به گزارش مانیتورینگ آوا، تنها در ولایت قندوز از میان بیش از ۵۰۰ مکتب، ۳۰۰ مکتب بهروی دانشآموزان بسته هستند.
بیشترین مکتب در ولایتهای ناامنی چون قندوز، غور، هلمند و قندهار بسته اند.
در قندوز شماری از مکتبها از سوی طالبان تهدید شدهاند که اگر معاش آموزگاران آن به روش معتمدی پرداخته نشود، بسته میشوند؛ ادعایی که طالبان تأیید نکردهاند.
نعمت الله تیموری؛ سخنگوی والی قندز، گفت: «از بیش از ۵۰۰ مکتبی که در قندوز هستند شماری از آنان بسته اند و علت بسته شدن این مکتبها که ما به علت اینکه شفافیتی در پرداخت تنخواه آموزگاران ایجاد کنیم و با فساد مبارزه کنیم. پرداخت تنخواه آموزگاران خود را بانکی ساخته ایم تا که همه حق یک آموزگاران به آنان برسد از طریق بانک.»
از این میان در ولایت غور از جمله ۸۱۵ مکتب، هفت مکتب بسته اند و ۱۳۰ مکتب دیگر در بخش های زیر نفوذ طالبان به شرطی باز نگهداشته شده اند که تنخواه های آموزگاران از طریق بانک نه بلکه به گونه مستقیم پرداخت شود.
قادرشاه بحر؛ نماینده غور در مجلس میگوید: «۱۳۰ مکتب زیر نفوذ طالبان هستند. تنخواهی که برای آموزگاران این مکتبها فرستاده میشوند، قطعا در تعامل با خواسته های طالبان است. اگر چنین نباشد، طالبان مکتب ها را باز نمیگذارند. با این روش در تنخواه آموزگاران دستبرد صورت میگیرد و معالمههایی با تنخواه آموزگاران صورت میگیرد.»
اما وزارت معارف میگوید که در پرداخت تنخواه آموزگاران به شیوه معتمدی هیچ معامله ای با هیچ گروهی انجام نمیشود.
کبیر حقمل؛ رییس نشرات وزارت معارف، گفت: «تاکنون کاری را که ما همچو تفاهم با کسی یا با گروهی و یا هم جانبی، مطرح شود یا اگر به توافق رسیده باشیم، چنین چیزی وجود ندارد. آموزگاران باید از طریق بانک تنخواه های شان را دریافت کنند.»
از سوی دیگر هرچند از جمله ۳۱۰ مکتب فعال در ولایت لوگر ۳۰ مکتب در ولسوالی چرخ از سوی طالبان بسته شده بودند؛ اما مقامهای محلی میگویند که اکنون تمامی مکتبها در این ولایت باز هستند.
سلیم صالح؛ سخنگوی والی لوگر گفت: «در ولسوالیهای چرخ و خروار، فرهنگهایی که از گذشته بودند تاکنون حاکم هستند تا صنف شش بالاتر به دختران شان اجازه آموزش نمیدهند.»
عبدالرحمان منگل؛ سخنگوی والی میدانوردک هم میگوید: «در میدان وردک ۴۸۲ مرکز آموزشی هستند، ۶۸ مکتب ویژه دختران اند. در مجموع ۱۶۸ هزار دانشآموز مصروف آموزش اند در این مکتبها.»
آمارهای دفتر والی لوگر نشان میدهند که هم اکنون ۱۵۵ هزار دانش آموز به شمول دختران در لوگر سرگرم فراگیری آموزش اند.
آنیتا علمیار؛ آموزگار در لوگر، گفت: «سال پیش بسیار با مشکل روبهرو بودیم. دیوارهای مکتبهای ما در نبردها آسیب دیده بودند؛ اما امسال این مشکل تا جایی حل شده اند.»
انیسه بهار؛ آموزگار در لوگر هم میگوید: «ازدحام دانش آموزان بسیار است؛ چون از مکتبهای مرکزی اند. ما این مشکل را درک میکنیم؛ زیرا که در ولسوالیها دانشآموزان برای رفتن به مکتب با مشکلات روبهرو اند.»
بربنیاد آمارهای حکومت، ادامه ناامنی ها باعث شده تا در حدود سه میلیون کودک از رفتن به مکتب در افغانستان محروم بمانند.