عزیزاحمد/ آسیا در حال شتاب گرفتن است، زمان آن فرا رسیده است تا مکانیسم‌های بین المللی که تقریباً 30 سال پیش ایجاد و تنظیم شده بود، راه اندازی شده و به یک ساختار واحد تبدیل شود، که نیاز به شفافیت، پایداری و کار بدون وقفه دارد، چون شرایط جهانی به شدت به این امر نیاز دارد.
مرکز راه اندازی این سازوکار در هفته گذشته قزاقستان بود - کشوری فعال و فرازجو پس از فروپاشی شوروی، یکی از رهبران اقتصادی و سیاسی منطقه که به عنوان میدان اصلی مذاکره عمل می کرد. سران 11 کشور و نمایندگان دولت های ده‌ها کشور دیگر برای سی امین سالگرد ششمین اجلاس سران کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادسازی در آسیا (CICA) پایتخت قزاقستان جمع شدند.
این حوزه تصادفی انتخاب نشده است، از سال 2014، مقر CICA در آستانه است، به این باید اضافه کرد که قزاقستان دائماً به سیاست بی‌طرفی سرسختانه پایبند است و هیچ تناقض سیاسی، اقتصادی یا سرزمینی با کشورهای شرکت کننده ندارد، چیزی که به قزاقستان اجازه می‌دهد تا نمایندگانی از جمله نمایندگان طرف‌های درگیر را پذیرا باشد، مانند کشورهای هند و پاکستان، تاجیکستان و قرقیزستان، آذربایجان و ارمنستان که اولین تماس‌ها روز چهارشنبه گذشته انجام شد است.
در حاشیه نشست سیکا قاسم جومارت توقایف، رئیس جمهوری قزاقستان، از تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر صمیمانه استقبال نمود و از وی دعوت به جام جهانی را دریافت کرد، با رجب تیپ اردوغان، رهبر ترکیه به تنیس روی میز پرداخت و دعوت نامه سفر به سنگاپور را از طرف رئیس جمهور حلیمه یعقوب که حامل آن نخست وزیر محمد مالکی بن عثمان بود دریافت نمود.
همچنین قاسم جومارت توقایف در حاشیه این دیدار با معاون رئیس جمهور ویتنام- ووتی آن ژوان، معاون رئیس جمهوری خلق چین وانگ کیشان و دیگر مقامات گفتوگو کرد، نشست سه جانبه میان روسای صدیر جپاروف، جمهور قرقیزستان، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و امام علی رحمان رئیس جمهوری تاجیکستان نیز برگزار شد.
با این حال، به گفته بسیاری از کارشناسان، درجه اول در چنین رویدادها باید اصطلاح "دیدارهای حاشیه اجلاس" را مورد توجه قرارداد. آنجاست که مهم‌ترین اسناد به نتیجه می‌رسد و موضوعات حیاتی مورد بحث قرار می گیرد، در چارچوب چنین دیدارهایی، توقایف و اردوغان در مورد مسائل سیاست خارجی، سرمایه گذاری، همکاری های تجاری و اقتصادی، لجستیک، صنایع نظامی، انرژی و کشاورزی، یعنی در مورد مدرن ترین موضوعات روز گفتوگو کردند.
تعدادی توافقنامه نیز در اینجا امضا شد، هر دو طرف نتوانستند این موضوع را پنهان کنند که هدف مشترک آنها رساندن گردش مالی تجاری دو کشور به 10 میلیارد دلار است، اکنون همه امکانات برای این کار در دسترس می‌باشد.
با این حال، بخش "جلو" CICA نیز شگفتی های زیادی را به همراه داشت. قاسم ژومارت توقایف، برای اولین بار پس از سال‌ها، آنچه را که حامیان جهان غرب طی سالیان متمادی جرأت بیان آن را نداشتند، بیان کرد گفت پیش بینی می‌شود که قرن بیست و یکم قرن آسیا خواهد بود، اکنون به واقعیت تبدیل شده است.
