با اینکه گفته میشود زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه امریکا برای صلح افغانستان به هدف ایجاد تسهیلات در روند صلح و شکست بنبست انتخابات ریاست جمهوری افغانستان وارد کابل شده، اما به باور بسیاری از آگاهان، موضعگیریهای اخیر خلیلزاد و رویکرد او پیرامون نهایی سازی توافقنامه صلح با طالبان، مداخله در امور داخلی کشور و موارد پنهانی در این توافق، دیگر نمیتواند گره به وجود آمده در سیاست داخلی افغانستان به خصوص پیرامون نتایج انتخابات ریاست جمهوری را باز کند.
خبرگزاری صدای افغان(آوا) – کابل: عبدالحمید مبارز، آگاه سیاسی و رسانهای، در مصاحبه با آوا با بیان مطلب فوق افزود: "پس از امضای توافقنامه صلح میان امریکا و گروه طالبان، اکنون زلمی خلیلزاد به کابل آمده تا به داستان صلح و انتخابات افغانستان پایان دهد، اما به نظر میرسد که نقش او دیگر رنگ نخواهد داشت".
به گفته مبارز، هرچند خلیلزاد از ظرفیت بالای دیپلماتیک برخوردار است، اما اکنون نمیتواند از آن ظرفیت کار بگیرد، زیرا نه آن شرایط قبل از توافقنامه مساعد است و نه خلیلزاد، خلیلزاد سابق است که عملا برخلاف سیاستهای نظامی پاکستان در افغانستان عمل میکرد.
این آگاه سیاسی به این باور است، با توجه به موضعگیری که خلیلزاد در این اواخر داشت و توافقی که در آن دو موضوع مهم محرمانه نگاه داشته شده، همچنین اینکه متن توافق با رییسجمهور در میان گذاشته نشده، او دیگر نمیتواند گره به وجود آمده در سیاستهای داخلی افغانستان را باز کند.
او در پاسخ به اینکه همزمان با گفتگوهای بینالافغانی قرار است مراسم تحلیف غنی و عبدالله نیز برگزار شود، آیا آقای خلیلزاد میتواند گره این مشکل را باز کند؟ گفت: "سناریویی که در 2009 و سپس در 2014 ادامه یافت، مشکل به صورت مصلحتی حل شد، اما اگر بار دیگر چنین سناریویی تکرار شود، به نفع افغانستان نخواهد بود؛ چه بازیگر میدان خلیلزاد باشد یا کسی دیگر".
مبارز افزود: "اگر با میانجیگری هر کشوری، اینبار مصلحتها در نظر گرفته شود، دیگر در آینده قانون در افغانستان تطبیق نخواهد شد".
او با تاکید بر اینکه برای مصلحت و منافع افغانستان باید به فیصله کمیسیون انتخابات، هرچه هست، احترام گذاشت، افزود: "اعضای این کمیسیون از سوی 18 کاندید برگزیده شدند و کسی آنها را از بیرون تحمیل نکرده بود، پس همه باید به اعلام کمیسیون گردن نهند و پیش از مداخلات خارجیها، مشکل را حل کنند و اگر چنین نکنند، در حقیقت خود اینها هستند که نمیخواهند نهادها در کشور به وجود بیاید و قانون تطبیق شود".
مبارز از مسئله دیگری نیز پرده برداشت و گفت: "کاندیدانی که انتقاد دارند و کمیسیون را به تقلب متهم میکنند، هرکدام در ابتدا صد هزار رای را به کمیسیون نشان دادند، در حالی که پس از انتخابات، جز عبدالله و غنی هیچ یک صد هزار رای نیاوردند، پس معلوم می شود که همه اینها در اول کار تقلب و فریب کاری کردند".
پس به باور مبارز، نمیشود که هر بار با میانجیگری بیرونیها، قانون اساسی کشور را زیر پا کنیم و اگر چنین سناریویی تکرار شود، آنارشی و بی قانونی در کشور حاکم خواهد شد و هر کسی که زور داشت، قدرت را به دست خواهد گرفت.
