امریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان با ارسال نامه ای به کمیته تحریم های ایران در شورای امنیت سازمان ملل در روز چهارشنبه، آن را از آزمایش اخیر موشکی ایران مطلع کرده و خواستار اقدامی در واکنش به این آزمایش شدند.
در این نامه آمده است که آزمایش موشک عماد "ناقض قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل" است و تاکید می کند که موشک های بالستیک "اساسا دارای ظرفیت حمل سلاح اتمی هستند."
مقام های امریکایی البته تاکید کرده اند که این آزمایش تاثیری بر اجرای توافق جامع هسته ای با ایران ندارد.
بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که بعد از توافق هسته ای ایران با قدرت های جهانی تصویب شد، تحریم های مربوط به موشک های بالستیک ایران تا هشت سال و محدودیت در خرید و فروش تسلیحات متعارف تا پنج سال ادامه خواهد داشت؛ اما چنین محدودیتی در برنامه جامع اقدام مشترک یا همان توافق هسته ای ایران به صورت الزام آور قید نشده است.
کارشناسان حقوقی می گویند که با این حساب، صرف ارجاع پرونده آزمایش موشکی اخیر ایران به شورای امنیت نمی تواند تهدیدی در برابر برجام باشد؛ هرچند تبعات جانبی و وضعی آن مانند وضع تحریم های تازه علیه ایران، می تواند به صورت بالقوه، توافق به دست آمده را با خطر مواجه کند؛ زیرا اخیرا رهبری جمهوری اسلامی ایران، در نامه ای به رییس جمهوری این کشور، هرگونه تلاش غرب برای وضع تحریم های تازه به هر بهانه ای را به منزله نقض برجام تلقی کرده و مقام های ایرانی را ملزم کرده است که در این صورت آنها می توانند تصمیم به توقف اجرای برجام بگیرند.
با این حساب، به عقیده کارشناسان، امریکا و دیگر متحدان غربی آن در شورای امنیت، به رغم نامه اخیر رهبری ایران، امکان زیادی برای مانور سیاسی و تبلیغاتی بر علیه ایران ندارند و در صورتی که حتی این شورا به گونه نمادین، تصمیم به وضع تحریم یا محدودیت تازه ای بر علیه ایران بگیرد، آینده برجام قویا با خطر مواجه خواهد شد.
به باور کارشناسان، از آنجایی که وضع محدودیت های ۸ ساله آزمایش های موشکی و نیز ممنوعیت ۵ ساله خرید و فروش سلاح های متعارف علیه ایران تنها در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل آمده؛ اما در توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت جهانی ذکر نشده است، این نمی تواند برای ایران الزام کننده و لازم الاتباع باشد.
ایرانی ها پیش از این نیز هیچیک از قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل بر علیه خود را جدی نگرفت و اجرا نکردند.
حتی در شرایط سخت تحریم های ظالمانه همه جانبه علیه جمهوری اسلامی، این کشور، این امر را فرصتی برای شکوفایی اقتصادی، تکیه بر نیروها و توانمندی های بومی و بهره وری از امکانات و ظرفیت های داخلی ارزیابی کرد و به باور کارشناسان، همین امر در نهایت، موجب شد تا ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای غیر قابل انکار از سوی قدرت های غربی به رسمیت شناخته شود و در نتیجه مذاکرات اتمی اخیر نیز جایگاه این کشور به عنوان یکی از اعضای مهم باشگاه کشورهای اتمی جهان، کاملا تثبیت و به رسمیت شناخته شد.
با این حساب، پیش بینی نمی شود ارجاع پرونده آزمایش موشک دوربرد و بالستیک عماد به شورای امنیت، بتواند برنامه جامع اقدام مشترک را از مسیر خود منحرف کند.
با این حال، یک نکته را نباید فراموش کرد و آن اینکه برخورد صریح امریکا و قدرت های اروپایی تابع سیاست های این کشور با این رویداد به معنای آن است که امریکا همچنان تلاش می کند پرونده اتمی ایران را در شورای امنیت، نگه دارد و این گونه وانمود کند که هنوز جنبه نظامی و امینتی برنامه اتمی ایران، حفظ شده و تا زمانی که این کشور، دست به ساخت و آزمایش موشک های بالستیک می زند، این خطر کماکان وجود خواهد داشت؛ بنابراین، لازم است شورای امنیت یک مکانیزم دیده بانی مستمر و پیوسته را بر ایران، مد نظر قرار دهد.
این مهم همچنین به امریکا امکان می دهد که در صورت لغو تحریم های پیشین علیه ایران، همچنان قدرت وضع تحریم های تازه علیه این کشور به بهانه های مختلف را برای خود محفوظ نگه دارد.
بنابراین، به نظر می رسد امریکا و اروپایی های همسو با آن، با طرح پرونده عماد، بیشتر در صدد دست یافتن به این دو هدف هستند؛ اما نامه دیروز رهبری ایران به رییس جمهوری این کشور، دست امریکا و هم پیمامانش برای مانورهای بعدی را خواهد بست و دولت ایران را ملزم خواهد کرد تا با قاطعیت، همزمان با پایداری بر تعهدات خود در اجرای برجام، نسبت به نظارت بر عمل صادقانه جانب مقابل به تعهدات خود نیز غفلت نکند.
