گزارش کاخ سفید در مورد افزایش تولید تریاک نیاز به ارزیابی بیشتر دارد/ جهان در مبارزه با مواد مخدر همکاری نکرده است

خبرگزاری صدای افغان(آوا) – کابل: کاخ سفید گزارشی را منتشر کرده که بر اساس آن، کشت کوکنار در افغانستان کاهش یافته، اما تولید تریاک بیشتر شده است. بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۱۹ میلادی ۱۶۰ هزار هکتار زمین کوکنار در افغانستان کشت شده که ۶۷۰۰ تن تریاک خالص از آن  به دست آمده، در حالی در سال ۲۰۱۸ میلادی، ۲۲۱ هکتار زمین کوکنار کشت شده و حاصلات به دست آمده از آن، به ۵۵۵۰ تریاک می‌رسید.
 
کاخ سفید پایین بودن نرخ تریاک در زمان کشت آن را از علل کاهش کشت کوکنار در افغانستان عنوان کرده و افزوده که آب و هوای مناسب سبب افزایش تولید بالقوه تریاک در کشور شده است.
 
در واکنش به انتشار این گزارش، "سید قاسم اخضراتی"، مشاور رسانه‌ای معینیت مبارزه با مواد مخدر وزارت امور داخله، در مصاحبه با آوا، می گوید: "در این‌که کشت کوکنار در کشور کاهش پیدا کرده، شکی نیست، اما در مورد افزایش تولید تریاک بررسی بیشتر لازم است".
 
به گفته او، هرچند افغانستان طی یک دهه اخیر آسی‌ های جدی را از ناحیه کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر دیده است، اما دولت افغانستان با امکاناتی که در اختیار دارد، بیشترین تلاش‌ها را برای کاهش این پدیده شوم انجام داده است.
 
بر اساس گفته‌های اخضراتی، از زمانی که وزارت مبارزه با مواد مخدر با وزارت داخله ادغام شده، دست‌آوردهایی وجود دارد که شامل دستگیری قاچاقچیان، کشف و ضبط مواد مخدر و همچنین کاهش کشت کوکنار می‌باشد.
 
وی در عین حال می‌گوید که قبلا وزارت مستقلی به نام مبارزه با مواد مخدر وجود داشت؛ جهان در ابتدا متعهد شد که حکومت افغانستان را در مبارزه با مواد مخدر کمک می‌کند، اما متاسفانه در عمل آن‌گونه که باید، همکاری نکردند.
 
مشاور رسانه‌ای معینیت مبارزه با مواد مخدر وزارت داخله از کمک‌های جامعه جهانی در راستای مبارزه با مواد مخدر در افغانستان ابراز نارضایتی کرد و گفت: با این‌که مواد مخدر یک معضل جهانی است، اما جامعه بین‌المللی دولت افغانستان را در بسیاری از موارد تنها گذاشته و با این مشکلات بزرگ مبارزه جدی نکرده است.
 
این در حالی است که با وجود مبارزه پیگیر و هزینه‌های هنگفت مالی طی چند سال اخیر، برای از بین بردن کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر در افغانستان، اما این کشور هنوز هم بزرگترین تولید کننده مواد مخدر جهان به شمار می‌رود.
 
بسیاری از کارشناسان به این باور هستند که دلیل ناکارایی مبارزه با مواد مخدر در افغانستان، عدم تطبیق قانون و همچنین دست داشتن مافیای قدرت داخلی و خارجی در تولید و قاچاق مواد مخدر است که زمینه‌ساز فراگیر شدن این پدیده کشنده شده است.
 
سیاست دولت جدی و قانع‌کننده نبوده است
"غلام محمد ییلاقی"، کارشناس امور اقتصادی در مصاحبه با آوا می‌گوید: "سیاست دولت در مبارزه با مواد مخدر از ابتدا تاکنون جدی و قانع کننده نبوده است و از طرف دیگر، منافع زورمندان در این پدیده نهفته است که نمی‌گذارند این مبارزه به جایی برسد".
 
