پیمان راهبردی آمریكا افغانستان، نوشیدن 'جام زهر كاپیتولاسیون'

 پیمان راهبردی آمریكا - افغانستان كه قرار است طی ماههای آینده تصویب و اجرا شود، تبدیل به واژه تلخی برای افغانها شده، تا جایی كه برخی از آن به عنوان جام زهر تعبیر كردند. 

براساس یكی از بندهای پیش نویس این پیمان كه هنوز رسمی نشده، نیروهای آمریكایی به بهانه تامین امنیت آزادند در مناطق مختلف افغانستان تردد كنند، حق ورود و خروج بدون كنترل از مرزهای كشور را دارند، افغانها حق بازداشت آمریكایی ها را ندارند و در صورت بازداشت باید آنها را تحویل مقام های آمریكاییها بدهند.

پیمان راهبری میان آمریكا و افغانستان در زمان ریاست جمهوری جرج بوش پسر مطرح شد و در آن زمان بیشتر جنبه تبلیغاتی داشت اما گویا اكنون مقامات افغانستان و آمریكا برای توافق اصولی بر سر اجرای این پیمان جدی شده اند.

بتازگی 'رنگین دادفر اسپنتا' مشاور امنیت ملی افغانستان در راس هیاتی دیپلماتیك در آمریكا حضور یافت و مذاكراتی را با مقامات آمریكایی در این خصوص انجام داده است.

اگرچه این پیمان به نظر عده ای از سران سیاسی افغانستان در آموزش نیروهای افغانی و كمك به دولت اهمیت دارد اما به عقیده آگاهان سیاسی، مفاد این پیمان بیانگر اعطای حق كاپیتالاسیون به آمریكاست.

آمریكا كه با ادعای برقراری امنیت به اشغال افغانستان در 10 سال گذشته اقدام كرده با مخالفت و واكنش شدید گروههای سیاسی و شورشی مواجه شده است و در صورتی كه این پیمان امضا شود مخالفتها و خشونتها افزایش می یابد و مردم افغان طعم صلح را نخواهند چشید.

بسیاری از تحلیلگران در مورد این پیمان نظرات متفاوتی دارند، بیشتر گروههای سیاسی افغان، دانشگاهیان و حتی برخی كشورهای منطقه با چنین پیمانی مخالفند اما سران سیاسی افغانستان بر چنین پیمانی تاكید می ورزند و این پیمان را چاره نجات كشورشان می دانند.

به دلیل این اختلافات و دغدغه ها قرار است در آینده ای نزدیك این پیمان راهبردی برای تصویب در لویی جرگه  به بحث و بررسی گذاشته شود.

حامد كرزی' اعتقاد دارد كشورش در شرایطی است كه نیاز به یك كشور قدرتمند دارد تا آنها را در برابر خطرات داخلی و خارجی حمایت كند و آمریكا چنین كشوری است، البته وی این را هم اضافه می كند كه ما درصورتی این پیمان را امضا خواهیم كرد كه آمریكایی ها در تامین امنیت افغانستان ، بیش از گذشته كمك كنند.

مقامات باید این موضوع را مدنظر باشته باشند كه در یك دهه حضور آمریكا و بیش از 30 كشور جهان با 150 هزار نیروی نظامی، روز به روز خشونتها افزایش و ناامنی های افغانستان به بی سابقه ترین شكل خود در 10 سال گذشته رسیده است پس چگونه ممكن است بعد از امضای این پیمان؛ آمریكا با چند پایگاه خود ضامن امنیت افغانستان باشد.

رئیس جمهور کرزی چندی پیش گفته بود كه حضور جهانی در 10 سال گذشته در افغانستان حتی در توسعه زیرساخت های این كشور تاثیر نداشته است.

10 سال پیش نیز در كنفرانس بن آلمان ، كشورها متعهد شدند كه هر كدام برای امنیت و بازسازی افغانستان مسوولیتی را به عهده بگیرند، آیا بعد از این مدت كشوری به تعهد خود عمل كرد؟ آیا امنیت افغانستان تامین شد، آیا زیر ساخت های این كشور توسعه پیدا كرده است؟ جواب همه این سوال ها این است' افغانستان بعد از 10 سال از آن پیمان با خشونت و ناامنی و فقر شدید مواجه شده است.

هدف آمریكا از این پیمان كمك به تامین امنیت كشور اسلامی افغانستان نیست، بلكه این كشور برنامه درازمدتی برای تامین منافع خود در كل منطقه را درنظر داشته و ناامنی و جنگ در افغانستان بهترین بهانه برای حضور دائمی آمریكا در منطقه است.

به همین دلیل است كه بسیاری از كارشناسان مسائل بین الملل اعتقاد دارند آمریكا در افغانستان ، خود 'آب را گل آلود كرده است' تا از این رهگذر به اهدافش دست یابد.

آمریكا برای توجیه حضور خود در افغانستان، طالبان را پرورش داد تا بتواند به بهانه ریشه كنی این گروه شورشی، در منطقه حضور دائمی داشته باشد.

دلیلی كه صحت این ادعا را قوی می كند این است كه آمریكا و دیگر كشورهای ناتو به منظور بهره برداری مطلوب از پدیده طالبان بعد از 10 سال، افغانستان را آنچنان ضعیف نگه داشته اند كه خود به تنهایی نتواند مسئولیت تامین امنیت را در كشور را به عهده گیرد.

برخی كشورهای منطقه مانند جمهوری اسلامی ایران معتقدند با توجه به خوی اشغالگری و شرارت بار آمریكا چنین پیمانی نه تنها به صلاح افغانستان نیست بلكه امنیت كشورهای منطقه را به خطر خواهد انداخت.

این كشورها می گویند هیچ كشوری به جز خود افغانستان و كشورهای منطقه نمی توانند امنیت را در این كشور برقرار كنند از این رو خروج آمریكاییها و دیگر كشورهای بیگانه، بهترین گزینه برای عبور از این بحران و برقراری امنیت است.

علی اكبر صالحی وزیر امور خارجه ایران اخیرا در نشست استانبول بر مخالفت این کشور با همكاری نظامی آمریكا و افغانستان تاكید كرد و گفت كه آمریكا قصد دارد برای تحقق اهداف فرامنطقه ای، حضور نظامی خود را در افغانستان به بهانه ریشه كنی تروریسم گسترش دهد.

مقامهای روسیه نیز چندی پیش در مخالفت با حضور دائمی آمریكا در افغانستان گفته بودند كاخ سفید كه ادعا دارد بعد از 10 سال به هدف تامین امنیت در افغانستان دست یافته است اكنون به چه منظور می خواهد در این كشور حضور دائمی داشته باشد.

آنچه گروههای سیاسی و اقوام مختلف افغانستان را نگران كرده، وعده های بی سرانجام بیگانگان است كه حاصل آن ناامنی، فقر و بدبختی است و پیمان راهبردی كابل و واشنگتن، نه تنها به این وضع خاتمه نمی دهد بلكه بر شدت مشكلات می افزاید و به همین دلیل است كه 'غلام جیلانی ضواك' رئیس مركز تحقیقات راهبردی افغانستان، پیمان یا اعلامیه راهبردی آمریكا و افغانستان را برای افغانها به مثابه جام زهری می داند كه نباید آن را بنوشند. 

منبع: ایرنا