تحقیقاتی که از سوی نهادهای مختلف ملی و بین المللی در زمان جمهوریت صورت گرفته بود، نشان می داد که 90 درصد شهروندان افغانستان زیر خط فقر اند و 10 درصد باقیمانده در موسسات خارجی و یا حکومت وقت وظیفه داشتند، از این رو میتوان گفت که حضور امریکا طی بیست سال در افغانستان نه تنها باعث بهبودی زندگی مردم نشد، بلکه فقر و گرسنگی بیشتر و دسترخوان شهروندان کوچکتر گردید.
با وجود اینکه غربی ها می دانستند که افراد فاسد و منفعت طلب در مقامهای مهم حکومتی قرار دارند، اما به دلیل اینکه اراده ای برای بازسازی افغانستان نداشتند از فاسدین حمایت کرده و برای شان زمینه انتقال پول را به دیگر کشورها فراهم می کردند، این کار غربیها باعث شد که 10 درصد جمعیت افغانستان ثروتمند و متباقی زیر خط فقر قرار بگیرند و با گذشت زمان مردم از حکومت نیز فاصله بگیرند.
امریکاییها با خروج شان از کشور، در تبانی با افغان های دست نشانده شان در مقام های بلند حکومتی و موسسات غیر دولتی نه تنها پولها را با خود بردند؛ بلکه تمام زیرساخت های اقتصادی و نظامی را نیز خراب کردند.
سران جمهوریت و افرادی که خودشان را نسبت به دیگران وفادار به وطن و مردم و نیز مدافع حقوق بشر و حقوق زن می دانستند، در رسانهها برای دادخواهی صدا بلند می کردند و از نهادهای مختلف زیرعناوین مختلف پروژه میگرفتند؛ اما بعد از سقوط جمهوریت این افراد، شهروندان را تنها گذاشتند و پیش از همه فرار و به کشورهایی که از قبل برای خود و فرزندان شان تدارک دیده بودند پناهنده شدند، جالب اینجا است که همین افراد فاسد اکنون از کشورهای غربی داد از حقوق بشر و حقوق زن می زنند.
عوامل یادشده سبب شد که بعد از سقوط جمهوریت، اقتصاد کشور به شدت افت کند و مردم دچار فقر و تنگدستی شدید گردند، از سویی هم امریکا بانکهای افغانستان را تحریم کرد و مشکلات زیادی را برای تاجران در واردات و صادرات کالاها به وجود آورد که بر بحران اقتصادی افزوده شد.
کشورهای غربی با شکست سختی که در افغانستان خوردند اکنون دنبال جنگ قومی در کشور میباشند و در تلاش هستند که دوباره با گماشتن افراد سرسپرده شان به کار از جمله فرافکنی های مستمر در فضای مجازی بحران دیگری را خلق کنند.
جای خوشبختی اما این جاست با اینکه بیش از یک سال است که تبلیغات منفی قوم گرایی در رسانه های غربی جریان دارد، ولی تاثیرات چندانی بر افکار عمومی در افغانستان نداشته است، زیرا مردم از کارکردهای گذشته آنان و فرارشان بعد از سقوط جمهوریت آگاهی دارند.
اگر مقام های جمهوریت در بیست سال گذشته دلسوزانه کار میکردند فساد در کارشان نمیبود، اکنون اقتصاد کشور فلج نمیشد، اما متاسفانه منافع شخصی شان را نسبت به منافع جمعی ترجیح دادند، پول بیت المال را دزدی کرده و برای شان در کشورهای دیگر جهان سرمایه گذاری نمودند.