رهبر قزاقستان افزود که آسیا از نظر تولید ناخالص داخلی و برابری قدرت خرید به یک رهبر اقتصادی شناخته شده جهانی تبدیل شده است، منطقه دارای منابع انسانی و طبیعی قابل توجهی است، 21 شهر از 30 شهر بزرگ جهان در آسیا قرار دارند، انتظار می رود از 30 تریلیون دالر رشد مصرف طبقه متوسط تا سال 2030، تنها یک تریلیون دالر در اقتصادهای غربی خواهد بود.
برای تبدیل آسیا از یک گروه ناهمگون بازیگران منطقه‌ای به یک نیروی واقعی اقتصادی و سیاسی در مقیاس جهانی، تنها متحد شدن کشورها لازم است.
توقایف تاکید کرد که آینده آسیا به آمادگی جمعی ما برای تقویت گفتوگو بین فرهنگ‌ها، سنت‌ها و جهان بینی ها بستگی دارد، برای این منظور، آستانه همچنین تعدادی از اقدامات موثر و اول از همه، ایجاد شورای CICA برای اتصال پایدار را پیشنهاد کرد، این امر باعث می‌شود شکاف هایی که اخیراً در کریدورهای ترانزیتی حمل و نقل و لجستیک ایجاد شده از بین رفته و یک سیستم مؤثر تحویل کالا ایجاد شود.
توقایف توضیح داد که راه های مناسب و مقرون به صرفه برای حمل و نقل کالا، عامل مهمی در رشد پایدار اقتصاد ما است، نشست مالی CICA که توسط جمهوری خلق چین آغاز شد، توسط رهبر قزاقستان پیشنهاد شد تا به یک پلت فرم دائمی تبدیل شود.
این تصمیم و تصمیمات دیگر، ایجاد یک مکانیسم واقعاً کارآمد برای تضمین امنیت غذایی در منطقه‌ای CICA را ممکن می‌سازد، که اکنون در جهان به آن نیاز فوری است، در واقع، اینها "راهروهای سبز" بین کشورهای عضو CICA برای طبقه بندی کالاهای غذایی خواهند بود.
توکایف بابیان اینکه آسیا دو سوم محصولات کشاورزی جهان را تولید می کند، اما همچنان در این زمینه آسیب پذیر است افزود: علاوه بر مسائل اقتصادی، مسائل زیست محیطی و سرمایه انسانی را نیز مهم و ضروری خواند.
وی گفت: اقدامات اقتصادی را تنها در صورتی می توان مؤثر دانست که بر ابعاد انسانی، حفظ و توسعه منابع انسانی متمرکز شود، که حمایت از "کورس آسیایی Asian course " توسط ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه ابراز شد.
رئیس جمهوری روسیه گفت: مانند بسیاری از شرکای خود در آسیا، ما معتقدیم که لازم است بازنگری در اصول سیستم مالی جهانی آغاز شود که برای چندین دهه به خود خوانده‌ها اجازه داده شده به نام "میلیارد طلایی" که تمام جریانات سرمایه و فناوری ها را تا حد زیادی بسته اند تا به هزینه دیگران زندگی کند.
نتیجه منطقی این اجلاس قطعنامه‌ای مشترک بود که مسیر بعدی توسعه انجمن را تعیین می‌کند و اولین نکته آن با هدف تبدیل CICA از یک نهاد مشورتی به یک سازمان بین المللی منطقه‌ای تمام تبدیل شود.
در قطعنامه آمده است که سازمان به تضمین رشد اقتصادی پویا، برابر، جامع و متوازن، به هم پیوستگی، توسعه اجتماعی و فرهنگی کشورهای عضو کمک خواهد کرد، ما کار جمعی را در سازمان افزایش خواهیم داد تا راه حل‌های مشترکی برای مشکلات قرن بیست و یکم که برای همه ما مشترک است پیدا کنیم که امنیت و رفاه منطقه، حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات مطابق با منشور سازمان ملل متحد تضمین شود.
