آیت الله العظمی شیخ آصف محسنی به عمر ۸۴ سالگی دار فانی را وداع گفت و روح ملکوتی آن فقیه فرزانه و مجاهد خستگی ناپذیر به لقاءالله پیوست.
رحلت آیت الله محسنی بی تردید برای جامعه تشیع افغانستان یک ضایعه بزرگ و غیر قابل جبران است؛ اما فراتر از آن، وجود پربرکت ایشان یک سرمایه علمی و معنوی و گرامی برای همه مسلمانان جهان به ویژه جامعه مسلمان افغانستان اعم از شیعه و سنی بود.
آیت الله محسنی، ده ها سال عمر پربارش را صرف وحدت و اخوت میان مسلمین کرد. او معتقد به عدم تفاوت ذاتی و ماهوی میان شیعه و سنی بود و عقیده داشت که راه اعتلای اسلام و سربلندی و اقتدار امت اسلامی، تنها در وحدت و همدلی و همبستگی آنان است.
آیت الله محسنی حتی در شرایط دشوار جنگ های داخلی که بسیاری از تنظیم های نامدار و مدعی جهاد در افغانستان، سرگرم جنگ ها و خونریزی های مرگبار برای کسب قدرت بودند، همواره برای استقرار آرامش و ایجاد آشتی و مودت و اخوت و وحدت میان مجاهدین، تقلا و تلاش می کرد.
او اگرچه در نهایت نتوانست به همه اهداف و آمال بلند و متعالی اش در ایجاد وحدت و یگانگی میان تنظیم های جهادی، دست یابد؛ اما در زمینه برقراری اخوت و برادری میان شیعه و سنی در افغانستان، گام های بلند و بی مانندی برداشت که آثار آن برای همیشه در حافظه ها خواهد ماند و تاریخ دین مداری و دولت داری در افغانستان به میراث ارجمند آن فقیه بزرگوار به نیکی و احترام نگاه خواهد کرد.
آیت الله محسنی نتوانست بر جاه طلبی های شماری از گروه های سرکش جهادی و رهبران قدرت طلب آن غلبه کند و مانع از بروز جنگ های خانمان برانداز داخلی و بحران های پس از آن شود؛ اما بی تردید به جامعه مسلمان افغانستان شامل شیعیان و سنی ها کمک کرد تا با عبور از آن سال های ستم سود و سراسر سیاهی و سرگشتگی، بار دیگر در مسیر وحدت و اخوت و برادری قرار بگیرند.
آیت الله محسنی در حالی که می توانست در دولت و سیاست به مقامات عالیه و مدارج متعالیه دست پیدا کند؛ اما با وجود حمایت همه جانبه از نظام کنونی، قانون اساسی و دولت افغانستان به عنوان یک مصلحت کلان ملی، هوشمندانه از سیاست کناره گرفت و سال های پربار اواخر زندگی اش را صرف خدمات شایسته و ارزشمند علمی و فرهنگی در حوزه های گوناگون علوم اسلامی کرد که حاصل آن، تألیف و تدوین و تنقیح بیش از ۱۰۰ جلد کتاب در عرصه هایی مانند فقه و اصول و کلام و تفسیر و حدیث و رجال و طب و اخلاق و سیاست و فلسفه و... است که به مثابه یک میراث ماندگار علمی و فرهنگی، افتخار و سرمایه بزرگی برای امت اسلامی و جامعه مسلمان افغانستان، همواره بخشی از باقیات صالحات آن مرجع خیر عظیم باقی ماند.
او آگاهانه از سیاست، حذر می کرد و در این زمینه حتی رهبری حزب حرکت اسلامی را نیز ترک کرد و با وجود آنکه شاهد بود که این حزب چگونه به شعب و شاخه های مختلف تقسیم شده و هر روز بیشتر از پیش، تضعیف می شود، هرگز سعی نکرد بار دیگر به عنوان رهبر و پایه گذار آن، وارد عمل شود و هدایت آن را در اختیار بگیرد؛ زیرا او برای خودش رسالت و مسؤولیت بزرگتری قایل بود که فراتر و فربه تر از چارچوب تنگ تشکیلات حزبی و دایره محدود فعالیت سیاسی و سازمانی بود. او منادی وحدت و فریادگر اخوت اسلامی بود؛ آرمان عظیمی که همراستا با رسالت انبیا و اولیای الهی است و یک مسؤولیت سترگ دینی محسوب می شود.
آیت الله محسنی همه توان و ظرفیت و دانش و امکانات اش را به کار بست تا در عمل نشان دهد که افغانستان خانه مشترک شیعیان و سنی ها است و هیچ تفکیک و توفیری ذاتی و ماهوی میان این دو فرقه بزرگ اسلامی وجود ندارد.
بر این اساس، اینکه امروز اعضای جامعه مسلمان افغانستان، علیرغم فعالیت های نفسگیر و فشرده تکفیری ها و تفرقه افکنان مزدور، همچنان در کنار همدیگر زیستی صلح آمیز و مسالمت جویانه دارند، بدون شک، مرهون میراث آیت الله و خدمات غیر قابل جایگزین آن رهبر دلسوز و دردمند دینی هستند.
آیت الله محسنی اما به حکم طبیعت و سرنوشت ناگزیر همه آدمیان به ندای الهی لبیک گفت و تسلیم مشیت پروردگار گشت و به لقاء الله پیوست؛ اینک بر بازماندگان و پیروان و حامیان معنوی آن مرحوم است که میراث گرانسنگ وی را ارج بنهند و در راستای کاربست رهنمودها، ارشادات، تقریرها و تحریرهای شان، مجاهدانه و مخلصانه، تلاش کنند.
