زلمی خلیلزاد؛ نماینده امریکا در امور صلح افغانستان، نتایج نهمین دور مذاکراتش با نمایندگان طالبان را با سران حکومت شریک ساخت. در این دور از مذاکرات متن توافقنامه امریکا و طالبان نهایی شده است.
خلیلزاد گفته که امریکا تنها طرفدار حکومتی در افغانستان است که مطابق مذاکره و گفتمان به وجود آید و روی کار آمدن نظام "امارت اسلامی" مورد قبول واشنگتن نیست.
او یادآور شده که متن توافقنامه با طالبان نهایی شده و آماده تایید دونالد ترامپ؛ رییس جمهوری امریکا است.
در همین حال، برخی منابع ادعا کرده اند که امریکا تلاش دارد تا مانع برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان شود؛ زیرا این کشور به صلح اولویت می‌دهد.
آقای خلیلزاد در این مورد گفت که نمی‌خواهد بگوید که انتخابات برگزار نشود؛ ولی تامین صلح در افغانستان اولویت امریکا است.
کارشناسان اما می گویند که تعجیل امریکا بر به سرانجام رساندن مذکرات صلح با طالبان تا اول سپتامبر به این دلیل بود که مانع از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان شود.
به نظر می رسد که این برداشت در پی سفر جاری زلمی خلیلزاد؛ مذاکره کننده ارشد امریکایی به کابل، تقویت شده است؛ زیرا او از یکسو متن کامل موافقتنامه صلح را در اختیار رهبران حکومت افغانستان قرار نداد و از سوی دیگر، به طور ضمنی پذیرفت که امریکا نمی خواهد انتخابات برگزار شود.
آقای خلیلزاد با امتناع از ارائه کاپی توافقنامه اش با طالبان به رهبران حکومت افغانستان، نشان داد که در این متن مواردی وجود دارد که بی تردید برای رهبران افغان قابل پذیرش نیست. یکی از این موارد، ممکن است تعلیق یا تعطیلی همیشگی روند انتخابات باشد.
نکته دیگر این است که طالبان هم پیشتر به صراحت مخالفت خود را با انتخابات اعلام کرده اند و بسیار بعید است که امریکا با این خواسته مخالفت کرده باشد.
از جانب دیگر، وقتی خلیلزاد می گوید که امریکا از حکومتی حمایت می کند که در نتیجه یک گفتمان ملی و مذاکره به وجود آمده باشد، معنای آن این است که انتخابات منتفی است و به جای یک دولت انتخابی، یک دولت انتقالی روی کار خواهد آمد؛ دولتی که طرح آن با اعمال نفوذ امریکا - شبیه آنچه در بن اتفاق افتاد- در روند مذاکرات بین الافغانی، ریخته خواهد شد و به این ترتیب، جایگزین دولت برآمده از انتخابات و هرگونه روند دموکراتیک دیگر خواهد شد.
تأکید خلیلزاد و دیگر مقام های امریکایی بر اینکه اولویت امریکا صلح است نه انتخابات نیز این واقعیت را تأیید می کند که انتخاباتی در کار نیست و ممکن است تاریخ برگزاری آن تا زمانی به تعویق بیافتد که مذاکرات بین الافغانی به نتیجه برسد و نتیجه آن نیز تشکیل یک دولت انتقالی باشد.
گفته می شود که حتی زمان استقرار دولت انتقالی هم در توافقنامه صلح امریکا و طالبان، مشخص شده است و اگر این ادعا درست باشد، یکی دیگر از مسایلی است که به دلیل آن خلیلزاد نخواست متن موافقتنامه را در اختیار رهبران کابل قرار دهد.
از سوی دیگر، هرگز قابل انکار نیست که دوبار تعویق تاریخ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری از سوی کمیسیون انتخابات نیز تحت فشار امریکا صورت گرفت و دلیل آن همین نتایجی بود که اکنون از روند صلح، حاصل شده است.
موضوعی که به امریکا کمک می کند تا به سادگی نقشه های خود برای آینده سیاسی افغانستان را به کرسی بنشاند، همراهی طیفی از سیاستمداران و بازیگران داخلی و درون نظام است؛ کسانی که از یکسو مخالف ادامه قدرت اشرف غنی هستند و از سوی دیگر، نمی توانند او را از ارگ بیرون برانند. در حال حاضر، تنها اشرف غنی بر برگزاری بی چون و چرای انتخابات، اصرار می ورزد و انتخابات را مقدم بر صلح می داند. به جز او همه ۱۷ یا ۱۶ نامزد دیگر، صلح را اولویت می دانند. آنها دو دلیل دارند: یکی اینکه نسبت به اراده ارگ برای برگزاری یک انتخابات آزاد و شفاف، تردید دارند و معتقد اند که آقای غنی، تمهیدات گسترده ای را برای دستبرد در نتایج انتخابات، پیش بینی کرده است. بنابراین، عدم برگزاری چنین انتخاباتی بر برگزاری آن ترجیح دارد. دلیل دوم آنها هم این است که امریکا مصمم به تحمیل پروژه صلح است و طالبان هم دیر یا زود آمدنی هستند. بنابراین، مقاومت در برابر این خواسته، تنها ممکن است دست آنها را از امتیازات ناچیز شراکت سمبولیک در دولت انتقالی آینده کوتاه کند و هیچ ثمر دیگری نداشته باشد.
