کمیسیون انتخابات می‌گوید طرح جدیدی را برای اصلاح نظام انتخاباتی و فعالیت‌های این کمیسیون به رئیس جمهوری فرستاده است.
این طرح حدود پنجاه صفحه‌ای ظرف دست‌کم سه ماه تدوین شده و برنامه‌های کوتاه مدت و درازمدت دارد.
شریفه زرمتی؛ عضو کمیسیون انتخابات گفت که تهیه فهرست رای‌دهندگان، ظرفیت سازی در کمیسیون و استخدام کارمندان دایمی و استفاده از تکنالوژی در روز انتخابات از برنامه های کوتاه مدت در این طرح است.
تامین امنیت سرتاسری، توزیع شناسنامه‌های الکترونیکی، تهیه سرشماری دقیق از سراسر افغانستان و اصلاح قوانین انتخابات و تشکیل و وظایف کمیسیون‌های انتخابات از برنامه های درازمدت در این طرح است.
به گفته وی، اجرایی شدن این طرح به پول هنگفتی نیاز دارد.
اما جامعه جهانی تامین هر نوع کمکی را برای کمیسیون مستقل انتخابات، مشروط به آوردن اصلاحات در کمیسیون ها و نظام انتخاباتی اعلام کرده است و همین امر است که به عقیده کارشناسان، اجرایی شدن هرگونه طرحی در زمینه اصلاح نظام انتخاباتی را غیر ممکن می سازد؛ زیرا ایجاد اصلاحات به ترتیبی که در طرح تازه کمیسیون انتخابات آمده است، نیازمند بودجه سنگینی است و از جانب دیگر، تامین بودجه لازم از سوی جامعه جهانی نیز مشروط به ایجاد اصلاحات شده است. نتیجه اینکه عملیاتی شدن این طرح در آینده نزدیک، کاملا دور از انتظار به نظر می رسد.
موضوعی که البته بر حجم ناامیدی ها در این زمینه می افزاید، توقف قطار اصلاحات انتخاباتی در ایستگاه اختلافات سیاسی دو رهبر حکومت وحدت ملی است.
آنها در توافق نامه سیاسی که منجر به تشکیل حکومت کنونی شد، متعهد شده بودند که نظام انتخاباتی را از طریق ایجاد یک کمیسیون مشترک، اصلاح کنند؛ اما این مهم، به دنبال اختلاف نظر دو رهبر بر سر رییس این کمیسیون، اکنون مدت هاست که به بن بست خورده و در حالی که کار پارلمان کنونی رو به پایان است، هنوز این کمیسیون کارش را برای اصلاح نظام انتخاباتی رسما آغاز نکرده است.
جامعه جهانی نیز با اشاره به تجربه تلخ و شرم آوری که در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته به دست آمد، کمک های مالی خود به نظام انتخاباتی افغانستان را به حال تعلیق درآورده است.
با این حساب، تامین هزینه های اجرای طرح های تازه کمیسیون انتخابات برای اصلاح نظام انتخاباتی، تنها یک بخش از مشکلات موجود و شاید مهم ترین بخش آن باشد؛ اما آنچه کار عملی در زمینه اصلاحات انتخاباتی و زمینه سازی برای برگزاری یک انتخابات واقعی و مردمی و شفاف را با مانع رو به رو کرده، فقط کمبود بودجه و قطع کمک های مالی جامعه جهانی به نظام انتخاباتی افغانستان نیست؛ اراده سیاسی هم برای ایجاد چنین اصلاحاتی در حکومت وجود ندارد.
وقتی دو رهبر پس از ماه ها از تشکیل حکومت وحدت ملی و امضای توافق نامه سیاسی، هنوز نتوانسته یا شاید نخواسته اند کمیسیون اصلاحات انتخاباتی را به صورت کامل، تشکیل دهند، روشن نیست که این کمیسیون در آینده حتی در صورت تشکیل، چگونه می تواند در سایه حجم سنگین امتیازطلبی، زیاده خواهی و خودمحوری سران حکومت، به کارش ادامه دهد و به مکانیزمی مشترک و مورد قبول همه طرف ها برای ایجاد اصلاحات انتخاباتی دست پیدا کند.
البته نبود اراده سیاسی برای اصلاح نظام انتخاباتی و زمینه سازی برای برگزاری یک انتخابات شفاف و سراسری، تنها محدود به ایجاد کمیسیون اصلاحات انتخاباتی هم نیست. بسیاری از برنامه هایی که در طرح تازه کمیسیون انتخابات به ریاست جمهوری مورد اشاره قرار گرفته، خارج از دایره کار کمیسیون ایجاد اصلاحات انتخاباتی قرار دارد؛ اما هنوز عملیاتی نشده است.
به عنوان نمونه، تهیه فهرست رأی دهندگان، استفاده از تکنالوژی های مدرن انتخاباتی، تامین امنیت سراسری و توزیع شناسنامه های الکترونیکی از جمله برنامه هایی است که اساسا ربطی به ایجاد اصلاحات انتخاباتی ندارند. این طرح ها سال ها پیش از امروز، در دستور کار دولت قرار داشته است و برخی از آنها مانند توزیع تذکره های الکترونیکی، تنها به یک اقدام نمادین و تشریفاتی رییس جمهور بستگی دارد تا شروع شود؛ اما همین اقدام تشریفاتی هم انجام نمی شود.
با این حساب، روشن است که اراده سیاسی واقعی برای ایجاد اصلاحات انتخاباتی و زمینه سازی برای برگزاری یک انتخابات شفاف، دموکراتیک، مردمی و سراسری در حکومت به وجود نیامده است و تا زمانی که این اراده شکل نگرفته، هیچ تمهید دیگری نمی تواند متضمن پیشرفت مطلوب امور در این زمینه باشد.
