وزیر امورمهاجرین در سفر به شهر قم با اشاره به اینکه با تلاش مقامهای افغانستان و ایران لیست مشکلات مهاجری کاهش یافته، در مورد آخرین تحولات در حوزه مهاجرین ایران سخن گفت. سید حسین عالمی بلخی از عملی شدن زودهنگام طرح خروج و مراجعت مهاجرین به ایران بدون ابطال کارتهای آمایش، صدور گواهینامه رانندگی، افزایش سهمیه حج مهاجرین، طرح تثبیت هویت و قانونمندی حضور یک میلیون و 200 هزار غیرقانونی و سرشماریشده دیگر خبر داد.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، حجتالاسلام والمسلمین سید حسین عالمی بلخی که شام روز گذشته(یکشنبه، 17 سرطان) برای دیدار و گفتوگو با مهاجرین کشور و همچنین شرکت در مراسم شهادت امام صادق(ع) وارد شهر قم شد، در سخنانی با مهاجرین و همچنین گفتوگویی با خبرنگار صدای افغان(آوا)، در مورد آخرین دستآوردها و تحولات در حوزه مهاجرین سخن گفت و همچنین به سوالات پاسخ داد.
مسأله رفت و آمد مهاجرین به کشور، صدور گواهینامه، مشکلات طبقه تاجر و سرمایهگذار، دانشجویان و هزینههای دانشگاهها، برخورد نامناسب برخی مقامها و کارمندان سفارت افغانستان در تهران، وضعیت نامناسب ساختمانی سفارت افغانستان در تهران و سرگردانی و مشکلات مراجعهکنندگان، مسأله بیمه و سلامت مهاجرین، اشتغال، ممونوعیت برخی شغلها و عنوان شغل در کارت کارگری، نکاحخط، هزینههای خدمات اداری سفارت و کنسولگریها بر اساس دالر، سهمیه حج و...، عمدهترین مشکلات و سوالاتی بود که در و برنامه، از وزیر امورمهاجرین پرسیده شد.
وزیر امورمهاجرین در پاسخ به این سوالات و مشکالات، ابتدا ضمن قدردانی از محبت مهاجرین، از ادارات جمهموری اسلامی ایران به خصوص اداره کل اموراتباع و مهاجرین خارجی که همواره با یک دید مثبت در راستای رسیدگی به وضعیت مهاجرین تلاش کرده، و نیز سفیر و دپیلماتهای کشور در ایران، تشکر و قدردانی نمود.
وی با اشاره به اینکه مهاجرت به نوبه خود مشکلاتی را به همراه دارد که اجتنابناپذیر است، خاطرنشان کرد که لیست مشکلات مهاجرین نسبت به گذشته کوتاهتر شده و امیدوار است روزی فرا برسد که مهاجرین مشکلی نداشته باشند؛ البته به وی، مشکلات مهاجرین زمانی به پایان میرسد که به کشور خود برگردند و رییسجمهور نیز تأکید دارد که بدون برگشت مهاجرین، پیکر مردم افغانستان ناقص است، اما برگشت نه به صورت اجباری، بلکه اختیاری.
سید حسین عالمی بلخی تأکید کرد که وزارت امورمهاجرین و دولت افغانستان همواره نسبت به همه مسائل و مشکلات مهاجرین حساس بوده و موضوعات را تعقیب میکنند.
وی در ادامه با توجه به سوالات مهاجرین و توضیحات خود، آخرین تحولات مربوط به مهاجرین حداقل در 12 حوزه را بازگو کرد که فشرده آن به شرح زیر است: 1ـ خروج و مراجعت به ایران و افغانستان
در آخرین صحبتی که حدود 6 ماه پیش با مقامهای جمهوری اسلامی ایران در نشست چهارجانبه ترکیه داشتم، آنها وعده دادند که پس از این سفر، مسأله امکان سفر پناهندگان افغانستان به کشور و بازگشت مجدد به ایران، بدون باطل شدن کارتهای آمایش را به صورت جدی تعقیب میکنند. بر اساس آخرین صحبتی که من داشتهام، قرار است این روند در آینده نزدیک آغاز شود. این روند برای کسانی که دارای پاسپورتهای طرح خانوار اند و این پاسپورتها برای یک سال در حال تمدید شدن است، از هماکنون آغاز شده است.
