داوود مرادیان، رییس انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان امروز (پنج شنبه) در نشستی زیر نام «گفتوگوی ملی پیرامون سیاست خارجی کشور» در کابل میگوید، افغانستان تاوان خودخواهیهای چند عقل کُل را میپردازد.
او تأکید میکند که یکی از آفتهای سیاست و جامعۀ افغانستان، جذابیت و پذیرش تکرویها و تصمیمهای «عقلِ کُل محور» است.
امرالله صالح، رییس پیشین امنیت ملی نیز در این نشست گفت، سیاست خارجی افغانستان دارای دو معضلۀ اساسی است؛ «نانآور بیگانه و قشر سیاسی ناکس»، و تا زمانی که میان این دو همسویی به وجود نیاید؛ افغانستان به سیاست خارجی مدون دست نمییابد.
به گفتۀ رییس پیشین امنیت ملی، افغانستان پس از سال ۲۰۱۱ به دست افرادی بیریشه افتاد که همه فرصتهای جهانی را از دست دادند. آقای صالح میگوید، اگر زبان سیاست خارجی افغانستان به گونۀ درست مدیریت نشود، تنشهای منطقهیی روز به روز فزونی خواهند یافت.
رنگین دادفر اسپنتا، مشاور پیشین شورای امنیت هم در این نشست میگوید، افغانستان در شرایط کنونی باید سیاست خارجی متوازن، کثیرالمحور و دور از تبارگرایی را در پیش گیرد.
به گفتۀ آقای اسپنتا، تا زمانی که سیاست خارجی کشور کثیرالمحور نشود، چالشها از میان نخواهند رفت.
سلام وطندار نوشت مشاور پیشین شورای امنیت تأکید میکند که حکومت وحدت ملی باید نگرانیهای کشورهای منطقه پیرامون داعش را جدی بگیرد و نگذارد افغانستان تبدیل به تختهخیز تروریستها به کشورهای دیگر شود.
اما نصیراحمد اندیشه، معین وزارت خارجه میگوید، مشکلات کنونی کشور برخاسته از عوامل بیرونی است. آقای اندیشه، خواستار اجماع نهادهای داخلی و شهروندان کشور برای تعیین سیاست خارجیست.
به گفتۀ آقای اندیشه، کشورهای منطقه خواهان سیاست خارجی بیطرفانۀ افغانستان در قضایای منطقه و جهان اند.