کشته شدن یک شبه نظامی تبعه سعودی در شورش های اخیر سوریه برای بسیاری این سوال را به وجود آورده است که بالاخره عربستان چه اهدافی را در بحران سوریه دنبال می کند. دولت سوریه مدعی است که شواهد و اسناد فراوانی دارد که نشان می دهد سعودی ها در پشت تحولات چند ماه اخیر سوریه نقش مخرب مهمی را ایفاء کرده اند. دولت عربستان سعودی هر چند در ظاهر مداخله در امور داخلی سوریه را تکذیب کرده است، لکن کشته شدن این شبه نظامی عربستانی تقریبا این تکذیب را بی اثر ساخته است. عربستان سعودی هم اکنون بزرگترین حامی نیروهای مخالف دولت سوریه به شمار می رود و در طی چند ماه اخیر، بیشترین هزینه ها را چه در داخل اتحادیه عرب و چه برای حمایت از نیروهای شبه نظامی سلفی که در داخل سوریه با ارتش و نیروهای امنیتی می جنگند، پرداخته است ولی سؤال اساسی اینجاست که سعودی ها چه اهدافی را از اتخاذ این سیاست ها در قبال سوریه دنبال می کند.
سوریه و عربستان در طی چند دهه اخیر در بسیاری از مسائل منطقه ای و جهانی در جبهه متضاد یکدیگر بوده اند، به عنوان مثال در طی سال های جنگ سرد، عربستان به یکی از ستون های امنیتی خاورمیانه مبدل شده و در کنار بلوک غرب ایستاده بود، ولی سوریه در کنار بلوک شرق قرار گرفته بود و روابط حسنه ای را با مسکو و دیگر کشورهای سوسیالیستی برقرار کرده بود. در بحران خاورمیانه هم ریاض و دمشق در دو سوی بحران قرار گرفته بودند، عربستان سعودی با حکومت خودگردان و جنبش فتح زد و بند داشت و سوریه نیز با حماس و جهاد اسلامی مناسبات خاص خود را داشت. در لبنان هم وضع همینگونه بود. سوریه حمایت بی شائبه ای از حزب الله لبنان داشت و بیشتر به حمایت از هشتم مارس می پرداخت، ولی سعودی ها بیشتر به چهارده مارسی ها و گروه های ضد مقاومت تمایل خود را نشان داده بود. لکن سوای از دلایل فوق آن چه که عربستان سعودی را در قبال سوریه بیش از پیش حساس کرده است، روابط حسنه و گسترده رژیم دمشق با نظام جمهوری اسلامی ایران می باشد که عربستان را به یک مخالف جدی علیه سوریه مبدل کرده است. در سال های جنگ هشت ساله عراق علیه ایران، سوریه تنها کشور عربی بود که رسما به حمایت از ایران پرداخت و عربستان سعودی هم که حمایت بالایی از عراق داشت، تلاش نمود تا جنگ به نفع صدام حسین تمام شود.
در واقع در طی چند دهه اخیر، روابط سعودی ها با سوریه کاملا جنبه رقابت گونه داشته است و عامل شکست بسیاری از طرح های عربستان در لبنان، مناطق فلسطینی و ... را در سیاست ها و برنامه های سوریه جستجو می کند. تنش ها میان سوریه و عربستان بعد از سقوط صدام حسین و قدرت گیری نیروهای شیعی در عراق دو چندان شده است و باعث گردیده است که عربستان سیاست تضعیف نظام سوریه را در دستور کار قرار دهد. لذا عربستان سعودی از سال های 1982 به اینسو به حمایت از سلفی های سوری پرداخته است و آن را هم اینک به اوج رسانده است. عربستان همچنین در صدد است با پر رنگ جلوه دادن بحران سوریه توجهات بین المللی را از بحران های داخلی خود به سوریه منتقل کند و به این طریق از دامنه توجهات نسبت به مشکلات ریاض بکاهد.
سوریه و عربستان در طی چند دهه اخیر در بسیاری از مسائل منطقه ای و جهانی در جبهه متضاد یکدیگر بوده اند، به عنوان مثال در طی سال های جنگ سرد، عربستان به یکی از ستون های امنیتی خاورمیانه مبدل شده و در کنار بلوک غرب ایستاده بود، ولی سوریه در کنار بلوک شرق قرار گرفته بود و روابط حسنه ای را با مسکو و دیگر کشورهای سوسیالیستی برقرار کرده بود. در بحران خاورمیانه هم ریاض و دمشق در دو سوی بحران قرار گرفته بودند، عربستان سعودی با حکومت خودگردان و جنبش فتح زد و بند داشت و سوریه نیز با حماس و جهاد اسلامی مناسبات خاص خود را داشت. در لبنان هم وضع همینگونه بود. سوریه حمایت بی شائبه ای از حزب الله لبنان داشت و بیشتر به حمایت از هشتم مارس می پرداخت، ولی سعودی ها بیشتر به چهارده مارسی ها و گروه های ضد مقاومت تمایل خود را نشان داده بود. لکن سوای از دلایل فوق آن چه که عربستان سعودی را در قبال سوریه بیش از پیش حساس کرده است، روابط حسنه و گسترده رژیم دمشق با نظام جمهوری اسلامی ایران می باشد که عربستان را به یک مخالف جدی علیه سوریه مبدل کرده است. در سال های جنگ هشت ساله عراق علیه ایران، سوریه تنها کشور عربی بود که رسما به حمایت از ایران پرداخت و عربستان سعودی هم که حمایت بالایی از عراق داشت، تلاش نمود تا جنگ به نفع صدام حسین تمام شود.
در واقع در طی چند دهه اخیر، روابط سعودی ها با سوریه کاملا جنبه رقابت گونه داشته است و عامل شکست بسیاری از طرح های عربستان در لبنان، مناطق فلسطینی و ... را در سیاست ها و برنامه های سوریه جستجو می کند. تنش ها میان سوریه و عربستان بعد از سقوط صدام حسین و قدرت گیری نیروهای شیعی در عراق دو چندان شده است و باعث گردیده است که عربستان سیاست تضعیف نظام سوریه را در دستور کار قرار دهد. لذا عربستان سعودی از سال های 1982 به اینسو به حمایت از سلفی های سوری پرداخته است و آن را هم اینک به اوج رسانده است. عربستان همچنین در صدد است با پر رنگ جلوه دادن بحران سوریه توجهات بین المللی را از بحران های داخلی خود به سوریه منتقل کند و به این طریق از دامنه توجهات نسبت به مشکلات ریاض بکاهد.
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) – مشهدمقدس – سرویس تحلیل وپژوهش اخبار
