌ها فرستاده می‌شود، اما به گفته خانم سعیدی، 90 درصد این پسران که بین 16 و 17 سال دارند، از نظر روحی و روانی آسیب‌پذیر هستند.
به گفته خانم سعیدی، پژوهش‌ها نشان می‌دهد که بیشتر خشونت‌های جنسی در کمپ‌های پناهجویان، برای کودکان رخ می‌دهد و مردان نیز به خاطر فقر و تولید درآمد، مجبور به تن فروشی می‌شوند.
این پژوهشگر حوزه مهاجرت با اشاره به یک گزارش وزارت داخله آلمان در سال 2016، گفت که 6 هزار کودک پناهجو در این کشور مفقود شده‌اند.
وی در عین با انتقاد از سیاست‌ها و رویکردهای کشورهای اروپایی در قبال پناهجویان گفت: اروپا به خاطر این‌که بار مسئولیت و هزینه‌های مهاجرت را به کشورهای دیگر تحمیل کند، توافق‌هایی را با برخی کشورها در مورد اخراج و برگشت پناهجویان امضا می‌کند؛ به عنوان مثال، پناهجویان آفریقایی را به کشور مالی برگشت می‌دهد، در حالی که این کشور یکی از فقیرترین کشورهای آفریقایی است و پناهجویان آسیایی و شرقی را به ترکیه و یونان، در حالی که یونان بیشترین میزان بیکاری را در اتحادیه اروپا دارد و در ترکیه نیز بیش از 5.5 میلیون پناهنده و پناهجو به سر می‌برند.
خانم سعیدی در انتقادی دیگر از رویکردهای اروپا تصریح کرد که کشورهای اروپایی در برخورد با پناهجویان و پناهندگان، پرونده‌های آنها را کیفری و جزایی می‌کنند تا آنها را اخراج کرده و بسته‌های حمایتی را در اختیارشان قرار ندهند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، زندگی پناهجویان در کشورهای ترانزیت یا کشورهایی که مسیرعبور به سوی مقصد اند را یک زندگی برزخی عنوان کرد و گفت: به عنوان مثال چون زندگی در ترکیه به عنوان هدف و مقصد نهایی نیست، پناهجو هر چند سالی که در این کشور بماند را مقطعی می‌داند و به فکر رفتن به مقصد نهایی است؛ این در حالی است که زندگی در کشورهای مسیر راه با مشکلاتی نظیر منابع مالی محدودتر، عدم دسترسی به آموزش و کار، فرهنگ و زبان متفاوت مواجه است.
این پژوهشگر حوزه مهاجرت بر ضرورت نقش دانشگاه‌ها و رسانه‌ها برای آگاهی‌دهی از آسیب‌ها و خطرهای مهاجرت‌های غیرمتعارف، به خصوص تأثیر منفی این مهاجرت‌ها بر نهاد خانواده تأکید کرد و تصریح نمود که متأسفانه هیچ اقدام آگاهی‌ده در ایران، افغانستان و دیگر کشورها در این زمینه دیده نمی‌شود.
وی گفت که آگاهی‌دهی در مورد تأثیرات مهاجرت‌های غیرمتعارف بر نهاد خانواده و وضعیت پناهجویان در کشورهای ترانزیت هنوز روی میز تحقیقاتی دانشگاه‌ها وارد نشده، چه برسد به این‌که دولت‌ها بخواهند به این مسائل رسیدگی کنند.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) از تهران، هم‌زمان با فرا رسیدن روز جهانی مهاجر، نشست تخصصی آسیب‌شناسی مهاجرت‌های بین‌المللی، عصر روز گذشته(سه‌شنبه، 27 قوس) از سوی شبکه مهاجرت خاورمیانه در پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه صنعتی شریف تهران برگزار شد.
خانم دکتر سعیده سعیدی، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حوزه مهاجرت در این نشست در مورد پژوهش جدید خود پیرامون زنان و مهاجرت؛ تأثیر مهاجرت‌های غیرمتعارف بر نهاد خانواده، با تأکید بر وضعیت زنان در کشورهای ترانزیت سخن گفت.
خانم سعیدی با بیان این‌که الگوی مهاجرتی از الگوی سنتی تغییر کرده و حالا بیشتر افراد تحصیل‌کرده‌اند که در حال مهاجرت، آن‌هم از کانال‌ها و مسیرهای غیرمتعارف اند، گفت که این نوع مهاجرت در ایران به خصوص در نتیجه شرایط جدید اقتصادی این کشور در حال افزایش است.
وی روی آوردن به این‌گونه مهاجرت‌های نامتعارف را ناشی از اشتباهات محاسباتی خواند و خاطرنشان نمود: افرادی که دست به مهاجرت از مسیرها و کانال‌های نامتعارف می‌زنند، هیچ آگاهی از ادبیات و ترمینالوژی مهاجرت ندارند و بدون آگاهی از شرایط مهاجرت، به این باور اند که به محض رسیدن به کشورهای مقصد، مشمول بسته‌های حمایتی و کمکی این کشورها می‌شوند؛ در حالی که ماهیت پناهجو با پناهنده فرق می‌کند و تا زمانی که به عنوان پناهنده پذیرفته نشوند ـ که معمولا خیلی طول می‌کشد ـ، از بسته‌های حمایتی خبری نخواهد بود.