رحلت آیت الله محسنی بی تردید برای جامعه تشیع افغانستان یک ضایعه بزرگ و غیر قابل جبران است؛ اما فراتر از آن، وجود پربرکت ایشان یک سرمایه علمی و معنوی و گرامی برای همه مسلمانان جهان به ویژه جامعه مسلمان افغانستان اعم از شیعه و سنی بود.
آیت الله محسنی، ده ها سال عمر پربارش را صرف وحدت و اخوت میان مسلمین کرد. او معتقد به عدم تفاوت ذاتی و ماهوی میان شیعه و سنی بود و عقیده داشت که راه اعتلای اسلام و سربلندی و اقتدار امت اسلامی، تنها در وحدت و همدلی و همبستگی آنان است.
آیت الله محسنی حتی در شرایط دشوار جنگ های داخلی که بسیاری از تنظیم های نامدار و مدعی جهاد در افغانستان، سرگرم جنگ ها و خونریزی های مرگبار برای کسب قدرت بودند، همواره برای استقرار آرامش و ایجاد آشتی و مودت و اخوت و وحدت میان مجاهدین، تقلا و تلاش می کرد.
او اگرچه در نهایت نتوانست به همه اهداف و آمال بلند و متعالی اش در ایجاد وحدت و یگانگی میان تنظیم های جهادی، دست یابد؛ اما در زمینه برقراری اخوت و برادری میان شیعه و سنی در افغانستان، گام های بلند و بی مانندی برداشت که آثار آن برای همیشه در حافظه ها خواهد ماند و تاریخ دین مداری و دولت داری در افغانستان به میراث ارجمند آن فقیه بزرگوار به نیکی و احترام نگاه خواهد کرد.
آیت الله محسنی نتوانست بر جاه طلبی های شماری از گروه های سرکش جهادی و رهبران قدرت طلب آن غلبه کند و مانع از بروز جنگ های خانمان برانداز داخلی و بحران های پس از آن شود؛ اما بی تردید به جامعه مسلمان افغانستان شامل شیعیان و سنی ها کمک کرد تا با عبور از آن سال های ستم سود و سراسر سیاهی و سرگشتگی، بار دیگر در مسیر وحدت و اخوت و برادری قرار بگیرند.
آیت الله محسنی در حالی که می توانست در دولت و سیاست به مقامات عالیه و مدارج متعالیه دست پیدا کند؛ اما با وجود حمایت همه جانبه از نظام کنونی، قانون اساسی و دولت افغانستان به عنوان یک مصلحت کلان ملی، هوشمندانه از سیاست کناره گرفت و سال های پربار اواخر زندگی اش را صرف خدمات شایسته و ارزشمند علمی و فرهنگی در حوزه های گوناگون علوم اسلامی کرد که حاصل آن، تألیف و تدوین و تنقیح بیش از ۱۰۰ جلد کتاب در عرصه هایی مانند فقه و اصول و کلام و تفسیر و حدیث و رجال و طب و اخلاق و سیاست و فلسفه و... است که به مثابه یک میراث ماندگار علمی و فرهنگی، افتخار و سرمایه بزرگی برای امت اسلامی و جامعه مسلمان افغانستان، همواره بخشی از باقیات صالحات آن مرجع خیر عظیم باقی ماند.
او آگاهانه از سیاست، حذر می کرد و در این زمینه حتی رهبری حزب حرکت اسلامی را نیز ترک کرد و با وجود آنکه شاهد بود که این حزب چگونه به شعب و شاخه های مختلف تقسیم شده و هر روز بیشتر از پیش، تضعیف می شود، هرگز سعی نکرد بار دیگر به عنوان رهبر و پایه گذار آن، وارد عمل شود و هدایت آن را در اختیار بگیرد؛ زیرا او برای خودش رسالت و مسؤولیت بزرگتری قایل بود که فراتر و فربه تر از چارچوب تنگ تشکیلات حزبی و دایره محدود فعالیت سیاسی و سازمانی بود. او منادی وحدت و فریادگر اخوت اسلامی بود؛ آرمان عظیمی که همراستا با رسالت انبیا و اولیای الهی است و یک مسؤولیت سترگ دینی محسوب می شود.
آیت الله محسنی همه توان و ظرفیت و دانش و امکانات اش را به کار بست تا در عمل نشان دهد که افغانستان خانه مشترک شیعیان و سنی ها است و هیچ تفکیک و توفیری ذاتی و ماهوی میان این دو فرقه بزرگ اسلامی وجود ندارد.
بر این اساس، اینکه امروز اعضای جامعه مسلمان افغانستان، علیرغم فعالیت های نفسگیر و فشرده تکفیری ها و تفرقه افکنان مزدور، همچنان در کنار همدیگر زیستی صلح آمیز و مسالمت جویانه دارند، بدون شک، مرهون میراث آیت الله و خدمات غیر قابل جایگزین آن رهبر دلسوز و دردمند دینی هستند.
آیت الله محسنی اما به حکم طبیعت و سرنوشت ناگزیر همه آدمیان به ندای الهی لبیک گفت و تسلیم مشیت پروردگار گشت و به لقاء الله پیوست؛ اینک بر بازماندگان و پیروان و حامیان معنوی آن مرحوم است که میراث گرانسنگ وی را ارج بنهند و در راستای کاربست رهنمودها، ارشادات، تقریرها و تحریرهای شان، مجاهدانه و مخلصانه، تلاش کنند.