سیکا CICA به روز شده در نظر دارد در سطح سودمندی متقابل، هم بین کشورهای شرکت کننده و هم با سایر کشورها، سازمان ها و انجمن ها همکاری کند.
اجلاس سالگرد CICA واقعاً یک پیشرفت بود. با جمع بندی آنچه گفته شد، می توان نتیجه گرفت که اکنون در یک رویداد تاریخی حضور داریم. ما می بینیم که چگونه یک پلت فرم گفت‌وگوی ساده به تدریج به یک انجمن بین المللی منطقه ای با عملکرد کامل تبدیل می شود، که بعداً، هرچند دور از دسترس، اما فرصت تبدیل شدن به یک اتحادیه آسیایی، مشابه اتحادیه اروپا را دارد.
با وجود تفاوت درمنافع، سیاسی و درگیری‌های سرزمینی، دولت‌های شرکت‌کننده به تدریج از حرف و گفتار به سمت کردار واقعی حرکت می‌کنند که می‌تواند تأثیر جدی بر وضعیت جهانی داشته باشد و آغازگر این روند از بسیاری جهات قزاقستان است که تجربه غنی از ادغام/ یکپارچگی دارد.
می خواهم تأکید کنم که ما در حال ایجاد یک سازمان جدید نیستیم، بلکه در حال حرکت به مرحله جدیدی از توسعه نهادی هستیم، ارتقای جایگاه این نشست، نقش فزاینده آسیا را در امور جهانی تقویت کرده و تعامل کشورهای عضو را به سطح جدیدی خواهد رساند و این را بپذیریم که سازمان جدید از همه شانس برخورداری از موقعیت یک وزنه سنگین در جامعه جهانی به نمایندگی از آسیای متحد است.
در پایان این نشست خاطرنشان شد؛ کشورهای ما علاقه مند به افزایش حجم تردد در مسیر حمل و نقل بین المللی ترانس خزر هستند، این پروژه استراتژیک برای حفظ ثبات در منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است.
مرکز راه اندازی این سازوکار در هفته گذشته قزاقستان بود - کشوری فعال و فرازجو پس از فروپاشی شوروی، یکی از رهبران اقتصادی و سیاسی منطقه که به عنوان میدان اصلی مذاکره عمل می کرد. سران 11 کشور و نمایندگان دولت های ده‌ها کشور دیگر برای سی امین سالگرد ششمین اجلاس سران کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادسازی در آسیا (CICA) پایتخت قزاقستان جمع شدند.
این حوزه تصادفی انتخاب نشده است، از سال 2014، مقر CICA در آستانه است، به این باید اضافه کرد که قزاقستان دائماً به سیاست بی‌طرفی سرسختانه پایبند است و هیچ تناقض سیاسی، اقتصادی یا سرزمینی با کشورهای شرکت کننده ندارد، چیزی که به قزاقستان اجازه می‌دهد تا نمایندگانی از جمله نمایندگان طرف‌های درگیر را پذیرا باشد، مانند کشورهای هند و پاکستان، تاجیکستان و قرقیزستان، آذربایجان و ارمنستان که اولین تماس‌ها روز چهارشنبه گذشته انجام شد است.
در حاشیه نشست سیکا قاسم جومارت توقایف، رئیس جمهوری قزاقستان، از تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر صمیمانه استقبال نمود و از وی دعوت به جام جهانی را دریافت کرد، با رجب تیپ اردوغان، رهبر ترکیه به تنیس روی میز پرداخت و دعوت نامه سفر به سنگاپور را از طرف رئیس جمهور حلیمه یعقوب که حامل آن نخست وزیر محمد مالکی بن عثمان بود دریافت نمود.
