در طول دو سال اخیر، تلاش های دولت افغانستان مخصوصا تمایل فراوان رییس جمهور کرزی به منظور تامین صلح و کشاندن گروه های شورشی به پای میز مذاکره روز به روز افزایش یافته است.
این تلاش ها اخیرا و به ویژه پس از سفر صلاح الدین ربانی؛ رییس شورای عالی صلح افغانستان به پاکستان و به دنبال آن سفر اشفق کیانی؛ فرمانده کل ارتش پاکستان و نیز سفر زلمی رسول؛ وزیر خارجه افغانستان به آن کشور، وارد فصل تازه ای شده و امیدواری ها در خصوص همکاری شفاف تر پاکستان با این روند، بیشتر شده است.
با این حال، شماری از منتقدان نسبت به برداشت و نگاه خویش بینانه افغانستان نسبت به چراغ سبزهای پاکستان بدبین اند و از سوی دیگر، اقدامات و خواست های دولت افغانستان برای آزادی زندانیان طالبان از زندان های پاکستان نیز با انتقادهای گسترده ای در داخل افغانستان مواجه شده مخصوصا اینکه هیچ واکنش مثبتی را از سوی طالبان به همراه نداشته است.
در این میان، افغانستان هم اکنون شاهد برگزاری یک کمپاین سراسری 16 روزه به منظور محو خشونت علیه زنان است.
آمارها نشان می دهد که خشونت علیه زنان در نقاط مختلف کشور به نحو تکان دهنده ای افزایش یافته و این امر، نگرانی های گسترده ای را به همراه داشته است.
وزارت امور زنان و سایر نهادهای مسئول در عرصه حقوق زن، اکنون در تلاش اند؛ تا با ارائه آگاهی از حقوق زنان از طرق مختلف از جمله علما و مساجد، ضریب کارآیی برنامه های محو خشونت علیه زنان را بالا ببرند.
افزون براین، شماری از رسانه ها، عملکرد برخی نهادهای حقوق بشری و فعال در عرصه حقوق زن را نمادین، تشریفاتی، شهرت طلبانه و منفعت جویانه دانسته و نیات واقعی مدعیان این امر را زیر سوال می برند و نسبت به آن ابراز تردید می کنند.
اما آنچه در این میان، کمتر مورد توجه قرار گرفته است وضعیت و جایگاه زنان در زمینه تلاش های صلح دولت افغانستان است.
مخاطب اصلی ندای صلح دولت افغانستان، گروه هایی هستند که میانه مناسبی با طیف زنان جامعه نداشته اند. طالبان و حزب اسلامی هیچگاه نسبت به زنان و حقوق آنان، حتی برپایه نظام فقهی و حقوقی اسلام نیز عنایتی نشان نداده اند.
طالبان در زمان حاکمیت خود، سختگیرانه ترین قوانین را به منظور اعمال محدودیت بر زنان در افغانستان به اجرا گذاشتند.
به همین جهت و با توجه به اینکه زنان همچنان غایب بزرگ روند صلح افغانستان هستند، به نظر می رسد این موضوع، یکی از جدی ترین چالش های روند کنونی صلح به حساب می آید. در این شکی نیست که صلح به نفع همه اتباع و شهروندان افغانستان از جمله زنان است؛ اما چه صلحی؟ صلحی که تنها به بازگشت طالبان به سیاست منجر شود؛ یا صلحی که در سایه قانون اساسی کنونی، آزادی های مدنی و حقوق شهروندی همه طیف های اجتماعی افغانستان میسر گردد؟ آیا چنین تضمینی وجود دارد که طالبان، با رعایت این اصول به صلح پیشنهادی دولت افغانستان گردن بگذارند؟
شماری از فعالان زن می گویند که آنها از روند مصالحه حمایت می کنند؛ اما نه به هر قیمتی. شینکی کروخیل یکی از همین فعالان حقوق زنان است.
او می گوید که زنان حاضر نیستند "صلح به هر قیمت" را بپذیرند.
به باور وی "در افغانستان بدون شک زنان خواستار صلح هستند؛ اما صلح به هر قیمت نه. زنان دیگر حاضر نیستند که در مذاکرات صلح باز هم قربانی شوند."
این نشان می دهد که زنان نسبت به عدم تعریف جایگاهی برای خود در روند صلح، معترض اند و آن را برای آینده وضعیت زنان در افغانستان، نگران کننده می دانند.
براین اساس، روند صلح جاری و کمپاین گسترده محو خشونت علیه زنان، هم سازگاری ها و همخوانی هایی دارد و هم ناسازگاری ها و ناهمخوانی هایی.
سازگاری این دو روند در این است که صلح به نفع همه از جمله زنان است و ادامه وضعیت کنونی به سود هیچکس نیست؛ اما این منوط به آن است که روشن شود صلحی که قرار است ایجاد شود برپایه چه اصول و مکانیزم هایی استوار است و متضمن کدام حقوق و امتیازات برای طرفین مصالحه و مهمتر از آن، مردم افغانستان به شمول زنان می باشد. در صورتی که روند کنونی همچنان ادامه یابد و طالبان به صورت یکجانبه از امتیازهای دولت افغانستان بهره مند شوند، مسلما همه طیف های اجتماعی کشور از جمله زنان، بار دیگر، قربانی حضور طالبانی خواهند شد که هیچ تغییری در منش و نگرش گذشته آنان ایجاد نشده است و این ناهمخوانی اصلی روند صلح و کمپاین محو خشونت علیه زنان است.
