دور ششم گفتگوهای امریکا و طالبان پس از ۹ روز، شب گذشته (پنجشنبه ۱۹ ثور) پایان یافت.
طالبان این گفتگوها را "مثبت" خوانده اند.
در خبرنامه طالبان آمده که در این دور از مذاکرات روی مسوده‌ای که در دوره‌های قبلی ترتیب شده بود، بحث صورت گرفته و در بعضی موارد پیشرفت صورت گرفته و بخش‌های دیگر هنوز باقی مانده است.
در پایان نشست پنجم گفته شده بود که دو طرف روی "پیش‌نویس" خروج نیروهای امریکایی از افغانستان و تضمین‌هایی برای مبارزه علیه تروریزم "توافق" کرده‌اند.
طالبان گفته در دوره بعدی گفتگوها روی موضوعات باقیمانده بحث انجام خواهد شد.
زلمی خلیلزاد نیز از پایان این دور از گفتگوها خبر داد و گفت پیشرفت‌های مداوم اما آهسته برای پایان جنگ داشتند و اکنون نوبت به جزئیات عملی رسیده است.
او اما این گفتگوها را با توجه به ادامه درگیری‌ها و قربانی شدن مردم، ناکافی خوانده و تاکید کرده به پیشرفت‌های بیشتر و سریعتر نیاز است.
ظاهرا اشاره خلیلزاد به حملات مرگبار اخیر طالبان در بخش هایی از افغانستان است که در جریان گفتگوهای آنها در قطر صورت گرفت. در این میان، حمله طالبان بر یک مؤسسه امریکایی در شهر نو کابل که روز سوم ماه رمضان انجام شد و ۹ کشته و ۲۰ زخمی بر جا گذاشت، واکنش های شدید و گسترده ای را برانگیخت و این خطر را تقویت کرد که این حمله ممکن است روی آینده مذاکرات صلح تأثیر منفی بگذارد.
افزون بر این، طالبان پیشتر درخواست لویه جرگه مشورتی صلح مبنی بر برقراری آتش بس در ماه مبارک رمضان را هم رد کرده و گفته بودند که افغانستان یک کشور «اشغال شده» است و «جهاد» علیه امریکایی ها ادامه خواهد یافت.
کارشناسان می گویند که ظاهرا این رویدادها روی سرعت عمل در روند صلح قطر تاثیر گذاشته و مانع از دستیابی سریع دوطرف به توافقی اصولی شده است؛ موضوعی که به صورت تلویحی در واکنش زلمی خلیلزاد در پایان دور ششم نشست آنها در قطر هم مورد تأکید قرار گرفت.
او دستاورد این گفتگوها را ناکافی خواند و خواستار تسریع در این روند و همچنین کاهش خشونت ها شد. بنابراین واضح است که خشونت های جاری که عمدتا از سوی طالبان صورت می گیرد، روی سرعت روند صلح، اثر گذاشته و مانع از پیشرفت های مورد نظر امریکا در این مذاکرات شده است.
با این حال، در این دوره از گفتگوها، یک انتظار دیگر نیز بیش از همیشه وجود داشت و آن، تصمیم گیری درباره مذاکرات بین الافغانی و گفتگوهای مستقیم طالبان با حکومت افغانستان بود.
با توجه به برگزاری لویه جرگه مشورتی صلح و نیز تأکید زلمی خلیلزاد بر این نکته که بدون گفتگوهای بین الافغانی و سه شرط دیگر، هیچ توافقی در کار نخواهد بود، انتظار می رفت یکی از برآیندهای ششمین دور نشست امریکا و طالبان در قطر، ترسیم یک نقشه راه، سازوکار و چشم انداز روشن درباره گفتگوهای بین الافغانی صلح باشد؛ اما در پایان این نشست ها، هم طالبان و هم رییس هیأت امریکایی، هیچکدام به این موضوع اشاره ای نکردند و این نشان می دهد که اساسا این مسأله مورد بحث واقع نشده است. بنابراین، موضع اولیه طالبان در قبال درخواست لویه جرگه مشورتی صلح درباره آتش بس و گفتگوهای بین الافغانی با محوریت حکومت، همچنان پابرجا است.
از جانب دیگر، این نگرانی وجود دارد که امریکایی ها با نادیده گرفتن حق حاکمیت ملی و استقلال سیاسی دولت افغانستان، همچنان بی اعتنا به این خواسته، به راه خود در ادامه مذاکرات پنهانی با طالبان، ادامه دهند. این امر، نه تنها موضع حکومت افغانستان را تضعیف می کند؛ بلکه ممکن است از دل این روند، نتایجی به دست آید که هزینه ها و پیامدهای زیانبار و ویرانگر آن، بسیار بیشتر از جنگی باشد که امریکا و هم پیمانانش از ۱۸ سال پیش تاکنون بر مردم افغانستان تحمیل کرده اند.
امریکا در حوزه مأموریت جنگی خود، حق دارد با طالبان مذاکره کند؛ اما این حق هرگز شامل نظام سیاسی آینده افغانستان، دستاوردهای دولت و مردم، اردوی ملی، قانون اساسی و... نمی شود؛ بنابراین، طالبان باید در این زمینه ها با حکومت و سایر جریان های پرنفوذ سیاسی و قومی کشور، به صورت رویارو و مستقیم گفتگو کنند.