او تاکید کرد که مصالح علیای کشور ایجاب میکند که فیصله کمیسیون تطبیق شود و اگر برخی کاندیدان کمیسیون را متهم ساختهاند، دادگاه عالی و کمیسیون نظارت بر قانون موجود است که باید اعضای کمیسیون انتخابات را با دلایل ارایه شده مورد بازپرس قرار دهند.
در همین حال، فهیم دشتی، کارشناس سیاسی و فعال مطبوعاتی نیز در مصاحبه با آوا، میگوید که برنامههای جدید خلیلزاد تا هنوز با جزئیات معلوم نیست، اما خودش گفته است که به خاطر تسهیل مسایل صلح و انتخابات به کابل آمده است.
اما به گفته او، روند ادامه مذاکرات صلح به این بستگی دارد که مشکلات انتخابات چگونه حل خواهد شد و به نظر میرسد که در این زمینه نیز خلیلزاد فعالیت خواهد داشت.
دشتی تصریح کرد: اینکه آیا خلیلزاد میتواند گره از مشکلات سیاسی افغانستان بردارد، یا نه، یک طرف قضیه است، اما طرف دیگر اینکه بعد از توافق امریکا با طالبان، برای مجموعههای سیاسی کشور به شمول دولت راهی باقی نمانده است؛ مگر اینکه با هم همکاری کنند.
هرچند گفته میشود که رییسجمهور غنی دیدار با خلیلزاد را رد کرده است، اما دشتی به این باور است که میانجیگری ادامه پیدا خواهد کرد و اگر یکبار این دیدار رد شده، به این معنی نیست که هیچ وقت غنی با خلیلزاد دیدار نخواهد کرد.
این در حالی است که صدیق صدیقی، سخنگوی رییسجمهور رد ملاقات اشرف غنی با خلیلزاد را رد کرده است.
پیش از این منابع غیررسمی از ماموریت جدید زلمی خلیلزاد در افغانستان خبر داده بودند. به گفته این منابع، زلمی خلیلزاد با یک طرح جديد در مورد حكومت آينده به کابل آمده است. مقامهای آمریکایی نیز به رهبران حکومت گوشزد کرده اند که حکومت آینده کوتاه مدت خواهد بود؛ این حکومت روی روند صلح تمرکز خواهد کرد و پس از آن، با حضور طالبان حکومت همه شمول شکل خواهد گرفت.
خبرگزاری صدای افغان(آوا) – کابل: عبدالحمید مبارز، آگاه سیاسی و رسانهای، در مصاحبه با آوا با بیان مطلب فوق افزود: "پس از امضای توافقنامه صلح میان امریکا و گروه طالبان، اکنون زلمی خلیلزاد به کابل آمده تا به داستان صلح و انتخابات افغانستان پایان دهد، اما به نظر میرسد که نقش او دیگر رنگ نخواهد داشت".
به گفته مبارز، هرچند خلیلزاد از ظرفیت بالای دیپلماتیک برخوردار است، اما اکنون نمیتواند از آن ظرفیت کار بگیرد، زیرا نه آن شرایط قبل از توافقنامه مساعد است و نه خلیلزاد، خلیلزاد سابق است که عملا برخلاف سیاستهای نظامی پاکستان در افغانستان عمل میکرد.
این آگاه سیاسی به این باور است، با توجه به موضعگیری که خلیلزاد در این اواخر داشت و توافقی که در آن دو موضوع مهم محرمانه نگاه داشته شده، همچنین اینکه متن توافق با رییسجمهور در میان گذاشته نشده، او دیگر نمیتواند گره به وجود آمده در سیاستهای داخلی افغانستان را باز کند.
او در پاسخ به اینکه همزمان با گفتگوهای بینالافغانی قرار است مراسم تحلیف غنی و عبدالله نیز برگزار شود، آیا آقای خلیلزاد میتواند گره این مشکل را باز کند؟ گفت: "سناریویی که در 2009 و سپس در 2014 ادامه یافت، مشکل به صورت مصلحتی حل شد، اما اگر بار دیگر چنین سناریویی تکرار شود، به نفع افغانستان نخواهد بود؛ چه بازیگر میدان خلیلزاد باشد یا کسی دیگر".
