بسیاری از گزینه های انسانی، امروزه از دین فاصله گرفته اند؛ اقتصاد جدای از دین، ادبیات بیگانه با دین، سیاست غیر دینی و در یک کلام فرهنگ رهیده ی از دین و آموزه های آن، رویکردهایی است که بر دنیا و اهل آن سایه انداخته، حکومت می کند.
این جریان، مسلمان و غیر مسلمان نمی شناسد و تقریباً تمامی دولت و کشورها، با عزمی، جزم، رو به این پرتگاه در حرکت اند!. این درست است که خاستگاه بینش جدایی دین از سیاست، کشورهای استعماری بوده و در واقع، این دیدگاه، روشی بوده است برای فریب افکار عمومی بشریت و به بند کشیدن آنان و غارت امکانات و سرمایه های ملی آنان به وسیله قدرت های استعماری شرقی و غربی؛ اما در حال حاضر، این بینش استعماری در تمامی کشورهای جهان، مرسوم و متداول است.
در شرایط کنونی جهان، همه ی کشورها اعم از جوامع اسلامی و غیر اسلامی، از ایده جدایی دین از سیاست، پیروی می کنند و این روش و بینش، در جوامع بشری، در حال نهادینه شدن است. با تاسف باید اعتراف کرد که قدرت های استعماری و استکباری دنیا در بکارگیری تز جدایی دین از سیاست در کشورهای اسلامی، چون سایر ترفندهای شان، موفق ظاهر شده اند.
امروزه با نگاهی به دولتها و کشورهای اسلامی- عربی، و عملکرد مقامات و دولتمردان آنان در قبال جوامع اسلامی، به روشنی به پیروی آنان از تز جدایی دین از سیاست پی می بریم. یکی از کشورهایی که در همجواری ما قرار دارد و سالهاست که از این تز غیر انسانی و خلاف اخلاق دینی، بهره می برد، جمهوری به اصطلاح اسلامی پاکستان است!.
مقامات پاکستانی با پایبندی به همین تز ظالمانه، برخورد سیاسی خویش را با دولت و ملت همدین و همسایه اش افغانستان، تنظیم کرده است. اگر چه دین و آموزه های انسان ساز مکتب اسلام، ابداً یک چنین اجازه و حقی را به دولتمردان پاکستانی نمی دهد تا نسبت به همسایه مسلمانش، این همه ستم و اجحاف را روا بدارد؛ اما این سیاست جدایِ از دین است که مقامات لاقید اسلام آباد را تا آن اندازه جریح و جسور ساخته تا به انواع و انحای مختلف و البته نامشروع و ظالمانه، دولت و ملت افغانستان را تحت فشارهای طاقت فرسا قرار بدهند.
دولت اسلام آباد در تازه ترین اقدام غیر انسانی، ۳۰۰۰ کانتینر اموال و کالاهای تجارتی بازرگانان افغان را از ۲۲ روز به این طرف، در بندر کراچی توقف داده است.
" خان‌جان الکوزی؛ معاون اتاق تجارت با تایید اینکه سه هزار کانتنیر کالاهای بازرگانان افغان در پاکستان متوقف شده اند گفت:"بیش از ۲۰ روز است که کانتینرهای کالای بازارگانان افغان در بندر کراچی از سوی پاکستان متوقف شده است".
به عقیده وی، دلیل متوقف شدن کانتینرها تنش در روابط افغانستان و پاکستان می باشد.
الکوزی می گوید:"پس از امضای توافقنامه تجارتی و ترانزیتی میان دو کشور به جای کاهش مشکلات، چالش ها بر سر راه بازرگانان افزایش یافته و باعث شده که آنها صدها میلیون دالر زیان ببیبند".
به گفته الکوزی، هر زمانی که تنش‌های سیاسی بین افغانستان و پاکستان به وجود می‌آید بر رابطه تجاری دو کشور نیز تاثیر می‌گذارد.
او گفت که در میان ۳ هزار کانتنیر کالاهای تاجران افغان مواد غذایی هم متوقف شده که احتمال فاسد شدن آن نیز وجود دارد."
