نقاط ضعف انسان از دید گاه قرآن
۱- عجله وشتاب
خداوند(ج) در سوره اسراء آیه ۱۱ می فر ماید:" کان الانسان عجولاً" / انسان بسیارعجله کننده است. یا اینکه در سوره انبیاء- آیه - ۳۷ می فرماید:" خلق الانسان من عجل". این آیات بیانگراین است که عجله وشتاب در نهاد انسان نهفته است.
در اینکه شتاب ازغریزه ها و خواسته های درونی انسان است جای تردید نیست، اما قرآن آن را نقطه ضعف تلقی کرده است، زیرا در عجله نفع و ضرر درست تشخیص داده نمیشود و در فرجام کار متضرر میشود.
گفتنی است که قرآن در اینجا مسئله را از نگاه روان شناسی بیان می کند و می گوید: اگر صفت عجول بودن کنترول نشود، نقطه ضعف است و نقاط ضعف، انسان را به بیراهه و نابودی می کشاند.
۲- ضعف
یکی از نقطه های ضعف انسان، خود کلمه ضعف است که در قرآن بیان شده است، آنجا که می فرماید:" خلق الانسان ضعیفاً" / خلق شده است انسان ضعیف. ضعف هم بر دو قسم است یکی از نگاه جسمی و فیزیکی و دیگر از لحاظ غرایز، که روی هم رفته به عنوان نقطه ضعف تلقی گردیده است.
برخی از انسان ها به خَلق تکبر می ورزند، در حالی که به فرموده معصوم(ع)، اولِ او، نطفه گندیده و آخرش جیفه است، یعنی مردار که انسان از او تنفر دارد.
انسان از نگاه جسمی نیز ناتوان است، به محض نفوذ میکروب در ارگانهای وجودی او، اگر سیستم های دفاعی که همان گلبول های سفید است، درست کار نکنند، انسان مریض می شود. همین انسان از نگاه غریزی نیز ضعیف است و نمیتواند خود را در برابر خواسته های نفسانی کنترول کند، لذا اکثر اوقات به فساد و بیراهه کشیده میشود.
۳- حرص وطمع
یکی از نقاط ضعف انسان حرص وطمع است، که قرآن می فرماید: "ان الانسان خُلِقَ هلوعاً و اذا مسه الشر جزوعاً واذا مسه الخیر منوعاً" / انسان حریص خلق شده است زمانی که با شر وبدی رو به رومیشود، فریاد می کشد و زمانی که با خیر و خوبی رو به رو می شود مانع از احسان میشود/ یعنی سد راه خیر و خوبی به دیگران میشود.
صفت حرص و طمع پیامد دیگری نیز دارد و آن اینکه درعین زیاده طلبی بخل می ورزد و همه چیز را برای خود می خواهد و به دیگران روا نمیدارد.
نتیجه بحث اینکه: انسان در بین دو بی نهایت یعنی تکامل و انحتاط قرار دارد و باید نقاط ضعف خود را جبران کند تا هدایت شود.
حجت الاسلام والمسلمین سیدناصر حسینی
۱- عجله وشتاب
خداوند(ج) در سوره اسراء آیه ۱۱ می فر ماید:" کان الانسان عجولاً" / انسان بسیارعجله کننده است. یا اینکه در سوره انبیاء- آیه - ۳۷ می فرماید:" خلق الانسان من عجل". این آیات بیانگراین است که عجله وشتاب در نهاد انسان نهفته است.
در اینکه شتاب ازغریزه ها و خواسته های درونی انسان است جای تردید نیست، اما قرآن آن را نقطه ضعف تلقی کرده است، زیرا در عجله نفع و ضرر درست تشخیص داده نمیشود و در فرجام کار متضرر میشود.
گفتنی است که قرآن در اینجا مسئله را از نگاه روان شناسی بیان می کند و می گوید: اگر صفت عجول بودن کنترول نشود، نقطه ضعف است و نقاط ضعف، انسان را به بیراهه و نابودی می کشاند.
۲- ضعف
یکی از نقطه های ضعف انسان، خود کلمه ضعف است که در قرآن بیان شده است، آنجا که می فرماید:" خلق الانسان ضعیفاً" / خلق شده است انسان ضعیف. ضعف هم بر دو قسم است یکی از نگاه جسمی و فیزیکی و دیگر از لحاظ غرایز، که روی هم رفته به عنوان نقطه ضعف تلقی گردیده است.
برخی از انسان ها به خَلق تکبر می ورزند، در حالی که به فرموده معصوم(ع)، اولِ او، نطفه گندیده و آخرش جیفه است، یعنی مردار که انسان از او تنفر دارد.
انسان از نگاه جسمی نیز ناتوان است، به محض نفوذ میکروب در ارگانهای وجودی او، اگر سیستم های دفاعی که همان گلبول های سفید است، درست کار نکنند، انسان مریض می شود. همین انسان از نگاه غریزی نیز ضعیف است و نمیتواند خود را در برابر خواسته های نفسانی کنترول کند، لذا اکثر اوقات به فساد و بیراهه کشیده میشود.
۳- حرص وطمع
یکی از نقاط ضعف انسان حرص وطمع است، که قرآن می فرماید: "ان الانسان خُلِقَ هلوعاً و اذا مسه الشر جزوعاً واذا مسه الخیر منوعاً" / انسان حریص خلق شده است زمانی که با شر وبدی رو به رومیشود، فریاد می کشد و زمانی که با خیر و خوبی رو به رو می شود مانع از احسان میشود/ یعنی سد راه خیر و خوبی به دیگران میشود.
صفت حرص و طمع پیامد دیگری نیز دارد و آن اینکه درعین زیاده طلبی بخل می ورزد و همه چیز را برای خود می خواهد و به دیگران روا نمیدارد.
نتیجه بحث اینکه: انسان در بین دو بی نهایت یعنی تکامل و انحتاط قرار دارد و باید نقاط ضعف خود را جبران کند تا هدایت شود.
حجت الاسلام والمسلمین سیدناصر حسینی
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) - کابل
