به دنبال تأیید مذاکرات نمایندگان گروه طالبان با هیأت آمریکایی در دوحه، پایتخت قطر، اکنون شورای عالی صلح افغانستان میگوید که امریکا برای زمینهسازی مذاکرات صلح افغانستان با طالبان بحث میکند و طالبان مذاکرات رو در رو را با دولت افغانستان انجام خواهد داد، اما کارشناسان به این باور اند که جنگ و صلح افغانستان، به یک مسأله بینالمللی تبدیل شده و چیزی را که خارجیها دستور دهند، همان خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، سید احسان طاهری، سخنگوی شورای عالی صلح در گفتگو با خبرنگار آوا بیان کرد: حرف اساسی که در اجماع بینالمللی و منطقهای مورد تأیید قرار گرفته، آغاز مذاکرات صلح به رهبری و مالکیت مردم افغانستان است و ایالات متحده امریکا نیز از این روند حمایت کرده است.
او افزود: یک گام عملی که امریکا برداشته، همین نشستهای مقدماتی و بحثها بین امریکا و افغانستان است. در رابطه با صلح، شورای عالی صلح، دولت افغانستان و امریکا یک روابط همهجانبه داریم؛ گفتوگوهای امریکا با طالبان مذاکرات صلح نیست، بلکه زمینهسازی برای مذاکرات حکومت و طالبان مسلح است.
به گفته طاهری، امروز تماسهای کشورها به شمول امریکا با مخالفین مسلح نظام جریان دارد و این امر به این خاطر است که شورای عالی صلح افغانستان یک اجماع منطقهای و بینالمللی در سطوح سیاسی و دینی برای صلح افغانستان تشکیل داده است؛ از همینرو، کشورها و عالمان دینی جهان اسلام، به خاطر آغاز زودهنگام پروسه صلح با ما همکاری میکنند.
او تصریح کرد: مذاکرات امریکا با طالبان، زمینهساز مذاکرات صلح حکومت و طالبان مسلح است؛ با این گفتوگوها مالکیت صلح افغانستان زیرسوال نمیرود و صلاحیت و تصمیم در مذاکرات صلح، به دست افغانستان است.
سخنگوی شورای عالی صلح خاطرنشان کرد که این مسأله را نیز امریکا اعلام کرده و به همین خاطر ما از این گفتوگوها استقبال میکنیم؛ چون برای مردم افغانستان، مهم آغاز مذاکرات صلح است که طالبان با حکومت رو در رو بنشینند.
مرهون: نه طالبان یک قدرت آزاد و مستقل است و نه حکومت افغانستان
با این حال، محمود مرهون، استاد دانشگاه به خبرنگار آوا چنین گفت: مذاکرات افغانستان با گروه طالبان یک موضوع بینالمللی شده است، طالبان بارها درخواست مذاکره مستقیم دولت افغانستان را رد کرده و جنگ و صلح افغانستان، تنها مربوط به خود این کشور نمیشود.
وی افزود: جنگ افغانستان، جنگ ابرقدرتهای جهان است؛ بر این اساس اگر مذاکراتی به وقوع می پیوندد نیز مذاکراتی است که قدرتهای منطقه و جهانی مفاد خود را در آن میسنجند.
به باور این استاد دانشگاه، نه طالبان یک قدرت آزاد و مستقل است و نه حکومت افغانستان؛ بلکه هر دو پشتیبانان بینالمللی دارند. به گفته وی، حکومت وحدت ملی افغانستان به وسیله جان کری، وزیر خارجه امریکا به وجود آمد و همچنان طالبان نیز در پاکستان و بیرون از مرزهای افغانستان پناهگاه دارند.
آقای مرهون ادامه داد: هر آنچیزی که پشتیبانان بینالمللی طالبان و حکومت افغانستان به آنها دستور میدهند، همان را عملی خواهند کردند.
وی با اشاره به مخافتهای ابتدایی شورای عالی صلح با مذاکرات مستقیم امریکا با طالبان و حالا، استقبال از این مذاکرات، تصریح کرد: ده سال از شروع کار شورای عالی صلح می گذرد و تا هنوز نتوانسته صد نفر طالب را به پروسه صلح بیاورد. باز چطور میتوانند مرکزیت مذاکرات با طالبان را پیش ببرد؟ معلوم میشود که امریکا شورای عالی صلح را در نظر نگرفته و این شورا عکسالعمل نشان داده است. این نشان میدهد که امریکا و دولت افغانستان همانگی میان خودشان ندارند.
از سوی دیگر، به گفته این استاد دانشگاه، رئیسجمهور افغانستان در بحث صلح این کشور اصلا مطرح نیست؛ بلکه تنها کار او امتداد حکومتداری بوده و اشرف غنی هیچگاه کوشش نکرده برای صلح واقعی کار کند.
وی تأکید کرد که اشرف غنی هیچگاه به گفتههای خود متعهد نبوده است.
ولوالجی: طالبان غلط فکر میکنند
اسدالله ولوالجی، آگاه مسائل سیاسی نیز به خبرنگار آوا گفت: امریکا در مذاکرات صلح افغانستان به صفت میانجی عمل میکند؛ یعنی حرف های امریکا، حرف افغانستان نیست، بلکه امریکا میخواهد با این کار، خود را مستقل جلوه بدهند و به جهانیان وانمود کند که در سیاست افغانستان دخیل نیست.
آقای ولوالجی اضافه کرد: طالبان به این فکر هستند که در جنگ با دولت افغانستان دست بالا دارند. آنها به این فکر هستند که ما از راه جنگ قدرت را میگیریم و چه ضرور است که با دولت افغانستان مذاکره کنیم، اما چنین چیزی نیست و طالبان هنوز به آن پیمانه از قدرت نرسیدهاند که بتواند از طریق جنگ، حکومت را به دست بگیرند.
به گفته وی، طالبان میگوید که ما با دولت مزدور حرف نمیزنیم، بلکه اصل باداران افغانستان است که باید با آنها مذاکره صورت بگیرد؛ در صورتی که خود آنها نیز مستقل نیستند.
این در حالی است که حکومت افغانستان در طول هفتههای گذشته، یک موضع دوگانه را در برابر مذاکره امریکا با طالبان اعلام کرده است؛ در ابتدا مذاکره مستقیم امریکا با طالبان را تقبیح کرده و گفته که هیچ فرد یا کشوری نمیتواند جایگزین افغانستان در گفتوگوها با طالبان شود، ولی حالا با استقبال از این مذاکرات میگوید که این دیدارها مذاکره نبوده و برای کمک به روند صلح افغانستان صورت گرفته است.