2ـ گواهینامه رانندگی
در رابطه با گواهینامه، مقامهای اداره کل اموراتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله ایران گفتهاند که این طرح را عملی میکنند، اما نمیتوانند طرح صدور گواهینامه برای مهاجرین دارای کارت آمایش را با توجه به متقاضیان بسیار، یک دفعه آغاز کنند و آنها قادر به پاسخگویی نخواهند بود، بر اساس وعدهیی که داده شده، روند صدور گواهینامه برای پناهندگان افغانستان به صورت تدریجی و مرحله به مرحله انجام خواهد شد.
3ـ حمایت از فعالین اقتصادی
در مورد حمایت از فعالین اقتصادی، تاجران و سرمایهگذاران افغانستان، وضعیت نسبت به گذشته بهتر شده، اما هنوز نیاز به کار دارد و ما روی آن کار میکنیم.
4ـ سهمیه حج مهاجرین
سهمیه حج امسال مهاجرین در ایران را 200 سهمیه افزایش دادهایم. رییسجمهور با افزایش این سهمیه موافقت کرده و منتظر منظوری ایشان هستیم. احتمالا تا به کابل برگردم، این درخواست توسط رییسجمهور امضا شده باشد. ما برای اینکه ثبتنام این زائرین به تأخیر نیافتد، 145 سهمیه را مطابق سال گذشته قرعهکشی کردیم که لیست آن ارسال شده است. این امتیاز در طول چهار دهه گذشته سابقه نداشته و در نتیجه تلاشهایی که صورت گرفته، از سال گذشته به اینسو عملی شده است. وزارت حج و اوقاف از همیناکنون به ما وعده داده که سال آینده 700 سهمیه حج را برای مهاجرین ایران خواهد داد.
5ـ هزینههای کنسولی بر اساس دالر
بر مبنای قانون، دریافت هزینههای کنسولی و خدماتی چون دانشجویان بر اساس دالر تنظیم شده و نمیتوانیم این خدمات را بر اساس واحد پول ایران دریافت کنیم.
6ـ محدودیتهای دانشجویان
محدودیتهای رشتهیی و مکانی برای دانشجویان افغانستان در ایران برداشته شده است. در مورد شهریه دانشگاهها، ما 5 نوع دانشجو در ایران داریم که شامل سه نوع بورسیه الف، ب و ج است، دانشجویانی که با امتحان کانکور وارد دانشگاه میشوند و همچنین دانشجوایی که به صورت آزاد و بدون امتحان کانکور ثبتنام میکنند. در این بین، شهریه دانشجویانی که با امتحان کانکور وارد دانشگاه میشوند، بر اساس واحد پول ایران دریافت میشود و تنها شهریه دانشجویانی که به صورت آزاد ثبتنام کردهاند، بر اساس دالر گرفته میشود.
7ـ کاهش هزینههای کارتهای آمایش
در کارتهای آمایش 12 و 13، حق به کار گماری مهاجرین بین 18 تا 65 سال که سالانه 150 هزار تومان بود، با تأیید مسئولین جمهوری اسلامی ایران حذف شده است. از سوی دیگر، میزان دریافت عواید شهرداری نیز کاهش یافته است. 20 قشر آسیبپذیر مهاجرین دارای کارت آمایش در ایران، این کارت را به صورت رایگان و بدون هزینه به دست میآورند.
8ـ بیمه
موضوع بیمه را هم با مؤسسات بینالمللی و هم شرکتهای بیمه در ایران در حال گفتوگو هستیم. حدود 100 هزار تن از پناهجویان افغانستان در ایران به صورت رایگان از بیمه سلامت استفاده میکنند. تخفیف در بخش بیمه، به این امر بستگی دارد که کمکهای بینالمللی تا چه اندازه صورت میگیرد.
