دانش‌آموخته افغانستانی یکی از 10 تحلیل‌گر برتر جشنواره تحلیل‌گر برتر سیاست خارجی در تهران؛ تأکید بر خلأ تحلیل راهبردی برای ارائه به سیاست‌گذاران

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، خانم راضیه اکبری، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد(ماستری) روابط بین‌الملل از دانشگاه شهید بهشتی تهران است که در پایان نخستین جشنواره بین‌المللی تحلیل‌گر برتر در حوزه سیاست خارجی در تهران، برنده لوح تحلیل‌گر برتر، هدیه نقدی و تندیس موسسه ابرار معاصر گردید.
 
مقاله خانم اکبری با عنوان "عوامل موثر بر گسترش ایران‌هراسی در افغانستان"، به بیان واکاوی این پدیده رو به رشد در داخل کشور پرداخته است.
 
50 مقاله برتر
در جشنواره بین‌المللی تحلیل‌گر برتر در حوزه سیاست خارجی موسسه ابرار معاصر تهران که برگزاری آن به مدت 5 ماه به طول انجامیده، به گفته دکتر حسین آجرلو، دبیر علمی این جشنواره، 50 مقاله از میان تعداد بسیار زیادی مقاله که به دست آن‌ها رسید، به عنوان مقالات برتر و برگزیده انتخاب شدند که از این 50 مقاله، 10 مقاله را با فاصله خیلی کم نسبت به دیگر مقاله‌ها، شایسته تقدیر ویژه دانسته شدند.
 
تحلیل سید عباس حسینی، پژوهشگر و خبرنگار خبرگزاری صدای افغان(آوا) در تهران با عنوان " تعدد بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی و پیچیدگی بحران افغانستان؛ از جنگ تا صلح" نیز به عنوان یکی از 50 مقاله برتر در این جشنواره انتخاب شده و گواهی‌نامه تحلیل برتر را به دست آورد.
 
در کنار موسسه ابرار معاصر تهران در این جشنواره، موسسات علمی دیگری چون انجمن ایرانی روابط بین‌الملل، انجمن علوم سیاسی ایران، پژوهشکده مطالعات راهبری و بانک توسعه و تعاون ایران حضور داشتند.
 
تحلیل راهبردی؛ خلأیی در بین کارگزاران سیاسی

دکتر عابد اکبری، رییس موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار آوا پیرامون اهمیت برگزاری این جشنواره و تفاوت میان تحلیل‌گر با پژوهشگر خاطرنشان کرد: "این جشنواره بر اساس یک خلأ نیازی که در بین کارگزاران سیاسی، یعنی سیاست‌گذاران وجود داشت، برگزار شد و آن، محتوایی است که در اختیار یک کارگزار قرار می‌گیرد تا منشأ یک تصمیم شود و ما اسمش را در ادبیات تئوریک تحلیل می‌گذاریم، و این تحلیل یک سطح بالاتر و متفاوت‌تر از یک مقاله است".
 
به گفته وی، این خلا در کارگزاران سیاسی در منطقه، چه در ایران و چه در کشورهای منطقه شبیه آن وجود داشت، یعنی کارگزار با داده‌هایی مواجه بود که او را به تصمیم نمی‌رساند.
 
بر این اساس دکتر عبادی افزود: موسسه ابرار معاصر به عنوان موسسه‌ای که در خدمت کارگزاران، چه در جمهوری اسلامی و چه در کشورهای منطقه قرار دارد، مشاهد کرد که خلا تولید تحلیل وجود دارد، وگرنه مجلات و تولیدات علمی پژوهشی بسیاری وجود دارد که می‌تواند نقش آگاهی‌بخشی خود را به نحو مطلوبی ایفا کند، اما نیاز است که این تولیدات به سمت تحلیل برده شود.
 
