کمیسیون مستقل حقوق بشر در تازه ترین گزارش خود نوشته است که از سال ۱۳۹۳ خورشیدی بدین سو، شیعیان افغانستان مورد حملات هدفمندانه مسلحانه قرار گرفته اند.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در گزارش تازه خود نوشته است که این حملات در سال ۱۳۹۵ شدت یافته است و در اثر حملات متعدد مسلحانه و حملات انتحاری، تلفات زیادی بر جای گذاشته است. براساس بررسی های این کمیسیون، هدف اصلی این حملات یک گروه خاص قومی و مذهبی یعنی شیعیان بوده است.
در گزارش نوشته شده است که گروه تروریستی داعش با نشر اعلامیه های مطبوعاتی مسوولیت برخی از این قضایا را به عهده گرفته، اما مسوولیت بعضی از این قضایا را تا اکنون هیچ گروهی به عهده نگرفته است.
به نقل از گزارش، از سال ۹۳ تا ۹۵ خورشیدی در مجموعه ۱۹۴ فرد ملکی شیعه کشته/شهید، ۴۷۹ تن زخمی و ۶۲ تن دیگر گروگان گرفته شده اند که بعضی از آنان به صورت وحشیانه و فجیعی به قتل رسیدند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می گوید که برخی از موارد دیگر گروگان گیری به طور انفرادی و یا گروه‌های کوچک نیز در طول سه سال گذشته رخ داد که اغلبا از چشم رسانه ها به دور مانده است.
براساس ماده هشتم اساسنامه رُم، گروگان گیری، انجام حملات عمدی بر ضد غیر نظامیان با قصد حمله علیه آنها از موارد جدی نقض کنوانسیون های چهارگانه جنوا مصوب ۱۹۴۹ و پروتکل های الحاقی آن، بوده و از زمره جنایات جنگی محسوب می شود. حملات عمدی علیه غیر نظامیان از موارد نقض جدی حقوق بشردوستانه بین المللی و حقوق بشر است.
در گزارش کمیسیون حقوق بشر نوشته شده است که این جنایت ها را بارها از با نشر اعلامیه تقبیح و جنایت جنگی خوانده است و هم چنین از طریق نشر اعلامیه های مطبوعاتی اعلام داشته که هدف قرار دادن عمدی افراد ملکی از زمره جنایت جنگی محسوب شده و عاملان آن باید مورد پیگرد عدلی قرار بگیرند، اما متأسفانه تا حال اکثریت عاملان این قضایا مورد تعقیب عدلی قرار نگرفته اند.
کمیسیون می گوید که دولت مردان و شهروندان افغانستان با هوشیاری با قضایای کشتار شیعیان برخورد کردند و نگذاشتند که تفرقه قومی و مذهبی گسترش یابد. نهادهای حامی حقوق بشر، خانواده قربانیان و نهادهای امنیتی اعلام داشتند که عاملان چنین قضایا دشمنان افغانستان بوده و هدف از حملات علیه شیعیان ایجاد تفرقه قومی و مذهبی می باشد. رهبران حکومت وحدت ملی نیز اعلام کردند که مردم خون سردی خود را حفظ نموده و نگذارند که افراطیون مذهبی به هدف شان برسند.
گفتنی است که کمیسیون مستقل حقوق بشر این گزارش را بنا به درخواست کتبی وزارت امور خارجه برای پاسخ به گزارش گران حقوق بشر سازمان ملل تهیه کرده است.
خلاصه قضایای سال ۱۳۹۵
در طول سال ۱۳۹۵ خورشیدی حملات علیه هزاره های شیعه نسبت به سال قبل افزایش یافت. در این سال پنج حمله بزرگ علیه شیعیان صورت گرفت که در مجموع در سال ۱۳۹۵ خورشیدی به تعداد ۱۵۶ تن که همه آنها افراد ملکی بودند، کشته شدند و ۴۷۹ تن دیگر از افراد ملکی مجروح شدند.
