روز دوشنبه صحن مجلس نمایندگان صحنه وارد آوردن گزنده ترین اتهام به حکومت وحدت ملی، بویژه جناح رئیس جمهور اشرف غنی بود. نماینده مردم ننگرهار در مجلس نمایندگان، این ادعا را مطرح کرد که "حنیف اتمر" مشاور امنیت ملی رئیس جمهور غنی در ایجاد داعش در ننگرهار دست دارد.
وی گفت که اسناد موثقی در دست دارد که نشان می دهد حکومت در ایجاد داعش در ننگرهار دست داشته و در تقویت آن کوشیده است.
وی حکومت را متهم کرد که در برابر حضور داعش عکس العمل مناسب نشان نداده و او را که برای دفاع مردم اسلحه توزیع کرده به ملیشه سازی متهم می دارد. معاون اول مجلس نمایندگان در ادامه سخنان خود خاطر نشان کرد که برای حراست از مردم ننگرهار برضد داعش، خواهد جنگید.
این اتهام سنگین بر حکومتی وارد شد که بیش از یک سال از عمر او می گذرد و هنوز نتوانسته است قد راست کند و ساز و کار مبارزه با ناامنی های کشور را تدوین نماید و بر اساس یک راهبرد مشخص به پیش رود.
البته این اولین انتقاد تند و گزنده از این دست نبوده و به نظر می آید که آخرین نیز نخواهد بود. در سقوط قندوز هم رئیس امنیت ملی کشور اتهام مشابه را بر«حنیف اتمر» وارد آورد که مانع عملیات نظامی نیروهای امنیتی علیه مواضع طالبان شده است. آن اتهام بر رغم سنگینی خود هیچ واکنشی از سوی حکومت بر نینگیخت، کسی و یا نهادی از این مقام بلند پایه حکومتی به دفاع نپرداخت و اتهام ها را رد نکرد.
این ادعاها هرچه باشد نیازمند بررسی دقیق و موشگافانه نهادهای امنیتی و قضایی کشور است. اما حکومت نه چنین دستگاه قوی دارد که بتواند نمایندگان مردم را به آنجاها بکشاند که حتا جرأت دفاع از خود را نیز ندارد تا به پرسش های مردم پاسخ گوید و اذهان عمومی را از تشویش برهاند. بر حکومت بود که برای بقا و مشروعیت خود در پیشگاه مردم، به اتهام های این نماینده مردم پاسخ واضح و روشن بیان می داشت و مردم را در جریان تحولات امنیتی کشور قرار می داد.
حادثه ننگرهار رخداد جدیدی نیست، از چند ماه بدین سوی هر از گاهی از کشتن مردم آن دیار و آتش زدن خانه های آنها خبرهایی منتشر شده است. اما عکس العملی مناسب از حکومت دیده نشده است. این که حکومت سکوت کند و هیچ سخنی به مردم نگوید و هیچ اظهار نظری نکند، این پرسش بوجود می آید که یا حکومت در ایجاد داعش دست دارد و نمی تواند به صورت واضح از خود به دفاع بپردازد یا هم آنست که حکومت چنان پراگنده و از هم پاشیده است که مدیریت و کنترول از دست حکومت بیرون رفته و نمی داند که نیروهای حکومتی در ایجاد و یا تحکیم مواضع داعش دست دارند یا نه؟
واقعیت ها نشان می دهد که ساختار درونی حکومت چنان ازهم پاشیده و مستهلک شده است که قدرت دفاعی خود را از دست داده است. مردم انتظار می بردند و می برند که حکومت نقدها را جدی بگیرد، اگر نمی تواند در ساختار داخلی خود تحولی ایجاد کند و اصلاحاتی بوجود آورد صادقانه از نیروهای کارآمد و متخصص کمک بگیرد با بتواند این وضعیت را سامان بخشد.
اما پرسش اساسی آنست که چرا حکومت کاستی های خود را از مردم پنهان کند و چرا با مردم روی راست و یک رنگ نیست؛ اگر حکومت با مردم به درستی و شفاف سخن گوید و کاستی ها را با مردم در میان گذارد؛ بی تردید، مردم از حکومت حمایت خواهد کرد. باز پس گیری قندوز بدون کمک نیروهای مردمی و با حضور برخی فرماندهان جهادی حاصل نشد. مقاومت در فاریاب علیه نیروهای طالبان و دفاع از شهر فاریاب حاصل و نتیجه همکاری مردم بود و اگر نیروهای مردمی برای دفاع از خود و سرزمین خود حاضر به جانبازی نبودند، طالبان بر اکثر مناطق شمال تسلط می یافتند. آن مردم با تمام توان در برابر گروه وحشی طالبان ایستادند و از خود دفاع کردند.
