همان طوری که در بخش های قبلی یاد آوری گردید، برگزاری سالم وشفاف انتخابات، راه دشواری را در پیش دارد اما از آنجایی که به ثمر نشستن آن، تاثیر شگرفی در جهت فراهم آمدن زمینه های تامین صلح وثبات در کشور دارد اصرار بر آن است تا انتخابات به هر شکل ممکن، در سر موعد مقرر برگزار شود و نیز گفته شد که یکی از عوامل مهم وعمده ای که می تواند در برگزاری موفق انتخابات دخیل باشد، در نظر گرفتن "باید" های انتخاباتی و در نتیجه، انجام وظایف درست از سوی کاندیداها، اصحاب رسانه وتبلیغ و عموم مردم است و اما طرف های عمده دیگر نیز وجود دارند که اگرچه بعضا جدای از مردم نمی باشند اما رعایت "باید" های مربوط به انتخابات29 اسد، از سوی آن ها، راسا می تواند کمکی قابل توجهی در امر برگزاری عادلانه، سالم و شفاف انتخابات نماید.
برخی از این طرف ها، احزاب، جریان های سیاسی، فرهنگی و مدنی می باشند. اینان، وظایف بسیار سنگینی در راستای برگزاری سالم، عادلانه وشفاف انتخابات دارند، به خصوص دسته ای که وجهه جهادی داشته و از پایگاه وسیع مردمی برخوردارند، علاوه بر این که در سایر عرصه های مربوط به انتخابات مانند تامین امنیت، و... نقش اساسی خواهند داشت، در تشویق مردم و فراهم ساختن زمینه حضور گسترده اقشار و طبقات گوناگون، پای صندوق های رای، رسالت بزرگی بر عهده دارند و پیامد این حرکت، دستیابی افغانستان، به یک انتخابات پر شور خواهد بود واین روند می تواند تضمین کننده به وجود آمدن یک دولت با اقتدار و تامین کننده صلح وثبات در کشور باشد، دقیقا همان چیزی که مردم مسلمان ما در زمان جهاد وچه پس از پیروزی به دنبال آن بوده اند.
روی دست گرفتن طرح وبرنامه عملی نظارت بر روند برگزاری انتخابات "باید" دیگری است که متوجه این طیف بوده و این اقدام یکی از عواملی خواهد بود که می تواند انتخابات را از سلامت برخوردار نموده باعث وبانی ایجاد اطمینان عمومی از عادلانه، سالم وشفاف بودن انتخابات گردد.
دولت افغانستان، از منظر بسیاری، اگرچه یکی از عوامل کم تاثیر در امور افغانستان به نظر می رسد ولی به زعم ونظر مردم، تنها طرف عمده و اثر گذار می باشد که اگر تلاش به خرج بدهد می تواند بیش از هر عامل دیگر، موثر تر عمل نماید. البته بیان کردن وظایف دولت واینکه گفته شود چه کار هایی متوجه زمامداران کشور ومجموعه های زیر دست آنان است تا با جدیت در راستای انجام آن حرکت نمایند کمی دیر به نظر می رسد و اگر دولت واقعا دولت می بود، لازم به نظر می رسید، تا کنون همه وظایف ومسولیت های خود را در تمام عرصه ها به خصوص انتخابات، به خوبی انجام می داد ولی با آن هم، یکی از "باید" هایی که حالا هم انتظار می رود تا به وسیله دولت افغانستان مورد رعایت قرار بگیرد، اهتمام بیشتر وجدی تر در امر تامین امنیت انتخابات می باشد. دولت افغانستان می باید از همه طرح ها وبرنامه ها واز تمام توامندی ها وظرفیت های داخلی وبین المللی سود بجوید تا به طور نسبی هم که شده موضوع تامین امنیت سرتاسری را در مرکز توجه خود قرار دهد و کوشش کند تا به هر نحو ممکن زمینه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری وشورا های ولایتی را مهیا کند.