وی که مبتکر طرح برگزاری جشنواره تحلیل‌گر برتر در حوزه سیاست خارجی است، تأکید کرد: ما آمدیم این جشنواره را درست کردیم که یک نماد و سمبول باشد برای توجه دادن فضای آکادمیک کشور به این موضوع مهم، یعنی تولیدات خودشان را به سمت تحلیل ببرند و موسسه ابرار با توجه به کارکرد و نقش واسطه‌ای که دارد، بین آکادمی و کارگزار سیاسی، می‌خواهد به ایفای این نقش کمک کند".
 
رییس موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران خاطرنشان نمود که برگزاری این جشنواره و در ادامه برگزاری کارگاه‌های آموزشی تحلیل‌نگاری را به عنوان یک چشم‌انداز در این موسسه ترسیم کرده‌اند.
 
از مشارکت دانشجویان افغانستانی سورپرایز شدیم
وی در پاسخ به این سوال که سه جایزه تحلیل‌گر برتر در بخش بین‌الملل ارائه شد که یک جایزه آن در بخش افغانستان به یک دانش‌آموخته افغانستانی رسید، در مورد ظرفیت و مشارکت دانشجویان افغانستانی گفت: "پیش‌بینی ما این نبود که مشارکت دانشجویان افغانستانی به این شکل باشد، بدون هیچ اغراقی ما سورپرایز شدیم و با مشارکت خیلی بالای دانشجویان افغانستانی چه در ایران و چه از افغانستان در این جشنواره مواجه شدیم".
 
به گفته دکتر اکبری، این مشارکت دانشجویان افغانستانی، اگر نگویند به موازات و یا بیشتر از دانشجویان ایرانی است، ولی خیلی تنه به تنه دانشجویان و تحلیل‌گران برتر ایرانی می‌زند.
 
وی افزود که شاید این مشارکت دانشجویان افغانستانی، نشان‌گر آن خلایی باشد که در شرایط کنونی در افغانستان هم احساس می‌شود و این دانشجویان این مسأله را درک کردند.
 
رییس موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران در پایان گفت: "به نظر من این علاقه‌ای که دانشجویان افغانستانی برای ورود به عرصه تحلیل‌گری نشان دادند، یک فرصت خیلی خوب برای دولت افغانستان است که بیاید روی این‌ها سرمایه گذاری کند و آن‌ها به صورت روش‌مند تربیت نماید تا بتواند گام‌های موثرتری را در عرصه معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی بردارد".
 
جایگاه خالی تحلیلی که منتج به دستور کار برای سیاست‌گذار شود

این در حالی است که به گفته خانم دکتر سمیه مروتی، از اعضای موسسه ابرار معاصر تهران نیز، جشنواره تحلیل‌گر برتر در حوزه سیاست خارجی با هدف شناسایی استعدادهای درخشان و افرادی که در حوزه تحلیل و تحلیل راهبردی قلم می‌زنند و ظرفیت بهبود و ارتقای ظرفیت‌شان وجود دارد، این امکان را فراهم آورده تا جایگاه خالی تحلیل و تحلیلی که منتج به دستور کار برای سیاست‌گذار باشد، در دستور کاری و پژوهشی قرر بگیرد.
 
10 تحلیل و تحلیل‌گران برتر

اسامی و عنوان ده مقاله‌ای که به عنوان تحلیل‌گر برتر در حوزه سیاست خارجی انتخاب شدند، به شرح زیر است:
ـ خانم راضیه اکبری، عوامل موثر بر شکل‌گیری ایران هراسی در افغانستان؛
ـ افروز احمد از دانشگاه دهلی، مسئولیت سازمان ملل در قبال تأمین مالی تروریزم؛
ـ خانم لی مویی از چین، متغیرهای تأثیرگذار در روابط ایران و چین؛
ـ مرتضی و مجتبی اشرافی، واکاوی و بررسی تأثیر افراط‌گرایی مذهبی بر امنیت ملی کشورها در قرن 21؛
ـ پویان بابایی، بررسی روابط امنیتی ایران و پاکستان؛
ـ حامد خوش‌گفتار، واکاوای مبانی سیاست خارجی مقام معظم رهبری؛
ـ محمدحسین قربانی، تحلیلی بر جنگ ترکیبی علیه ایران؛
ـ مرتضی صدیقیان، خاستگاه و اهداف سیاست خارجی و امنیتی آلمان؛
ـ اکرم فرازی، تأثیرات تحریم ایران بر تحولات منطقه غرب آسیا؛
ـ صدیقه نژادقربان، بررسی تحولات سیاسی و امنیتی جدید در روابط ایران و عراق.
 