بنابراین کتمان حقایق و پاسخ ندادن به اتهام ها نمی تواند ضعف ها و کاستی های حکومت را پنهان دارد. بر عکس باعث می شود که ناکارآمدی های حکومت بیش از پیش آشکار گردد. در حادثه قندوز هم حکومت شفاف عمل نکرده است. بر رغم گزارش هیئات حقیقت یاب، هنوز پرسش های بی پاسخ بی شماری در اذهان مردم وجود دارد. لذا اگر حکومت به خود اطمینان ندارد و خود را در معرض سقوط می بیند آشکارا بیان دارد تا مردم برای دفاع از خود مکانیزمی برای بیرون رفت از وضعیت کنونی تهیه و تدارک ببینند و اگر به خود اطمینان دارد و می تواند بر مشکلات فایق آید؛ باید به پرسش ها پاسخ گوید تا کاستی ها مرتفع شود و بنیاد حکومت استحکام پیدا کند.
در حادثه گروگان گیری در زابل هم اگر حکومت درست عمل کرده بود و با فرستادن نیروهای امنیتی قابل اطمینان، در آن مناطق، افراد گروگان گیر را به سزای عمل خود می رساند، کسی جرأت نمی کرد که بار دیگر گروگان گیری کند و افراد بی گناه را دچار آسیب نماید.
دیدن این صحنه ها چنان حزن انگیز و ناباورانه است که با هیچ منطقی نمی توان برای آن پاسخ یافت.
آنچه سخت نگران کننده است و باعث حیرت می شود؛ آنست که، حکومت حتا قادر نیست وضعیت داخلی خود را سامان دهد، عوامل خارجی و یا نیروهای طرفدار طالبان را در داخل حکومت دستگیر و یا حتا از مقام و مناصب حکومتی معزول کند. زمانی که دوستم از فاریاب بر گشت، با صراحت اعلام کرد که برخی افراد در دستگاه حکومت به طالبان کمک می کند.
در قندوز نیز اعلام شد که نیروهای حکومتی در سپردن قندوز به طالبان نقش داشته است. در حادثه گروگان گیری نیز گفته می شود که بدون پشتیبانی نیروهای داخلی حکومت، گروگان گیری نمی تواند صورت گیرد. گروگان گیرها مدعی شده اند که گوسفندان آنها را مردم جاغوری گرفته و برای باز پس گیری گوسفندان خود دست به گروگان گری زده اند!!
به هر حال وضعیت داخلی حکومت بسیار آشفته است و هر روز هم که می گذرد آشفته تر می شود. دیدن این وضعیت برای مردم هیچ امیدی برجای نمی گذارد. کشورهایی که مدعی حمایت از حکومت افغانستان هستند می نگرند که وضعیت به ضررشان نباشد. تا وقتی ضرر و زیانی متوجه آنها نرسد به هیچ عنوان کمک نخواهند کرد که وضعیت بهبود یابد.
وی گفت که اسناد موثقی در دست دارد که نشان می دهد حکومت در ایجاد داعش در ننگرهار دست داشته و در تقویت آن کوشیده است.
وی حکومت را متهم کرد که در برابر حضور داعش عکس العمل مناسب نشان نداده و او را که برای دفاع مردم اسلحه توزیع کرده به ملیشه سازی متهم می دارد. معاون اول مجلس نمایندگان در ادامه سخنان خود خاطر نشان کرد که برای حراست از مردم ننگرهار برضد داعش، خواهد جنگید.
این اتهام سنگین بر حکومتی وارد شد که بیش از یک سال از عمر او می گذرد و هنوز نتوانسته است قد راست کند و ساز و کار مبارزه با ناامنی های کشور را تدوین نماید و بر اساس یک راهبرد مشخص به پیش رود.
البته این اولین انتقاد تند و گزنده از این دست نبوده و به نظر می آید که آخرین نیز نخواهد بود. در سقوط قندوز هم رئیس امنیت ملی کشور اتهام مشابه را بر«حنیف اتمر» وارد آورد که مانع عملیات نظامی نیروهای امنیتی علیه مواضع طالبان شده است. آن اتهام بر رغم سنگینی خود هیچ واکنشی از سوی حکومت بر نینگیخت، کسی و یا نهادی از این مقام بلند پایه حکومتی به دفاع نپرداخت و اتهام ها را رد نکرد.
این ادعاها هرچه باشد نیازمند بررسی دقیق و موشگافانه نهادهای امنیتی و قضایی کشور است. اما حکومت نه چنین دستگاه قوی دارد که بتواند نمایندگان مردم را به آنجاها بکشاند که حتا جرأت دفاع از خود را نیز ندارد تا به پرسش های مردم پاسخ گوید و اذهان عمومی را از تشویش برهاند. بر حکومت بود که برای بقا و مشروعیت خود در پیشگاه مردم، به اتهام های این نماینده مردم پاسخ واضح و روشن بیان می داشت و مردم را در جریان تحولات امنیتی کشور قرار می داد.