این طرح حدود پنجاه صفحه‌ای ظرف دست‌کم سه ماه تدوین شده و برنامه‌های کوتاه مدت و درازمدت دارد.
شریفه زرمتی؛ عضو کمیسیون انتخابات گفت که تهیه فهرست رای‌دهندگان، ظرفیت سازی در کمیسیون و استخدام کارمندان دایمی و استفاده از تکنالوژی در روز انتخابات از برنامه های کوتاه مدت در این طرح است.
تامین امنیت سرتاسری، توزیع شناسنامه‌های الکترونیکی، تهیه سرشماری دقیق از سراسر افغانستان و اصلاح قوانین انتخابات و تشکیل و وظایف کمیسیون‌های انتخابات از برنامه های درازمدت در این طرح است.
به گفته وی، اجرایی شدن این طرح به پول هنگفتی نیاز دارد.
اما جامعه جهانی تامین هر نوع کمکی را برای کمیسیون مستقل انتخابات، مشروط به آوردن اصلاحات در کمیسیون ها و نظام انتخاباتی اعلام کرده است و همین امر است که به عقیده کارشناسان، اجرایی شدن هرگونه طرحی در زمینه اصلاح نظام انتخاباتی را غیر ممکن می سازد؛ زیرا ایجاد اصلاحات به ترتیبی که در طرح تازه کمیسیون انتخابات آمده است، نیازمند بودجه سنگینی است و از جانب دیگر، تامین بودجه لازم از سوی جامعه جهانی نیز مشروط به ایجاد اصلاحات شده است. نتیجه اینکه عملیاتی شدن این طرح در آینده نزدیک، کاملا دور از انتظار به نظر می رسد.
موضوعی که البته بر حجم ناامیدی ها در این زمینه می افزاید، توقف قطار اصلاحات انتخاباتی در ایستگاه اختلافات سیاسی دو رهبر حکومت وحدت ملی است.
آنها در توافق نامه سیاسی که منجر به تشکیل حکومت کنونی شد، متعهد شده بودند که نظام انتخاباتی را از طریق ایجاد یک کمیسیون مشترک، اصلاح کنند؛ اما این مهم، به دنبال اختلاف نظر دو رهبر بر سر رییس این کمیسیون، اکنون مدت هاست که به بن بست خورده و در حالی که کار پارلمان کنونی رو به پایان است، هنوز این کمیسیون کارش را برای اصلاح نظام انتخاباتی رسما آغاز نکرده است.
جامعه جهانی نیز با اشاره به تجربه تلخ و شرم آوری که در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته به دست آمد، کمک های مالی خود به نظام انتخاباتی افغانستان را به حال تعلیق درآورده است.
با این حساب، تامین هزینه های اجرای طرح های تازه کمیسیون انتخابات برای اصلاح نظام انتخاباتی، تنها یک بخش از مشکلات موجود و شاید مهم ترین بخش آن باشد؛ اما آنچه کار عملی در زمینه اصلاحات انتخاباتی و زمینه سازی برای برگزاری یک انتخابات واقعی و مردمی و شفاف را با مانع رو به رو کرده، فقط کمبود بودجه و قطع کمک های مالی جامعه جهانی به نظام انتخاباتی افغانستان نیست؛ اراده سیاسی هم برای ایجاد چنین اصلاحاتی در حکومت وجود ندارد.
وقتی دو رهبر پس از ماه ها از تشکیل حکومت وحدت ملی و امضای توافق نامه سیاسی، هنوز نتوانسته یا شاید نخواسته اند کمیسیون اصلاحات انتخاباتی را به صورت کامل، تشکیل دهند، روشن نیست که این کمیسیون در آینده حتی در صورت تشکیل، چگونه می تواند در سایه حجم سنگین امتیازطلبی، زیاده خواهی و خودمحوری سران حکومت، به کارش ادامه دهد و به مکانیزمی مشترک و مورد قبول همه طرف ها برای ایجاد اصلاحات انتخاباتی دست پیدا کند.
البته نبود اراده سیاسی برای اصلاح نظام انتخاباتی و زمینه سازی برای برگزاری یک انتخابات شفاف و سراسری، تنها محدود به ایجاد کمیسیون اصلاحات انتخاباتی هم نیست. بسیاری از برنامه هایی که در طرح تازه کمیسیون انتخابات به ریاست جمهوری مورد اشاره قرار گرفته، خارج از دایره کار کمیسیون ایجاد اصلاحات انتخاباتی قرار دارد؛ اما هنوز عملیاتی نشده است.
به عنوان نمونه، تهیه فهرست رأی دهندگان، استفاده از تکنالوژی های مدرن انتخاباتی، تامین امنیت سراسری و توزیع شناسنامه های الکترونیکی از جمله برنامه هایی است که اساسا ربطی به ایجاد اصلاحات انتخاباتی ندارند. این طرح ها سال ها پیش از امروز، در دستور کار دولت قرار داشته است و برخی از آنها مانند توزیع تذکره های الکترونیکی، تنها به یک اقدام نمادین و تشریفاتی رییس جمهور بستگی دارد تا شروع شود؛ اما همین اقدام تشریفاتی هم انجام نمی شود.
با این حساب، روشن است که اراده سیاسی واقعی برای ایجاد اصلاحات انتخاباتی و زمینه سازی برای برگزاری یک انتخابات شفاف، دموکراتیک، مردمی و سراسری در حکومت به وجود نیامده است و تا زمانی که این اراده شکل نگرفته، هیچ تمهید دیگری نمی تواند متضمن پیشرفت مطلوب امور در این زمینه باشد.
