وزیر خارجه امریکا گفته رسیدن به توافق اتمی با ایران تا ۲۴ نوامبر خارج از دسترس نیست.
جان کری گفت:"فکر نمیکنم توافق با ایران دور از دسترس باشد"؛ ولی "همچنان مسائل حادی وجود دارد که باید حل و فصل شوند."
او گفت:"باید به بحث های جدی ادامه دهیم که این کار را خواهیم کرد و بعد خواهیم دید که کجا هستیم" و اضافه کرد که فکر نمی کند "گمانه زنی زیاد کمکی به حل قضیه کند."
مذاکرات ایران، امریکا اروپا از سه شنبه در سطح معاونان در وین آغاز شده است.
جواد ظریف؛ وزیر خارجه ایران سه شنبه هنگام ورود به وین به رغم ابراز خوشبینی گفت رسیدن به توافق در این دور "بسیار بعید" و "موضوعات باقیمانده بسیار زیاد" است.
بر اساس توافق ایران و گروه ۱+۵، مهلت مذاکرات جامع تا سوم قوس (۲۴ نوامبر) تمدید شده است.
از سوی دیگر سرگی لاوروف؛ وزیر خارجه روسیه در یک کنفرانس خبری جداگانه در پاریس گفت که ضرب الاجل ۲۴ نوامبر "مقدس" نیست.
از مجموع این اظهار نظرها چنین به نظر می رسد که طرف های مذاکره کننده بر سر مساله هسته ای ایران با دشواری های سنگینی تا رسیدن به یک توافق جامع نهایی روبرو هستند.
در این میان، قدرت های امریکایی و اروپایی که تحت فشارهای فزاینده رژیم اسراییل و همچنین اعراب مخالف ایران قرار دارند در تلاش اند، مهلت تعیین شده تا ۲۴ ماه نوامبر میلادی را آخرین فرصت برای چانه زنی های دیپلماتیک هسته ای با ایران وانمود کنند و به این ترتیب، مقام های ایرانی و دیگر متحدان بین المللی آنها در این مذاکرات مانند چین و روسیه را تحت فشار قرار دهند که به هر نحو ممکن از «فرصت داده شده» به خوبی استفاده کنند و دوسیه اتمی ایران را حل و فصل کنند؛ اما این در نهایت، یک اهرم فشار است و شاید بیشتر به منظور اقناع اسراییل یا اعراب و همچنین واداشتن مقام های ایرانی به پذیرش محدودیت های بیشتر در جریان چانه زنی ها و رد و بدل کردن امتیازها به کار گرفته شود؛ ولی به نظر نمی رسد در عمل، غربی ها نیز تمایلی برای به بن بست رسیدن تلاش های دیپلماتیک برای حل صلح آمیز مساله اتمی ایران داشته باشند.
غرب اکنون در موقعیتی نیست که با قطع نظر از دیپلماسی، رویکرد به برخورد سخت افزاری با ایران را ترجیح دهد.
قدرت های غربی اکنون به نحو کم سابقه درگیر نبردهای حاد و بحران های سنگینی در داخل از نظر اقتصادی و اجتماعی و در خارج از نظر رقابت های استراتژیک با قدرت های نوظهور در جهان رو به رو هستند و هرچند مقام های رژیم اسراییل تهدید می کنند که گزینه نظامی علیه تاسیسات هسته ای ایران، همچنان روی میز است؛ اما با توجه به محاسباتی که غرب و به ویژه امریکا دارد، هزینه های مرگبار و ویرانگر این اقدام حماقت آمیز، بسیار بیشتر از دستاوردهای مورد نظر آن خواهد بود.
بنابراین، امریکا و متحدانش در زمان کنونی، گزینه ای جز دیپلماسی برای برخورد با برنامه اتمی ایران در پیش ندارند.
