"نجیب زدران ببرکزی" مسئول بخش اطفال کمیسیون حقوق بشر افغانستان در مصاحبه با آوا از افزایش شمار اطفال متکدی در کشور به خصوص شهر کابل اظهار نگرانی کرد.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا)؛ آقای ببرکزی تاکید کرد: هر چند پدیده تکدیگری در تمام جهان حتی کشورهای پیشرفتهی دنیا هم کم و بیش وجود دارد، اما کشورهای فقیر، جنگزده و یا در حال جنگ به میزان بیشتری با این مشکل اجتماعی دست و پنجه نرم میکنند.
به گفتهی او اطفال در افغانستان گروپ آسیبپذیری هستند که همواره در معرض خطر قرار دارند. آنان در حقیقت قربانی بیدفاع این پدیده ویرانکننده میباشند.
ببرکزی میگوید: تکدیگری آسیبهایی جدی را متوجه نسل آینده خواهد کرد. ابتدا اینکه حق تعلیم و تربیت را از افرادی که باید در سن کودکی سنگ بنای علم و دانش را بگذارند سلب میکند و افزون بر آن مسئولیت اجتماعی این کودکان نیز تضمین نیست و همواره مورد تجاوز، اختطاف و انواع سوءاستفادهها قرار میگیرند.
به گفتهی وی، اطفال متکدی از نگاه صحی نیز در گرما و سرما با خطر مواجه هستند و هیچ منبع کمکرسانی برای نجات آنها وجود ندارد؛ زیرا به خاطر کار شرمآور صدایشان همیشه خاموش است.
او همچنان ابراز داشت که چند سال پیش کمیتهی مشترکی از سوی کمیسیون حقوق بشر و وزارت کار و امور اجتماعی برای شناسایی گروپهای مختلف متکدیها تشکیل شد و طی آن معلوم گردید که تعداد گداهای حرفهای و مهاجر که از کشورهای دیگر و از سوی باندهای مختلف سازماندهی میشوند به مراتب بیشتر از گداهای واقعی است.
ببرکزی تصریح کرد که یک عده افراد حرفهای اطفال را میخوابانند و به دروغ پلستر زخم یا بنداژ میزنند تا دل تعداد بیشتری از مردم به حالشان بسوزند و مجموعهی دیگری نیز هستند که اصلاً به زبان ملی افغانی صحبت نمیکنند بلکه خارجی هستند، به هر صورت همهی اینها مشکلاتی هستند که جامعه افغانستان در حال حاضر با آن روبرو میباشد، بنابراین برای کاهش رو به رشد این معضل اجتماعی باید هزینهی بیشتری از سوی دولت در زمینه صورت بگیرد.
او تاکید کرد که اگر جلو تکدیگری اطفال گرفته نشود ممکن است آنان در آینده به سمت ارتکاب جنایتهای مختلف سوق داده شوند. با این وصف افغانستان با حجم بزرگی از متخلفین و مجرمین روبرو خواهد شد.
به باور او دولت مکلف است که یک اقدام جدی را روی دست بگیرد، به خصوص برای آن عده از اطفالی که هم تکدی میکنند و هم مکتب میروند؛ زیرا کیفیت تعلیم و تربیهی آنها نگرانکننده است و اصلاً مصونیت ندارند.
قابل یادآوری است که وضعیت در گوشه و کنار افغانستان در حال حاضر به گونهای است که زنان زیادی کودکان چند ماههشان را در کنارشان در روی سرک میخوابانند تا مردم به آنان رحم کنند و پول پرداخت نمایند.
هر چند تکدیگری بیشتر به عنوان یک مشکل اجتماعی ناشی از فقر دانسته میشود و یتیمان بیسرپرست، کهنسالان و زنانی که هیچگونه منبع عایداتی ندارند، به دلیل نبود امکانات حمایتی دست به تکدیگری میزنند تا از مرگ نجات یابند؛ اما این موضوع حالا در افغانستان ابعاد گستردهای به خود گرفته و گداهای حرفهای و مهاجر بر تکدیگران عادی افزوده شدهاند.
حدود ده سال پیش شورای وزیران برنامهی جمعآوری متکدیها را تصویب کرد. به گفتهی مقامهای وزارت کار و امور اجتماعی در این برنامه در کابل و برخی ولایتهای درجه اول، 4000 گدا جمعآوری شدند. از این میان، 1100 تن زن، 2564 مرد و باقی کودک بودند.
البته باید گفت که همهی اشخاصی که در شهرهای مختلف افغانستان به تکدیگری روی میآورند افراد بیبضاعت و فقیر نیستند. این مساله را حتی شهروندان کشور نیز درک میکنند و اغلب دیدهاند.
خبرنگار آوا، چشمدید خود را از وضعیت تکدیگری چنین اظهار میدارد: "روز گذشته از پل هوایی کوتهسنگی کابل میگذشتم دیدم که دو تا کودک حدودا 8 الی 10 ساله در کنار جاده و در هوای سرد برفی نشسته و به طرف هر عابری دست دراز میکنند، لحظهای ایستادم دیدم کودک دیگری در حدود سن 15 سال آمد و از آنان سوال کرد که چقدر پول جمعآوری کردهاند. آنان که پول زیادی به دست نیاورده بودند به شدت مورد لت و کوب قرار گرقتند. لحظهای نگذشت که مردی چهل ساله سر و کلهاش پیدا شد و کودک 15 ساله را مورد پرسش قرار داده و بعد هم چند سلی به صورت او نواخت."
متاسفانه این مشکل اجتماعی در افغانستان در حال افزایش است. خواستیم در این زمینه نظر مسئولین وزارت کار و امور اجتماعی را نیز داشته باشیم اما با وجود تماسهای مکرر موفق به این کار نشدیم.