طالبان این گفتگوها را "مثبت" خوانده اند.
در خبرنامه طالبان آمده که در این دور از مذاکرات روی مسوده‌ای که در دوره‌های قبلی ترتیب شده بود، بحث صورت گرفته و در بعضی موارد پیشرفت صورت گرفته و بخش‌های دیگر هنوز باقی مانده است.
در پایان نشست پنجم گفته شده بود که دو طرف روی "پیش‌نویس" خروج نیروهای امریکایی از افغانستان و تضمین‌هایی برای مبارزه علیه تروریزم "توافق" کرده‌اند.
طالبان گفته در دوره بعدی گفتگوها روی موضوعات باقیمانده بحث انجام خواهد شد.
زلمی خلیلزاد نیز از پایان این دور از گفتگوها خبر داد و گفت پیشرفت‌های مداوم اما آهسته برای پایان جنگ داشتند و اکنون نوبت به جزئیات عملی رسیده است.
او اما این گفتگوها را با توجه به ادامه درگیری‌ها و قربانی شدن مردم، ناکافی خوانده و تاکید کرده به پیشرفت‌های بیشتر و سریعتر نیاز است.
ظاهرا اشاره خلیلزاد به حملات مرگبار اخیر طالبان در بخش هایی از افغانستان است که در جریان گفتگوهای آنها در قطر صورت گرفت. در این میان، حمله طالبان بر یک مؤسسه امریکایی در شهر نو کابل که روز سوم ماه رمضان انجام شد و ۹ کشته و ۲۰ زخمی بر جا گذاشت، واکنش های شدید و گسترده ای را برانگیخت و این خطر را تقویت کرد که این حمله ممکن است روی آینده مذاکرات صلح تأثیر منفی بگذارد.
افزون بر این، طالبان پیشتر درخواست لویه جرگه مشورتی صلح مبنی بر برقراری آتش بس در ماه مبارک رمضان را هم رد کرده و گفته بودند که افغانستان یک کشور «اشغال شده» است و «جهاد» علیه امریکایی ها ادامه خواهد یافت.
کارشناسان می گویند که ظاهرا این رویدادها روی سرعت عمل در روند صلح قطر تاثیر گذاشته و مانع از دستیابی سریع دوطرف به توافقی اصولی شده است؛ موضوعی که به صورت تلویحی در واکنش زلمی خلیلزاد در پایان دور ششم نشست آنها در قطر هم مورد تأکید قرار گرفت.
او دستاورد این گفتگوها را ناکافی خواند و خواستار تسریع در این روند و همچنین کاهش خشونت ها شد. بنابراین واضح است که خشونت های جاری که عمدتا از سوی طالبان صورت می گیرد، روی سرعت روند صلح، اثر گذاشته و مانع از پیشرفت های مورد نظر امریکا در این مذاکرات شده است.
با این حال، در این دوره از گفتگوها، یک انتظار دیگر نیز بیش از همیشه وجود داشت و آن، تصمیم گیری درباره مذاکرات بین الافغانی و گفتگوهای مستقیم طالبان با حکومت افغانستان بود.
با توجه به برگزاری لویه جرگه مشورتی صلح و نیز تأکید زلمی خلیلزاد بر این نکته که بدون گفتگوهای بین الافغانی و سه شرط دیگر، هیچ توافقی در کار نخواهد بود، انتظار می رفت یکی از برآیندهای ششمین دور نشست امریکا و طالبان در قطر، ترسیم یک نقشه راه، سازوکار و چشم انداز روشن درباره گفتگوهای بین الافغانی صلح باشد؛ اما در پایان این نشست ها، هم طالبان و هم رییس هیأت امریکایی، هیچکدام به این موضوع اشاره ای نکردند و این نشان می دهد که اساسا این مسأله مورد بحث واقع نشده است. بنابراین، موضع اولیه طالبان در قبال درخواست لویه جرگه مشورتی صلح درباره آتش بس و گفتگوهای بین الافغانی با محوریت حکومت، همچنان پابرجا است.
از جانب دیگر، این نگرانی وجود دارد که امریکایی ها با نادیده گرفتن حق حاکمیت ملی و استقلال سیاسی دولت افغانستان، همچنان بی اعتنا به این خواسته، به راه خود در ادامه مذاکرات پنهانی با طالبان، ادامه دهند. این امر، نه تنها موضع حکومت افغانستان را تضعیف می کند؛ بلکه ممکن است از دل این روند، نتایجی به دست آید که هزینه ها و پیامدهای زیانبار و ویرانگر آن، بسیار بیشتر از جنگی باشد که امریکا و هم پیمانانش از ۱۸ سال پیش تاکنون بر مردم افغانستان تحمیل کرده اند.
امریکا در حوزه مأموریت جنگی خود، حق دارد با طالبان مذاکره کند؛ اما این حق هرگز شامل نظام سیاسی آینده افغانستان، دستاوردهای دولت و مردم، اردوی ملی، قانون اساسی و... نمی شود؛ بنابراین، طالبان باید در این زمینه ها با حکومت و سایر جریان های پرنفوذ سیاسی و قومی کشور، به صورت رویارو و مستقیم گفتگو کنند.
