جنگ افغانستان، آزمونگاه "مادر بمب ها"

حامد كرزى؛ رئيس جمهور پيشين، استفاده از بزرگترين بمب غير اتمى امریکا در خاك افغانستان را شديداً محکوم کرد.
آقای كرزى استفاده از بمب MOAB بر ولسوالى اچين ننگرهار را كه براى اولين بار در ميدان جنگ از آن استفاده مي‌شود، محكوم کرده و اين حمله را نقض آشكار حاكميت ملى، سرزمين و محیط ‌زیست افغانستان خوانده است.
کرزی اين اقدام را جنگ عليه تروريزم نه؛ بلكه بهانه اى براى استفاده از خاك افغانستان به حيث آزمايشگاه تسليحات جديد کشتار جمعی امريكا عنوان کرده است.
رئیس جمهور پیشین گفته:«اين وظيفه ما افغان‌هاست تا مانع اينگونه اعمال امريكا در افغانستان شويم.»
نظامیان امریکایی روز پنجشنبه با پرتاب یک بمب از نوع جی بی یو ۴۳ مواضع داعش را هدف قرار دادند.
ترامپ گفته ماموریت ارتش امریکا در پرتاب «مادر بمب ها» در افغانستان موفق بود.
این بمب که به «مادر تمام بمب‌ها» شهرت دارد، برای هدف گرفتن غارها و تونل‌های داعش استفاده شده است.
صرف نظر از اینکه واکنش کرزی در برابر استفاده امریکا از بزرگترین بمب غیر اتمی خود که گفته می شود ۱۰ تن وزن دارد و هزینه هر یک بمب آن، ۱۶ میلیون دالر است، چه اهمیتی دارد، منتقدان می گویند از آنجایی که بر اساس اعلام ارتش امریکا، این نخستین بار است که این بمب در میدان جنگ، مورد استفاده قرار می گیرد، می توان نتیجه گرفت که اقدام امریکا در استفاده از این بمب در جنگ افغانستان، پیش از آنکه نشان دهنده جدیت و صداقت امریکا در مبارزه با داعش باشد، این واقعیت را اثبات می کند که جنگ افغانستان، عرصه آزمون قدرت نظامی امریکا است؛ قدرتی که با ظهور دوباره رقبای سنتی امریکا مانند روسیه، چین و... اکنون بیش از هر زمان دیگری نیاز به محک زدن دارد.
البته این تنها بمب ها و تسلیحات امریکایی نیست که بر سر مردم افغانستان ریخته می شوند تا آزمایش شوند؛ بلکه افغانستان از همان ابتدا فراتر از یک آزمایشگاه بزرگ، برای امریکا نبوده و نیست.
از همان ابتدا تاکنون شاهد آزمایش مدل های مختلف تأمین کننده سلطه و سیطره امریکا و متحدانش در افغانستان بوده ایم؛ از دموکراسی و انتخابات و دولت سازی تا آزادی، مدنیت و الگوهای فرهنگی و ایدئولوژيک مورد نظر امریکا.
به این ترتیب، پرتاب مادر تمام بمب ها در ننگرهار، نه نخستین مورد از آزمایش های محصولات سخت افزاری و نرم افزاری امریکا در افغانستان است و نه آخرین آن خواهد بود.
مثلا از نظر حقوق بشر امریکایی، هیچ ایرادی ندارد که امریکا چه سلاح های ممنوعه و کشتار جمعی را در افغانستان آزمایش می کند، بدون آنکه حتی خود را ملزم به اجازه یا اطلاع دولت مرکزی افغانستان بداند. این در حالی است که همان حقوق بشر، در سوریه وقتی تروریست های خون آشام از سوی ارتش ملی یک کشور مستقل، آماج قرار می گیرند، به یک ارتش متجاوز خارجی، مشروعیت و اجازه می دهد تا بدون توجه به بدیهی ترین اصول حقوق بین الملل، به خاک سوریه تجاوز کند و ضد تروریستی ترین نیروی نظامی جهان را با موشک های کروز درهم بکوبد.
چرا در افغانستان، استفاده از سلاح های کشتار جمعی، مشروعیت دارد؛ اما در عراق، امریکا به بهانه برچیدن همین سلاح ها، با جعل حقیقت و قلب واقعیت، یک اشغال مرگبار و ویرانگر نظامی را راه اندازی می کند که ابعاد فاجعه بار آن هنوز و پس از ۱۴ سال همچنان رو به گسترش است؟!
از جانب دیگر، امریکا با پرتاب این بمب ده تنی، علیرغم ارتکاب یک اقدام آشکارا ناقض بدیهی ترین اصول حاکم بر رژيم حقوقی جنگ، وضعیت غیر نظامیان و استقلال و حاکمیت ملی کشورهای مستقل، در موضعی وقیحانه، در صدد بهره برداری گسترده سیاسی و تبلیغاتی از این عمل نیز هست؛ زیرا با نسبت دادن این حمله به جنگ علیه داعش، سهم خود در این مبارزه را بزرگنمایی می کند.
این در حالی است که بر بنیاد شواهد فراوان موجود و ادعاهای وسیعی که وجود دارد، امریکا نه تنها با داعش مبارزه نمی کند؛ بلکه چه بسا قدرت گیری و گسترش نفوذ آن در افغانستان، عراق و سوریه را بخشی از راهبرد امنیتی خود در برابر رقبای متخاصم سنتی اش مانند روسیه و نیز تعمیم و طولانی تر کردن سلطه و سیطره نظامی خود بر کشورهای مستقل می داند.
حتی اگر ادعای ارتش امریکا مبنی بر درهم کوبیدن مواضع زیرزمینی و استحکامات کوهستانی داعش در ننگرهار به وسیله مادر بمب ها هم درست باشد، استفاده از این بمب در یک منطقه مسکونی غیر نظامی، هرگز قابل توجیه و مشروعیت آور نیست.
افزون بر این، داعش به اندازه ای قدرت ندارد که برای درهم کوبیدن آن، نیاز به استفاده از مادر تمام بمب ها باشد، ضمن آنکه علیرغم آنچه ترامپ موفقیت آمیز بودن استفاده از این بمب در جنگ افغانستان خوانده، روشن نیست که آیا این حمله، واقعا چیزی از قدرت داعش در ننگرهار کاسته است یا خیر.