وزیر دفاع ترکیه از به اجرا گذاشتن طرح حمله به شهر عفرین در مرز سوریه خبر داده و نیروهای کرد مستقر در این شهر گفتهاند که ترکیه روستاهای اطراف شهر را گلوله باران کرده است.
روز جمعه، ٢٩ جدی، نورالدین جانیکلی؛ وزیر دفاع ترکیه، اعلام کرد که عملیات از پیش طراحی شده علیه شهر مرزی عفرین در شمال سوریه به اجرا گذاشته میشود. وی گفت که هدف اصلی این عملیات "نابودی" نیروهای یگانهای مدافع خلق مستقر در این شهر است. دولت ترکیه میگوید که این گروه وابسته به حزب کارگران کرد - پکک - یک گروه جداییطلب کرد است که دولت ترکیه آن را سازمان تروریستی میداند.
پیشتر، دولت ترکیه هشدار داده بود که حضور شبهنظامیان مسلح کرد در کنار مرزهای خود را تحمل نمیکند و به امریکا در مورد تشکیل یک نیروی بزرگ متشکل از این اعضای این گروه و استقرار آن در نزدیکی مرزهای خود هشدار داده بود.
کارشناسان مسایل منطقهای میگویند که ورود مستقیم ترکیه به سوریه، به بحران جاری در سوریه بعد تازهای اضافه کرد و در صورتی که این حرکت علیرغم هشدارهای صریح دولت سوریه، ادامه پیدا کند، بیتردید موجب پیچیده تر شدن وضعیت خواهد شد.
به باور تحلیلگران، ترکیه در پی شکست خوردن تروریست های مورد حمایت خود، با این اقدام در تلاش است تا نقش خود در عرصه سیاسی سوریه را افزایش داده و پررنگ سازد.
به عقیده آگاهان، ورود مستقیم ترکیه به عرصه جنگ میدانی در سوریه به معنای آن است که انقره همان گونه که پیش بینی می شد، قصد دارد در آینده سوریه، نقش فعال تری بازی کند.
هدف این نقش فعال تر از دید کارشناسان، این است که ترکیه در هرگونه توافق احتمالی که میان قدرت های بزرگ منطقه ای و بین المللی در مورد آینده سوریه صورت خواهد گرفت، در حاشیه بازی قرار نگیرد؛ این به ویژه از این حیث که ترکیه در مورد سوریه هم با امریکا به دلیل حمایت آن کشور از کردها و هم با روسیه و ایران به جهت نزدیکی شان به حکومت دمشق، اختلاف نظرهای عمیق و جدی دارد و از جانب دیگر، با شکست نیروهای تروریستی مورد حمایت ترکیه، در عرصه جنگ میدانی نیز مناطق نفوذ خود را از دست داده است، برای انقره از اهمیت بالایی برخوردار است و تبدیل به یک دغدغه جدی شده است.
این در حالی است که از دید ناظران، این اقدام جسورانه ترکیه، به کلی خالی از خطر نیست و این چیزی است که از واکنش تند و شدید و مکرر دولت سوریه نسبت به دخالت نظامی ترکیه در امور سوریه و نقض حاکمیت ملی و تجاوز به تمامیت ارضی آن کشور نیز کاملا مشهود بوده است.
هرچند شماری از ناظران اعتقاد دارند که به احتمال قوی، دخالت نظامی ترکیه در امور سوریه اگرنه با توافق کامل، دست کم با هماهنگی و آگاهی قبلی قدرتهایی مانند روسیه صورت گرفته باشد؛ اما حتی اگر این احتمال نیز درست باشد، این امر نمیتواند مانع از افزایش و پیچیدگی بحران جاری در سوریه پس از دخالت نظامی مستقیم ترکیه شود.
مساله دیگر در این خصوص، رویکرد منفی رژیمهای عرب خاور میانه نسبت به گسترش اقدام یکجانبه ترکیه بر علیه سوریه است.
اگرچه دستگاههای رسمی رژيمهای عربی تاکنون از اتخاذ موضع علنی در این خصوص، پرهیز کرده اند؛ اما پیش از این، رسانههای نزدیک به خاندان سلطنتی سعودی، با انتشار مطالب و تحلیلهای گسترده به این اقدام واکنش منفی نشان داده اند.
این واکنش منفی بیشتر از این جهت صورت میگیرد که نقش و سهم عربستان سعودی و همپیمانان این رژيم که در طول سال های گذشته، سرمایهگذاریهای سنگینی در سوریه روی گروههای تروریستی و تکفیری انجام داده بودند تا دولت سوریه را ساقط کرده و رژیمی بنیادگرا و وهابی همسو با خود روی کار بیاورند، در آینده سوریه با حضور روسیه، امریکا، ایران و ترکیه، کاملا نادیده گرفته خواهد شد.
با این حساب، این نگرانی وجود دارد که رژيم سعودی و همپیمانانش با تقویت گروههای تروریستی و تکفیری و علمکردن آنها در برابر گروههای تروریستی مورد حمایت ترکیه از یکسو و نیروهای دولتی و متحدان دولت دمشق از جانب دیگر، موج جدیدی از خشونت را در زمین سوریه راهاندازی کنند که در این صورت، پیدا کردن راه حلی در دسترس و عملی برای پایان بحران سوریه، دشوارتر از آنچه هست خواهد شد.
بنابراین، نبرد ترکیه در زمین سوریه با شبه نظامیان مخالف خود و مورد حمایت امریکا، پیش از آنکه نبردی ضد تروریستی از سوی یک کشور خارجی باشد، جنگی میان چند قدرت متخاصم و رقیب بر سر سهم آینده آنها در آینده سیاسی سوریه است.