بسیاری از آگاهان و استادان دانشگاه در کابل استراتژی جدید "دونالد ترامپ" رییس جمهور امریکا را با تک روی در قبال مسائل افغانستان و بدون در نظرداشت نقش کشورهای منطقه از جمله روسیه و ایران ناکام می دانند.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، سرانجام بعد از هفت ماه رای زنی و نشست های مکرر در ایالات متحده، استراتژی جدید "دونالد ترامپ" در قبال افغانستان و جنوب آسیا بامداد روز گذشته اعلام شد.
نقطه قابل توجه در استراتژی "ترامپ" این است که به گفته او، پس از این پناه دادن به هراس افگنان از سوی پاکستان برای ایالات متحده قابل قبول نیست. از سوی دیگر، بربنیاد این استراتژی، پس از این ایالات متحده بر ملت سازی در افغانستان نپرداخته، بلکه بر مبارزه با هراس افگنی تمرکز خواهد کرد. همچنین علمکرد سیاست گذاران امریکایی بر اساس شرایط پیش خواهد رفت، نه بر اساس زمان بندی های خودسرانه.
با این همه، اما سوال اساسی اینجاست که استراتژی جدید "دونالد ترامپ" و سیاست های یک جانبه ایالات متحده بدون درنظرداشت نقش کشورهای منطقه، چه پیامدهای برای افغانستان خواهد داشت؟
بسیار از آگاهان، استراتژی جدید ترامپ را با تک روی ایالات متحده در قبال افغانستان و بدون در نظرداشت نقش کشورهای منطقه از جمله روسیه و ایران ناکام می دانند.
این آگاهان بر این باور هستند که پیروزی راهبرد امریکا درباره جنگ افغانستان تضمین شده نیست، بلکه برعکس می تواند حساسیت های منطقه ای را برانگیزد و نبردها را در کشور افزایش دهد.
"محمد ناطقی" سفیر پیشین افغانستان در لیبی می گوید: "استراتژی جدید آقای ترامپ در صورتی نتیجه خواهد داد که امریکا نقش کشورهای منطقه از جمله روسیه را در نظر داشته باشد، در غیر آن صورت فاز جدیدی از جنگ های نیابتی باز شده و رقابت های منطقه ای و بدبینی ها نسبت به سیاست های "دونالد ترامپ" موفقیت این استراتژی را با چالش روبرو خواهد کرد".
آقای ناطقی استراتژی جدید آقای ترامپ را به آن دلیل مؤثر نمی داند که در راستای ادامه کار ناتمام امریکا و ناتو می باشد.
وی می افزاید: "رها کردن افغانستان در چنین وضعیتی و بیرون شدن کامل نیروهای خارجی به نفع هیچ کسی نیست، لذا حضور ایالات متحده دراولویت این استراتژی قرار دارد".
درهمین حال "دکتور محمد وحید بینش" استاد علوم سیاسی در مصاحبه با آوا، از اعلام راهبرد جدید ایالات متحده اظهار خوشبینی کرد و گفت: "استراتژی جدید امریکا نسبت به افغانستان نکات مثبتی دارد که نباید آن را نادیده گرفت".
به گفته او، در این استراتژی برخلاف دوره های پیش، امریکا موضع گیری بسیار شفاف و صریحی در مورد پاکستان داشته و این کشور را "مرکز آفرینش غائله ها" شناخته است.
آقای بینش می گوید: "طی چند سال گذشته بازی ایالات متحده با پاکستان دو پهلو بوده که گاهی این کشور را تقویت می کرد و زمانی هم به خاطر حضور تروریستان تقبیح می نمود، اما این بار به صراحت گفته است که حمایت این کشور از تروریستان به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست".
علاوه بر آن، به گفته این استاد دانشگاه، در استراتژی جدید امریکا خروج نیروها مطرح نیست و تعدادشان هم قید نشده است، این به آن معنی است که تا زمان برقراری امنیت در افغانستان نیروها حضور خواهند داشت و اگر نیاز شود، فرستادن نیروهای جدید نیز خارج از تصور نخواهد بود.
مهمتر از همه به گفته "بینش"، در استراتژی جدید، آقای "ترامپ" تصریح کرده است که به افغانستان چک سفید نخواهد داد، بلکه در برابر این امتیازات مسوولیت و تعهد رهبران سیاسی را می خواهد. ترامپ می خواهد که رهبران سیاسی افغانستان از روند دموکراسی حمایت کرده و فساد اداری، کشت و قاچاق مواد مخدر، مسائل حقوق بشری و آوردن صلح و امنیت را مورد توجه جدی قرار دهند.
این استاد دانشگاه از یک طرف نسبت به موضع گیری امریکا در قبال پاکستان خوش بین است و از طرف دیگر هم می گوید: "پاکستان نیز افراد خبره ای دارد که در تلاش است تا مانند گذشته از یک سو با امریکا دوست باشد و از سوی دیگر ضربه بزند و این کار می تواند مؤثریت استراتژی را کم رنگ بسازد".
وی به این باور است که اجرایی شدن تصمیم ایالات متحده در قبال افغانستان به دو مسأله بستگی دارد؛ اولا این که رهبران حکومت وحدت ملی نسبت به تعهداتش و به آن چه امریکا می خواهد، پای بند باشند تا بهانه دست کشورهای کمک کننده ندهند و از طرفی هم افکار عمومی جهانیان متوجه ایالات متحده است، بنابراین نمی تواند به صورت آشکار از تصمیمی که گرفته است، طفره برود.
از سوی دیگر، "دکتور فرامرز تمنا" استاد دانشگاه و رییس مرکز مطالعات استراتژیک وزارت امورخارجه نیز استراتژی جدید ایالات متحده را پیرامون حاکمیت قانون، تأمین امنیت، افزایش ضریب مشروعیت در کشور و رشد اقتصادی، در صورت تحرک بیشتر رهبران سیاسی افغانستان، مؤثر می داند.
لازم به ذکر است که بخش مهمی از راهبرد جدید امریکا نابودسازی داعش، ضربه زدن به القاعده وهمچنین جلوگیری از تسلط طالبان در افغانستان است.
با درنظرداشت این که طی ۱۶ سال نبرد امریکا با هراس افگنان در افغانستان که دست کم ۲۴۰۰ کشته و بیشتر از ۲۰ هزار زخمی برای این کشور به دنبال داشته، هنوز هم بی سرنوشت است؛ به این لحاظ بعد از این نیز برای ختم غائله هیچ تضمینی وجود ندارد. از سویدیگر، سوال اساسی اینجاست که سه رییس جمهور امریکا نتوانستند جنگ افغانستان را پایان دهند، اما آیا پس از انتخابات سال ۲۰۲۱ در ایالات متحده، این جنگ به رییس جمهوری بعدی هم به میراث خواهد رسید یا خیر؟
