در آستانه دیدار رهبران افغانستان و پاکستان در حاشیه افتتاح پروژه انتقال برق کاسا ـ ۱۰۰۰ در دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، استادان دانشگاه و آگاهان روابط بین الملل، گفتگوها و مذاکرات کنونی میان دو کشور را بهتر از گذشته عنوان می کنند.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، صبح امروز رییس جمهور در رأس یک هیأت بلندپایه و به منظور اشتراک در دومین نشست سران کشورهای "پروژه کاسا یک هزار" عازم دوشنبه، پایتخت تاجیکستان گردید و قرار است در حاشیه این نشست، اشرف غنی با نواز شریف، نخست وزیر پاکستان پیرامون احیای روابط دو کشور دیدار و گفتگو کنند. به دنبال سفر سناتوران امریکایی به اسلام آباد و کابل، افغانستان و پاکستان برای راه اندازی عملیات های مشترک ضد تروریسم، توافق کرده اند.
امیر خطیبی، استاد دانشگاه به خبرگزاری آوا گفت: "نظر به مذاکرات گذشته، این مذاکره افغانستان با پاکستان بهتر از گذشته دیده می شود؛ دلیلش هم این است که چینایی ها، شریک نزدیک اقتصادی و شریک استراتژیک نظامی ـ سیاسی پاکستان در گذشته و حال بوده و است و کشانیده شدن پای این کشور در روند مذاکرات سیاسی و ارتباط میان افغانستان و پاکستان، می تواند اطمینان پاکستانی ها را نسبت به آن چه که در افغانستان می گذرد، بیشتر کند".
این استاده دانشگاه افزود: از این نقطه نظر، برای افغانستان در روند مذاکرات جدید، یک امیدواری خلق شده است.
وی نقش چین را در احیای روابط افغانستان و پاکستان، با توجه به نگاه منفی این کشور نسبت به حضور درازمدت ایالات متحده امریکا در افغانستان بررسی می کند و می گوید: "اطراف چین به یک نحوی در محاصره امریکا قرار دارد و این سوال وجود دارد که ایالات متحده امریکا به دنبال ثبات پایدار در افغانستان است یا این که طبق بعضی تحلیل ها و تئوری ها، به تعبیر خودشان در صدد بحران سازی سازنده می باشند؟!"
خطیبی خاطرنشان کرد: گسترش ناامنی و بحران در مناطق حوزه نفوذ چنایی ها و ایرانی ها و از سوی دیگر عدم آمادگی دولت افغانستان برای آن چه که پاکستان از دولت افغانستان می خواهد، وضعیت پیچیده ای را به وجود آورده است.
به گفته وی، دولت افغانستان به دلیل نبودن شفافیت در خواسته های پاکستان، برای پذیرفتن آنچه پاکستان می خواهد را ندارد.
این استاد دانشگاه گفت: "پاکستان تحت فشار جامعه بین المللی و امریکا شاید از روی ضرورت به این مذاکرات تن داده باشد".
اما خطیبی در یک جمع بندی گفت: "چیزی که مردم یا دولت افغانستان انتظار داشته باشد که مذاکرات چهارجانبه منجر به ثابت سیاسی در افغانستان شود، بعید به نظر می رسد".
در همین حال، اسدالله ولوالجی، آگاه روابط بین الملل به خبرگزاری آوا بیان کرد: "امرکیا در موضوع مذاکرت افغانستان و پاکستان حساس شده است. دوستی افغانستان، پاکستان و امریکا یک موضوع استراتژیک است و به همین اساس سناتوران امریکایی به افغانستان آمدند."
به گفته وی، امریکایی ها از یک طرف بر روی موضوع خصومت افغانستان و پاکستان کار می کنند و از طرف دیگر، می خواهند در افغانستان یک دولت که با شفافیت عمل کند، داشته باشند.
این آگاه روابط بین الملل اضافه کرد: "منافع چهار کشور بر این است که تروریزم در منطقه از بین برود؛ امریکا می خواهد لانه های تروریزم را در افغانستان از بین ببرند و افغانستان امن باشد. از سوی دیگر، روسیه و چین نمی خواهند در افغانستان یک حکومت فاسد روی کار باشد و می خواهند لانه ها تروریزم در افغانستان از بین برود، زیرا توسعه فعالیت های تروریستی در افغانستان به نفع چین و روسیه و کشورهای آسیایی میانه نیست؛ بر این اساس، چین به عنوان حامی استراتژیک برای پاکستان، حاضر است در این موضوع به امریکایی ها کمک کند.
ولوالجی تصریح کرد: "اگر امریکا واقعاً برای مبارزه با تروریسم کار کند، فکر نمی کنم که روس ها با آن ها مخالفت کنند".
او با توجه به منفعتی که پاکستان از پروژه های اقتصادی منطقه ای در محور افغانستان می برد، خاطرنشان کرد: "پاکستان تلاش میکند که افغانستان امن باشد، زیرا اگر افغانستان امن نباشد، پروژه برق از افغانستان به پاکستان، نمی تواند عبور کند. از سوی دیگر، تا خطوط ترانزیتی افغانستان امن نباشد، چطور می تواند اموال خود را به آسیای میانه ببرد و از آنجا به پاکستان انتقال بدهد".
بر این اساس، به گفته ولوالجی، پاکستان به خاطر تأمین امنیت افغانستان، مجبور است تلاش کند، زیرا علاوه بر مسائل ترانزیت و انتقال برق، عبور خط لوله گاز از ترکمنستان به پاکستان نیز به تأمین امنیت در افغانستان وابسته است.