به گفته ییلاقی، مبارزه با مواد مخدر در افغانستان تاکنون بیشتر جنبه شعاری داشته و نه تنها کار عملی قابل ملاحظه‌ای صورت نگرفته است که انتقال مواد مخدر توسط باندهای داخلی و خارجی افزایش پیدا کرده است.
 
 به گفته او، افراد مسلح غیرمسوول مخالفین دولت بر مناطق حاصل خیز کوکنار تسلط دارند و دولت از آن‌ها باج می‌گیرد، بنابراین با این ضعف مدیریت، مبارزه با مواد مخدر به جایی نمی‌رسد.
 
به باور این آگاه مسائل اقتصادی، اگر اقدام جدی از سوی دولت افغانستان و همکاران خارجی برای مبارزه با مواد مخدر صورت نگیرد، وضعیت از این بدتر خواهد شد و تعداد مبتلایان به مواد مخدر نیز افزایش پیدا می‌کند.
 
وی فقر فزاینده در افغانستان و بیکاری را عامل عمده افزایش مواد مخدر در کشور دانسته، می‌گوید: "وضعیت اقتصادی در کشور کاملا رو به وخامت است و هر روز بر تعداد فقرا افزوده می‌شود. طبق آمار خود حکومت، اکنون از 43 تا 50 درصد مردم زیر خط فقر زندگی می‌کنند، اما بر اساس ارزیابی‌های ما، بیش از 65 در صد مردم زیر خط فقر قرار دارند؛ بنابراین در جایی که فقر باشد و کار وجود نداشته باشد و همچنین بدیل کشت کوکنار ارایه نشود، مردم چاره‌ای ندارند جز این‌که به کشت مواد مخدر رو بیاورند."
 
مبارزه با مواد مخدر در عدم تطبیق قانون
در همین حال "حمیرا ثاقب"، فعال سیاسی و مدنی در گفتگو با خبرنگار آوا، عدم تطبیق قانون را ضربه مهلکی بر پیکر زندگی اجتماعی و تمام فعالیت‌های انسان‌دوستانه در افغاستان عنوان می‌کند.
 
ثاقب از اقدامات وزارت داخله در راستای از بین بردن مواد مخدر انتقاد کرده و می‌گوید: وقتی که مدیر مبارزه با مواد مخدر در قاچاق دست داشته باشد، چگونه ممکن است که مبارزه با این پدیده شوم ثمربخش باشد.
 
خانم ثاقب در پاسخ به این‌که معضل مواد مخدر، یک معضل سیاسی اجتماعی است، با این حال زنان حداقل در بعد اجتماعی چه نقشی را می‌توانند در از بین بردن یا کاهش مواد مخدر ایفا کنند؟، گفت: "زنان و اطفال بیشتر از این پدیده متضرر می‌شود، بنابراین زنان حداقل می‌توانند در جهت آگاهی‌دهی از مضرات مواد مخدر نقش سازنده‌ای را ایفا نمایند، زیرا بسیاری از مردم و خانواده‌ها از مواد مخدر به عنوان دارو استفاده می‌کنند؛ بدون این‌که پالایش شود و سیر طبیعی خود را تکمیل نماید".
 
این در حالی است که وزارت داخله از بازداشت مسوولان ارشد مدیریت مبارزه با مواد مخدر فرماندهی پولیس کابل به اتهام قاچاق مواد مخدر خبر داده بود. نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت داخله روز پنج‌شنبه(17 دلو) در یک نشست خبری در کابل گفت که مدیر مبارزه با مواد مخدر فرماندهی پولیس کابل از "بزرگ‌ترین قاچاق‌بران، مافیا و حامیان تکثیر مواد مخدر" در شهر کابل بوده است. پیش از این، معاون زندان پلچرخی کابل نیز به جرم توزیع مواد مخدر در این زندان، به 20 سال زندان محکوم شده است.