آقای الکوزی به نکته دقیقی اشاره کرده است و آن برخورد سیاسی دولت پاکستان با یک موضوع اقتصادی و نهایتا انسانی است. افغانستان با توجه به وضعیت اقتصادی نابسامان و ناپایداری که دارد، در یک چنین پیشامدهایی نمی‌تواند از موضع قوت با جانب پاکستانی اش برخورد کند.
باید اعتراف کرد که اقتصاد متکی به دیگر کشورها، دست دولتمردان ما را به سختی بسته و حنجره تصمیم گیری آنان را به سختی می فشارد! دولتمردان اسلام آباد نیز به خوبی از این موضوع اطلاع دارند و در کنار سایر فشارهایی چون تجهیز و تمویل مخالفان مسلح دولت افغانستان، از اهرم فشار بستن مرز و توقیف کاروانهای تجارتی نیز سود می برند.
بر خلاف تصور آرامش در روابط کابل- اسلام آباد، این روابط از تنش و بحران ناآشکار و پنهانی، رنج می برد.
پاکستان احساس می کند که در تعاملات چند جانبه برنامه مصالحه، از بازی دور نگهداشته شده و به همین دلیل نیز در آزاد کردن مهره های اصلی طالبان از زندانهای آن کشور، تعلل کرده، همکاری لازم با امریکا و دولت افغانستان را ندارد.
فشار اخیر آن کشور مبنی بر مسدود کردن مرز تورخم و توقیف سه هزار کانتینر حامل کالاهای تجارتی، در همین راستا، تحلیل و ارزیابی می شود. دولتمردان ما نیز می دانند که تعامل سالم و منطقی با دولتی مانند پاکستان، بی‌اندازه دشوار و حساس است.
از یک سوی نمی شود روابط تجاری و بازرگانی با آن کشور را قطع کرد و احتیاجات مردم را از کشورهای دیگر تهیه و فراهم کرد؛ چرا که این اقدام نه به سود بازرگانان و دولت افغانستان بوده و نه هم کشورهای همسایه، این حجم از نیازمندی های ملت ما را به ما خواهند داد.
پس، می ماند یک راه و آن تعامل و سازش با دولت پاکستان است که بر دولتمردان ما است تا با حوصله و درایتی استوار، راهکار مناسبی برای آن جست و جو کنند.
این جریان، مسلمان و غیر مسلمان نمی شناسد و تقریباً تمامی دولت و کشورها، با عزمی، جزم، رو به این پرتگاه در حرکت اند!. این درست است که خاستگاه بینش جدایی دین از سیاست، کشورهای استعماری بوده و در واقع، این دیدگاه، روشی بوده است برای فریب افکار عمومی بشریت و به بند کشیدن آنان و غارت امکانات و سرمایه های ملی آنان به وسیله قدرت های استعماری شرقی و غربی؛ اما در حال حاضر، این بینش استعماری در تمامی کشورهای جهان، مرسوم و متداول است.
در شرایط کنونی جهان، همه ی کشورها اعم از جوامع اسلامی و غیر اسلامی، از ایده جدایی دین از سیاست، پیروی می کنند و این روش و بینش، در جوامع بشری، در حال نهادینه شدن است. با تاسف باید اعتراف کرد که قدرت های استعماری و استکباری دنیا در بکارگیری تز جدایی دین از سیاست در کشورهای اسلامی، چون سایر ترفندهای شان، موفق ظاهر شده اند.
امروزه با نگاهی به دولتها و کشورهای اسلامی- عربی، و عملکرد مقامات و دولتمردان آنان در قبال جوامع اسلامی، به روشنی به پیروی آنان از تز جدایی دین از سیاست پی می بریم. یکی از کشورهایی که در همجواری ما قرار دارد و سالهاست که از این تز غیر انسانی و خلاف اخلاق دینی، بهره می برد، جمهوری به اصطلاح اسلامی پاکستان است!.
