امنیت بین المللی؛ تروریزم و فراتر از تروریزم

محمدجواد ظریف؛ وزیر خارجه ایران در یادداشتی که روزنامه نیویارک تایمز آن را منتشر کرده ضمن انتقاد شدید از رهبران عربستان سعودی، وهابیت را سرمنشأ بخش مهمی از "حملات تروریستی" خوانده و خواستار ائتلافی جهانی علیه وهابی‌گری شده است.

آقای ظریف در این یادداشت که روز سه‌شنبه با عنوان "بیایید جهان را از وهابیت عاری کنیم" منتشر شده، آورده:"بنگاه‌های روابط عمومی که هیچ ابایی هم از دریافت دالرهای نفتی ندارند، این روزها از سود هنگفتی که نصیب‌شان شده در پوست خود نمی‌گنجند. پروژه اخیر آنها این است که به ما بباورانند جبهه نصره که شاخه‌ای از القاعده بود، دیگر هم پیمان این گروه افراط گرا نیست."

آقای ظریف، ریشه شکل‌گیری گروه‌های افراط گرایی چون داعش و حتی بوکوحرام در افریقا را در حمایت‌های عربستان سعودی از بسط اندیشه و باورهای وهابیت ارزیابی کرده و حملات خونین یک سال گذشته در فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی را هم برگرفته از این نوع باور دانسته و آن را جدای از "اسلام" ارزیابی کرده است.

مقاله وزیر امور خارجه ایران به عقیده کارشناسان، در شرایط بسیار حساس و تعیین کننده ای منتشر می شود؛ شرایطی که جهان به نحو کم سابقه ای، شاهد قدرت نمایی های لجام گسیخته عربستان سعودی و دست اندازی های بی محابای این رژیم منحط و متجاوز به کشورهای مستقل منطقه به منظور تشدید تفرقه مذهبی برآمده از ایدئولوژي انحصارطلب و افراط گرای وهابیت تکفیری است.

به باور تحلیلگران، رژیم سعودی با استفاده از دالرهای نفتی و با تکیه بر قدرت عاریتی دولت های بزرگ غربی، تصور می کند با دامن زدن به فرقه گرایی خشن و ایجاد شکاف و فتنه میان مسلمانان که پیش از هر چیزی مطلوب قدرت های جهانخوار منطقه ای و بین المللی است که به چاه های سرشار از طلای سیاه سرزمین های اسلامی و ثروت و پتانسیل عظیم و ارزشمند این سرزمین ها چشم دوخته اند، می تواند ایدئولوژی منحط و تاریک وهابیت را بر جهان اسلام و عموم مسلمانان بقبولاند.

از ابزارهای مهم رژيم سعودی برای نیل به این هدف، ایجاد گسترده و لجام گسیخته گروهک های تکفیری و تروریستی و حمایت های وسیع و بی دریغ از آنها به منظور جاری کردن حمام خون در سرزمین های اسلامی، تغییر جغرافیای جهان اسلام و تضعیف دولت های مشروع ملی مستقر در کشورهای اسلامی است.

در همین راستا، اینک بحران های جاری در سوریه و عراق و لیبی و یمن و سایر کشورهای اسلامی، مستقیما از جانب حلقاتی در درون رژیم سعودی، مدیریت و مهندسی می شوند.

حتی فراتر از این حوزه ها، ابعاد خطرآفرینی ایدئولوژی خشن و ارتجاعی وهابیت متحجر، صلح و امنیت بین المللی را نیز با مخاطرات جدی و شدید، مواجه کرده است. انتشار اسناد دست داشتن شاهزاده های آل سعود در حمایت مالی و سازمانی از حملات فاجعه بار یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ در امریکا تنها یکی از نمونه های این امر است.

ناظران می گویند که اگرچه منافع نفتی قدرت های بزرگ غربی، مانع از مواجهه مستقیم آنها با خطرآفرینی های وهابیت خشن و متحجر می شود؛ اما در درازمدت، در صورتی که این خطر مهیب و خوف انگیز، به سرعت مهار نشود، تبعات و بازتاب های خشن و ویرانگر آن، دامن غرب و قدرت های غربی را نیز خواهد گرفت؛ کما اینکه در مقاله وزیر امور خارجه ایران هم به درستی به این مساله اشاره و روشن شده است که حملات خونین داعش در فرانسه، یکی از نشانه های بارز خطر فراگیر وهابیت برای صلح و امنیت بین المللی است.

با توجه به این امر، وهابیت، تنها وحدت شیعه و سنی در جهان اسلام را به مخاطره نیانداخته است؛ بلکه این خطر به اندازه ای در حال گسترش و قدرت گیری است که به یک تهدید بزرگ برای امنیت و صلح بین المللی، تبدیل شده است و این خطر به اندازه ای جدی است که اگر به زودی مهار نشود، حتی فراتر از تروریزم بین المللی خواهد رفت؛ زیرا به باور آگاهان، ریشه اصلی تروریزم بین المللی، در ایدئولوژی منحط وهابیت نهفته است که به وسیله دالرهای بادآورده نفتی و شاهزاده های نابخرد دربار سعودی، هدایت و مدیریت و منتشر می شود.

با این حساب، به باور تحلیلگران، از آنجایی که مقاله مهم وزیر امور خارجه ایران، در آستانه برگزاری نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویارک، منتشر شده، می تواند به مثابه یک زنگ هشدار جدی عمل کند و جهان را به توجه عمیق و اصولی به خطر در حال فراگیری وهابیت فرابخواند.

انتظار می رود این مساله به موضوع بحث نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، تبدیل شود و وهابیت به مثابه چالشی اساسی و تهدیدی بالفعل در مسیر صلح و امنیت بین المللی در کنار مسایلی مانند تروریزم، مهاجرت، قاچاق انسان و بیماری های فراگیر، در دستور کار قرار بگیرد.