همچنین قاسم جومارت توقایف در حاشیه این دیدار با معاون رئیس جمهور ویتنام- ووتی آن ژوان، معاون رئیس جمهوری خلق چین وانگ کیشان و دیگر مقامات گفتوگو کرد، نشست سه جانبه میان روسای صدیر جپاروف، جمهور قرقیزستان، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و امام علی رحمان رئیس جمهوری تاجیکستان نیز برگزار شد.
با این حال، به گفته بسیاری از کارشناسان، درجه اول در چنین رویدادها باید اصطلاح "دیدارهای حاشیه اجلاس" را مورد توجه قرارداد. آنجاست که مهم‌ترین اسناد به نتیجه می‌رسد و موضوعات حیاتی مورد بحث قرار می گیرد، در چارچوب چنین دیدارهایی، توقایف و اردوغان در مورد مسائل سیاست خارجی، سرمایه گذاری، همکاری های تجاری و اقتصادی، لجستیک، صنایع نظامی، انرژی و کشاورزی، یعنی در مورد مدرن ترین موضوعات روز گفتوگو کردند.
تعدادی توافقنامه نیز در اینجا امضا شد، هر دو طرف نتوانستند این موضوع را پنهان کنند که هدف مشترک آنها رساندن گردش مالی تجاری دو کشور به 10 میلیارد دلار است، اکنون همه امکانات برای این کار در دسترس می‌باشد.
با این حال، بخش "جلو" CICA نیز شگفتی های زیادی را به همراه داشت. قاسم ژومارت توقایف، برای اولین بار پس از سال‌ها، آنچه را که حامیان جهان غرب طی سالیان متمادی جرأت بیان آن را نداشتند، بیان کرد گفت پیش بینی می‌شود که قرن بیست و یکم قرن آسیا خواهد بود، اکنون به واقعیت تبدیل شده است.
رهبر قزاقستان افزود که آسیا از نظر تولید ناخالص داخلی و برابری قدرت خرید به یک رهبر اقتصادی شناخته شده جهانی تبدیل شده است، منطقه دارای منابع انسانی و طبیعی قابل توجهی است، 21 شهر از 30 شهر بزرگ جهان در آسیا قرار دارند، انتظار می رود از 30 تریلیون دالر رشد مصرف طبقه متوسط تا سال 2030، تنها یک تریلیون دالر در اقتصادهای غربی خواهد بود.
برای تبدیل آسیا از یک گروه ناهمگون بازیگران منطقه‌ای به یک نیروی واقعی اقتصادی و سیاسی در مقیاس جهانی، تنها متحد شدن کشورها لازم است.
توقایف تاکید کرد که آینده آسیا به آمادگی جمعی ما برای تقویت گفتوگو بین فرهنگ‌ها، سنت‌ها و جهان بینی ها بستگی دارد، برای این منظور، آستانه همچنین تعدادی از اقدامات موثر و اول از همه، ایجاد شورای CICA برای اتصال پایدار را پیشنهاد کرد، این امر باعث می‌شود شکاف هایی که اخیراً در کریدورهای ترانزیتی حمل و نقل و لجستیک ایجاد شده از بین رفته و یک سیستم مؤثر تحویل کالا ایجاد شود.
توقایف توضیح داد که راه های مناسب و مقرون به صرفه برای حمل و نقل کالا، عامل مهمی در رشد پایدار اقتصاد ما است، نشست مالی CICA که توسط جمهوری خلق چین آغاز شد، توسط رهبر قزاقستان پیشنهاد شد تا به یک پلت فرم دائمی تبدیل شود.
این تصمیم و تصمیمات دیگر، ایجاد یک مکانیسم واقعاً کارآمد برای تضمین امنیت غذایی در منطقه‌ای CICA را ممکن می‌سازد، که اکنون در جهان به آن نیاز فوری است، در واقع، اینها "راهروهای سبز" بین کشورهای عضو CICA برای طبقه بندی کالاهای غذایی خواهند بود.