ایرانی ها و متحدان شان به شمول چین و روسیه نیز به خوبی نسبت به این نکته، وقوف و اطمینان دارند و به همین دلیل، سرگی لاوروف؛ وزیر خارجه روسیه گفته است که ضرب الاجل تعیین شده، مقدس نیست و می توان در صورت عدم دستیابی به توافق، آن را تمدید کرد.
در عین حال، پیشتر مقام های ایرانی نیز گفته بودند که احتمال تمدید مذاکرات وجود دارد.
با این حال، پرسش این است که رسیدن به توافق جامع نهایی، نیازمند چه زمینه هایی است؟ و آیا اساسا چنین توافقی، امکان پذیر است یاخیر؟
کارشناسان در این زمینه، به دو نکته مهم فنی و سیاسی اشاره می کنند. به باور آنها از نظر فنی، هیچ مانعی در برابر دستیابی به این توافق وجود ندارد؛ زیرا از این حیث، غرب در صدد کسب اطمینان از اهداف غیر نظامی برنامه اتمی ایران است و ایران نیز بارها تاکید کرده که آماده ارائه چنین تضمین اطمینان بخشی است.
اما مشکل اصلی در بعد سیاسی این مساله است. از نظر سیاسی و استراتژیک، غرب تحت فشار اسراییل و برخی لابی های قدرتمند ضد ایرانی، با اصل برنامه اتمی ایران و حتی توانایی موشکی این کشور مشکل دارد و این مشکل نیز ریشه های ایدئولوژیک دارد. بنابراین، از این منظر، هدف از مذاکرات جاری، سلب قدرت ایران، تضعیف این کشور و در نهایت، با استفاده از الگوی عراق یا لیبی یا در این اواخر سوریه، خلع سلاح این کشور در برابر دشمنانی است که در پی براندازی و تغییر نظام اند.
پیچیدگی اصلی نیز در همین بعد از مساله نهفته است. بحث موشک های دوربرد و همچنین دستیابی آزاد به مجتمع نظامی پارچین هم ذیل همین هدف معنا پیدا می کند.
تا زمانی که این هدف کنار گذاشته نشود، حتی اگر مهلت مذاکرات بارها تمدید شود، تغییری در معادله پدید نخواهد آمد.
جان کری گفت:"فکر نمیکنم توافق با ایران دور از دسترس باشد"؛ ولی "همچنان مسائل حادی وجود دارد که باید حل و فصل شوند."
او گفت:"باید به بحث های جدی ادامه دهیم که این کار را خواهیم کرد و بعد خواهیم دید که کجا هستیم" و اضافه کرد که فکر نمی کند "گمانه زنی زیاد کمکی به حل قضیه کند."
مذاکرات ایران، امریکا اروپا از سه شنبه در سطح معاونان در وین آغاز شده است.
جواد ظریف؛ وزیر خارجه ایران سه شنبه هنگام ورود به وین به رغم ابراز خوشبینی گفت رسیدن به توافق در این دور "بسیار بعید" و "موضوعات باقیمانده بسیار زیاد" است.
بر اساس توافق ایران و گروه ۱+۵، مهلت مذاکرات جامع تا سوم قوس (۲۴ نوامبر) تمدید شده است.
از سوی دیگر سرگی لاوروف؛ وزیر خارجه روسیه در یک کنفرانس خبری جداگانه در پاریس گفت که ضرب الاجل ۲۴ نوامبر "مقدس" نیست.
از مجموع این اظهار نظرها چنین به نظر می رسد که طرف های مذاکره کننده بر سر مساله هسته ای ایران با دشواری های سنگینی تا رسیدن به یک توافق جامع نهایی روبرو هستند.
