طالبان خبرهای اخیر در باره سفر هیاتی از سوی این گروه به چین را تایید کرده اند.
طالبان گفته اند که هیاتی از این گروه در ماه نوامبر سال گذشته میلادی از قطر به منظور "بحث روی روابط دو جانبه بین گروه طالبان و چین و بیان موضع طالبان" به آن کشور سفر کرده است.
به گفته مقام های گروه طالبان ریاست این هیات را قاری دین محمد حنیف؛ از نمایندگی سیاسی طالبان در قطر بر عهده داشته است.
گروه طالبان جزئیات بیشتری در مورد این سفر ارائه نکرده است.
طالبان در قطر دفتر نمایندگی دارد و پیش از این نمایندگانش به کشورهای دیگری از جمله فرانسه و ایران هم سفر کرده اند.
با این حساب، در زمینه صحت خبر سفر هیات طالبان به چین، دیگر تردیدی باقی نمی ماند.
در این میان، نحوه تایید این سفر از سوی طالبان، جالب توجه است. طالبان گفته اند که هیاتی از این گروه به منظور "بحث روی روابط دو جانبه بین گروه طالبان و چین و بیان موضع طالبان" به آن کشور سفر کرده است.
این امر، از دید ناظران، بیانگر آن است که طالبان نه خود را یک گروه تروریستی، متواری و غیر قانونی؛ بلکه هنوز یک دولت و رژیم سیاسی پایدار می داند.
این امر برای تحلیلگران بسیار معنادار است.
فراموش نمی کنیم که یکی از اصلی ترین و مهم ترین دلایل مخالفت رییس جمهور کرزی با ایجاد نمایندگی سیاسی طالبان در قطر، نحوه افتتاح این دفتر و همچنین برافراشتن پرچم سفیدرنگ «امارت اسلامی افغانستان» بر فراز آن بود.
دولت کابل به رهبری حامد کرزی در آن زمان در اعتراض به این امر گفت که این اقدام به طالبان به مثابه یک دولت، مشروعیت و وجاهت می دهد و در نتیجه از مشروعت انحصاری دولت کابل می کاهد.
همچنین دولت آقای کرزی مخالف اطلاق تعبیر «نمایندگی سیاسی» به دفتر طالبان در قطر بود؛ زیرا آن را نه یک نمایندگی دیپلماتیک؛ بلکه صرفا نشانی و آدرسی برای مذاکره با آن گروه می دانست.
اینک اما از همان دفتر به کمک کشورهایی مانند قطر و پاکستان، طالبان هیات سیاسی به کشورهایی مانند چین می فرستند و مهم تر از آن اینکه هدف از این سفر را "بحث روی روابط دو جانبه بین گروه طالبان و چین و بیان موضع طالبان" به آن کشور اعلام می کنند.
هنوز موضع رسمی دولت افغانستان در این خصوص بیان نشده؛ اما اگر این هدف طالبان در موضع گیری دولت افغانستان، مورد توجه قرار نگیرد، این نشان می دهد که دولت وحدت ملی، حتی به اندازه دولت آقای کرزی نیز دغدغه حاکمیت ملی و مشروعیت سیاسی انحصاری اداره سیاسی کابل در برابر یک گروه متواری و در حال جنگ را ندارد.
در همین حال، ماه گذشته در یک نشست با رسانهها، نماینده ویژه چین در امور افغانستان، گفت که چین خواستار آن است که حالا باید با طالبان صحبت شود و این کشور آماده است که در این زمینه کمک کند.
محمد اشرف غنی؛ رئیس جمهور، بعد از مراسم تحلیف در دومین سفر خارجی اش به چین سفر کرد و از کمک احتمالی آن کشور به روند صلح افغانستان استقبال کرد.
آقای غنی در پاسخ به خبرنگاری گفت که چین با توجه به روابط نزدیک اش با پاکستان میتواند در آوردن صلح به افغانستان نقش بازی کند.
او تاکید کرد:"چین به عنوان یک شریک بین المللی افغانستان با مسؤولیت عمل میکند و افغانستان از گفتگو استقبال میکند. به ویژه که چین دوستی دیرینه با پاکستان دارد و ما از وزنه و نقش آن کشور برای ایجاد صلح استفاده میکنیم."