مبارز افزود: "اگر با میانجیگری هر کشوری، اینبار مصلحتها در نظر گرفته شود، دیگر در آینده قانون در افغانستان تطبیق نخواهد شد".
او با تاکید بر اینکه برای مصلحت و منافع افغانستان باید به فیصله کمیسیون انتخابات، هرچه هست، احترام گذاشت، افزود: "اعضای این کمیسیون از سوی 18 کاندید برگزیده شدند و کسی آنها را از بیرون تحمیل نکرده بود، پس همه باید به اعلام کمیسیون گردن نهند و پیش از مداخلات خارجیها، مشکل را حل کنند و اگر چنین نکنند، در حقیقت خود اینها هستند که نمیخواهند نهادها در کشور به وجود بیاید و قانون تطبیق شود".
مبارز از مسئله دیگری نیز پرده برداشت و گفت: "کاندیدانی که انتقاد دارند و کمیسیون را به تقلب متهم میکنند، هرکدام در ابتدا صد هزار رای را به کمیسیون نشان دادند، در حالی که پس از انتخابات، جز عبدالله و غنی هیچ یک صد هزار رای نیاوردند، پس معلوم می شود که همه اینها در اول کار تقلب و فریب کاری کردند".
پس به باور مبارز، نمیشود که هر بار با میانجیگری بیرونیها، قانون اساسی کشور را زیر پا کنیم و اگر چنین سناریویی تکرار شود، آنارشی و بی قانونی در کشور حاکم خواهد شد و هر کسی که زور داشت، قدرت را به دست خواهد گرفت.
او تاکید کرد که مصالح علیای کشور ایجاب میکند که فیصله کمیسیون تطبیق شود و اگر برخی کاندیدان کمیسیون را متهم ساختهاند، دادگاه عالی و کمیسیون نظارت بر قانون موجود است که باید اعضای کمیسیون انتخابات را با دلایل ارایه شده مورد بازپرس قرار دهند.
در همین حال، فهیم دشتی، کارشناس سیاسی و فعال مطبوعاتی نیز در مصاحبه با آوا، میگوید که برنامههای جدید خلیلزاد تا هنوز با جزئیات معلوم نیست، اما خودش گفته است که به خاطر تسهیل مسایل صلح و انتخابات به کابل آمده است.
اما به گفته او، روند ادامه مذاکرات صلح به این بستگی دارد که مشکلات انتخابات چگونه حل خواهد شد و به نظر میرسد که در این زمینه نیز خلیلزاد فعالیت خواهد داشت.
دشتی تصریح کرد: اینکه آیا خلیلزاد میتواند گره از مشکلات سیاسی افغانستان بردارد، یا نه، یک طرف قضیه است، اما طرف دیگر اینکه بعد از توافق امریکا با طالبان، برای مجموعههای سیاسی کشور به شمول دولت راهی باقی نمانده است؛ مگر اینکه با هم همکاری کنند.
هرچند گفته میشود که رییسجمهور غنی دیدار با خلیلزاد را رد کرده است، اما دشتی به این باور است که میانجیگری ادامه پیدا خواهد کرد و اگر یکبار این دیدار رد شده، به این معنی نیست که هیچ وقت غنی با خلیلزاد دیدار نخواهد کرد.
این در حالی است که صدیق صدیقی، سخنگوی رییسجمهور رد ملاقات اشرف غنی با خلیلزاد را رد کرده است.
پیش از این منابع غیررسمی از ماموریت جدید زلمی خلیلزاد در افغانستان خبر داده بودند. به گفته این منابع، زلمی خلیلزاد با یک طرح جديد در مورد حكومت آينده به کابل آمده است. مقامهای آمریکایی نیز به رهبران حکومت گوشزد کرده اند که حکومت آینده کوتاه مدت خواهد بود؛ این حکومت روی روند صلح تمرکز خواهد کرد و پس از آن، با حضور طالبان حکومت همه شمول شکل خواهد گرفت.