توکایف بابیان اینکه آسیا دو سوم محصولات کشاورزی جهان را تولید می کند، اما همچنان در این زمینه آسیب پذیر است افزود: علاوه بر مسائل اقتصادی، مسائل زیست محیطی و سرمایه انسانی را نیز مهم و ضروری خواند.
وی گفت: اقدامات اقتصادی را تنها در صورتی می توان مؤثر دانست که بر ابعاد انسانی، حفظ و توسعه منابع انسانی متمرکز شود، که حمایت از "کورس آسیایی Asian course " توسط ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه ابراز شد.
رئیس جمهوری روسیه گفت: مانند بسیاری از شرکای خود در آسیا، ما معتقدیم که لازم است بازنگری در اصول سیستم مالی جهانی آغاز شود که برای چندین دهه به خود خوانده‌ها اجازه داده شده به نام "میلیارد طلایی" که تمام جریانات سرمایه و فناوری ها را تا حد زیادی بسته اند تا به هزینه دیگران زندگی کند.
نتیجه منطقی این اجلاس قطعنامه‌ای مشترک بود که مسیر بعدی توسعه انجمن را تعیین می‌کند و اولین نکته آن با هدف تبدیل CICA از یک نهاد مشورتی به یک سازمان بین المللی منطقه‌ای تمام تبدیل شود.
در قطعنامه آمده است که سازمان به تضمین رشد اقتصادی پویا، برابر، جامع و متوازن، به هم پیوستگی، توسعه اجتماعی و فرهنگی کشورهای عضو کمک خواهد کرد، ما کار جمعی را در سازمان افزایش خواهیم داد تا راه حل‌های مشترکی برای مشکلات قرن بیست و یکم که برای همه ما مشترک است پیدا کنیم که امنیت و رفاه منطقه، حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات مطابق با منشور سازمان ملل متحد تضمین شود.
سیکا CICA به روز شده در نظر دارد در سطح سودمندی متقابل، هم بین کشورهای شرکت کننده و هم با سایر کشورها، سازمان ها و انجمن ها همکاری کند.
اجلاس سالگرد CICA واقعاً یک پیشرفت بود. با جمع بندی آنچه گفته شد، می توان نتیجه گرفت که اکنون در یک رویداد تاریخی حضور داریم. ما می بینیم که چگونه یک پلت فرم گفت‌وگوی ساده به تدریج به یک انجمن بین المللی منطقه ای با عملکرد کامل تبدیل می شود، که بعداً، هرچند دور از دسترس، اما فرصت تبدیل شدن به یک اتحادیه آسیایی، مشابه اتحادیه اروپا را دارد.
با وجود تفاوت درمنافع، سیاسی و درگیری‌های سرزمینی، دولت‌های شرکت‌کننده به تدریج از حرف و گفتار به سمت کردار واقعی حرکت می‌کنند که می‌تواند تأثیر جدی بر وضعیت جهانی داشته باشد و آغازگر این روند از بسیاری جهات قزاقستان است که تجربه غنی از ادغام/ یکپارچگی دارد.
می خواهم تأکید کنم که ما در حال ایجاد یک سازمان جدید نیستیم، بلکه در حال حرکت به مرحله جدیدی از توسعه نهادی هستیم، ارتقای جایگاه این نشست، نقش فزاینده آسیا را در امور جهانی تقویت کرده و تعامل کشورهای عضو را به سطح جدیدی خواهد رساند و این را بپذیریم که سازمان جدید از همه شانس برخورداری از موقعیت یک وزنه سنگین در جامعه جهانی به نمایندگی از آسیای متحد است.
در پایان این نشست خاطرنشان شد؛ کشورهای ما علاقه مند به افزایش حجم تردد در مسیر حمل و نقل بین المللی ترانس خزر هستند، این پروژه استراتژیک برای حفظ ثبات در منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است.