جزییات این قضایا به طور جداگانه مختصرا شرح داده می شود:
۱. قضیه دهمزنگ:
به تاریخ ۲ اسد ۱۳۹۵ خورشیدی هزاران نفر از شهروندان کابل که اغلبا شیعه بودند، در واکنش به تغییر مسیر برق وارداتی از مسیر مناطق مرکزی به مسیر کوتل سالنگ، دست به تظاهرات مسالمت آمیز زدند. مظاهره کنندگان در چارراهی دهمزنگ در حالی که تجمع کرده بودند، حوالی ساعت ۳ بجه بعداز ظهر مورد حمله انتحاری قرار گرفتند. در نتیجه این حملات ۸۴ تن کشته شدند و ۲۸۳ تن دیگر مجروح شدند. بلافاصله گروه داعش مسوولیت این حمله را به عهده گرفت و اظهار نمود که شیعیان افغانستان یکی از اهداف نظامی شان است.
۲. قضیه کارته سخی:
در تاریخ ۲۰ میزان ۱۳۹۵ خورشیدی حوالی ساعت ۷ شام مصادف با شام عاشورا در زیارت کارته سخی، عزاداران شیعه مورد فرد مسلح با استفاده از لباس پولیس وارد محوطه زیارت سخی شده و افراد حاضر در محل را مورد حمله مسلحانه قرار داد. در این حمله یک پولیس و ۱۸ فرد ملکی به شمول ۳ زن و یک طفل کشته شدند و ۵۸ تن از مردم ملکی به شمول ۲۶ تن از زنان و ۴ طفل مجروح شدند. پس از واقعه، گروه دولت اسلامی داعش شاخه خراسان مسوولیت این حمله را به عهده گرفت.
۳. قضیه ولسوالی بلخ:
روز عاشورا به تاریخ ۲۱ میزان ۱۳۹۵ خورشیدی در ولسوالی بلخ ولایت بلخ زمانی که دسته ای از عزاداران شیعه از داخل شهر می گذشتند، مواد انفجاری که در کنار سرک جابجا شده بود، انفجار کرد که در این حادثه ۱۴ تن که همه آنها افراد ملکی بودند کشته شدند و ۷۰ تن دیگر زخمی گردیدند. مسوولیت این حمله را هیچ گروهی به عهده نگرفت. اما مسوولین دولتی این حمله را به دشمنان مردم افغانستان نسبت دادند.
۴. قضیه مسجد باقرالعلوم:
به تاریخ اول قوس ۱۳۹۵ خورشیدی مصادف با روز چهلم شهادت امام حسین(ع)، یکی از امامان شیعه، مراسم عزاداری در مسجد باقرالعلوم واقع در جاده کاتب، شهر کابل برپا شده بود. ساعت ۱۲:۱۰ بعداز ظهر در هنگامی که مردم به خاطر صرف غذای چاشت جمع بودند، در میان جمعیت یک شخص خود را انفجار داد که در نتیجه ۳۲ تن از افراد ملکی به شمول ۸ طفل کشته شده و ۶۴ تن دیگر زخمی شدند.
۵. قضیه ولسوالی تاله و برفک:
در ولسوالی تاله و برفک ولایت بغلان به روز ۱۷ جدی ۱۳۹۵ خورشیدی یک گروه ۱۶ نفری از کارگران معدن می خواستند توسط یک موتر فلانکوچ به طرف ولایت بامیان بروند. همه این کارگران شیعه و از ولایت دایکندی بودند. موتر حامل این کارگران که برای مرخصی به خانه های شان در دایکندی می رفتند، در مسیر راه در ساحه پل شیر منطقه انار دره، توسط سه تن از افراد مسلح موتر سایکل سوار متوقف شد. حمله کنندگان مسلح صورت شان را پوشانده بودند. براساس اظهارات یکی از مجروحان این واقعه، طالبان در اولین حمله، راننده موتر را کشتند. سپس، تمامی مسافران را از موتر پایین کردند. یکی از مجروحان گفت که یکی از آنها فرمان داد که در کنار دریا به صف ایستاد شویم. یکی از حمله کنندگان گفت که شما شیعه هستید و شیعیان مسلمان نیستند. با وجودی که مسافران کلمه شهادت را خواندند و گفتند که مسلمان هستند، مورد رگبار قرار گرفتند. در نتیجه این حمله همه آنها در داخل آب افتادند که در نهایت ۷ تن از سرنشینان کشته شدند و ۴ تن آنها زخمی شدند و ۵ تن دیگر موفق به فرار شدند. گفتنی است که مسوولیت این حمله را تا اکنون هیچ گروهی به عهده نگرفته است.