دولت افغانستان وظیفه دارد تا در راستای تامین امنیت کاندیداها هم، اقدامات فوری وعاجل را روی دست بگیرد ونیز از شکل گیری این ذهنیت که گویا یک کاندید خاص از امکانات دولتی استفاده غیر قانونی می نماید جلوگیری به عمل آورد و شرایط استفاده برابر برای همه کاندیداها از امکانات عمومی، ابزار وادوات رسانه ای وتبلیغی وحضور در اجتماعات عمومی در سایر ولایات را آماده نماید.
عدم دخالت هرگونه اراده خارجی در روند انتخابات از دیگر "باید" هایی است که می بایست از طرف قدرت های بین المللی حاضر در افغانستان مورد توجه قرار بگیرد. اگرچه بعضی از صاحب نظران را عقیده بر این است که گفتن ونگفتن ما برای خارجی ها چندان اهمیتی نخواهد داشت ولی نگارنده اذعان دارد که اراده خود افغان ها پس از خواست خداوند، بالاترین اراده ها در افغانستان است و نیروهای داخلی وظیفه دارند تا مطابق آن اراده، خواست و مطلوب خویش را برای خارجی ها بیان نمایند و اگر مورد توجه آن ها قرار نگرفت و هرگونه حرکتی در راستای دخالت در امور انتخابات از سوی آنان احساس گردید، مورد انتقاد وباز خواست قرار گرفته در برابر آن مقاومت جدی صورت بگیرد.
به هر حال خارجی ها از پیامد هر دخالتی در امور داخلی افغانستان به خصوص در روند برگزاری انتخابات، آگاه ساخته شوند که اگر چه اکثرا آگاه هستند اما با آن هم، مهم به نظر می رسد تا نیروهای داخلی، ادای تکلیف نموده به خارجی ها بگویند که شما اگر واقعا به فکر انجام وظیفه هستید به دنبال عملی کردن همان شعار هایی باشید که در ابتدای ورود به افغانستان سرداده بودید اما هیچکدام نه تنها عملی نشدند که در جهت تشدید معضلات گام برداشتید! گفتید با تروریسم مبارزه می کنید ولی از شواهد پیداست که با آن ها همراهی نمودید و شرایط احیای مجدد شان را فراهم کردید! به جای خشکاندن ریشه تروریسم، با حمایت های مالی، یا ناهماهنگی و بعضا ندانم کاری های تان، اسباب گسترش و عمقی شدن آن ریشه ها را سرهم نمودید! به خارجی ها گوشزد گردد که شما گفته بودید که برای دولت سازی وحمایت از حکومت منتخب مردم افغانستان وارد کشور ما شدید اما در این هفت سال، حاکمیت ملی ما را تضعیف نموده، عنعنات و رسوم میهنی و فرهنگ اسلامی ما را مورد هجمه قراردادید!.
شعار دادید که مواد مخدر را نابود می کنید اما نه تنها برای محو آن کاری نکردید که خود شما در کاشت وبرداشت و انتقال آن به خارج، وارد اقدام شدید.
شما گفتید، ما کمک می کنیم تا افغان ها در آسایش زندگی کنند اما با اجرای سیاست های اشتباه و مصرف کمک های بین المللی در جبهه های خود ساخته جنگ داخلی علیه مردم ما، هیچ توجهی به زیر ساخت های اقتصادی کشور نکردید و اشتغال زایی جدی و فراگیر نه تنها فراموش شد که جوان های وطن، از فرط بیکاری و گرسنگی، به حلقات مافیایی جنگ، ترور ومواد مخدر پیوستند و این روند همچنان ادامه دارد، شما خاطر اتباع وطن را با آرامش، بیگانه ساخته، کشور های همسایه ومنطقه را نسبت به اوضاع افغانستان حساس نموده، نه تنها مانع شدید که آن ها وارد عرصه باز سازی افغانستان نشوند که برای آن ها ذهنیت ایجاد نموده، زمینه های جبهه گیری آن ها را فراهم کردید و چه بسا برخی از این کشور ها صرفا برای تضعیف اقتدار وشکستن تبختر و خود خواهی شما ، وارد عرصه رقابت های کاذب در افغانستان شده و حتی برخی، آشوب ها و نا آرامی ها را نیز سازماندهی می نمایند.
