به دنبال حمله روز جمعه (۵ جوزا) مردان مسلح به مینی بوس زائران مسیحی در نزدیکی شهر منیا که حداقل ۲۸ نفر را کشت و ۲۵ تن دیگر را زخمی کرد، مصر در یک واکنش به "اردوگاه های آموزشی تروریست های جهادی" حمله کرده است. در همین حال عبدالفتاح سیسی؛ رئیس جمهور مصر می گوید: "برای حمله به اردوگاه های تروریست ها هرجا که باشد درنگ نخواهد کرد." او گفت کشورهایی که از تروریزم حمایت می کنند باید مجازات شوند و از دونالد ترامپ؛ رئیس جمهور امریکا کمک خواست.
این در حالی است که در روز ۹ ماه اپریل گذشته هم دو بمب گذاری انتحاری در کلیساهایی در اسکندریه و طنطا در مصر، باعث مرگ ۴۶ مسیحی شد.
اما حمله خونین روز جمعه یکبار دیگر، مصر را در نبرد با تروریزم با چالش های سختی رو به رو کرده است. جامعه ده درصدی مسیحیان مصر، دولت را متهم می کنند که برای حفاظت از آنها در برابر حمله های خونین و مکرر تروریست های تکفیری، اقدامی نمی کند.
پیشتر در پی حمله های انتحاری ماه اپریل، دولت مصر، سه ماه وضعیت فوق العاده اعلام کرد و حمله های گسترده ای را در صحرای سینا که گمان می رود یکی از پناهگاه های اصلی تروریست های تکفیری باشد، به راه انداخت.
با این حال، به باور منتقدان، نزدیک شدن دوباره دولت مصر به رژيم های حامی تروریزم در خاور میانه، بر سیاست های ضد تروریزم این کشور، تأثیر گذاشته و موجب مماشات دولت با فعالیت های رو به گسترش تروریست های تکفیری در این کشور شده است.
اخیرا عبدالفتاح سیسی؛ رییس جمهوری مصر در سفر به عربستان سعودی، به نمایندگی از مصر در نشستی که به میزبانی ریاض به بهانه مبارزه با تروریزم و افراط گرایی در جهان اسلام، تشکیل شده بود، شرکت کرد و در حاشیه این نشست، به همراه رهبران امریکا و عربستان سعودی، در حالی که هر سه تن از آنها، بر یک گوی نورانی، دست گذاشته بودند، عکس یادگاری گرفتند.
منتقدان می گویند که اقدام آقای سیسی برای نزدیک شدن دوباره به عربستان سعودی به عنوان اصلی ترین تولیدکننده، صادرکننده و حامی بزرگ تروریزم تکفیری در جهان، چالش های مصر در مقابله با تروریزم را افزایش خواهد داد و مانع از مبارزه ای مؤثر و ریشه ای این کشور با عناصر تکفیری و تروریستی خواهد شد.
از دید آنها، حمله روز جمعه نیز که اندکی پس از پایان سفر سیسی به سعودی رخ داد، نخستین پیامد تغییر رویکرد مصر نسبت به تروریزم و حامیان تروریزم بود و اگر این سیاست، از بنیاد تعدیل نشود، مصر از این پس، شاهد موج گسترده ای از ظهور افراط گرایی و تروریزم خواهد بود و عناصر تکفیری فعالیت های خرابکارانه خود در این کشور را تشدید خواهند کرد.
به باور تحلیلگران، مصر به لحاظ تاریخی نیز در تقابل با ايدئولوژی مورد حمایت سعودی قرار داشته و جامعه الازهر که مظهر معرفی و تقویت و اشاعه خوانشی میانه و معتدل از اسلام گرایی سنی در جهان شناخته می شود، همواره در نقطه مقابل دارالافتاهای منسوب به دربار سعودی قرار داشته که اشاعه دهنده و حامی ایدئولوژیک تکفیر و ترور و تفرقه اندازی مبتنی بر خوانشی سخت و غیر قابل انعطاف از اسلام سنی زیر نام سلفیت و تکفیری گری می باشد.
با این حساب، نزدیکی دولت مصر و عربستان سعودی، به معنای نزدیکی دو خوانش آشتی ناپذیر از اسلام گرایی سنی است و سوابق تاریخی این دو رویکرد ایدئولوژیک را انکار می کند و خطوط سرخ این دو خط فکری و اعتقادی را مورد چشم پوشی قرار می دهد.
مصر در مبارزه با تروریزم مجبور است تا به این نکته کلیدی و سرنوشت ساز توجه کند که نمی تواند همزمان از صیانت جان شهروندانش در برابر حمله های خونین و مکرر تروریست های تکفیری، سخن بگوید؛ ولی در عین حال، به دوستی با حامیان اصلی و شناخته شده تروریزم تکفیری در خاور میانه و جهان عرب نیز ادامه بدهد.
این پارادوکس غیر قابل جمع، یکی از مهم ترین چالش های سیاست خارجی و امنیتی دولت مصر و از موانع جدی در مسیر تقابل این کشور با تروریزم رو به گسترش تکفیری می باشد.
در این میان، درخواست کمک از دونالد ترامپ هم نمی تواند مشکلی را حل کند؛ زیرا امریکا خود به دلیل همپیمانی با عربستان سعودی، یکی از اصلی ترین حامیان تروریزم تکفیری در منطقه و جهان اسلام است و به هر میزانی که تروریست های تکفیری امنیت ملت های منطقه را دست خوش چالش کنند، به همان میزان حضور، سلطه و نفوذ امریکا در منطقه و جهان اسلام، تأمین و تقویت خواهد شد.