این مساله هم ارگ را در موضع ضعف قرار می دهد و راه را برای تحقق اراده امریکا برای تعلیق دولت انتخابی و تحمیل دولت انتقالی همواره می کند.
خلیلزاد گفته که امریکا تنها طرفدار حکومتی در افغانستان است که مطابق مذاکره و گفتمان به وجود آید و روی کار آمدن نظام "امارت اسلامی" مورد قبول واشنگتن نیست.
او یادآور شده که متن توافقنامه با طالبان نهایی شده و آماده تایید دونالد ترامپ؛ رییس جمهوری امریکا است.
در همین حال، برخی منابع ادعا کرده اند که امریکا تلاش دارد تا مانع برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان شود؛ زیرا این کشور به صلح اولویت می‌دهد.
آقای خلیلزاد در این مورد گفت که نمی‌خواهد بگوید که انتخابات برگزار نشود؛ ولی تامین صلح در افغانستان اولویت امریکا است.
کارشناسان اما می گویند که تعجیل امریکا بر به سرانجام رساندن مذکرات صلح با طالبان تا اول سپتامبر به این دلیل بود که مانع از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان شود.
به نظر می رسد که این برداشت در پی سفر جاری زلمی خلیلزاد؛ مذاکره کننده ارشد امریکایی به کابل، تقویت شده است؛ زیرا او از یکسو متن کامل موافقتنامه صلح را در اختیار رهبران حکومت افغانستان قرار نداد و از سوی دیگر، به طور ضمنی پذیرفت که امریکا نمی خواهد انتخابات برگزار شود.
آقای خلیلزاد با امتناع از ارائه کاپی توافقنامه اش با طالبان به رهبران حکومت افغانستان، نشان داد که در این متن مواردی وجود دارد که بی تردید برای رهبران افغان قابل پذیرش نیست. یکی از این موارد، ممکن است تعلیق یا تعطیلی همیشگی روند انتخابات باشد.
نکته دیگر این است که طالبان هم پیشتر به صراحت مخالفت خود را با انتخابات اعلام کرده اند و بسیار بعید است که امریکا با این خواسته مخالفت کرده باشد.
از جانب دیگر، وقتی خلیلزاد می گوید که امریکا از حکومتی حمایت می کند که در نتیجه یک گفتمان ملی و مذاکره به وجود آمده باشد، معنای آن این است که انتخابات منتفی است و به جای یک دولت انتخابی، یک دولت انتقالی روی کار خواهد آمد؛ دولتی که طرح آن با اعمال نفوذ امریکا - شبیه آنچه در بن اتفاق افتاد- در روند مذاکرات بین الافغانی، ریخته خواهد شد و به این ترتیب، جایگزین دولت برآمده از انتخابات و هرگونه روند دموکراتیک دیگر خواهد شد.
تأکید خلیلزاد و دیگر مقام های امریکایی بر اینکه اولویت امریکا صلح است نه انتخابات نیز این واقعیت را تأیید می کند که انتخاباتی در کار نیست و ممکن است تاریخ برگزاری آن تا زمانی به تعویق بیافتد که مذاکرات بین الافغانی به نتیجه برسد و نتیجه آن نیز تشکیل یک دولت انتقالی باشد.
گفته می شود که حتی زمان استقرار دولت انتقالی هم در توافقنامه صلح امریکا و طالبان، مشخص شده است و اگر این ادعا درست باشد، یکی دیگر از مسایلی است که به دلیل آن خلیلزاد نخواست متن موافقتنامه را در اختیار رهبران کابل قرار دهد.
از سوی دیگر، هرگز قابل انکار نیست که دوبار تعویق تاریخ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری از سوی کمیسیون انتخابات نیز تحت فشار امریکا صورت گرفت و دلیل آن همین نتایجی بود که اکنون از روند صلح، حاصل شده است.
موضوعی که به امریکا کمک می کند تا به سادگی نقشه های خود برای آینده سیاسی افغانستان را به کرسی بنشاند، همراهی طیفی از سیاستمداران و بازیگران داخلی و درون نظام است؛ کسانی که از یکسو مخالف ادامه قدرت اشرف غنی هستند و از سوی دیگر، نمی توانند او را از ارگ بیرون برانند. در حال حاضر، تنها اشرف غنی بر برگزاری بی چون و چرای انتخابات، اصرار می ورزد و انتخابات را مقدم بر صلح می داند. به جز او همه ۱۷ یا ۱۶ نامزد دیگر، صلح را اولویت می دانند. آنها دو دلیل دارند: یکی اینکه نسبت به اراده ارگ برای برگزاری یک انتخابات آزاد و شفاف، تردید دارند و معتقد اند که آقای غنی، تمهیدات گسترده ای را برای دستبرد در نتایج انتخابات، پیش بینی کرده است. بنابراین، عدم برگزاری چنین انتخاباتی بر برگزاری آن ترجیح دارد. دلیل دوم آنها هم این است که امریکا مصمم به تحمیل پروژه صلح است و طالبان هم دیر یا زود آمدنی هستند. بنابراین، مقاومت در برابر این خواسته، تنها ممکن است دست آنها را از امتیازات ناچیز شراکت سمبولیک در دولت انتقالی آینده کوتاه کند و هیچ ثمر دیگری نداشته باشد.
این مساله هم ارگ را در موضع ضعف قرار می دهد و راه را برای تحقق اراده امریکا برای تعلیق دولت انتخابی و تحمیل دولت انتقالی همواره می کند.