این پژوهشگر حوزه مهاجرت تأکید کرد که شبکه‌های قاچاق انسان از این عدم آگاهی پناهجویان سوءاستفاده می‌کنند.
وی با بیان این‌که جابجایی و مهاجرت، به خصوص مهاجرت بین کشورها، نهاد خانواده را متأثر می‌سازد، خاطرنشان کرد که مصارف و هزینه‌های این جابجایی‌ها که در موارد بین کشوری بیشتر است، نهاد خانواده را با چالش مواجه می‌کند.
خانم سعیدی افزود، هر فرد برای رسیدن به کشورهای اروپایی نیاز دارد که تا 10 هزار یورو را به قاچاق‌بران بدهد که این مسأله با توجه به نوسانات نرخ ارز در ایران، فشار شدیدی را بر نهاد خانواده وارد می‌کند. این در حالی است که به گفته وی، در خیلی از موارد، قاچاق‌بران پناهجویان را در میانه راه رها می‌کنند یا مقصد را تغییر می‌دهند.
علاوه بر این، به گفته خانم سعیدی، نتایج یک تحقیق ایشان نشان می‌دهد که مهاجرت‌ها سبب پایین آمدن سن ازدواج‌ها و افزایش ازدواج‌های کودک‌همسری به خاطر مسائل اقتصادی و ترس از آبرو و هم‌چنین ازدواج‌های دیگر به خاطر تغییر مذهب و الگوهای جنسی جهت پذیرفته شدن پرونده متقاضی می‌شود.
وی در آسیبی دیگر، به مهاجرات کودکان بدون همراه به سوی کشورهای اروپایی اشاره کرد که در میان مهاجرین افغانستانی معمولا پسر بزرگ‌تر به این مهاجرت‌ها فرستاده می‌شود، اما به گفته خانم سعیدی، 90 درصد این پسران که بین 16 و 17 سال دارند، از نظر روحی و روانی آسیب‌پذیر هستند.
به گفته خانم سعیدی، پژوهش‌ها نشان می‌دهد که بیشتر خشونت‌های جنسی در کمپ‌های پناهجویان، برای کودکان رخ می‌دهد و مردان نیز به خاطر فقر و تولید درآمد، مجبور به تن فروشی می‌شوند.
این پژوهشگر حوزه مهاجرت با اشاره به یک گزارش وزارت داخله آلمان در سال 2016، گفت که 6 هزار کودک پناهجو در این کشور مفقود شده‌اند.
وی در عین با انتقاد از سیاست‌ها و رویکردهای کشورهای اروپایی در قبال پناهجویان گفت: اروپا به خاطر این‌که بار مسئولیت و هزینه‌های مهاجرت را به کشورهای دیگر تحمیل کند، توافق‌هایی را با برخی کشورها در مورد اخراج و برگشت پناهجویان امضا می‌کند؛ به عنوان مثال، پناهجویان آفریقایی را به کشور مالی برگشت می‌دهد، در حالی که این کشور یکی از فقیرترین کشورهای آفریقایی است و پناهجویان آسیایی و شرقی را به ترکیه و یونان، در حالی که یونان بیشترین میزان بیکاری را در اتحادیه اروپا دارد و در ترکیه نیز بیش از 5.5 میلیون پناهنده و پناهجو به سر می‌برند.
خانم سعیدی در انتقادی دیگر از رویکردهای اروپا تصریح کرد که کشورهای اروپایی در برخورد با پناهجویان و پناهندگان، پرونده‌های آنها را کیفری و جزایی می‌کنند تا آنها را اخراج کرده و بسته‌های حمایتی را در اختیارشان قرار ندهند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، زندگی پناهجویان در کشورهای ترانزیت یا کشورهایی که مسیرعبور به سوی مقصد اند را یک زندگی برزخی عنوان کرد و گفت: به عنوان مثال چون زندگی در ترکیه به عنوان هدف و مقصد نهایی نیست، پناهجو هر چند سالی که در این کشور بماند را مقطعی می‌داند و به فکر رفتن به مقصد نهایی است؛ این در حالی است که زندگی در کشورهای مسیر راه با مشکلاتی نظیر منابع مالی محدودتر، عدم دسترسی به آموزش و کار، فرهنگ و زبان متفاوت مواجه است.
این پژوهشگر حوزه مهاجرت بر ضرورت نقش دانشگاه‌ها و رسانه‌ها برای آگاهی‌دهی از آسیب‌ها و خطرهای مهاجرت‌های غیرمتعارف، به خصوص تأثیر منفی این مهاجرت‌ها بر نهاد خانواده تأکید کرد و تصریح نمود که متأسفانه هیچ اقدام آگاهی‌ده در ایران، افغانستان و دیگر کشورها در این زمینه دیده نمی‌شود.
وی گفت که آگاهی‌دهی در مورد تأثیرات مهاجرت‌های غیرمتعارف بر نهاد خانواده و وضعیت پناهجویان در کشورهای ترانزیت هنوز روی میز تحقیقاتی دانشگاه‌ها وارد نشده، چه برسد به این‌که دولت‌ها بخواهند به این مسائل رسیدگی کنند.