9ـ کاهش قیمت پاسپورت
قیمت پاسپورت به صورت عموم 50 درصد کاهش داده شده است. برای دانشجویان نیز سرانجام کاهش قابل ملاحظهیی به میان آمد و آنها تنها هزینه کتابچه پاسپورت را میدهند. این تخفیف برای دانشجویان در پاکستان و هندوستان نیز در نظر گرفته شده است. هنوز طلاب و روحانیون از این تخفیف برخوردار نشدهاند. ما در حال صبحت پیرامون این موضوع هستیم که با تأیید مقامهای مربوط جمهوری اسلامی ایران و وزارت علوم، طلاب افغانستان معادل دانشجو شناسایی شده و بتوانند از امتیاز دانشجویان استفاده کنند.
10ـ طرح تثبیت هویت و قانونمندی یک میلیون و 200 هزار مهاجر غیرقانونی
800 هزار مهاجر غیرقانونی شرکتکننده در طرح سرشماری و همچنین 400 هزار مهاجری که دانشآموزان آنها شامل طرح حمایت آموزشی شدهاند، باید تثبیت هویت شوند. سفارت افغانستان در تهران میگوید که با مشکلاتی از جمله مکان نامناسب و نیروی انسانی ناکافی روبروست. به معین وزارت امورمهاجرین وظیفه دادهام تا این موضوع را با سایر نهادهای دولت افغانستان صبحت کند تا تیمهای ویژهیی برای تثبیت هویت و قانونمندساختن حضور این مهاجرین توظیف شوند؛ مشابه طرحی که در پاکستان داشتیم. مقامهای جمهوری اسلامی ایران گفتهاند که شما این مهاجرین را تثبیت هویت کنید و آنها حاضر اند حضورشان را قانونمند بسازند.
11ـ تغییر اسم در تذکره
در گذشته بحث تغییر اسم مهاجرین در تذکره و اسنادشان با مشکلات پیچیده و دشوار مواجه بود، اما کابینه دولت افغاستان صرفا به خاطر مهاجرین فیصله کرده و اداره ثبت احوال نفوس مکلف است بر اساس همان اسمی که مهاجر میگوید، برای او تذکره صادر کند. اما هنوز مهاجرین مشکلاتی در قسمت نام پدر و پدر کلان خود دارند. با نمایندگان وزارتهای امورخارجه و امورمهاجرین همچنین ریاست ثبت احوال نفوس درایران صبحت کردم تا پیشنهاد مشخصی را در این زمینه ترتیب کنند و به کابل بفرستند تا مورد پیگیری قرار بگیرد.
12ـ مشوقهای بازگشت مهاجرین
دولت افغانستان برای تشویق بازگشت اختیاری مهاجرین به کشور، در حال کار روی طرح مشوقی است که یکسری فعالیتها و زمینههای کاری با یک بودجه 250 میلیون دالری ارائه دهد. در این طرح، در حالی که دولت در حال ساخت بندهای مختلف است، میتواند زمینهای وسیع کشاورزی را با اجارههای بلندمدت و ارزان در اختیار مهاجر سرمایهگذار قرار دهد. موضوع دیگر توزیع زمین برای مهاجرین سرمایهگذار در پارکهای صنعتی است. همچنین دولت با امضای تفاهمنامه برای اعزام کارگر به خارج، در تلاش است مهاجرین بازگشتکننده را در اولویت قرار دهد. یک ماه پیش ما تفاهمنامه اعزام کارگر به امارت را امضا کردیم و مذاکرات با عربستان، کویت و ایران هم در جریان است. در نظر داریم پس از امضای سند همکاریهای جامع بین افغانستان و ایران، تفاهمنامهیی در مورد اعزام کارگر صورت بگیرد و در آن، اولویت برای اعزام کارگران به مهاجرین داخل ایران داده شود.