احمد داود اوغلو؛ نخست‌وزیر ترکیه می‌گوید ۴۹ تبعه این کشور که در شمال عراق در گروگان داعش بودند، آزاد شده‌اند.
احمد داود اوغلو گفت آژانس اطلاعاتی ترکیه این گروگان ها شامل چند دیپلمات، اعضای خانواده آنها و چند سرباز را به سلامت به شهر سانلیورفا در جنوب ترکیه منتقل کرده است.
وی گفت این گروگان ها بامداد روز شنبه آزاد شدند و حال همه آنها خوب است.
آقای داود اوغلو سفر خود به جمهوری آذربایجان را برای ملاقات با گروگان های آزادشده، نیمه تمام گذاشت.
وی به جزئیات مربوط به چگونگی آزاد شدن گروگان ها اشاره نکرد.
نیروهای داعش این افراد را در ماه جون پس از حمله به کنسولگری ترکیه در شهر موصل عراق گروگان گرفتند.
ترکیه تاکنون به خاطر این گروگان ها حاضر نبوده از اقدامات امریکا علیه داعش حمایت نظامی کند.
در ماه جنوری ۳۲ راننده کامیون اهل ترکیه نی که توسط داعش گروگان گرفته شده بودند، بعد از سه هفته آزاد شدند.
آزادی گروگان ها آنهم از سوی گروه تروریستی خطرناکی مانند داعش که به آسانی یک چشم بهم زدن، گردن می زند، به رگبار می بندد و به صلیب می کشد، کاری نیست که به سادگی امکان پذیر باشد؛ اما این دستاورد اعجازانگیز اگر برای هر کشور دیگری نامقدور باشد، برای ترکیه حد اقل چنین نیست؛ زیرا ترکیه از داشتن کیلومترها مرز مشترک با جغرافیایی که داعش در دو سوی مرزهای سوریه و عراق اشغال کرده، نه تنها هیچ هراسی به خود راه نمی دهد؛ بلکه چه بسا با آن گروه وارد داد و ستدهای کلان تجاری، بازرگانی و رفت و آمدهای مرزی شده است.
شاید این یکی از دلایلی باشد که براساس آن، ترکیه را متهم به ایجاد، تقویت و تجهیز گسترده داعش می کنند و بخشی از نیروی عظیم این گروه خوف انگیز تروریستی را به کمک های سخاوتمندانه دولت اردوغان و آژانس های امنیتی و نظامی ترکیه نسبت می دهند.
همچنین گزارش هایی در دست است که بربنیاد آنها ترکیه از داعش، نفت می خرد. این کشور پیشتر با اقلیم کردستان عراق نیز وارد معامله ای مشابه شده بود؛ بدون آنکه بخواهد براساس حسن همجواری یا تعهد به اصول حقوق بین الملل در این زمینه از دولت مرکزی عراق اجازه بگیرد.
با این حساب، آزادی ده ها دیپلمات، سرباز و دیگر اتباع ترکی از سوی داعش، اگرچه به یک معجزه شبیه است؛ اما با توجه به آنچه گفته شد، برای ترکیه بعید و غیر ممکن نیست.
هیچ توضیحی در زمینه معامله تازه ترکیه با داعش بر سر آزادی گروگان ها ارائه نشده است و روشن نیست که داعش در بدل این معامله عظیم، چه امتیاز بزرگی به دست آورده است؛ اما اکنون برای ناظران این مساله مهم یکبار دیگر، مطرح شده است که آیا با رفع بهانه هراس ترکیه از خطر جانی برای اتباع ترک در بند داعش و در نتیجه، پرهیز آن کشور از پیوستن به ائتلاف امریکایی ضد داعش، این کشور همچنان بر موضع پیشین خود در این زمینه پایدار خواهد ماند؛ یا رویکرد تازه ای پیشه خواهد کرد؟
ترکیه پیش از این با نه گفتن به درخواست جان کری و اوباما برای پیوستن به ائتلاف ضد داعش، همچنان متحد داعش باقی ماند و به این ترتیب، راه خود را از ده کشور عرب منطقه و نزدیک به ۳۰ کشور غیر عرب عضو ائتلاف، جدا کرد. این از دید صاحب نظران، شنا برخلاف جریان آب و ریسک خطیری برای دولت اردوغان بود و به همان میزان، امتیاز بزرگی برای داعش به حساب می آمد.
اکنون بهانه ترکیه برای احتراز از پیوستن به ائتلاف امریکایی ضد داعش، مرتفع شده است؛ اما ناظران می گویند که ترکیه به دلیل مرزهای مشترک طولانی اش با داعش و همچنین داد و ستدهای آشکار و نهان با آن گروه، خطر دشمن شدن با آن را به جان نمی خرد و به این ترتیب، بر امتیازهای ناشی از دوستی با داعش، چشم نمی پوشد. ضمن آنکه نمی تواند از سرمایه گذاری های سیاسی، مالی و نظامی عظیمی که برای به قدرت رساندن داعش و غلبه اسلام گرایان سنی بر دولت شیعی عراق انجام داده و همچنین ضرباتی که از این طریق به دولت بشار اسد و سوریه وارد کرده، به آسانی بگذرد.
شماری دیگر از ناظران حتی معتقد اند دلیل عدم پیوستن رسمی و فعال ترکیه به ائتلاف امریکایی ضد داعش، شاید بازی کردن نقش حیاط خلوت داعش از سوی این کشور باشد؛ تا به این ترتیب، امریکا و هم پیمانانش با پرهیز از نابودی کامل داعش، همواره بهانه ای برای حضور در منطقه و تامین سلطه خود در سایه استمرار مداوم جنگ را داشته باشند.