با این حال، صاحب نظران هنوز نسبت به پیامدهای مثبت این سفر هیات طالبان به چین برای صلح در افغانستان، با تردید نگاه می کنند؛ زیرا به باور آنها، هنوز در این زمینه ابهامات سنگین و جدی وجود دارد؛ در مورد رابطه چین و پاکستان و همچنین چین و طالبان و اینکه چینی ها تا چه حد حاضر اند، نفوذ و قدرت این روابط را «صادقانه» در خدمت برنامه صلح دولت افغانستان قرار دهند و مهم تر از همه اینکه در این میان، حتی اگر چین، چنین نیتی داشته باشد، آیا بازیگران مهم دیگر عرصه صلح افغانستان مانند عربستان سعودی، قطر، ترکیه، امریکا و کشورهای اروپایی، چنین تغییری را تحمل خواهند کرد یاخیر.
چندی پیش برخی رسانههای منطقه گزارش کرده بودند که حکومت وحدت ملی و افراد گروه طالبان برای رسیدن به صلح به صورت مخفیانه در حال گفتگو هستند.
به گزارش رسانهها این نشستها زیر نظر سازمان ملل و به منظور برگشت گروه طالبان به زندگی سیاسی انجام شده بود.
گفته میشد که کشورهای عربستان و چین برای پیشرفت این مذاکرات پیش قدم شده بودند.
کابل اما این گزارش ها را تایید نکرد. و از سوی رسانه ها، جامعه مدنی و افکار عمومی افغانستان هم واکنش مناسب و مثبتی به آن نشان داده نشد؛ شاید ماهیت «مخفیانه» این گفتگوها دلیل اصلی این واکنش منفی بود.
در همین حال، سخنگوی رییس جمهور پیشین می گوید که سفرهاى طالبان به چين از سوى استخبارات پاکستان تنظيم شده و هدف این سفرها برای پاکستان امتیازگیری از چین و معامله با آن کشور بوده است.
ایمیل فیضی؛ سخنگوی آقای کرزی می گوید که در جریان سالهای گذشته طالبان توسط سازمان استخبارات پاکستان به برخی از کشورها برده شده که یکې آنها چین بوده است.
آقای فیضی با بیان این مطلب که تاکنون هیچ هیاتی از طالبان به تنهایی به چین سفر نکرده اظهار داشت:"همین سفر ماه نوامبر و سفرهای قبلی طالبان به چین از سوی سازمان استخبارات پاکستان تنظیم گردیده بودند و این سفرها تحت رهبری مسؤولین استخباراتی پاکستان صورت گرفته است".
به گفته وى، حکومت چین همواره حکومت افغانستان (شخص رییس جمهور) را از این سفرها و مذاکرات مطلع ساخته است؛ ولی همیشه شدیدا مخالف مطبوعاتی شدن موضوع این سفرها و مذاکرات بوده است.
سخنگوی رييس جمهور پيشين بیان کرد:"هدف این سفرها برای پاکستان امتیازگیری از چین و معامله با آن کشور بوده است و برای چین گرفتن تماس و انجام ملاقاتها با هیات طالبان به هدف حفظ منافع آن کشور در افغانستان، پاکستان و منطقه بوده است".
از نظر کارشناسان، سخنان آقای فیضی، برخی از ابعاد مبهم سفر هیات طالبان به چین را مشخص می کند. یکی اینکه این نخستین سفر در نوع خود نبوده؛ بلکه پیش از این و در دوران آقای کرزی نیز سفرهای مشابهی صورت گرفته است. بنابراین، احتمال اینکه این سفر نیز مانند موارد پیشین، نتیجه ای مثبت برای صلح در پی نداشته باشد، جدی است.
نکته دوم این است که مدیریت و برنامه ریزی این سفر را سازمان جاسوسی پاکستان بر عهده دارد و این با توجه به کارنامه این سازمان در زمینه امنیت و ثبات افغانستان، هرگز نمی تواند برای صلح افغانستان یک خبر مثبت و امیدوارکننده باشد.
نکته سومی که با سخنان آقای فیضی روشن می شود، این است که بیشترین امتیاز را از این تحرکات، چین و پاکستان کسب می کنند و تصور نمی شود در این میان، دو کشور، به مساله صلح در افغانستان نیز اهمیت چندانی بدهند.
با این حال، نحوه برخورد و استفاده دولت جدید افغانستان از این رویداد تازه، تغییر معادله جنگ در افغانستان، افزایش نقش چین در سیاست خارجی کابل، کاهش نقش ناتو و رفتن کرزی از ارگ ریاست جمهوری، شاید بتواند قواعد گذشته در این زمینه را از بنیاد، به نفع خواست های مردم و دولت افغانستان، تغییر دهد.
