پس از حملات مرگبار و کم مانند اخیر طالبان به چند نقطه از پایتخت افغانستان، انگشت های انتقاد دولت و ملت افغانستان به سمت سران اسلام آباد نشانه رفت. آگاهان و مردم به طور عام دست سران پاکستانی را در پشت پرده این حملات مرگبار دیدند و همه یکصدا عملکرد دولت همسایه در قبال همسایه اش را محکوم کردند.
پس از مردم و کارشناسان، این نوبت حکومت افغانستان بود که باید اعلام موضع می کرد. رئیس جمهور و رئیس اجرایی کشور هر کدام به سهم خویش نظر شان در موضوع را اعلام کردند و چنانچه دیدیم و شنیدیم، اظهارات هر دو مقام ارشد کشور، چیزی نبود که مورد رضایت و خوشنودی سران اسلام آباد واقع شود.
اما با همه اینها و بر رغم تندی و گزندگی سخنان سران کابل علیه پاکستان، مقامات اسلام آباد اینبار به مراتب خویشتن دار و محتاطانه موضع گرفته، واکنش نشان دادند.
به گزارش رسانه ها، واکنش رسمی دولت پاکستان به صحبتهای رئیس جمهور کشورمان در مورد "عدم همکاری" این کشور در مهار طالبان محتاطانه به نظر میرسد.
در خبرنامهای که پس از نشست خبری محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری و اظهارات عبدالله عبدالله رئیس اجرایی کشورمان، از سوی وزارت خارجه پاکستان منتشر شد، آمده است: "پاکستان به حفظ رابطه خوب همسایگی با افغانستان و همه کشورهای منطقه متعهد است."
قاضی خلیلالله؛ سخنگوی وزارت خارجه پاکستان گفت: "ما اظهارات رئیس جمهوری افغانستان را شنیدیم. پاکستان این حملات مرگبار به افغانستان را با شدیدترین الفاظ محکوم میکند. در این لحظات متاثرکننده، ما شانه به شانه با برادران افغان خود ایستاده هستیم."
او افزود: "تروریسم دشمن مشترک ما است و مبارزه با این تهدید نیازمند همکاری همه جانبه است. پاکستان همچنان متعهد به حمایت و تسهیل یک روند صلح به رهبری افغانها است."
به نظر می رسد موضع گیری این چنینی سران پاکستان علاوه بر عدم تازگی، با دو هدف صورت می پذیرد: اول آنکه مقامات اسلام آباد لازم نمی بینند در شرایطی که همه نگاه های انتقاد و اعتراض آمیز به سمت آنها است و مردم افغانستان نیز متاثر از داغ تازه عزیزان شان می باشند، موضع تند و غیر محتاطانه ای را در پیش بگیرند.
سران پاکستانی به خوبی می دانند که هر گونه موضع گیری آنان در شرایط جاری در افغانستان، به نفع آنان دردی را دوا نمی کند و انکار آنان در یک چنین شرایط و اوضاعی، تغییر چندانی در اصل موضوع نمیاورد؛ چرا که دولت، کارشناسان افغان و مردم این کشور در هر حال، دولت پاکستان را مسبب ناامنی در کشور خویش می دانند.
دوم آنکه سیاست انکار تا کنون سود چندانی برای پاکستانی نداشته و از طرفی هم مقامات اسلام آباد کار خویش را انجام داده اند و اینک برای آنان اهمیتی ندارد که دولت و مردم افغانستان چه واکنشی دارند و در محدوده حرف و سخن، چه حملاتی را به سمت و سوی آنها می توانند داشته باشند.
آنچه اهمیت دارد و موثر است، عمل است که سران اسلام آباد نسبت به همسایه خود شان انجام می دهند و اینکه بعداً سران و مقامات کشور همسایه آنها ممکن است با چه سخنان و اتهاماتی آنان را مخاطب قرار بدهند، خیلی نمی تواند برای سران پاکستانی حایز اهمیت و اعتنا باشد.
رسانه های پاکستانی نیز با تاسی به موضع گیری های رندانه سران شان، روش مقامات کشور خویش را نصب العین خویش قرار داده و جانب احتیاط را در مواجهه با اظهارات مقامات افغان فراموش نکرده اند.