این تلاش ها اخیرا و به ویژه پس از سفر صلاح الدین ربانی؛ رییس شورای عالی صلح افغانستان به پاکستان و به دنبال آن سفر اشفق کیانی؛ فرمانده کل ارتش پاکستان و نیز سفر زلمی رسول؛ وزیر خارجه افغانستان به آن کشور، وارد فصل تازه ای شده و امیدواری ها در خصوص همکاری شفاف تر پاکستان با این روند، بیشتر شده است.
با این حال، شماری از منتقدان نسبت به برداشت و نگاه خویش بینانه افغانستان نسبت به چراغ سبزهای پاکستان بدبین اند و از سوی دیگر، اقدامات و خواست های دولت افغانستان برای آزادی زندانیان طالبان از زندان های پاکستان نیز با انتقادهای گسترده ای در داخل افغانستان مواجه شده مخصوصا اینکه هیچ واکنش مثبتی را از سوی طالبان به همراه نداشته است.
در این میان، افغانستان هم اکنون شاهد برگزاری یک کمپاین سراسری 16 روزه به منظور محو خشونت علیه زنان است.
آمارها نشان می دهد که خشونت علیه زنان در نقاط مختلف کشور به نحو تکان دهنده ای افزایش یافته و این امر، نگرانی های گسترده ای را به همراه داشته است.
وزارت امور زنان و سایر نهادهای مسئول در عرصه حقوق زن، اکنون در تلاش اند؛ تا با ارائه آگاهی از حقوق زنان از طرق مختلف از جمله علما و مساجد، ضریب کارآیی برنامه های محو خشونت علیه زنان را بالا ببرند.
افزون براین، شماری از رسانه ها، عملکرد برخی نهادهای حقوق بشری و فعال در عرصه حقوق زن را نمادین، تشریفاتی، شهرت طلبانه و منفعت جویانه دانسته و نیات واقعی مدعیان این امر را زیر سوال می برند و نسبت به آن ابراز تردید می کنند.
اما آنچه در این میان، کمتر مورد توجه قرار گرفته است وضعیت و جایگاه زنان در زمینه تلاش های صلح دولت افغانستان است.
مخاطب اصلی ندای صلح دولت افغانستان، گروه هایی هستند که میانه مناسبی با طیف زنان جامعه نداشته اند. طالبان و حزب اسلامی هیچگاه نسبت به زنان و حقوق آنان، حتی برپایه نظام فقهی و حقوقی اسلام نیز عنایتی نشان نداده اند.
طالبان در زمان حاکمیت خود، سختگیرانه ترین قوانین را به منظور اعمال محدودیت بر زنان در افغانستان به اجرا گذاشتند.
به همین جهت و با توجه به اینکه زنان همچنان غایب بزرگ روند صلح افغانستان هستند، به نظر می رسد این موضوع، یکی از جدی ترین چالش های روند کنونی صلح به حساب می آید. در این شکی نیست که صلح به نفع همه اتباع و شهروندان افغانستان از جمله زنان است؛ اما چه صلحی؟ صلحی که تنها به بازگشت طالبان به سیاست منجر شود؛ یا صلحی که در سایه قانون اساسی کنونی، آزادی های مدنی و حقوق شهروندی همه طیف های اجتماعی افغانستان میسر گردد؟ آیا چنین تضمینی وجود دارد که طالبان، با رعایت این اصول به صلح پیشنهادی دولت افغانستان گردن بگذارند؟
شماری از فعالان زن می گویند که آنها از روند مصالحه حمایت می کنند؛ اما نه به هر قیمتی. شینکی کروخیل یکی از همین فعالان حقوق زنان است.
او می گوید که زنان حاضر نیستند "صلح به هر قیمت" را بپذیرند.
به باور وی "در افغانستان بدون شک زنان خواستار صلح هستند؛ اما صلح به هر قیمت نه. زنان دیگر حاضر نیستند که در مذاکرات صلح باز هم قربانی شوند."
این نشان می دهد که زنان نسبت به عدم تعریف جایگاهی برای خود در روند صلح، معترض اند و آن را برای آینده وضعیت زنان در افغانستان، نگران کننده می دانند.
براین اساس، روند صلح جاری و کمپاین گسترده محو خشونت علیه زنان، هم سازگاری ها و همخوانی هایی دارد و هم ناسازگاری ها و ناهمخوانی هایی.
سازگاری این دو روند در این است که صلح به نفع همه از جمله زنان است و ادامه وضعیت کنونی به سود هیچکس نیست؛ اما این منوط به آن است که روشن شود صلحی که قرار است ایجاد شود برپایه چه اصول و مکانیزم هایی استوار است و متضمن کدام حقوق و امتیازات برای طرفین مصالحه و مهمتر از آن، مردم افغانستان به شمول زنان می باشد. در صورتی که روند کنونی همچنان ادامه یابد و طالبان به صورت یکجانبه از امتیازهای دولت افغانستان بهره مند شوند، مسلما همه طیف های اجتماعی کشور از جمله زنان، بار دیگر، قربانی حضور طالبانی خواهند شد که هیچ تغییری در منش و نگرش گذشته آنان ایجاد نشده است و این ناهمخوانی اصلی روند صلح و کمپاین محو خشونت علیه زنان است.
منبع : خبرگزاری آوا- کابل- سرویس تحلیل و پژوهش اخبار