در این میان، قدرت های امریکایی و اروپایی که تحت فشارهای فزاینده رژیم اسراییل و همچنین اعراب مخالف ایران قرار دارند در تلاش اند، مهلت تعیین شده تا ۲۴ ماه نوامبر میلادی را آخرین فرصت برای چانه زنی های دیپلماتیک هسته ای با ایران وانمود کنند و به این ترتیب، مقام های ایرانی و دیگر متحدان بین المللی آنها در این مذاکرات مانند چین و روسیه را تحت فشار قرار دهند که به هر نحو ممکن از «فرصت داده شده» به خوبی استفاده کنند و دوسیه اتمی ایران را حل و فصل کنند؛ اما این در نهایت، یک اهرم فشار است و شاید بیشتر به منظور اقناع اسراییل یا اعراب و همچنین واداشتن مقام های ایرانی به پذیرش محدودیت های بیشتر در جریان چانه زنی ها و رد و بدل کردن امتیازها به کار گرفته شود؛ ولی به نظر نمی رسد در عمل، غربی ها نیز تمایلی برای به بن بست رسیدن تلاش های دیپلماتیک برای حل صلح آمیز مساله اتمی ایران داشته باشند.
غرب اکنون در موقعیتی نیست که با قطع نظر از دیپلماسی، رویکرد به برخورد سخت افزاری با ایران را ترجیح دهد.
قدرت های غربی اکنون به نحو کم سابقه درگیر نبردهای حاد و بحران های سنگینی در داخل از نظر اقتصادی و اجتماعی و در خارج از نظر رقابت های استراتژیک با قدرت های نوظهور در جهان رو به رو هستند و هرچند مقام های رژیم اسراییل تهدید می کنند که گزینه نظامی علیه تاسیسات هسته ای ایران، همچنان روی میز است؛ اما با توجه به محاسباتی که غرب و به ویژه امریکا دارد، هزینه های مرگبار و ویرانگر این اقدام حماقت آمیز، بسیار بیشتر از دستاوردهای مورد نظر آن خواهد بود.
بنابراین، امریکا و متحدانش در زمان کنونی، گزینه ای جز دیپلماسی برای برخورد با برنامه اتمی ایران در پیش ندارند.
ایرانی ها و متحدان شان به شمول چین و روسیه نیز به خوبی نسبت به این نکته، وقوف و اطمینان دارند و به همین دلیل، سرگی لاوروف؛ وزیر خارجه روسیه گفته است که ضرب الاجل تعیین شده، مقدس نیست و می توان در صورت عدم دستیابی به توافق، آن را تمدید کرد.
در عین حال، پیشتر مقام های ایرانی نیز گفته بودند که احتمال تمدید مذاکرات وجود دارد.
با این حال، پرسش این است که رسیدن به توافق جامع نهایی، نیازمند چه زمینه هایی است؟ و آیا اساسا چنین توافقی، امکان پذیر است یاخیر؟
کارشناسان در این زمینه، به دو نکته مهم فنی و سیاسی اشاره می کنند. به باور آنها از نظر فنی، هیچ مانعی در برابر دستیابی به این توافق وجود ندارد؛ زیرا از این حیث، غرب در صدد کسب اطمینان از اهداف غیر نظامی برنامه اتمی ایران است و ایران نیز بارها تاکید کرده که آماده ارائه چنین تضمین اطمینان بخشی است.
اما مشکل اصلی در بعد سیاسی این مساله است. از نظر سیاسی و استراتژیک، غرب تحت فشار اسراییل و برخی لابی های قدرتمند ضد ایرانی، با اصل برنامه اتمی ایران و حتی توانایی موشکی این کشور مشکل دارد و این مشکل نیز ریشه های ایدئولوژیک دارد. بنابراین، از این منظر، هدف از مذاکرات جاری، سلب قدرت ایران، تضعیف این کشور و در نهایت، با استفاده از الگوی عراق یا لیبی یا در این اواخر سوریه، خلع سلاح این کشور در برابر دشمنانی است که در پی براندازی و تغییر نظام اند.
پیچیدگی اصلی نیز در همین بعد از مساله نهفته است. بحث موشک های دوربرد و همچنین دستیابی آزاد به مجتمع نظامی پارچین هم ذیل همین هدف معنا پیدا می کند.
تا زمانی که این هدف کنار گذاشته نشود، حتی اگر مهلت مذاکرات بارها تمدید شود، تغییری در معادله پدید نخواهد آمد.