روزنامه اکسپرس تریبیون به نقل از یک مقام وزارت خارجه پاکستان نوشته که دولت غیرنظامی و رهبری ارتش پاکستان در ماههای اخیر تلاشهای زیاد کرده اند تا روابط با افغانستان را ترمیم کنند.
او گفته "ما بر روی این روابط سرمایهگذاری زیادی کردهایم و میدانیم کسانی هستند که میخواهند جلو بهبود روابط دو کشور را بگیرند، اما ما به آنها اجازه نخواهیم داد."
و بی شماری دیگر از نمونه اظهارات رسانه ای پاکستان که در جای خودش باید مطالعه شود و اما آنچه در باره اظهارات مقامات پاکستانی و رسانه های این کشور می توان گفت، عدم تازگی همه ی این اظهارات در برابر افغانستان و دولت و ملت آن است.
پاکستانی ها ثابت کرده اند که در عرصه حرف و ادعا همسایه بسیار نیک و خیرخواه برای افغانستان و دولت و ملت آن هستند. اما در حیطه عمل آنها به گونه کاملاً آشکار و بر پرده در طول ۱۳ سال تمام از گروههایی مانند طالبان و حقانی در افغانستان حمایت کرده اند که کاری جز دهشت آفرینی و ترور و تخریب نداشته اند و این گروهها در طول این همه سال، فجیع ترین ضربات جانی و مالی را به مردم فقیر و نادار افغانستان وارد کرده اند و در حال حاضر نیز وارد می کنند.
از دید برخی از کارشناسان اینکه سران پاکستانی محتاطانه با اظهارات مقامات افغان بر خورد می کنند و در برابر آن چون گذشته موضع تند نمی گیرند، دلیل آن تحمیق کردن چند باره سران کابل است و اینکه با همین شیوه بتوانند سالهای دور و دراز دیگری نیز بازی دادن آنان مشغول باشند و خود در پرتو نادانی و تحمیق دولتمردان افغان، به پیشبرد اهداف استعماری خویش مصروف باشند.
در هر حال، مقامات اسلام آباد با یک چنین اهداف و انگیزه های ریایی و غیر صادقانه وارد میدان رابطه با دولت و کشور ما شده اند و امید است تا سران دولتی و حکومتی ما بیش از این فریب شگردهای تکراری پاکستانی ها را نخورده و در حیطه رفتار و عمل صداقت را از آنان مطالبه کنند.
پس از مردم و کارشناسان، این نوبت حکومت افغانستان بود که باید اعلام موضع می کرد. رئیس جمهور و رئیس اجرایی کشور هر کدام به سهم خویش نظر شان در موضوع را اعلام کردند و چنانچه دیدیم و شنیدیم، اظهارات هر دو مقام ارشد کشور، چیزی نبود که مورد رضایت و خوشنودی سران اسلام آباد واقع شود.
اما با همه اینها و بر رغم تندی و گزندگی سخنان سران کابل علیه پاکستان، مقامات اسلام آباد اینبار به مراتب خویشتن دار و محتاطانه موضع گرفته، واکنش نشان دادند.
به گزارش رسانه ها، واکنش رسمی دولت پاکستان به صحبتهای رئیس جمهور کشورمان در مورد "عدم همکاری" این کشور در مهار طالبان محتاطانه به نظر میرسد.
در خبرنامهای که پس از نشست خبری محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری و اظهارات عبدالله عبدالله رئیس اجرایی کشورمان، از سوی وزارت خارجه پاکستان منتشر شد، آمده است: "پاکستان به حفظ رابطه خوب همسایگی با افغانستان و همه کشورهای منطقه متعهد است."
قاضی خلیلالله؛ سخنگوی وزارت خارجه پاکستان گفت: "ما اظهارات رئیس جمهوری افغانستان را شنیدیم. پاکستان این حملات مرگبار به افغانستان را با شدیدترین الفاظ محکوم میکند. در این لحظات متاثرکننده، ما شانه به شانه با برادران افغان خود ایستاده هستیم."
او افزود: "تروریسم دشمن مشترک ما است و مبارزه با این تهدید نیازمند همکاری همه جانبه است. پاکستان همچنان متعهد به حمایت و تسهیل یک روند صلح به رهبری افغانها است."
