هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) و سفیران ۱۲ کشور دیگر در کابل با نشر یک بیانیه مشترک بر حمایت و دفاع از آزادی رسانه‌ها و آزادی بیان تاکید کرده و تهدید خبرنگاران را غیرقابل قبول خوانده‌اند.
آنان از دولت افغانستان خواهان اطمینان از عدم معافیت عاملان حملات علیه خبرنگاران شده و تأکید کرده‌اند که هرنوع تهدید علیه خبرنگاران غیرقابل قبول است.
این بیانیه را سفیران امریکا، استرالیا، کوریا، بریتانیا، کانادا، اتحادیه اروپا، دنمارک، فنلند، فرانسه، هالند، ناروی، آلمان، نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل متحد برای افغانستان و نماینده ملکی ناتو امضا کرده‌اند.
امضاکنندگان این بیانیه همچنین خواهان توجه به امنیت خبرنگاران از سوی دولت شده و نیز بر پایان‌یافتن حملات نیروهای امنیتی و تفنگ‌داران علیه خبرنگاران تأکید کردند.
در این بیانیه، تاکید شده که تلف‌شدن هر خبرنگار، فاجعه تاست و داعش و طالبان باید به دلیل قتل خبرنگاران نکوهش شوند.
این بیانیه اما علیرغم نکات خوب و مثبت و امیدبخشی که در آن وجود دارد، عملا چیزی را برای خبرنگاران و کار خبرنگاری در افغانستان تغییر نخواهد داد؛ زیرا این صرفا یک بیانیه تشریفاتی است که به بهانه یک مناسبت تقویمی صادر شده است.
افغانستان سال هاست که به کشتارگاه خبرنگاران و فعالان بی دفاع رسانه ای، تبدیل شده است. در بسیاری از موارد، برخورد و واکنش قدرت های جهانی و سازمان های بین المللی در قبال این قربانی ها، سیاسی و ایدئولوژيک و تابع منافع آنها و نیز رویکرد رسانه ها و خبرنگاران هدف، بوده است.
یک نمونه روشن این رویداد، حمله تروریستی ناجوانمردانه ۷ جدی سال ۹۶ بر دفتر مرکزی خبرگزاری آوا و مرکز تبیان در کابل است.
این رویداد از همان آغاز و بلافاصله پس از حمله تروریستی خونین منسوب به داعش، از جانب رسانه های مزدور و وابسته، به عنوان بخشی از هزینه رویکردها و سیاست های آوا و تبیان، مورد توجیه و تحلیل قرار گرفت تا از جنبه انسانی، فاجعه بار و جنایتکارانه آن به سود تروریست های خون آشام تکفیری و حامیان شناخته شده آنها کاسته شود.
در ادامه نیز از دولت تا سازمان ها و کشورهای خارجی، سعی کردند بر رویداد مرگبار و تراژيک ۷ جدی، چشم بپوشند و آن را نادیده بگیرند و فراموش کنند.
این در حالی است که زخم ها، دردها، آسیب ها، هزینه ها و ویرانی های ناشی از آن رویداد تلخ و تکان دهنده هنوز هم التیام نیافته و جبران نشده است.
از سوی دیگر، رویداد ۷ جدی در نوع خود، بزرگترین، خونین ترین و فاجعه بارترین رویداد تروریستی علیه یک رسانه و گروهی از کارمندان و خبرنگاران در افغانستان محسوب می شود؛ اما میزان کینه و عناد سازمان های بین المللی و قدرت های خارجی و نهادهای داخلی با آن به اندازه ای عمیق و جدی است که حتی در گزارش هایی که درباره ابعاد خشونت علیه خبرنگاران منتشر می شود و یا بیانیه های مناسبتی مانند آنچه در بالا اشاره شد هم هیچ اشاره ای به آن نمی شود.
با اینهمه، مجموعه آوا و تبیان، همچنان معتقد به مبارزه ای واقعی و همه جانبه با همه انواع و اشکال خشونت علیه رسانه ها و کار رسانه ای به ویژه نمود عریان و آشکار و مرگبار آن یعنی کشتار خبرنگاران، صرف نظر از سیاست های نشراتی، رویکردهای سیاسی و باورهای ایدئولوژيک رسانه ها و مسؤولان و مدیران آنها می باشد.
آوا و تبیان معتقد است که به جای صدور بیانیه های بی مصرف و غیر الزام آور، باید تمهیدات و تعهداتی به میان بیاید که در پرتو آن بتوان شرایط کار را برای خبرنگاران و رسانه ها در افغانستان، تغییر داد و بهبود بخشید. این مهم به ویژه در پی سرعت گرفتن و جدی تر شدن روند گفتگوهای صلح با طالبان، بیشتر از پیش، ضروری محسوب می شود. آزادی بیان و رسانه و نیز جریان آزاد اطلاعات، واژه های زیبا و فریبنده ای هستند که برگ های زرین قوانین را زینت داده اند؛ اما در عمل، هیچ تعهد صادقانه ای برای حمایت از این ارزش ها وجود ندارد. در آستانه بازگشت طالبان به قدرت، حتی تصریح این حقوق و ارزش ها در روی کاغذ نیز به خطر افتاده است؛ بنابراین، جهان و دولت افغانستان، مسؤول اند تا در این شرایط حساس و حیاتی، تدابیری عملی و واقعی را برای استحکام و بقای آنها به کار بگیرند و به بیانیه های تشریفاتی و نمادین در مناسبت های تقویمی، اکتفا نکنند.
