دست‌هایی خارج از منطقه به دنبال بحران و جنگ میان ایران و افغانستان‌ اند/ مسئولان دو کشور اجازه نمی‌دهند در اردوگاه دشمن شادی شکل بگیرد

خبرگزاری صدای افغان (آوا) –کابل: رئیس مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان، در رشته‌ توییت‌هایی با اشاره به موضوع حق‌آبه‌ی جمهوری اسلامی ایران از دریای هلمند، تبادل مواضع در مورد موضوعات فی‌ما‌بین را وظیفه‌ی دولت‌ها دانسته و با بیان اینکه حسن رابطه و وجود همکاری‌های دوجانبه به نفع ایران و افغانستان است و تنها دشمنان زبون از به هم خوردن رابطه‌ی میان دو دولت و ملت و بلکه ایجاد و ازدیاد تخاصم میان آنها خوشحال می‌شوند، خاطرنشان کرده که عقلای هر دو طرف اجازه نخواهند داد که در اردوگاه دشمن شادی شکل بگیرد.
 
به دنبال رد و بدل شدن پیام‌هایی میان مسئولان ایرانی و افغانستانی در مورد حقابه‌ی هلمند و بروز تنش و درگیری مرزی میان دو طرف، حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی مزاری، تبادل مواضع را وظیفه‌ی دولت‌ها دانسته و گفته است: اینکه هم‌زمان با رد و بدل شدن صحبت میان افعانستان و ایران، بابت حق‌آبه‌ی این کشور از دریای هلمند، برخی افراد و حلقات غیر مسئول، از هر دو کشور، با طنز و طعنه به ایجاد و تشدید تنش کوشیدند، به این معنا است که آنها یا به دنبال تامین منافع بیگانگان هستند و یا نشانگر نهایت ضعف فکر و فرهنگ سیاسی آنهاست.
 
این در حالی است که به گفته‌ی رئیس مرکز تبیان، حسن رابطه و وجود همکاری‌های دوجانبه به نفع ایران و افغانستان است و تنها دشمنان زبون از به هم خوردن رابطه‌ی میان دو دولت و ملت افغانستان و ایران و بلکه ایجاد و ازدیاد تخاصم میان آنها خوشحال می‌شوند.
 
این آگاه مسایل سیاسی تاکید کرده است که عقلای هر دو طرف اجازه نخواهند داد که شادی در اردوگاه دشمن شکل بگیرد.
 
حسینی مزاری در توییتی گفته است اینکه در ایران و افغانستان، عناصر و جریان‌هایی جدی‌تر از دولت‌هایشان، بلکه کاسه‌ی از آش داغ‌تر شده‌اند و بر طبل نفاق می‌کوبند، یا منافع بیگانگان را دنبال می‌کنند و یا به هر قیمتی در پی دیده شدن هستند.
 
رئیس مرکز تبیان ادامه داده است که منافع دو کشور افغانستان و ایران با وجود و تداوم تعامل هر دوی آنها امکان‌پذیر است و قطعا عقلای دو طرف در این راستا مشی می‌کنند.
 
حسینی مزاری، ایجاد فشار و تهدید علیه مهاجرین هموطن در ایران و یا افرادی که به ایران رفت و آمد دارند را یکی از اتفاقات ناگوار در هنگامه‌ی ایجاد تنش و بگومگوها میان افغانستان و ایران دانسته و گفت: طرف ایران سعی می‌کند از مهاجرین به عنوان اهرم فشار علیه افغانستان استفاده کند و طرف افغانستان تلاش می‌کند شک و تردید خود را نسبت به آن دسته از اتباع کشور افزایش داده و بر مبنای آن اِعمال فشارهایی کند که مدتی در ایران بوده و یا به آن کشور رفت و آمد داشته باشند.
 
رئیس مرکز تبیان، این رویه‌ را نشان‌دهنده‌ی ضعف مدیریت و دیپلماسی هر دو طرف دانسته و ابراز امیدواری کرده که عقلا و زمامداران دلسوز هر دو دولت، جلو یک چنین رویه‌ی واپس‌گرایانه‌ای را گرفته، به رفتارهای عقده‌گشایانه مهر اختتام بزنند.
 
پیش از این نیز، حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی مزاری در توییتی با تاکید بر اینکه حق‌آبه‌ی ایران از دریای هلمند چیزی نیست که عامل ایجاد و تشدید تنش سیاسی میان دو کشور ایران و افغانستان شود، گفته بود که راحت‌ترین راه رفع سوءتفاهم بوجودآمده، ایجاد کارگروه مشترک جهت بررسی موضوع حق‌آبه است.
 