به نظر می رسد موضع گیری این چنینی سران پاکستان علاوه بر عدم تازگی، با دو هدف صورت می پذیرد: اول آنکه مقامات اسلام آباد لازم نمی بینند در شرایطی که همه نگاه های انتقاد و اعتراض آمیز به سمت آنها است و مردم افغانستان نیز متاثر از داغ تازه عزیزان شان می باشند، موضع تند و غیر محتاطانه ای را در پیش بگیرند.
سران پاکستانی به خوبی می دانند که هر گونه موضع گیری آنان در شرایط جاری در افغانستان، به نفع آنان دردی را دوا نمی کند و انکار آنان در یک چنین شرایط و اوضاعی، تغییر چندانی در اصل موضوع نمیاورد؛ چرا که دولت، کارشناسان افغان و مردم این کشور در هر حال، دولت پاکستان را مسبب ناامنی در کشور خویش می دانند.
دوم آنکه سیاست انکار تا کنون سود چندانی برای پاکستانی نداشته و از طرفی هم مقامات اسلام آباد کار خویش را انجام داده اند و اینک برای آنان اهمیتی ندارد که دولت و مردم افغانستان چه واکنشی دارند و در محدوده حرف و سخن، چه حملاتی را به سمت و سوی آنها می توانند داشته باشند.
آنچه اهمیت دارد و موثر است، عمل است که سران اسلام آباد نسبت به همسایه خود شان انجام می دهند و اینکه بعداً سران و مقامات کشور همسایه آنها ممکن است با چه سخنان و اتهاماتی آنان را مخاطب قرار بدهند، خیلی نمی تواند برای سران پاکستانی حایز اهمیت و اعتنا باشد.
رسانه های پاکستانی نیز با تاسی به موضع گیری های رندانه سران شان، روش مقامات کشور خویش را نصب العین خویش قرار داده و جانب احتیاط را در مواجهه با اظهارات مقامات افغان فراموش نکرده اند.
روزنامه اکسپرس تریبیون به نقل از یک مقام وزارت خارجه پاکستان نوشته که دولت غیرنظامی و رهبری ارتش پاکستان در ماههای اخیر تلاشهای زیاد کرده اند تا روابط با افغانستان را ترمیم کنند.
او گفته "ما بر روی این روابط سرمایهگذاری زیادی کردهایم و میدانیم کسانی هستند که میخواهند جلو بهبود روابط دو کشور را بگیرند، اما ما به آنها اجازه نخواهیم داد."
و بی شماری دیگر از نمونه اظهارات رسانه ای پاکستان که در جای خودش باید مطالعه شود و اما آنچه در باره اظهارات مقامات پاکستانی و رسانه های این کشور می توان گفت، عدم تازگی همه ی این اظهارات در برابر افغانستان و دولت و ملت آن است.
پاکستانی ها ثابت کرده اند که در عرصه حرف و ادعا همسایه بسیار نیک و خیرخواه برای افغانستان و دولت و ملت آن هستند. اما در حیطه عمل آنها به گونه کاملاً آشکار و بر پرده در طول ۱۳ سال تمام از گروههایی مانند طالبان و حقانی در افغانستان حمایت کرده اند که کاری جز دهشت آفرینی و ترور و تخریب نداشته اند و این گروهها در طول این همه سال، فجیع ترین ضربات جانی و مالی را به مردم فقیر و نادار افغانستان وارد کرده اند و در حال حاضر نیز وارد می کنند.
از دید برخی از کارشناسان اینکه سران پاکستانی محتاطانه با اظهارات مقامات افغان بر خورد می کنند و در برابر آن چون گذشته موضع تند نمی گیرند، دلیل آن تحمیق کردن چند باره سران کابل است و اینکه با همین شیوه بتوانند سالهای دور و دراز دیگری نیز بازی دادن آنان مشغول باشند و خود در پرتو نادانی و تحمیق دولتمردان افغان، به پیشبرد اهداف استعماری خویش مصروف باشند.
در هر حال، مقامات اسلام آباد با یک چنین اهداف و انگیزه های ریایی و غیر صادقانه وارد میدان رابطه با دولت و کشور ما شده اند و امید است تا سران دولتی و حکومتی ما بیش از این فریب شگردهای تکراری پاکستانی ها را نخورده و در حیطه رفتار و عمل صداقت را از آنان مطالبه کنند.
مولف : سیدفاضل محجوب