۶. قضیه سرپل:
به تاریخ ۱۲ جوزای ۱۳۹۵ خورشیدی، ۱۷ تن از شیعیان این ولایت توسط اشخاص ناشناس به گروگان گرفته شدند. مقامات محلی ادعا کردند که مخالفین مسلح دولت عامل این گروگان گیری است. هرچند پس از مدتی همه آنها رها شدند، اما گروگان گیری شیعیان در افغانستان، حق آزادی گشت و گذار و امنیت آنها را محدود نموده است.
۷. قضیه ولایت غور:
به روز ۱۱ سنبله ۱۳۹۵ خورشیدی طالبان در ولسوالی دولت آباد ولایت غور، ۵ تن از دانشجویان شیعه را از موتر پایین کردند و با خود بردند. سپس یکی از آنها را به طور فجیع به قتل رساندند و ۴ تن دیگر را پس از چهار هفته آزاد کردند.
خلاصه قضایای سال ۱۳۹۴ و ۱۳۹۳
در سالهای ۱۳۹۴ و ۱۳۹۳ خورشیدی نیز علیه شیعیان در افغانستان حملات مسلحانه ای انجام شد که منجر به کشته شدن و زخمی شدن تعداد زیادی از افراد گردید. این حملات گاهی با اعتراضات شدیدی نیز مواجه شد. در سال ۱۳۹۴ خورشیدی تعدادی از شیعیان به گروگان نیز گرفته شدند.
شرح مختصر برخی از قضایا قرار ذیل است:
۱. قضیه ولسوالی زارع:
به تاریخ ۱۴ سنبله ۱۳۹۴ خورشیدی در ولسوالی زارع ولایت بلخ سیزده تن از شیعیان در مسیر راه ولسوالی زارع مورد حمله مسلحانه قرار گرفت و کشته شدند. افراد مسلح آنها را از موتر شان پایین کردند و بعد به رگبار بستند.
۲. قضیه گروگان گیری در زابل:
در روز چهارم حوت ۱۳۹۳ خورشیدی، ۳۱ تن از شیعیان زمانی که از هرات به سوی کابل سفر می کردند، در ولایت زابل از سوی افراد مسلح به گروگان گرفته شدند. ۱۹ تن از آنها در اواخر ماه ثور ۱۳۹۴ خورشیدی آزاد شدند. پس از گذشت چندین ماه، هشت تن دیگر نیز در نتیجه یک عملیات آزاد شدند ولی از سرنوشت ۴ تن دیگر خبری در دست نبود تا این که گروگان های آزاد شده از کشته شدن آنها خبر دادند.
۳. قضیه سربریدن گروگان ها در زابل:
روز ۲۱ میزان ۱۳۹۴ خورشیدی، افراد مسلح ۹ مسافر غیر نظامی را در ولسوالی جاغوری ربودند که شامل دو زن، یک طفل ۸ ساله و ۴ مرد می شدند. این مسافران به سمت شهر غزنی در حرکت بودند که از سوی افراد مسلح از موتر شان پایین شده و به محل نامعلومی برده ۵ شدند. کمی بعدتر دو نفر از مسافران به شمول یک زن و یک پیر مرد رها شدند. پس از مدتی معلوم شد که جنگجویان ازبکستانی، گروگان ها را در ولسوالی خاک افغان انتقال دادند. پس از انتقادات و اعتراض های مدنی، حکومت افغانستان علیه شورشیان خاک افغان دست به عملیات زد تا این که پس از دو روز درگیری، به تاریخ ۱۷ عقرب ۱۳۹۴ خورشیدی ۷ تن از گروگان ها به شمول یک طفل ۸ ساله و دو زن سال خورده توسط افراد داعش به طور فجیع سر بریده شدند. به گفته مسوولان دولتی عاملان این حادثه جنگجویان ازبکستانی وابسته به گروه داعش هستند.
۴. قضیه ولایت غور:
در شب دوم اسد ۱۳۹۳ خورشیدی، گروه مسلح ناشناس سه موتر مسافران که از غور به سمت کابل حرکت می کرد، متوقف کردند و صرفا شیعیان را از موترهای شان پایین کردند. این افراد مسلح، ۱۴ تن از هزاره ها را تیرباران کردند که در میان آن ها مردان و زنان سال خورده و کودکان نیز شامل بودند. مسوولیت این حمله را هیچ گروهی به دوش نگرفت؛ اما قوماندان امنیه ولایت غور طالبان را عامل این حمله دانست.