آنان از دولت افغانستان خواهان اطمینان از عدم معافیت عاملان حملات علیه خبرنگاران شده و تأکید کرده‌اند که هرنوع تهدید علیه خبرنگاران غیرقابل قبول است.
این بیانیه را سفیران امریکا، استرالیا، کوریا، بریتانیا، کانادا، اتحادیه اروپا، دنمارک، فنلند، فرانسه، هالند، ناروی، آلمان، نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل متحد برای افغانستان و نماینده ملکی ناتو امضا کرده‌اند.
امضاکنندگان این بیانیه همچنین خواهان توجه به امنیت خبرنگاران از سوی دولت شده و نیز بر پایان‌یافتن حملات نیروهای امنیتی و تفنگ‌داران علیه خبرنگاران تأکید کردند.
در این بیانیه، تاکید شده که تلف‌شدن هر خبرنگار، فاجعه تاست و داعش و طالبان باید به دلیل قتل خبرنگاران نکوهش شوند.
این بیانیه اما علیرغم نکات خوب و مثبت و امیدبخشی که در آن وجود دارد، عملا چیزی را برای خبرنگاران و کار خبرنگاری در افغانستان تغییر نخواهد داد؛ زیرا این صرفا یک بیانیه تشریفاتی است که به بهانه یک مناسبت تقویمی صادر شده است.
افغانستان سال هاست که به کشتارگاه خبرنگاران و فعالان بی دفاع رسانه ای، تبدیل شده است. در بسیاری از موارد، برخورد و واکنش قدرت های جهانی و سازمان های بین المللی در قبال این قربانی ها، سیاسی و ایدئولوژيک و تابع منافع آنها و نیز رویکرد رسانه ها و خبرنگاران هدف، بوده است.
یک نمونه روشن این رویداد، حمله تروریستی ناجوانمردانه ۷ جدی سال ۹۶ بر دفتر مرکزی خبرگزاری آوا و مرکز تبیان در کابل است.
این رویداد از همان آغاز و بلافاصله پس از حمله تروریستی خونین منسوب به داعش، از جانب رسانه های مزدور و وابسته، به عنوان بخشی از هزینه رویکردها و سیاست های آوا و تبیان، مورد توجیه و تحلیل قرار گرفت تا از جنبه انسانی، فاجعه بار و جنایتکارانه آن به سود تروریست های خون آشام تکفیری و حامیان شناخته شده آنها کاسته شود.
در ادامه نیز از دولت تا سازمان ها و کشورهای خارجی، سعی کردند بر رویداد مرگبار و تراژيک ۷ جدی، چشم بپوشند و آن را نادیده بگیرند و فراموش کنند.
این در حالی است که زخم ها، دردها، آسیب ها، هزینه ها و ویرانی های ناشی از آن رویداد تلخ و تکان دهنده هنوز هم التیام نیافته و جبران نشده است.
از سوی دیگر، رویداد ۷ جدی در نوع خود، بزرگترین، خونین ترین و فاجعه بارترین رویداد تروریستی علیه یک رسانه و گروهی از کارمندان و خبرنگاران در افغانستان محسوب می شود؛ اما میزان کینه و عناد سازمان های بین المللی و قدرت های خارجی و نهادهای داخلی با آن به اندازه ای عمیق و جدی است که حتی در گزارش هایی که درباره ابعاد خشونت علیه خبرنگاران منتشر می شود و یا بیانیه های مناسبتی مانند آنچه در بالا اشاره شد هم هیچ اشاره ای به آن نمی شود.
با اینهمه، مجموعه آوا و تبیان، همچنان معتقد به مبارزه ای واقعی و همه جانبه با همه انواع و اشکال خشونت علیه رسانه ها و کار رسانه ای به ویژه نمود عریان و آشکار و مرگبار آن یعنی کشتار خبرنگاران، صرف نظر از سیاست های نشراتی، رویکردهای سیاسی و باورهای ایدئولوژيک رسانه ها و مسؤولان و مدیران آنها می باشد.
آوا و تبیان معتقد است که به جای صدور بیانیه های بی مصرف و غیر الزام آور، باید تمهیدات و تعهداتی به میان بیاید که در پرتو آن بتوان شرایط کار را برای خبرنگاران و رسانه ها در افغانستان، تغییر داد و بهبود بخشید. این مهم به ویژه در پی سرعت گرفتن و جدی تر شدن روند گفتگوهای صلح با طالبان، بیشتر از پیش، ضروری محسوب می شود. آزادی بیان و رسانه و نیز جریان آزاد اطلاعات، واژه های زیبا و فریبنده ای هستند که برگ های زرین قوانین را زینت داده اند؛ اما در عمل، هیچ تعهد صادقانه ای برای حمایت از این ارزش ها وجود ندارد. در آستانه بازگشت طالبان به قدرت، حتی تصریح این حقوق و ارزش ها در روی کاغذ نیز به خطر افتاده است؛ بنابراین، جهان و دولت افغانستان، مسؤول اند تا در این شرایط حساس و حیاتی، تدابیری عملی و واقعی را برای استحکام و بقای آنها به کار بگیرند و به بیانیه های تشریفاتی و نمادین در مناسبت های تقویمی، اکتفا نکنند.