این در حالی است که بر اساس گزارش‌ها روز گذشته نزدیک ساعت 12 ظهر در منطقه "ماککی" ولسوالی کنگ ولایت نیمروز بین نیروهای امارت اسلامی و مرزبانان ایرانی درگیری نظامی به وقوع پیوست.

عبدالنافع تکور، سخنگوی وزارت داخله امارت اسلامی در توییتی در این مورد گفت: "امروز در مربوطات ولایت نیمروز نیروهای سرحدی ایرانی به طرف افغانستان شلیک کردند که با واکنش متقابل مواجه شدند".

سخنگوی وزارت داخله افزوده که موضوع به بزرگان هر دو طرف رسیده و اکنون وضعیت تحت کنترول می‌باشد. وی تأکید کرد که امارت اسلامی خواهان نبرد با همسایه‌ها نیست.

اما فرمانده ارشد نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران گفته است که تیراندازی نخست از سوی افغانستان آغاز شده است.
 
به گفته‌ی رسانه‌ها، پس از شروع درگیری‌ها مکاتبات و تماس‌هایی میان سفارت ایران در افغانستان و وزارت دفاع دولت امارت اسلامی برقرار می‌شود. بر همین اساس پس از پایان درگیری‌ها دو طرف مشغول بررسی چرایی این تنش شده‌اند.
 
درگیری روز گذشته در حالی به وقوع پیوست که حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه ریاست جمهوری ایران برای افغانستان و سرپرست سفارت این کشور در کابل، در بحبوحه‌ی تنش‌ها بین دو کشور بر سر مساله حق‌آبه‌ی ایران از هلمند، صبح روز گذشته با امیرخان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه امارت اسلامی دیدار و گفتگو کرده است. دو طرف در این دیدار با حل اختلافات موجود از طریق دیپلماسی و گفتگو تأکید کرده‌اند.
 
اخیرا مقامات ایران از امارت اسلامی به دلیل عدم رعایت حق‌آبه‌ی این کشور انتقاد کرده‌ بودند. در این راستا، آیت‌الله رئیسی رئیس‌جمهور ایران اخیرا در سفر به منطقه‌ی چابهار ایران پیرامون حق‌آبه‌ی این کشور از هلمند گفته بود: «به حاکمان افغانستان اخطار می‌کنم حق‌آبه‌ی مردم سیستان و بلوچستان را به فوریت بدهند.»
 
رئیس‌جمهور ایران افزوده بود: «اگر کارشناسان ما کمبود آب را تایید کنند، حرفی نداریم وگرنه اجازه نخواهیم داد حق مردم ما تضییع شود و این مسأله چیزی نیست که مشمول مرور زمان شود.»
 
امارت اسلامی نیز با صدور بیانیه‌ای در واکنش به این سخنان آیت‌الله رییسی گفته بود که امارت اسلامی به معاهده نیم‌قرن پیش درباره‌ی تقسیم آب هلمند متعهد هستند؛ اما به‌دلیل خشک‌سالی آب کافی وجود ندارد.
 
مقام‌های ایرانی تأکید دارند که ادعای امارت اسلامی درباره‌ نبود آب بایستی توسط هیأت فنی مشترک راستی‌آزمایی شود.
 
در این رابطه، حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بیانیه امارت اسلامی راجع به حق‌آبه‌ی ایران از دریای هلمند در توییتی نوشت که ملاک بود و‌ نبود آب، بازدید فنی و عینی است و‌ نه صدور بیانیه سیاسی که از سوی امارت اسلامی صورت گرفته است.
 
با این حال، واکنش‌های مسئولان هر دو کشور به این مقدار خلاصه نشد و طی روزهای گذشته مقام‌های مختلف دو طرف در رابطه با مسئله‌ی حق‌آبه‌ی هلمند اظهار نظر کرده‌اند.
 
گفتنی است؛ افغانستان و ایران برای تقسیم آب رود هلمند، در سال ۱۳۵۱ خورشیدی معاهده‌ای را امضا کرده‌اند.
 
مقام‌های ایرانی می‌گویند که براساس این معاهده، در سال‌های آبی باید سالانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب از افغانستان وارد ایران شود؛ اما آنان مدعی‌اند که ایران این مقدار آب را دریافت نمی‌کنند.