گسترش ایران‌هراسی در افغانستان؛ مقوله‌ نوپدید و رو به رشد
خانم راضیه اکبری، دانش‌آموخته کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل از دانشگاه شهید بهشتی تهران، یکی از 10 تحلیل‌گر برتر انتخاب شده در این جشنواره است.  مقاله او با عنوان عوامل موثر بر گسترش ایران‌هراسی در افغانستان، به بیان واکاوی این پدیده پرداخته است.
 
در این مقاله آمده است، حضور و نفوذ ایران در افغانستان موجبات واکنش قدرت‌های رقیب را فراهم آورده تا علاوه بر انجام اقدامات سخت‌افزارانه برای مهار ایران، در عرصه‌ی نرم افزاری نیز به مقابله با گسترش و‌ نفوذ و‌ مهار ایران بپردازند. پژوهش حاضر در پاسخ به چرایی و چیستی رواج ایران‌هراسی در افغانستان می‌پردازد.
 
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که پدیده‌ی ایران‌هراسی مقوله‌ی نوپدید و در عین حال رو به رشدی در افغانستان می‌باشد که البته عمدتا متاثر از نقش‌آفرینی کنش‌گران رقیب در سطح منطقه‌ا‌ی و بین‌المللی به ویژه امریکا، عربستان سعودی و تا حدودی امارات متحده و پاکستان است. این کنش‌گران از برخی عوامل داخلی مانند تنوعات قومی، مذهبی و زبانی در افغانستان برای دامن زدن به مقوله‌ی ایران‌هراسی استفاده می‌کنند که نمونه آن‌را می‌توان در تقویت جریان پشتونیزم و حمایت از عناصر و گروه‌های افراطی ضد زبان فارسی و تشیع، گروه‌های افراطی سلفی و غیره مشاهده نمود.
 
این مقاله پیش‌بینی کرده که به نظر می‌رسد احتمال تشدید این روند در سال آینده قابل پیش‌بینی است، زیرا بازیگرانی مانند عربستان امریکا و امارات از تعارض و تنش‌های خود با ایران نکاسته و در صدد تشدید فشار بر ایران هستند و تخریت وجهه‌ی ایران در افغانستان می‌تواند به اهداف آن‌ها کمک کند.
 
دیگر سخنرانان نشست اختتامیه جشنواره

این در حالی است که ضیا هاشمی، مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، منوچهر متکی، وزیر امورخارجه اسبق ایران، مصطفی کواکبیان، نماینده مجلس و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ایران، مهدی میرمحمدی، ریاست پژوهشکده مطالعات راهبردی و سعدالله زارعی، ریاست اندیشکده اندیشه‌سازان نور، سخنرانان دیگر مراسم اختتامیه جشنواره تحلیل‌گر برتر در حوزه سیاست خارجی بودند که در مورد موضوعات مرتبط با جشنواره به سخنرانی پرداختند.
 
در حاشیه این جشنواره از آقایان محمودرضا گلشن‌پژوه، عبدالامیر نبوی و ضیاالدین صبوری برای سال‌ها فعالیت مدنی و پژوهشی تقدیر به عمل آمد.

چهار اجرای گروه هم‌خوانی بین‌المللی اسرا به سرپرستی حکمت‌الله صادقی، جوان نخبه افغانستانی، از دیگر برنامه‌های مراسم اختتامیه این جشنواره بود.