حادثه ننگرهار رخداد جدیدی نیست، از چند ماه بدین سوی هر از گاهی از کشتن مردم آن دیار و آتش زدن خانه های آنها خبرهایی منتشر شده است. اما عکس العملی مناسب از حکومت دیده نشده است. این که حکومت سکوت کند و هیچ سخنی به مردم نگوید و هیچ اظهار نظری نکند، این پرسش بوجود می آید که یا حکومت در ایجاد داعش دست دارد و نمی تواند به صورت واضح از خود به دفاع بپردازد یا هم آنست که حکومت چنان پراگنده و از هم پاشیده است که مدیریت و کنترول از دست حکومت بیرون رفته و نمی داند که نیروهای حکومتی در ایجاد و یا تحکیم مواضع داعش دست دارند یا نه؟
واقعیت ها نشان می دهد که ساختار درونی حکومت چنان ازهم پاشیده و مستهلک شده است که قدرت دفاعی خود را از دست داده است. مردم انتظار می بردند و می برند که حکومت نقدها را جدی بگیرد، اگر نمی تواند در ساختار داخلی خود تحولی ایجاد کند و اصلاحاتی بوجود آورد صادقانه از نیروهای کارآمد و متخصص کمک بگیرد با بتواند این وضعیت را سامان بخشد.
اما پرسش اساسی آنست که چرا حکومت کاستی های خود را از مردم پنهان کند و چرا با مردم روی راست و یک رنگ نیست؛ اگر حکومت با مردم به درستی و شفاف سخن گوید و کاستی ها را با مردم در میان گذارد؛ بی تردید، مردم از حکومت حمایت خواهد کرد. باز پس گیری قندوز بدون کمک نیروهای مردمی و با حضور برخی فرماندهان جهادی حاصل نشد. مقاومت در فاریاب علیه نیروهای طالبان و دفاع از شهر فاریاب حاصل و نتیجه همکاری مردم بود و اگر نیروهای مردمی برای دفاع از خود و سرزمین خود حاضر به جانبازی نبودند، طالبان بر اکثر مناطق شمال تسلط می یافتند. آن مردم با تمام توان در برابر گروه وحشی طالبان ایستادند و از خود دفاع کردند.
بنابراین کتمان حقایق و پاسخ ندادن به اتهام ها نمی تواند ضعف ها و کاستی های حکومت را پنهان دارد. بر عکس باعث می شود که ناکارآمدی های حکومت بیش از پیش آشکار گردد. در حادثه قندوز هم حکومت شفاف عمل نکرده است. بر رغم گزارش هیئات حقیقت یاب، هنوز پرسش های بی پاسخ بی شماری در اذهان مردم وجود دارد. لذا اگر حکومت به خود اطمینان ندارد و خود را در معرض سقوط می بیند آشکارا بیان دارد تا مردم برای دفاع از خود مکانیزمی برای بیرون رفت از وضعیت کنونی تهیه و تدارک ببینند و اگر به خود اطمینان دارد و می تواند بر مشکلات فایق آید؛ باید به پرسش ها پاسخ گوید تا کاستی ها مرتفع شود و بنیاد حکومت استحکام پیدا کند.
در حادثه گروگان گیری در زابل هم اگر حکومت درست عمل کرده بود و با فرستادن نیروهای امنیتی قابل اطمینان، در آن مناطق، افراد گروگان گیر را به سزای عمل خود می رساند، کسی جرأت نمی کرد که بار دیگر گروگان گیری کند و افراد بی گناه را دچار آسیب نماید.
دیدن این صحنه ها چنان حزن انگیز و ناباورانه است که با هیچ منطقی نمی توان برای آن پاسخ یافت.
آنچه سخت نگران کننده است و باعث حیرت می شود؛ آنست که، حکومت حتا قادر نیست وضعیت داخلی خود را سامان دهد، عوامل خارجی و یا نیروهای طرفدار طالبان را در داخل حکومت دستگیر و یا حتا از مقام و مناصب حکومتی معزول کند. زمانی که دوستم از فاریاب بر گشت، با صراحت اعلام کرد که برخی افراد در دستگاه حکومت به طالبان کمک می کند.
در قندوز نیز اعلام شد که نیروهای حکومتی در سپردن قندوز به طالبان نقش داشته است. در حادثه گروگان گیری نیز گفته می شود که بدون پشتیبانی نیروهای داخلی حکومت، گروگان گیری نمی تواند صورت گیرد. گروگان گیرها مدعی شده اند که گوسفندان آنها را مردم جاغوری گرفته و برای باز پس گیری گوسفندان خود دست به گروگان گری زده اند!!
به هر حال وضعیت داخلی حکومت بسیار آشفته است و هر روز هم که می گذرد آشفته تر می شود. دیدن این وضعیت برای مردم هیچ امیدی برجای نمی گذارد. کشورهایی که مدعی حمایت از حکومت افغانستان هستند می نگرند که وضعیت به ضررشان نباشد. تا وقتی ضرر و زیانی متوجه آنها نرسد به هیچ عنوان کمک نخواهند کرد که وضعیت بهبود یابد.
مولف : سید مظفر دره صوفی