در این نامه آمده است که آزمایش موشک عماد "ناقض قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل" است و تاکید می کند که موشک های بالستیک "اساسا دارای ظرفیت حمل سلاح اتمی هستند."
مقام های امریکایی البته تاکید کرده اند که این آزمایش تاثیری بر اجرای توافق جامع هسته ای با ایران ندارد.
بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که بعد از توافق هسته ای ایران با قدرت های جهانی تصویب شد، تحریم های مربوط به موشک های بالستیک ایران تا هشت سال و محدودیت در خرید و فروش تسلیحات متعارف تا پنج سال ادامه خواهد داشت؛ اما چنین محدودیتی در برنامه جامع اقدام مشترک یا همان توافق هسته ای ایران به صورت الزام آور قید نشده است.
کارشناسان حقوقی می گویند که با این حساب، صرف ارجاع پرونده آزمایش موشکی اخیر ایران به شورای امنیت نمی تواند تهدیدی در برابر برجام باشد؛ هرچند تبعات جانبی و وضعی آن مانند وضع تحریم های تازه علیه ایران، می تواند به صورت بالقوه، توافق به دست آمده را با خطر مواجه کند؛ زیرا اخیرا رهبری جمهوری اسلامی ایران، در نامه ای به رییس جمهوری این کشور، هرگونه تلاش غرب برای وضع تحریم های تازه به هر بهانه ای را به منزله نقض برجام تلقی کرده و مقام های ایرانی را ملزم کرده است که در این صورت آنها می توانند تصمیم به توقف اجرای برجام بگیرند.
با این حساب، به عقیده کارشناسان، امریکا و دیگر متحدان غربی آن در شورای امنیت، به رغم نامه اخیر رهبری ایران، امکان زیادی برای مانور سیاسی و تبلیغاتی بر علیه ایران ندارند و در صورتی که حتی این شورا به گونه نمادین، تصمیم به وضع تحریم یا محدودیت تازه ای بر علیه ایران بگیرد، آینده برجام قویا با خطر مواجه خواهد شد.
به باور کارشناسان، از آنجایی که وضع محدودیت های ۸ ساله آزمایش های موشکی و نیز ممنوعیت ۵ ساله خرید و فروش سلاح های متعارف علیه ایران تنها در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل آمده؛ اما در توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت جهانی ذکر نشده است، این نمی تواند برای ایران الزام کننده و لازم الاتباع باشد.
ایرانی ها پیش از این نیز هیچیک از قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل بر علیه خود را جدی نگرفت و اجرا نکردند.
حتی در شرایط سخت تحریم های ظالمانه همه جانبه علیه جمهوری اسلامی، این کشور، این امر را فرصتی برای شکوفایی اقتصادی، تکیه بر نیروها و توانمندی های بومی و بهره وری از امکانات و ظرفیت های داخلی ارزیابی کرد و به باور کارشناسان، همین امر در نهایت، موجب شد تا ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای غیر قابل انکار از سوی قدرت های غربی به رسمیت شناخته شود و در نتیجه مذاکرات اتمی اخیر نیز جایگاه این کشور به عنوان یکی از اعضای مهم باشگاه کشورهای اتمی جهان، کاملا تثبیت و به رسمیت شناخته شد.
با این حساب، پیش بینی نمی شود ارجاع پرونده آزمایش موشک دوربرد و بالستیک عماد به شورای امنیت، بتواند برنامه جامع اقدام مشترک را از مسیر خود منحرف کند.
با این حال، یک نکته را نباید فراموش کرد و آن اینکه برخورد صریح امریکا و قدرت های اروپایی تابع سیاست های این کشور با این رویداد به معنای آن است که امریکا همچنان تلاش می کند پرونده اتمی ایران را در شورای امنیت، نگه دارد و این گونه وانمود کند که هنوز جنبه نظامی و امینتی برنامه اتمی ایران، حفظ شده و تا زمانی که این کشور، دست به ساخت و آزمایش موشک های بالستیک می زند، این خطر کماکان وجود خواهد داشت؛ بنابراین، لازم است شورای امنیت یک مکانیزم دیده بانی مستمر و پیوسته را بر ایران، مد نظر قرار دهد.
این مهم همچنین به امریکا امکان می دهد که در صورت لغو تحریم های پیشین علیه ایران، همچنان قدرت وضع تحریم های تازه علیه این کشور به بهانه های مختلف را برای خود محفوظ نگه دارد.
بنابراین، به نظر می رسد امریکا و اروپایی های همسو با آن، با طرح پرونده عماد، بیشتر در صدد دست یافتن به این دو هدف هستند؛ اما نامه دیروز رهبری ایران به رییس جمهوری این کشور، دست امریکا و هم پیمامانش برای مانورهای بعدی را خواهد بست و دولت ایران را ملزم خواهد کرد تا با قاطعیت، همزمان با پایداری بر تعهدات خود در اجرای برجام، نسبت به نظارت بر عمل صادقانه جانب مقابل به تعهدات خود نیز غفلت نکند.