طالبان گفته اند که هیاتی از این گروه در ماه نوامبر سال گذشته میلادی از قطر به منظور "بحث روی روابط دو جانبه بین گروه طالبان و چین و بیان موضع طالبان" به آن کشور سفر کرده است.
به گفته مقام های گروه طالبان ریاست این هیات را قاری دین محمد حنیف؛ از نمایندگی سیاسی طالبان در قطر بر عهده داشته است.
گروه طالبان جزئیات بیشتری در مورد این سفر ارائه نکرده است.
طالبان در قطر دفتر نمایندگی دارد و پیش از این نمایندگانش به کشورهای دیگری از جمله فرانسه و ایران هم سفر کرده اند.
با این حساب، در زمینه صحت خبر سفر هیات طالبان به چین، دیگر تردیدی باقی نمی ماند.
در این میان، نحوه تایید این سفر از سوی طالبان، جالب توجه است. طالبان گفته اند که هیاتی از این گروه به منظور "بحث روی روابط دو جانبه بین گروه طالبان و چین و بیان موضع طالبان" به آن کشور سفر کرده است.
این امر، از دید ناظران، بیانگر آن است که طالبان نه خود را یک گروه تروریستی، متواری و غیر قانونی؛ بلکه هنوز یک دولت و رژیم سیاسی پایدار می داند.
این امر برای تحلیلگران بسیار معنادار است.
فراموش نمی کنیم که یکی از اصلی ترین و مهم ترین دلایل مخالفت رییس جمهور کرزی با ایجاد نمایندگی سیاسی طالبان در قطر، نحوه افتتاح این دفتر و همچنین برافراشتن پرچم سفیدرنگ «امارت اسلامی افغانستان» بر فراز آن بود.
دولت کابل به رهبری حامد کرزی در آن زمان در اعتراض به این امر گفت که این اقدام به طالبان به مثابه یک دولت، مشروعیت و وجاهت می دهد و در نتیجه از مشروعت انحصاری دولت کابل می کاهد.
همچنین دولت آقای کرزی مخالف اطلاق تعبیر «نمایندگی سیاسی» به دفتر طالبان در قطر بود؛ زیرا آن را نه یک نمایندگی دیپلماتیک؛ بلکه صرفا نشانی و آدرسی برای مذاکره با آن گروه می دانست.
اینک اما از همان دفتر به کمک کشورهایی مانند قطر و پاکستان، طالبان هیات سیاسی به کشورهایی مانند چین می فرستند و مهم تر از آن اینکه هدف از این سفر را "بحث روی روابط دو جانبه بین گروه طالبان و چین و بیان موضع طالبان" به آن کشور اعلام می کنند.
هنوز موضع رسمی دولت افغانستان در این خصوص بیان نشده؛ اما اگر این هدف طالبان در موضع گیری دولت افغانستان، مورد توجه قرار نگیرد، این نشان می دهد که دولت وحدت ملی، حتی به اندازه دولت آقای کرزی نیز دغدغه حاکمیت ملی و مشروعیت سیاسی انحصاری اداره سیاسی کابل در برابر یک گروه متواری و در حال جنگ را ندارد.
در همین حال، ماه گذشته در یک نشست با رسانهها، نماینده ویژه چین در امور افغانستان، گفت که چین خواستار آن است که حالا باید با طالبان صحبت شود و این کشور آماده است که در این زمینه کمک کند.
محمد اشرف غنی؛ رئیس جمهور، بعد از مراسم تحلیف در دومین سفر خارجی اش به چین سفر کرد و از کمک احتمالی آن کشور به روند صلح افغانستان استقبال کرد.
آقای غنی در پاسخ به خبرنگاری گفت که چین با توجه به روابط نزدیک اش با پاکستان میتواند در آوردن صلح به افغانستان نقش بازی کند.
او تاکید کرد:"چین به عنوان یک شریک بین المللی افغانستان با مسؤولیت عمل میکند و افغانستان از گفتگو استقبال میکند. به ویژه که چین دوستی دیرینه با پاکستان دارد و ما از وزنه و نقش آن کشور برای ایجاد صلح استفاده میکنیم."