دلسوزان جامعه افغانی به خارجی ها تفهیم نمایند که افغانستان پایگاه دایمی شما قرار نخواهد گرفت و تن به حضور سلطه گرانه تان نخواهند داد. اگر این خصیصه افغان ها را قبول ندارند، به اسناد وشواهد تاریخی گذشته زندگی مردم ما در لابلای تاریخ زرین و پر افتخار مبارزات حق طلبانه افغان ها مراجعه نمایند. از این رو به صلاح قدرت های غربی و خارجی است که نه تنها در روند برگزاری انتخابات بر خلاف مصالح اسلامی وملی ما، دخالت نکنند که تلاش نمایند تا انتخابات در کمال سلامت برگزار گردد تا فرد منتخب ملی، بر خواسته از نتایج انتخابات پیش رو ، بر سکوی ریاست جمهوری تکیه بزند.
طرف های عمده دیگری که ملزم به رعایت "باید" های انتخاباتی مربوط به افغانستان اند، کشورهای همسایه ما می باشند. معمولا کشورها، بیشترین تاثیر را در قلمرو همسایه های خود دارند و افغانستان نیز متاسفانه از این امر مستثنی نمی باشد و اگرچه از تحولات ومعضلات افغانستان، دیگر کشور های همسایه، متاثر شده اند اما روز گاری این تاثیر پذیری را افغانستان، از آن کشور ها داشته واین وضع تا هنوز نیز ادامه دارد. چه اگر دخالت کشور های همسایه در امور داخلی افغانستان نمی بود، قطعا شرایط افغانستان به صورتی در نمی آمد که مورد توجه کشور ها وقدرت های غربی قرار بگیرد تا آن ها به طور گسترده در افغانستان دخالت نموده به گونه ای که آثار شوم این دخالت امروزه دامن خود کشور های همسایه مداخله جو را گرفته و هر روز وهر شب وهر ساعت وهر آنی، قلمرو حاکمیت آن ها به وسیله عواملی به تشنج کشیده شوند که قطعا مورد حمایت همین خارجی ها هستند ویا سر زمین همسایه، به طور ممتد مورد بمباردمان هوایی قرار گرفته تا جایی که صد ها وهزاران انسان آن سرزمین کشته شده وخانه ها ومزارع شان منهدم گردند.
بنابراین، کشور های همسایه، به خاطر تامین امنیت داخلی خود شان هم که شده، باید تلاش کنند تا در افغانستان ثبات وامنیت تامین شود و یکی از راه های عمده بازگشت آرامش در افغانستان، برگزار شدن انتخابات سالم وعادلانه پیش رو است. اگر کشور های همسایه، مجدانه به مردم و دولت افغانستان، کمک نمایند، قطعا انتخابات افغانستان در کمال آرامش بر گزار خواهد شد.
بنابراین خواسته ما از این کشور ها این خواهد بود تا به هر نحو ممکن، دست افغان ها را بگیرند، چه آنهایی که دخالت آشکار در امور داخلی افغانستان داشته اند وچه آن دسته ای که در زمان جهاد وچه در دوران مقاومت تا حالا، پشتیبان و کمک گر مردم افغانستان بوده اند، ترتیباتی اتخاذ نمایند تا مردم افغانستان در داشتن یک انتخابات سالم و پر جنب وجوش، توفیقاتی را نصیب شوند.
والسلام
نویسنده:سید عیسی حسینی مزاری
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا)کابل