احمد داود اوغلو گفت آژانس اطلاعاتی ترکیه این گروگان ها شامل چند دیپلمات، اعضای خانواده آنها و چند سرباز را به سلامت به شهر سانلیورفا در جنوب ترکیه منتقل کرده است.
وی گفت این گروگان ها بامداد روز شنبه آزاد شدند و حال همه آنها خوب است.
آقای داود اوغلو سفر خود به جمهوری آذربایجان را برای ملاقات با گروگان های آزادشده، نیمه تمام گذاشت.
وی به جزئیات مربوط به چگونگی آزاد شدن گروگان ها اشاره نکرد.
نیروهای داعش این افراد را در ماه جون پس از حمله به کنسولگری ترکیه در شهر موصل عراق گروگان گرفتند.
ترکیه تاکنون به خاطر این گروگان ها حاضر نبوده از اقدامات امریکا علیه داعش حمایت نظامی کند.
در ماه جنوری ۳۲ راننده کامیون اهل ترکیه نی که توسط داعش گروگان گرفته شده بودند، بعد از سه هفته آزاد شدند.
آزادی گروگان ها آنهم از سوی گروه تروریستی خطرناکی مانند داعش که به آسانی یک چشم بهم زدن، گردن می زند، به رگبار می بندد و به صلیب می کشد، کاری نیست که به سادگی امکان پذیر باشد؛ اما این دستاورد اعجازانگیز اگر برای هر کشور دیگری نامقدور باشد، برای ترکیه حد اقل چنین نیست؛ زیرا ترکیه از داشتن کیلومترها مرز مشترک با جغرافیایی که داعش در دو سوی مرزهای سوریه و عراق اشغال کرده، نه تنها هیچ هراسی به خود راه نمی دهد؛ بلکه چه بسا با آن گروه وارد داد و ستدهای کلان تجاری، بازرگانی و رفت و آمدهای مرزی شده است.
شاید این یکی از دلایلی باشد که براساس آن، ترکیه را متهم به ایجاد، تقویت و تجهیز گسترده داعش می کنند و بخشی از نیروی عظیم این گروه خوف انگیز تروریستی را به کمک های سخاوتمندانه دولت اردوغان و آژانس های امنیتی و نظامی ترکیه نسبت می دهند.
همچنین گزارش هایی در دست است که بربنیاد آنها ترکیه از داعش، نفت می خرد. این کشور پیشتر با اقلیم کردستان عراق نیز وارد معامله ای مشابه شده بود؛ بدون آنکه بخواهد براساس حسن همجواری یا تعهد به اصول حقوق بین الملل در این زمینه از دولت مرکزی عراق اجازه بگیرد.
با این حساب، آزادی ده ها دیپلمات، سرباز و دیگر اتباع ترکی از سوی داعش، اگرچه به یک معجزه شبیه است؛ اما با توجه به آنچه گفته شد، برای ترکیه بعید و غیر ممکن نیست.
هیچ توضیحی در زمینه معامله تازه ترکیه با داعش بر سر آزادی گروگان ها ارائه نشده است و روشن نیست که داعش در بدل این معامله عظیم، چه امتیاز بزرگی به دست آورده است؛ اما اکنون برای ناظران این مساله مهم یکبار دیگر، مطرح شده است که آیا با رفع بهانه هراس ترکیه از خطر جانی برای اتباع ترک در بند داعش و در نتیجه، پرهیز آن کشور از پیوستن به ائتلاف امریکایی ضد داعش، این کشور همچنان بر موضع پیشین خود در این زمینه پایدار خواهد ماند؛ یا رویکرد تازه ای پیشه خواهد کرد؟
ترکیه پیش از این با نه گفتن به درخواست جان کری و اوباما برای پیوستن به ائتلاف ضد داعش، همچنان متحد داعش باقی ماند و به این ترتیب، راه خود را از ده کشور عرب منطقه و نزدیک به ۳۰ کشور غیر عرب عضو ائتلاف، جدا کرد. این از دید صاحب نظران، شنا برخلاف جریان آب و ریسک خطیری برای دولت اردوغان بود و به همان میزان، امتیاز بزرگی برای داعش به حساب می آمد.
اکنون بهانه ترکیه برای احتراز از پیوستن به ائتلاف امریکایی ضد داعش، مرتفع شده است؛ اما ناظران می گویند که ترکیه به دلیل مرزهای مشترک طولانی اش با داعش و همچنین داد و ستدهای آشکار و نهان با آن گروه، خطر دشمن شدن با آن را به جان نمی خرد و به این ترتیب، بر امتیازهای ناشی از دوستی با داعش، چشم نمی پوشد. ضمن آنکه نمی تواند از سرمایه گذاری های سیاسی، مالی و نظامی عظیمی که برای به قدرت رساندن داعش و غلبه اسلام گرایان سنی بر دولت شیعی عراق انجام داده و همچنین ضرباتی که از این طریق به دولت بشار اسد و سوریه وارد کرده، به آسانی بگذرد.
شماری دیگر از ناظران حتی معتقد اند دلیل عدم پیوستن رسمی و فعال ترکیه به ائتلاف امریکایی ضد داعش، شاید بازی کردن نقش حیاط خلوت داعش از سوی این کشور باشد؛ تا به این ترتیب، امریکا و هم پیمانانش با پرهیز از نابودی کامل داعش، همواره بهانه ای برای حضور در منطقه و تامین سلطه خود در سایه استمرار مداوم جنگ را داشته باشند.