مقامات پاکستانی با پایبندی به همین تز ظالمانه، برخورد سیاسی خویش را با دولت و ملت همدین و همسایه اش افغانستان، تنظیم کرده است. اگر چه دین و آموزه های انسان ساز مکتب اسلام، ابداً یک چنین اجازه و حقی را به دولتمردان پاکستانی نمی دهد تا نسبت به همسایه مسلمانش، این همه ستم و اجحاف را روا بدارد؛ اما این سیاست جدایِ از دین است که مقامات لاقید اسلام آباد را تا آن اندازه جریح و جسور ساخته تا به انواع و انحای مختلف و البته نامشروع و ظالمانه، دولت و ملت افغانستان را تحت فشارهای طاقت فرسا قرار بدهند.
دولت اسلام آباد در تازه ترین اقدام غیر انسانی، ۳۰۰۰ کانتینر اموال و کالاهای تجارتی بازرگانان افغان را از ۲۲ روز به این طرف، در بندر کراچی توقف داده است.
" خان‌جان الکوزی؛ معاون اتاق تجارت با تایید اینکه سه هزار کانتنیر کالاهای بازرگانان افغان در پاکستان متوقف شده اند گفت:"بیش از ۲۰ روز است که کانتینرهای کالای بازارگانان افغان در بندر کراچی از سوی پاکستان متوقف شده است".
به عقیده وی، دلیل متوقف شدن کانتینرها تنش در روابط افغانستان و پاکستان می باشد.
الکوزی می گوید:"پس از امضای توافقنامه تجارتی و ترانزیتی میان دو کشور به جای کاهش مشکلات، چالش ها بر سر راه بازرگانان افزایش یافته و باعث شده که آنها صدها میلیون دالر زیان ببیبند".
به گفته الکوزی، هر زمانی که تنش‌های سیاسی بین افغانستان و پاکستان به وجود می‌آید بر رابطه تجاری دو کشور نیز تاثیر می‌گذارد.
او گفت که در میان ۳ هزار کانتنیر کالاهای تاجران افغان مواد غذایی هم متوقف شده که احتمال فاسد شدن آن نیز وجود دارد."
آقای الکوزی به نکته دقیقی اشاره کرده است و آن برخورد سیاسی دولت پاکستان با یک موضوع اقتصادی و نهایتا انسانی است. افغانستان با توجه به وضعیت اقتصادی نابسامان و ناپایداری که دارد، در یک چنین پیشامدهایی نمی‌تواند از موضع قوت با جانب پاکستانی اش برخورد کند.
باید اعتراف کرد که اقتصاد متکی به دیگر کشورها، دست دولتمردان ما را به سختی بسته و حنجره تصمیم گیری آنان را به سختی می فشارد! دولتمردان اسلام آباد نیز به خوبی از این موضوع اطلاع دارند و در کنار سایر فشارهایی چون تجهیز و تمویل مخالفان مسلح دولت افغانستان، از اهرم فشار بستن مرز و توقیف کاروانهای تجارتی نیز سود می برند.
بر خلاف تصور آرامش در روابط کابل- اسلام آباد، این روابط از تنش و بحران ناآشکار و پنهانی، رنج می برد.
پاکستان احساس می کند که در تعاملات چند جانبه برنامه مصالحه، از بازی دور نگهداشته شده و به همین دلیل نیز در آزاد کردن مهره های اصلی طالبان از زندانهای آن کشور، تعلل کرده، همکاری لازم با امریکا و دولت افغانستان را ندارد.
فشار اخیر آن کشور مبنی بر مسدود کردن مرز تورخم و توقیف سه هزار کانتینر حامل کالاهای تجارتی، در همین راستا، تحلیل و ارزیابی می شود. دولتمردان ما نیز می دانند که تعامل سالم و منطقی با دولتی مانند پاکستان، بی‌اندازه دشوار و حساس است.
از یک سوی نمی شود روابط تجاری و بازرگانی با آن کشور را قطع کرد و احتیاجات مردم را از کشورهای دیگر تهیه و فراهم کرد؛ چرا که این اقدام نه به سود بازرگانان و دولت افغانستان بوده و نه هم کشورهای همسایه، این حجم از نیازمندی های ملت ما را به ما خواهند داد.
پس، می ماند یک راه و آن تعامل و سازش با دولت پاکستان است که بر دولتمردان ما است تا با حوصله و درایتی استوار، راهکار مناسبی برای آن جست و جو کنند.
مولف : سیدفاضل محجوب
