منابعی در دولت افغانستان گفته اند که اشرف غنی در دیدار با نوید مختار؛ رئیس سازمان اطلاعات پاکستان (ISI) دعوت رسمی برای سفر به اسلام آباد را رد کرده است.
به گفته این منابع، رئیس جمهور به رئیس ISI گفته:"تا زمانی که جنگ در افغانستان فروکش نکند و کابل در مورد نیت نیک پاکستان مطمئن نشود به آن کشور سفر نخواهد کرد."
به گفته منابع دولتی، آقای غنی در این دیدار به این مقام پاکستانی گفته که پاکستان هرچه زودتر باید طراحان حمله به قول اردوی ۲۰۹ شاهین در بلخ، دانشگاه امریکایی در کابل و دفتر والی قندهار را به دولت افغانستان بسپارد.
آقای غنی مدارکی را نیز به نوید مختار سپرده که در آن تصریح شده که مولوی احمد قندهاری، طراح حمله بر دانشگاه امریکایی و دفتر والی قندهار در یک مرکز ISI مشغول آموزش افراد انتحاری بوده است.
او همچنین با ارائه شواهدی، اعتراض کرده که عملیات بهاری طالبان به نام "منصوری" از شهرهای کراچی، کویته، وزیرستان شمالی و پیشاور پاکستان رهبری میشود.
کارشناسان می گویند که اقدام رییس جمهور در پاسخ به دعوت رسمی پاکستان از او برای سفر به اسلام آباد، در نخستین نگاه، بسیار متهورانه، تحسین برانگیز و از موضع قدرت است و نشان می دهد که افغانستان برای رسیدن به اهداف خود در راستای مهار مداخله گری های آشکار و نهان پاکستان، حاضر به کرنش و التماس و چشم پوشی نیست و با قدرت تلاش می کند تا قبال حمایت پاکستان از تروریزم و ناامنی های دیرسال جاری در افغانستان بایستد.
این انتظاری بود که مردم افغانستان، سال ها پیش از امروز از سران و رهبران سیاسی داشتند؛ اما تا امروز بنا به هر دلیلی، تأخیر شده بود.
مردم انتظار داشتند که دولت، دیپلماسی کرنش و تضرع و التماس در برابر پاکستان را کنار بگذارد و دست کم یکبار از موضع قدرت وارد شود و اجازه ندهد که پاکستان، امنیت، حاکمیت و منافع ملی و تمامیت ارضی افغانستان را دستمایه بازی های پیچیده سیاسی، امنیتی و استخباراتی خود قرار دهد و از یکسو به گروه های ستیزه جوی تروریستی به منظور راه اندازی جنگ و تحمیل کشتار و ویرانگری و ناامنی در افغانستان، کمک کند و از جانب دیگر، با دعوت مکرر از رهبران افغانستان برای سفر به پاکستان، یک بازی دروغین و فریبکارانه سیاسی را به هدف سرگرم کردن سران کابل با امیدهای واهی و وعده های سر راهی، به پیش ببرد.
اینک این انتظار، حد اقل در حد رد دعوت رسمی اسلام آباد از رییس جمهور برای سفر به آن کشور، محقق شده است.
رییس جمهور برای انجام هرگونه سفر به اسلام آباد، پیش شرط هایی تعیین کرده که اگر تحقق یابد، بی تردید آٰرزوهای دیرینه کابل، عملی خواهد شد؛ اما بعید است که پاکستان به سادگی حاضر به عقب نشینی از رویکرد کنونی اش در برابر افغانستان باشد.
از جانب دیگر، منتقدان می گویند که هنوز نمی توان در خصوص استمرار این رویکرد افغانستان در قبال پاکستان، امیدوار و مطمئن بود؛ زیرا کابل پیش از این هم موضع گیری های تندی نسبت به سیاست های اسلام آباد در افغانستان داشته؛ اما در عمل، هیچ اقدامی در جهت پیگیری های موضع گیری هایش انجام نداده است.
حتی در همین مورد اخیر، علیرغم آنکه گفته می شود که آقای غنی، دعوت نوید مختار برای سفر به پاکستان را رد کرده، خبرهای دیگر حاکی از آن است که عبدالله عبدالله؛ رییس اجرایی، به دعوتی مشابه از جانب سران اسلام آباد، پاسخ مثبت داده و قرار است در آینده نزدیک به پاکستان سفر کند.
آیا این به معنای آن است که اقدام رییس جمهور، بیشتر مصرف سیاسی و تبلیغاتی داخلی دارد تا آنکه برآمده از متن و محور یک رویکرد استراتژیک جدید در مقابله با مداخله جویی های اسلام آباد در امور افغانستان باشد؟
برای این پرسش، دو نوع پاسخ مثبت و منفی وجود دارد. پاسخ مثبت این است که دولت افغانستان از یکسو با رد دعوت رسمی اسلام آباد از رییس جمهور، افکار عمومی را به سمت ضدیت با پاکستان، هدایت می کند و به این ترتیب، از این اقدام، در داخل کشور بهره تبلیغاتی می برد و از آنسو، با موافقت رییس اجرایی برای سفر به اسلام آباد، به پاکستانی ها روی خوش نشان می دهد.
پاسخ منفی این است که آقای غنی با نه گفتن به دعوت رسمی اسلام آباد از یکسو قدرت و جدیت افغانستان برای مهار جنگ و ناامنی های سازمان دهی شده از سوی پاکستان در افغانستان را نشان داده و از جانب دیگر، با پذیرش دعوت پاکستان از سوی رییس اجرایی، خواسته از نظر دیپلماتیک، روابط دو کشور را در سطح عادی نگه دارد و مانع از قطع کامل رابطه شود.
با همه اینها در یک جمع بندی کلی، کارشناسان بر این باور اند که رویکرد کابل در قبال اسلام آباد، همچنان دستخوش بی ثباتی و نوسان است و به یک ثبات و انسجام مورد انتظار نرسیده است و این فراز و فرود، از آسیب های جدی سیاست خارجی کابل در قبال اسلام آباد می باشد.