در پی تشدید جنگ در نزدیکی شهر لشکرگاه؛ مرکز ولایت هلمند، عبدالله حبیبی؛ وزیر دفاع و جنرال جان نیکلسون؛ فرمانده نیروهای ناتو و امریکایی در افغانستان به این ولایت سفر کردند.
این مقام های ارشد نظامی روز شنبه در یک نشست خبری با مقام های محلی و بزرگان قومی ولایت هلمند تاکید کردند که اجازه پیشروی بیشتر به مخالفان مسلح در این ولایت داده نخواهد شد.
جنرال نیکلسون گفت که لشکرگاه و دیگر ولسوالی های ولایت هلمند سقوط نخواهند کرد و نیروهای هوایی ناتو در اختیار نیروهای امنیتی افغان قرار دارند.
وی گفت که به خاطر پیشرفت بهتر جنگ در هلمند، شمار مشاوران ناتو در این ولایت افزایش خواهد یافت.
عبدالله حبیبی؛ وزیر دفاع نیز از آغاز عملیات گسترده نظامی علیه طالبان در این ولایت خبر داد و گفت که مخالفان مسلح در جریان این عملیات به شدت سرکوب خواهند شد.
این در حالی است که طالبان هفته گذشته بخش هایی از ولسوالی های ناوه و خانشین هلمند را اشغال کردند.
آگاهان مسایل نظامی و امنیتی می گویند که سفر این دو مقام ارشد نظامی و دفاعی خارجی و داخلی به هلمند بیانگر آن است که وضعیت امنیتی در این ولایت، به شدت وخیم است و طالبان، خطری جدی را برای بقا و استقرار شهر لشکرگاه و سایر بخش های ولایت استراتژيک هلمند، ایجاد کرده اند.
اگرچه نبردهای جاری در هلمند، رویداد تازه ای نیست؛ اما به باور ناظران، این نبردها اخیرا به میزان غیر قابل تصور و کم سابقه ای شدت گرفته و نیروهای امنیتی مستقر در هلمند از این رهگذر، در شرایط بسیار سختی قرار گرفته اند.
پیشتر سقوط ولسوالی ناوه و بخش هایی از ولسوالی خانشین این ولایت به دست طالبان، در رسانه ها خبرساز شده و اما و اگرهای نگران کننده فراوانی را در زمینه آینده امنیتی هلمند برانگیخته بود.
دولت و نیروهای خارجی اما تلاش می کنند با اطمینان از شکست تلاش های تروریست ها برای سلطه بر هلمند، سخن بگویند و خود را در موضع قدرت نشان دهند؛ اما کارشناسان می گویند که اگرچه این موضع گیری ها به عنوان بخشی از جنگ روانی و به مثابه یک تاکتیک جنگی، خود قسمتی از استراتژي نبرد است؛ اما در این میان، نباید به اندازه ای روی این موضع گیری ها تکیه کرد که وضعیت جاری و واقعیت های میدانی هلمند در سایه این خوش بینی های افراطی، به کلی فراموش شده و از یادها برود.
آنچه در جنگ هلمند جریان دارد این است که کوچک ترین نشانه ای از ضعف یا شکست تروریست ها به چشم نمی خورد. ممکن است در عقب این جنگ، مستقیما پای قدرت های خارجی و منطقه ای به ویژه پاکستان، دخیل باشد.
پیشتر هم سازمان های امنیتی دولت، مدعی شده بودند که جنگ در هلمند مستقیما از جانب جنرال های پاکستانی، هدایت و رهبری می شود و طالبان قصد داشتند مراکز رهبری و فرماندهی خود از جمله شورای کویته را از پاکستان به هلمند، منتقل کنند.
با این حساب، آنچه در این ولایت جریان دارد، یک نبرد عادی و معمولی نیست؛ بلکه جنگی تمام عیار با ابعاد وسیع و ناشناخته منطقه ای است و این امر، لزوم اتخاذ تدابیر و راهبردهای قوی تر و بنیادی تر را تشدید می کند؛ چیزی که بی تردید می بایست فراتر از اتکای یکجانبه بر تبلیغات و جنگ روانی صرف باشد.
مساله دیگری که به عقیده تحلیلگران، به جنگ جاری در هلمند، ابعاد وسیع تر و پیچیده تری می بخشد، راه اندازی جنگی دیگر، هم اندازه جنگ هلمند در ولایت استراتژيک قندوز است.
نمایندگان شورای ملی می گویند که با گذشت شش روز از جنگ قندوز، هنوز هیچ تغییری در وضعیت جنگ به میان نیامده و طالبان همچنان در برخی مناطق مرکز شهر، حضور دارند و نبردهای خانه به خانه میان آنها و نیروهای دولتی در جریان است.
فرماندهان ارشد نظامی از جمله جنرال مرادعلی مراد هم از چند روز پیش در قندوز به سر می برند؛ اما منابع دولتی گفته اند که اشرف غنی؛ رییس جمهور، به جنرال دوستم اجازه ورود به قندوز و رهبری جنگ را نداده است.
منابع نزدیک به آقای دوستم، مدعی شده اند که آقای غنی در جریان سفر به اروپا، حتی به تماس های معاون اول اش در خصوص جنگ قندوز هم پاسخ نداده است!
همزمان از ولایت فراه هم خبر می رسد که طالبان در حال آمادگی برای راه اندازی جنگی وسیع در این ولایت هستند. اعضای شورای ولایتی فراه مدعی شده اند که «طالبان فراه را محاصره کرده اند».
در سایر ولایت ها مانند بادغیس نیز وضعیت، بسیار شکننده توصیف می شود.
با این حساب، به نظر می رسد در آستانه فرارسیدن فصل سرما، تروریست ها در پی دستیابی به اهداف شان هستند و حامیان خارجی آنها نیز مذبوحانه تلاش می کنند تا اقتدار، سلطه و استقرار دولت مرکزی افغانستان را به صورت جدی به چالش بکشند.
آگاهان می گویند که این امر با توجه به اینکه گفته می شود هم اکنون حد اقل یک سوم خاک کشور، عملا از کنترل دولت، خارج است، پیام خوبی برای آینده کشور نیست و دولت و متحدان بین المللی آن باید با اولویت دادن به وضعیت امنیتی کشور، به سرعت برای مهار این وضعیت و مدیریت بحران، تدابیر آنی در بازه های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت، طراحی و آن را عملیاتی کنند.