با این حال، صاحب نظران هنوز نسبت به پیامدهای مثبت این سفر هیات طالبان به چین برای صلح در افغانستان، با تردید نگاه می کنند؛ زیرا به باور آنها، هنوز در این زمینه ابهامات سنگین و جدی وجود دارد؛ در مورد رابطه چین و پاکستان و همچنین چین و طالبان و اینکه چینی ها تا چه حد حاضر اند، نفوذ و قدرت این روابط را «صادقانه» در خدمت برنامه صلح دولت افغانستان قرار دهند و مهم تر از همه اینکه در این میان، حتی اگر چین، چنین نیتی داشته باشد، آیا بازیگران مهم دیگر عرصه صلح افغانستان مانند عربستان سعودی، قطر، ترکیه، امریکا و کشورهای اروپایی، چنین تغییری را تحمل خواهند کرد یاخیر.
چندی پیش برخی رسانههای منطقه گزارش کرده بودند که حکومت وحدت ملی و افراد گروه طالبان برای رسیدن به صلح به صورت مخفیانه در حال گفتگو هستند.
به گزارش رسانهها این نشستها زیر نظر سازمان ملل و به منظور برگشت گروه طالبان به زندگی سیاسی انجام شده بود.
گفته میشد که کشورهای عربستان و چین برای پیشرفت این مذاکرات پیش قدم شده بودند.
کابل اما این گزارش ها را تایید نکرد. و از سوی رسانه ها، جامعه مدنی و افکار عمومی افغانستان هم واکنش مناسب و مثبتی به آن نشان داده نشد؛ شاید ماهیت «مخفیانه» این گفتگوها دلیل اصلی این واکنش منفی بود.
در همین حال، سخنگوی رییس جمهور پیشین می گوید که سفرهاى طالبان به چين از سوى استخبارات پاکستان تنظيم شده و هدف این سفرها برای پاکستان امتیازگیری از چین و معامله با آن کشور بوده است.
ایمیل فیضی؛ سخنگوی آقای کرزی می گوید که در جریان سالهای گذشته طالبان توسط سازمان استخبارات پاکستان به برخی از کشورها برده شده که یکې آنها چین بوده است.
آقای فیضی با بیان این مطلب که تاکنون هیچ هیاتی از طالبان به تنهایی به چین سفر نکرده اظهار داشت:"همین سفر ماه نوامبر و سفرهای قبلی طالبان به چین از سوی سازمان استخبارات پاکستان تنظیم گردیده بودند و این سفرها تحت رهبری مسؤولین استخباراتی پاکستان صورت گرفته است".
به گفته وى، حکومت چین همواره حکومت افغانستان (شخص رییس جمهور) را از این سفرها و مذاکرات مطلع ساخته است؛ ولی همیشه شدیدا مخالف مطبوعاتی شدن موضوع این سفرها و مذاکرات بوده است.
سخنگوی رييس جمهور پيشين بیان کرد:"هدف این سفرها برای پاکستان امتیازگیری از چین و معامله با آن کشور بوده است و برای چین گرفتن تماس و انجام ملاقاتها با هیات طالبان به هدف حفظ منافع آن کشور در افغانستان، پاکستان و منطقه بوده است".
از نظر کارشناسان، سخنان آقای فیضی، برخی از ابعاد مبهم سفر هیات طالبان به چین را مشخص می کند. یکی اینکه این نخستین سفر در نوع خود نبوده؛ بلکه پیش از این و در دوران آقای کرزی نیز سفرهای مشابهی صورت گرفته است. بنابراین، احتمال اینکه این سفر نیز مانند موارد پیشین، نتیجه ای مثبت برای صلح در پی نداشته باشد، جدی است.
نکته دوم این است که مدیریت و برنامه ریزی این سفر را سازمان جاسوسی پاکستان بر عهده دارد و این با توجه به کارنامه این سازمان در زمینه امنیت و ثبات افغانستان، هرگز نمی تواند برای صلح افغانستان یک خبر مثبت و امیدوارکننده باشد.
نکته سومی که با سخنان آقای فیضی روشن می شود، این است که بیشترین امتیاز را از این تحرکات، چین و پاکستان کسب می کنند و تصور نمی شود در این میان، دو کشور، به مساله صلح در افغانستان نیز اهمیت چندانی بدهند.
با این حال، نحوه برخورد و استفاده دولت جدید افغانستان از این رویداد تازه، تغییر معادله جنگ در افغانستان، افزایش نقش چین در سیاست خارجی کابل، کاهش نقش ناتو و رفتن کرزی از ارگ ریاست جمهوری، شاید بتواند قواعد گذشته در این زمینه را از بنیاد، به نفع خواست های مردم و دولت افغانستان، تغییر دهد.
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) - سرویس تحلیل و پژوهش اخبار